OLAY : Sivil kişi sanıklar A. T. ile H. Y. A.'ın 4/11/1995 günü, Meriç İlçesi, Nasuhbey köy sınırları dahilinde ikinci derece kara askeri yasak bölgesinde izinsiz olarak ağaç kesmek suretiyle 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Yasası'nın 9. maddesine muhalefet ettikleri ileri sürülerek eylemlerine uyan aynı Yasa'nın 26. maddesi uyarınca cezalandırılmaları istemiyle Meriç Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 22/11/1995 gün ve 184- 75 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

MERİÇ ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 6/9/1996 gün ve 1995/89 - 1996/39 sayıyla; Sanıkların, yüklenen eylemler nedeniyle cezalandırılmalarına karar vermiş, kararın sanıklardan H. Y. A. tarafından temyiz edilmesi üzerine;

YARGITAY 7. CEZA DAİRESİ: 12/2/1998 gün ve 1997/11376 - 1998/899 sayılı ilamı ile; iddianamede anlatılan eyleme göre davanın çözümünün askeri yargıya ait olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına ve bozma ilamının temyiz etmeyen sanık A. T. içinde geçerli sayılmasına karar vermiştir.

MERİÇ ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 14/5/1998 gün ve 14-22 sayıyla; sanıklar hakkında 2565 sayılı Yasa'ya muhalefet suçundan cezalandırılmaları istemiyle açılan kamu davasının çözümünün 1632 sayılı Askeri Ceza Yasası'nın 57. ve 353 sayılı Yasa'nın 11/A maddeleri uyarınca askeri yargıya ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşmiştir.

3. MEKANİZE PİYADE TÜMEN KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 2/7/1998 gün ve 453-102 sayıyla; olayın gerçekleştiği ileri sürülen yer itibariyle yetkisizlik kararı vermiştir.

2. KOLORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 9/9/1998 gün ve 1295- 655 sayıyla; sanıklara yüklenen suçun askeri suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması, askeri mahalde ya da asker kişiye karşı işlendiğinin ileri sürülmemesi ve 353 sayılı Yasa'nın 11. maddesinde yer alan suçlardan da olmaması gerekçesiyle davanın adli yargı yerinde görülmesi gerektiğini açıklayarak görevsizlik kararı vermiş, karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

Böylece, adli ve askeri yargı yerleri arasında 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuş, dosya 2. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı'nın 8/12/1998 gün ve 427 Müt. sayılı yazısı ile Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığına gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Mustafa Bumin'in Başkanlığında, Üyeler: Zeki Aslan, Nedim Baran, Seydi Yetkin, Fahrettin Demirağ, A. Necmi Özler ve Vahap Pekbaş'ın katılımlarıyla yapılan 25/12/1998 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma Büyükeren'in davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; İlgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa Ekinci ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Atilla Poyraz'ın davanın çözümünün adli yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü: 353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Yasası'nın "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde "Askeri Mahkemeler kanunlarda aksi yazılı olmadıkça, asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

"Askeri suç" ise öğretide ve uygulamada;

a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Yasası'nda yazılı olan, başka bir anlatımla Askeri Ceza Yasası dışında hiç bir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Yasası'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,

c) Türk Ceza Yasası'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.

Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında görevsizlik kararı veren adli mahkemece sanıklara yüklenen suçun 1632 sayılı Yasanın 57. maddesi uyarınca "Askeri suç" olduğu gereçesine yer verilmiş ise de, olay kısmında ve yerel mahkemelerin görevsizlik kararlarında belirlendiği üzere, yüklenen eylem "askeri yasak bölgede ağaç kesmek"ten ibarettir.

Bu durumda, 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Yasası'nın 26. maddesine uyan bu suçun; askeri suç olmadığı gibi, askeri bir suça bağlı bulunmadığı da açıktır.

Olayda 353 sayılı Yasa'nın asker olmayan kişilerin askeri mahkemelerde yargılanma koşullarını belirleyen 11. maddesi ve benzer düzenlenmenin yer aldığı 1632 sayılı Askeri Ceza Yasası'nın Ek-6. maddesinde yazılı koşullarında bulunmaması nedeni ile davanın adli yargı yerinde çözümlenmesi, bu nedenle Meriç Asliye Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

SONUÇ : Anlaşmazlığın niteliğine göre davanın adli yargı yerinde görülmesi gerektiğine, bu nedenle Meriç Asliye Ceza Mahkemesinin 14/5/1998 gün ve 14-22 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına 25/12/1998 gününde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.