Hukuk Bölümü         2005/82 E.  ,  2005/119 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

Davacı           : M. S. T. Tic. A.Ş.

                       (M. M. T. T. San. ve Tic. A.Ş.)

Vekilleri         : Av. S. T.- Av. A. G. D.

Davalı                        : SSK Başkanlığı

Vekili              : Av. Y. E. A.

 O  L  A  Y       : Mersin Sigorta İl Müdürlüğü’nce işyeri bildirgesinin 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 8. maddesine göre Kuruma verilmemesi nedeniyle davacı şirket adına idari para cezası kesilmiştir.

Daha sonra, idari para cezasına itiraz etmediği neden gösterilerek idari para cezası ile hesaplanan gecikme zammının tahsili amacıyla davacı şirket adına ödeme emri düzenlenmiştir.

Davacı şirket vekilince, söz konusu ödeme emrinin iptali istemiyle 27.2.2003 gününde adli yargı yerinde dava açılmıştır.

MERSİN İŞ MAHKEMESİ; 6.12.2004 gün ve E:2004/1008; K:2004/916 sayı ile, davanın reddi yolundaki 7.10.2003 gün ve E: 2003/143; K:2003/658 sayılı kararının, YARGITAY 10. HUKUK DAİRESİ’nin 8.6.2004 gün ve E:2004/922; K:2004/5201 sayılı kararı ile, işin esasının incelenerek bozulması üzerine, idari para cezalarına bakma görevi önceki yasa zamanında sulh ceza mahkemelerine, şimdi ise idare mahkemelerine ait olduğundan, görevsizlik kararı vermiş; bu karar, davacı şirketin temyiz isteminden feragat etmesi üzerine kesinleşmiştir.

Davacı şirket vekili, aynı istekle bu kez, idari yargı yerinde dava açmıştır.

MERSİN İDARE MAHKEMESİ TEK HAKİMİ; 20.7.2005 gün ve E:2005/890 sayı ile, 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesi ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 140. maddesinden ve 80. maddesinden söz ederek, bu düzenlemelere göre, idari para cezalarının tahakkuk aşamasında başvurulacak dava yolunda, idare mahkemeleri görevli kılınmış ise de; tahsil aşamasında, 6183 sayılı Yasa hükümleri uygulanmak suretiyle düzenlenecek ödeme emrine karşı açılacak davalara bakma görevinin, 80. maddenin 7. fıkrasında yer alan özel hüküm ile sigorta müdürlüğünün bulunduğu yer iş mahkemesine verildiği, olayda, davacının çalıştırdığı işçiye ilişkin işe giriş bildirgesini Kuruma vermediğinden bahisle adına 506 sayılı Kanun’un 140. maddesi uyarınca idari para cezası kesildiği, söz konusu para cezasının tahsili amacıyla da davaya konu ödeme emrinin düzenlendiği, ödeme emrine karşı Mersin İş Mahkemesi’nde açılan davada yapılan inceleme sonucunda 6.12.2004 gün ve K:2004/916 sayılı kararla uyuşmazlığın görüm ve çözümünün idari yargının görev alanında kaldığından bahisle görevsizlik kararı verildiği, söz konusu kararın temyiz isteminden feragat edilmesi nedeniyle temyiz edilmeksizin kesinleştiği, bunun üzerine görülmekte olan davanın açıldığının anlaşıldığı, bu durumda, 506 sayılı Yasa’nın 80.maddesi uyarınca davalı idarece verilen idari para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrine karşı açılan davanın görüm ve çözümünün adli yargının görev alanında kaldığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle görevli yargı yerinin belirlenmesi için 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesine göre Uyuşmazlık Mahkemesi’ne başvurulmasına, bu konuda karar verilinceye değin davanın incelenmesinin ertelenmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE : Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Ahmet AKYALÇIN’ın Başkanlığında, Üyeler: M.Lütfü ÜÇKARDEŞLER, Coşkun ÖZTÜRK, Serap AKSOYLU, H.Ayfer ÖZDEMİR, Abdullah ARSLAN ve Levent ÖZÇELİK’in katılımlarıyla yapılan 26.12.2005 günlü toplantısında;

l- İLK İNCELEME : Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre, İdare Mahkemesi Tek Hakimi’nce anılan Yasa’nın 19. maddesinde öngörülen şekilde başvurulduğu ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, adli ve idari yargı yerleri arasında görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

ll- ESASIN İNCELENMESİ : Raportör- Hakim Nurdane TOPUZ’un davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan;

-İlgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Danıştay Savcısı Ahmet Yahya ÖZDEMİR’in davada adli yargının görevli olduğu yolundaki yazılı ve sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacı şirket adına 506 sayılı Kanun’un 140. maddesi uyarınca kesilen idari para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle açılmıştır.

506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun para cezalarına ilişkin 140. maddesinin

 

dördüncü fıkrasında yer alan “Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren (7) gün içinde yetkili sulh ceza mahkemesine başvurabilirler” yolundaki üçüncü tümcesi Anayasa Mahkemesi'nin 8.10.2002 gün ve E:2001/225; K:2002/88 sayılı kararıyla iptal edilmiş ve bu kararın yayımlandığı 26.2.2003 tarihinden itibaren kendisine tanınan bir yıllık süre içinde Yasama Organı’nca çıkarılan 29.7.2003 gün ve 4958 sayılı Yasa'nın 51. maddesi ile, 506 sayılı Yasa'nın 140. maddesi yeniden düzenlenmiş olup, dördüncü fıkrasında " İdari para cezaları ilgiliye tebliğ edilmekle tahakkuk eder ve tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma ödenir veya aynı süre içinde Kurumun ilgili ünitesine itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içinde idare mahkemesine başvurabilirler. Mahkemeye başvurulması cezanın takip ve tahsilini durdurmaz. Tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma ödenmeyen idari para cezaları, bu Kanunun 80. maddesi hükmü gereğince hesaplanacak gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir" denilmiştir.

Ödeme  emrinin  düzenlendiği tarihte yürürlükte olan anılan Yasa'nın 1.12.1993 gün ve 3917 sayılı Yasa ile değişik 80. maddesinin dördüncü fıkrasında, “Kurumun, süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 21.7.1953 tarih ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır” denilmiş; yedinci fıkrasında ise, "Kurum alacaklarının tahsilinde 21.7.1953 tarih ve 6183 sayılı Kanunun uygulanmasın- dan doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde,  alacaklı Sigorta Müdürlüğünün  bulunduğu yer İş Mahkemesi yetkilidir" hükmüne yer verilmiştir.

Bu düzenlemelere göre, idari para cezalarının ilgiliye tebliğ edilmekle tahakkuk edeceği ve tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma ödeneceği veya aynı süre içinde Kurumun ilgili ünitesine itiraz edilebileceği, itirazın takibi durduracağı, Kurumca itirazı reddedilenlerin kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içinde idare mahkemesine  başvurabilecekleri nedeniyle tahakkuk aşamasında idare mahkemelerinin görevli oldukları; kurum alacaklarının tahsilinde ise 6183 sayılı Yasa hükümleri uygulanmak suretiyle düzenlenecek ödeme emrine karşı açılacak davalara bakma görevinin 80. maddenin yedinci fıkrasında açıkça belirtildiği gibi Sigorta Müdürlüğünün bulunduğu yer iş mahkemesine ait olduğu kuşkusuzdur.

Olayda, Mersin Sigorta İl Müdürlüğü’nce verilen idari para cezasına karşı açılmış bir dava bulunmayıp, bu para cezasının ödenmemesi nedeniyle Kurum alacağına dönüşmesi üzerine gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsili için düzenlenen ödeme emrine karşı dava açıldığı anlaşılmıştır.

            Bu durumda, idari para cezasından doğan Kurum alacağının tahsili için düzenlenen ödeme emrine karşı açılan davanın görüm ve çözümünde, 506 sayılı Yasa’nın 80. maddesi uyarınca yetkili kılınan İş Mahkemesi görevli bulunmaktadır.

Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesi Tek Hakimi’nce yapılan başvurunun kabulü ile İş Mahkemesi’nce verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

 SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Mersin İdare Mahkemesi Tek Hakimi’nce yapılan BAŞVURUNUN KABULÜ ile Mersin İş Mahkemesi’nin 6.12.2004 gün ve E:2004/1008; K:2004/916 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 26.12.2005 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.