Sanıklar         :1-M.F.B.

                                    2-A.B. 

            OLAY             :11.5.2002 günü, sivil kişi sanık M.F.B.’ın evinde yapılan arama sırasında, askeri malzeme niteliğinde olduğu saptanan dört adet mermi ile bir adet tabanca ve şarjörün ele geçirildiği, mermilerin 1984 yılında Ereğli ve Yüksekova ilçelerinde askerlik hizmetini yapan sivil kişi sanık A.B. tarafından sanık M.’e verildiği, böylece, sanıklardan M.F.B.’ın, ruhsatsız silah bulundurmak, Askeri Ceza Kanununa Muhalefet, A.B.’ın, Askeri Ceza Kanununa Muhalefet suçlarını işledikleri ileri sürülerek, sanıklardan M.F.B.’ın eylemine uyan Askeri Ceza Kanunu’nun 131/1-2, 6136 sayılı Yasa’nın 13/3., A.B.’ın eylemine uyan Askeri Ceza Kanunu’nun 131/1-2. maddeleri uyarınca cezalandırılmaları istemiyle Elbistan Cumhuriyet Başsavcılığı’nın17.5.2002 gün ve E:2002/434, K:2002/39 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır. 

            ELBİSTAN AĞIR CEZA MAHKEMESİ :15.10.2002gün ve E:2002/67,  K:2002/166 sayıyla; sanıklardan A.B.’ın mermileri askerlik hizmetini yaptığı birlikten aldığı ileri sürüldüğüne, diğer sanığa yüklenen eylemin de sanık A.B.’ın eylemi ile bağlantılı olması nedeniyle yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, 2. Ordu Komutanlığı  Askeri Mahkemesi'ne gönderilmiştir. 

            2. Ordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi, sanığın askerlik hizmetini yaptığı birliği itibariyle yetkisizlik kararı vermiş, dava dosyası, Jandarma Asayiş Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi’ne gönderilmiştir. 

JANDARMA ASAYİŞ KOLORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ :27.8.2003gün ve E:2003/962, K:2003/411 sayıyla; sanık A.B.’ın,7.9.1985tarihinde terhis edilmiş olup, 1996 yılında imal edildiği anlaşılan suça konu eşyaları çalmasının imkansız olması, sivil kişi sanıkların askeri mahkemede yargılanmalarını gerektirir koşulların da bulunmaması nedeniyle yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, Jandarma Asayiş Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir. 

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Tülay TUĞCU’nun Başkanlığında, Üyeler; Süleyman ÖZCAN, Hamdi Yaver AKTAN, Muvaffak TATAR, Recep SÖZEN, Hasan DENGİZ, M. Sadık LİMAN’ın, katılımlarıyla yapılan 18.7.2005 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME : Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik bulunmadığı, adli ve askeri yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu anlaşıldığından, esasın  incelenmesine  oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ :Raportör-Hakim G.Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözü-münde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Askeri Yargıtay  Başsavcı  Yardımcısı Metin ULUKANLIGİL’in, davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: 

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalâa edilmektedir.    

             Dosyanın incelenmesinde, sanık A.B.’ın,6.3.1984tarihinde askere sevk edilmiş olup,7.9.1985günü terhis edildiği görülmektedir.

             Dosya içinde mevcut, Toprakkale/Osmaniye 6. Kolordu Lojistik Destek 52061. Mühimmat Bölük Komutanlığı’nın yazısından, yapılan bilirkişi incelemesinde suça konu ve askeri malzeme olduğu ileri sürülen mermilerin Türk Silahlı Kuvvetleri envanterinde mevcut olup, imal tarihinin 1996 olduğunun bildirildiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle, olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında, ele geçirilen mermilerin askeri malzeme olduğu ancak sanıkların bu eşyaları nasıl temin ettiklerinin saptanamadığı açıktır. Bu durumda, suç tarihinde sivil kişi olan sanıkların durumuna göre değerlendirme yapılmalıdır.         

353 sayılı Yasa’nın asker olmayan kişilerin askeri mahkemelerde yargılanma koşullarını belirleyen 11. maddesi ve benzer düzenlemenin yer aldığı 1632 sayılı Askeri Ceza Yasası’nın Ek-6. maddesinde sayılan suçlar arasında, sanıklara yüklenen suçlar  bulunmamaktadır. Diğer yandan, Askeri Ceza Kanunu’nun 192. maddesinde “…askeri eşyayı satın almak, rehin olarak kabul etmek ve gizlemek fiillerine dair 131nci maddede yazılı suçlar askeri mahkemelere tabi olmayan siviller tarafından yapılırsa umumi mahkemeler bu kanun hükümlerini tatbik ederler.” hükmünün de yer alması karşısında, sanıklara yüklenen ve iddianamede açıklanan eylemin Askeri Ceza Kanunu’nun 131. maddesindeki “askeri eşyayı gizlemek” suçu olarak nitelendirilmesi halinde dahi davanın adli yargı yerinde çözümlenmesi gerekir. 

            Açıklanan nedenlerle, davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Elbistan Ağır Ceza Mahkemesi’nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

 SONUÇ         : Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Elbistan  Ağır Ceza Mahkemesi’nin 15.10.2002 günlü ve E:2002/67, K:2002/166 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 18.7.2005 günü OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.