Ceza Bölümü 1996/13 E., 1996/13 K.

  • ASKER KİŞİNİN İŞLEDİĞİ SUÇLAR
  • ASKERİ MAHALDE YANGINA SEBEBİYET VERMEK
  • DİKKATSİZLİK VE TEDBİRSİZLİKLE ASKERİ MAHALDE YANGINA SEBEBİYET VERME
  • YANGINA SEBEBİYET VERME
  • 353 S. ASKERİ MAHKEMELER KURULUŞU VE YARGILAMA USULÜ K... [ Madde 9 ]
  • 353 S. ASKERİ MAHKEMELER KURULUŞU VE YARGILAMA USULÜ K... [ Madde 14 ]
  • 353 S. ASKERİ MAHKEMELER KURULUŞU VE YARGILAMA USULÜ K... [ Madde 17 ]
  • 353 S. ASKERİ MAHKEMELER KURULUŞU VE YARGILAMA USULÜ K... [ Madde 1 ]
  • 765 S. TÜRK CEZA KANUNU (MÜLGA) [ Madde 383 ]
  • "İçtihat Metni"

    OLAY : Hakkari Jandarma ileri Lojistik Destek Kıt`

    `ası hizmet ve Muh. Bl. K.lığı emrinde iken terhis edilen jandarma eri sanık M.S.`

    `in; 1.11.1993 günü görevli olduğu terzihanede çalışırken elektrik cereyanının kesildiği ve dışardan silah seslerinin gelmesi üzerine; ütüyü prize takılı olarak masanın üzerinde bırakarak mevzi yerine gittiği ve saat 23.00-03.00`

    `e kadar nöbet tuttuğu; bu sırada, cereyanın geldiği ve prizde takılı ütünün ısınması sonucu terzihanedeki tahta ütü masasının, duvarda asılı çerçevenin, kapının bir kısmının yandığı; böylece, adı geçenin "tedbirsizlik ve dikkatsizlik sonucu yangına sebebiyet vermek" suçunu işlediği ve ayrıca 185.000. TL tutarında Hazine zararına sebebiyet verdiği ileri sürülerek, TCK.nun 383/1. ve 353 sayılı yasanın 16. maddesi uyarınca cezalandırılması için; Van 21.J.Sınır Tugay Komutanlığı Askeri Savcılığının 22 Mart 1994 gün ve 1974/78-128 Esas ve Karar nolu iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

    VAN 21. JANDARMA SINIR TUGAY KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 21.12.1994 gün ve 1994/352-778 sayı ile; atılı suçun askeri bir suç olmadığı, TCK.nun 383/1. maddesinde yazılı suçu oluşturduğu; sanığın terhis edilmiş olması sebebiyle, askeri mahkemede yargılanmasını gerektirici ilginin de kesildiği gerekçesiyle, görevsizlik kararı vermiş, karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.

    HAKKARİ ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 2.10.1995 gün ve 1995/182-146 sayı ile; sanığın olay tarihinde asker kişi olup, atılı suçu askeri görevini yerine getirirken işlediği ve atılı suçun askeri bir suçu oluşturduğu; duruşma evresinde terhis edilmesinin suçun bu vasfını değiştirmeyeceği; bu sebeple, askeri yargı yerinin görevli bulunduğu gerekçesiyle, kendisinin görevsizliğine karar vermiş, bu karar da temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.

    Böylece; adli ve askeri yargı yerleri arasında, 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve Yargılama Usulü Yasasının 14. maddesinde belirtildiği biçimde, olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuş; dava dosyası, Hakkari Cumhuriyet Başsavcılığının 22.3.1996 gün ve 44 sayılı yazısı ekinde, Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmiştir.

    İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümü Selçuk Tüzün`

    `ün Başkanlığında; İrfan Kılınç, Teoman Üneri, Seydi Yetkin, Fahrettin Demirağ, Dr. Ferhat Ferhanoğlu, A. Necmi Özler`

    `in katılmaları ile yaptığı 22.4.1996 günlü toplantıda Raportör Hakim Necdet Selçuk`

    `un raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; toplantıda, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı yerine katılan Savcı İsmet Gökalp ile Askeri Yargıtay Başsavcısı yerine katılan Hakim Kd. Binbaşı M. Sadık Liman`

    `ın davanın çözümünün adli yargı yerinin görevine girdiği yolundaki yazılı düşünceleri doğrultusunda, sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

    353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Yasasının "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığını taşıyan 9. maddesinde; "askeri mahkemelerin görevleri asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmak" olarak sayılmıştır.

    Askeri suç ise, öğretide ve uygulamada;

    a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Yasasında yazılı olan; bir diğer ifadeyle, Askeri Ceza Yasası dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

    b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Yasasında; kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,

    c) Türk Ceza Yasasında atıf suretiyle; askeri suç haline getirilen suçlar,

    olmak üzere, üç grupta mütalaa edilmektedir.

    Aynı yasanın 17. maddesinde ise; "Askeri mahkemelerde yargılamayı gerektiren ilginin kesilmesi daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemenin bakma görevini değiştirmez. Ancak işlenen askeri bir suç değilse veya askeri bir suça bağlı bulunmuyorsa soruşturmaya başlanmış olsa dahi askeri mahkemenin görevi sona erer" denilmektedir.

    Dava konusu olayda, sanığın işlediği ileri sürülen suç; asker kişi tarafından askeri mahalde işlenmiş olmakla beraber, askeri suç niteliğinde bulunmaması ve askeri bir suça bağlı olmadığı gibi atıf suretiyle askeri suç haline getirilen suçlardan da olmaması ve sanığın duruşma evresinde terhis edilmiş bulunması karşısında; 353 sayılı yasanın 17. maddesinde belirtilen bağlılıkta sona ereceğinden, iş bu kamu davasının adli yargı yerinde görülmesi gerekmektedir.

    Açıklanan nedenlerle; açılan kamu davasının adli yargı yerinde görülmesine ve Hakkari Asliye Ceza Mahkemesinin 2.10.1995 gün ve 1995/182-146 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına karar verilmelidir.

    SONUÇ : Anlaşmazlığın niteliğine göre; davanın Adli yargı yerinde görülmesi gerektiğine, bu nedenle Hakkari Asliye Ceza Mahkemesinin 2.10.1995 gün ve 195/182-146 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına 22.4.1996 gününde oybirliğiyle, kesin olarak karar verildi.