Mağdurlar     :1-N.İ.

                        2-M.A.

                         3- H.A.

                         4-R.D.

Sanıklar         :1-S.E.

                         2-E.K.

OLAY             : Çınar İlçe Jandarma Komutanlığı emrinde görevli sanık Uzm. Çvş. E.K.’ün, 24.4.2000 günü, sevk ve idaresindeki askeri araç ile Mardin istikametinden İlçe Jandarma Komutanlığı istikametine doğru seyir halinde iken “U” dönüşü yaparak Komutanlığa girmek istediği sırada, aynı yöne seyir halinde bulunan sivil kişi sanık S.E.’nin sevk ve idaresindeki minibüs ile çarpıştığı, minibüs içinde bulunan mağdurlardan N.İ.’nin “hayati tehlike geçirecek”, M.A., H.A. ve R.D.’in dosyada mevcut doktor raporlarında belirtildiği şekilde yaralanmalarına neden olduğu, böylece, sanıkların, tedbirsizlik veya dikkatsizlikle yaralamaya sebebiyet vermek suçunu  işledikleri ileri sürülerek, eylemlerine uyan Türk Ceza Kanunu’nun 459/2-son ve 2918 sayılı Yasa’nın 119/2. maddeleri uyarınca cezalandırılmaları istemiyle Çınar Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 3.5.2000 gün ve E:2000/39, K:2000/32 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır. 

Çınar Asliye Ceza Mahkemesi, sanıkların yüklenen suç nedeniyle cezalandırılmalarına karar vermiş, kararın sanıklardan E.K. tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay 2. Ceza Dairesi, sanığın olay sırasında ifa ettiği görevin askeri veya idari olup olmadığı hususunun araştırılıp, askeri ise 353 sayılı Yasa, idari ise 4483 sayılı Memurlar Ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümlerini uygulama yerinin araştırılması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile ve mahkemenin görevli olduğu kabul edilerek karar verilmesi nedeniyle sair yönleri incelemeksizin hükmün bozulmasına karar vermiştir.

ÇINAR ASLİYE CEZA MAHKEMESİ : 23.12.2002 gün ve  E:2002/200, K:2002/212 sayıyla; bozma ilamına uyularak yapılan araştırma sonucunda, sanığın olay günü atış görevi için gittiği Aşağıkonak Jandarma Karakol Komutanlığından dönerken eylemin meydana geldiği, böylece ifa ettiği görevin askeri görev olduğunun belirlendiği, bu nedenle sanıkların 353 sayılı Yasa gereğince yargılanmalarının askeri mahkemeye ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, 7. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi’ne gönderilmiştir. 

7. KOLORDU  KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ : 7.5.2004 gün ve  E:2004/652, K:2004/338 sayıyla; sanıklara yüklenen eylemin, askeri suç olmadığı, 353 sayılı Yasa’nın 12. maddesi hükmü uyarınca, yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, 7. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir. 

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Tülay TUĞCU’nun Başkanlığında, Üyeler; Süleyman ÖZCAN, Hamdi Yaver AKTAN, Muvaffak TATAR, Recep SÖZEN, Hasan DENGİZ, M. Sadık LİMAN’ın  katılımlarıyla yapılan 7.2.2005 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME : Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik bulunmadığı, adli ve askeri yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu anlaşıldığından, esasın  incelenmesine  oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ :Raportör-Hakim G.Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözü-münde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Askeri Yargıtay  Başsavcı  Yardımcısı Ersun ÇETİN’in, davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: 

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir. 

Aynı Yasa’nın “Müşterek Suçlar” başlığı altında düzenlenen 12. maddesinde: "askeri mahkemelere ve adliye mahkemelerine tabi kişiler tarafından bir suçun müştereken işlenmesi halinde eğer suç Askeri Ceza Kanununda yazılı bir suç ise sanıkların yargılanmaları askeri mahkemelere; eğer suç Askeri Ceza Kanununda yazılı olmayan bir suç ise adliye mahkemelerine aittir" denmek suretiyle askeri olan suçlar ile askeri olmayan suçlara göre görevli yargı yeri belirlenmektedir.

Aynı Yasa’nın 18. maddesinde, “Bir kimse birkaç suçtan sanık olur veya bir suçta ne sıfatla olursa olsun birkaç sanık bulunursa bağlılık var sayılır.” hükmü yer almaktadır. 

Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında, görevli yargı yerinin belirlenmesi için asker kişi sanık ile sivil kişi olan sanığın ortak kusurlarıyla Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenmiş bulunan taksirli suçlarından dolayı açılan kamu davasının 353 sayılı Yasa’nın 12. maddesi kapsamında bulunup bulunmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir. 

Dosyanın incelenmesinde, dosya içinde bulunan bilirkişi raporundan, sanıklardan E.K.’ün 5/8, S.E.’nin 3/8 oranında kusurlu bulundukları anlaşılmaktadır. 

Anılan Yasa’nın 12. maddesinde yer alan “bir suçun müştereken işlenmesi halinin, iştirak hükümlerini de içine almakla beraber daha geniş bir mana ifade etmesi, bir eylemin birlikte beraber işlenmesi durumunu da kapsaması, somut olayda ortak kusurla işlenen, başka bir anlatımla, bir eylemin meydana gelmesine ayrı ayrı kusurlarıyla birlikte sebep olan sanıklar arasında 353 sayılı Yasa’nın 18. ve Ceza Muhakemeleri Usulü Yasası’nın 3. maddesinde düzenlenen “bağlılık” durumunun da mevcut olması, ayrıca kusur derecelerinin belirlenmesinde, kanıtların değerlendirilmesinde, ceza miktarlarının saptanmasında çelişkilerin meydana gelmemesi bakımından da ortak kusurla birlikte işlendiği ileri sürülen eylem nedeniyle açılan kamu davasının 353 sayılı Yasa’nın 12. maddesinde düzenlenen “müşterek suçlar” kapsamında bulunduğu, madde uyarınca yüklenen eylemin de Askeri  Ceza Kanununda yazılı olmayan bir suç olması sebebiyle davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Çınar Asliye Ceza  Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir. 

SONUÇ         : Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Çınar Asliye Ceza Mahkemesi’nin 23.12.2002 günlü ve E:2002/200, K:2002/212 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 7.2.2005 günü OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.