T.C.

UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/340

KARAR NO : 2019/456

KARAR TR: 08.07.2019

ÖZET : Davalı Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından kaçak su kullanıldığı iddiasıyla davacı adına tahakkuk ettirilen para cezasının iptaliistemiyle açılan davanın, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

KARAR

Davacı : M.S.A.

Vekili : Av.N.D.

Davalı : Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İSU Genel Müdürlüğü

Vekili : Av. N.B.A.

O L A Y :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Kocaeli ili, Darıca ilçesi, Bayramoğlu mahallesi, Fatih Sultan Mehmet caddesi, No:229 adresinde kaçak su kullanımı yapıldığının tespit edildiğinden bahisle hakkında 52.158,15 TL idari para cezası verilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü'ne karşı idari yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idare vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde davanın adli yargı yerinde görülmesi gerektiğini önesürerek görev itirazında bulunmuştur.

KOCAELİ 2.İDARE MAHKEMESİ: 10.1.2019 gün ve E:2018/1353 sayı ile, "(...) İdari işlem; idarenin, hukuk aleminde değişiklik, yenilik doğuran irade açıklaması olup; bir tasarruf veya kararın idari işlem sayılabilmesi için, idari makamca verilmiş olması ve idarenin, idare hukuku alanında gördüğü idari faaliyete ilişkin olması gerekmektedir.

İdari makamların, idari faaliyetin görülmesi sırasında kullandıkları kamu gücü ise, söz konusu makamlara, bireyler ile girdikleri ilişkilerde, onların iradesinden bağımsız bir şekilde, hatta karşıt iradelerine rağmen, tek yanlı olarak hukuki sonuçlar ve etkiler yaratabilecek işlemler yapabilme yetki ve yeteneği tanıdığından, kamu gücünün kullanılmasından doğan uyuşmazlıkların idari yargı yerinde görülmesi gerekmektedir.

3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi, 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ve 23/11/1981 tarihli ve 2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 23 üncü ve Ek 5 inci maddelerine dayanılarak hazırlanan Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İSU) Tarifeler ve Abone Hizmetleri Yönetmeliği'nin "Kapsam" başlıklı 2. maddesinde; "Bu Yönetmelik, 23/11/1981 tarihli ve 2560 sayılı İSKİ Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 1 inci maddesiyle belirlenen görev alanı içerisinde, her türlü su kaynaklarından sağlanan içme, kullanma ve endüstri suyunun tüketicilere ulaştırılması ve kullanımdan sonra uzaklaştırılmasına ilişkin her türlü hizmet, bedel, pay, teminat ve yaptırımların tespiti ile bunlann tahakkuk ve tahsiline ilişkin usul ve esasları kapsar." hükmüne, "Kaçak su kullanımı" başlıklı 38. maddesinde ise; "Kaçak Su Kullanımı; abone olmadan su dağıtım şebeke hattından veya şube yolundan İdareye ait kuyu veya kaynaktan delerek, boru döşeyerek, motor bağlayarak veya farklı surette su temin etmek, abone olup da sayaçsız veya sayacı işletmeyecek herhangi bir tertibatla su kullanmaktır.

a) Abonesiz ve sayaçsız su kullananlar: Tespit edildiklerinde kaçak su bağlantısı ortadan kaldırılır, su kullanımı engellenir, ceza tahakkuku yapılır. Kaçak kullanımın süresi ve kaçak tüketim miktarı tahakkuk edecek ceza tutarına esas oluşturur. Kaçak kullanımın başlangıç tarihinin tespit edilemediği durumlarda kullanıcının 12 aydan beri su tüketildiği kabul edilir. Buna göre;

1) Konutlarda aylık 15 m3 su tüketildiği farz edilerek, yürürlükteki konut ikinci tarifesinin 3 katı bedelle ceza tahakkuk ettirilir. Bu hesap (kullanım süresi veya 12 ay x 15 m3) x (tarife bedeli x 3) formülüyle yapılır.

2) Birden fazla tuvalet ve lavabosu bulunmayan ve faaliyetinin ana unsuru olarak su kullanılmayan ofis, büfe, bakkal gibi işyerlerinde aylık 10 m3, diğer işyerlerinde ise aylık 30 m3 su tüketildiği farz edilerek yürürlükteki işyeri tarifesinin 3 katı bedelle ceza tahakkuk ettirilir. Bu hesap(Kullanım süresi veya 12 ay x 10 veya 30 m3) x ( Tarife bedeli x 3) formülüyle yapılır.

3) İnşaatlarda kullanılan su miktarı (Toplam İnşaat alanı/2 = m3) formülüne göre hesaplanır ve inşaat tarifesinin 3 katı bedelle ceza tahakkuku yapılır.

4) Sanayi kuruluşlarında ve diğer abonelerde 100 m3den az olmamak kaydıyla, emsalleriyle de karşılaştırılarak bulunacak aylık tüketim miktarına yürürlükteki tarifesinin 3 katı bedelle ceza tahakkuk ettirilir. Bu hesap (Kullanım süresi veya 12 ay x 100 m3 veya emsal m3) x ( Tarife bedeli x 3) formülüyle yapılır.

5) Kaçak su kullanımının aynı yerde tekrarı durumunda ilk tespitteki tarihten tekrar tespit tarihine kadar geçen dönem için yukarıdaki alt bentlere göre hesaplanan tahakkukun 2 katı bedelle ceza alınır. Ayrıca abone hakkında kanuni işlemlere başlanır.

b) Aboneli ve sayaçsız su kullanımı: Bir abonesi olup da sayacının sökülmesi yoluyla sayaçtan geçirmeden doğrudan veya bir tertibat kurularak su alındığı durumlarda abone kaçak su kullanıyor kabul edilir. Sayacın çalışmasının kasten engellendiği ve devre dışı bırakıldığı haller de kaçak kullanım kapsamında değerlendirilir. Bu şekilde su kullanımı yapanlar tespit edildiğinde bu maddenin (a) bendinde belirtilen şekilde işlem yapılır." hükmüne yer verilmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacı tarafından, Kocaeli ili, Danca ilçesi, Bayramoğlu mahallesi, Fatih Sultan Mehmet caddesi, No:229 adresinde kaçak su kullanımı yapıldığının tespit edildiğinden bahisle hakkında 52.158,15 TL idari para cezası verilmesine ilişkin işlemin tesis edilmesi üzerine, bu işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Bu durumda, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İSU) Tarifeler ve Abone Hizmetleri Yönetmeliği maddeleri uyarınca kesilen idari para cezasının, idarece re'sen, karşı tarafın iradesinden bağımsız bir şekilde, tek yanlı, kamu gücü kullanılarak tesis edildiği, davacı ile davalı idare arasında akdedilen su abonelik sözleşmesinden kaynaklı bir uyuşmazlık olmadığı hususları birlikte değerlendirildiğinde, davacının söz konusu idari para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin işlemden kaynaklanan uyuşmazlığın görüm ve çözümünün idari yargının görev alanı içerisinde bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin görev itirazının reddine, uyuşmazlığın çözümünde idari yargının görevli olduğuna..." karar vermiştir.

Davalı vekilinin, adli yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolundaki süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı örneği Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISI:"(...) Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İSU) Tarifeler ve Abone Hizmetleri Yönetmeliğinin 2. maddesinde, Yönetmelik, 23/11/1981 tarihli ve 2560 sayılı İSKİ Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 1 inci maddesiyle belirlenen görev alanı içerisinde, her türlü su kaynaklarından sağlanan içme, kullanma ve endüstri suyunun tüketicilere ulaştırılması ve kullanımdan sonra uzaklaştırılmasına ilişkin her türlü hizmet, bedel, pay, teminat ve yaptırımların tespiti ile bunların tahakkuk ve tahsiline ilişkin usul ve esasları kapsar." hükmü; 38. maddesinde, "Kaçak Su Kullanımı; abone olmadan su dağıtım şebeke hattından veya şube yolundan İdareye ait kuyu veya kaynaktan delerek, boru döşeyerek, motor bağlayarak veya farklı surette su temin etmek, abone olup da sayaçsız veya sayacı işletmeyecek herhangi bir tertibatla su kullanmaktır. / a) Abonesiz ve sayaçsız su kullananlar: Tespit edildiklerinde kaçak su bağlantısı ortadan kaldırılır, su kullanımı engellenir, ceza tahakkuku yapılır. Kaçak kullanımın süresi ve kaçak tüketim miktarı tahakkuk edecek ceza tutarına esas oluşturur. Kaçak kullanımın başlangıç tarihinin tespit edilemediği durumlarda kullanıcının 12 aydan beri su tüketildiği kabul edilir. Buna göre; /1) Konutlarda aylık 15 m3 su tüketildiği farz edilerek, yürürlükteki konut ikinci tarifesinin 3 katı bedelle ceza tahakkuk ettirilir. Bu hesap (kullanım süresi veya 12 ay x 15 m3) x (tarife bedeli x 3) formülüyle yapılır. / 2) Birden fazla tuvalet ve lavabosu bulunmayan ve faaliyetinin ana unsuru olarak su kullanılmayan ofis, büfe, bakkal gibi işyerlerinde aylık 10 m3, diğer işyerlerinde ise aylık 30 m3 su tüketildiği farz edilerek yürürlükteki işyeri tarifesinin 3 katı bedelle ceza tahakkuk ettirilir. Bu hesap (Kullanım süresi veya 12 ay x 10 veya 30 m3) x ( Tarife bedeli x 3) formülüyle yapılır. / 3) İnşaatlarda kullanılan su miktarı (Toplam İnşaat alanı/2 = m3) formülüne göre hesaplanır ve inşaat tarifesinin 3 katı bedelle ceza tahakkuku yapılır. / 4) Sanayi kuruluşlarında ve diğer abonelerde 100 m3 den az olmamak kaydıyla, emsalleriyle de karşılaştırılarak bulunacak aylık tüketim miktarına yürürlükteki tarifesinin 3 katı bedelle ceza tahakkuk ettirilir. Bu hesap (Kullanım süresi veya 12 ay x 100 m3 veya emsal m3) x ( Tarife bedeli x 3) formülüyle yapılır. / 5) Kaçak su kullanımının aynı yerde tekrarı durumunda ilk tespitteki tarihten tekrar tespit tarihine kadar geçen dönem için yukarıdaki alt bentlere göre hesaplanan tahakkukun 2 katı bedelle ceza alınır. Ayrıca abone hakkında kanuni işlemlere başlanır. / b) Aboneli ve sayaçsız su kullanımı: Bir abonesi olup da sayacının sökülmesi yoluyla sayaçtan geçirmeden doğrudan veya bir tertibat kurularak su alındığı durumlarda abone kaçak su kullanıyor kabul edilir. Sayacın çalışmasının kasten engellendiği ve devre dışı bırakıldığı haller de kaçak kullanım kapsamında değerlendirilir. Bu şekilde su kullanımı yapanlar tespit edildiğinde bu maddenin (a) bendinde belirtilen şekilde işlem yapılır. / c) Kaçak su kullanımı ceza tahakkuklarına su bedeli ile birlikte hesaplanan Katma Değer Vergisi ve Çevre Temizlik Vergisi tahakkuk ettirilir.” hükmü yer almaktadır.

Kamu idarelerince elektrik, su ve doğalgaz gibi belli bir tarife üzerinden bedeli belirlenmek suretiyle dağıtılan kamu hizmetlerinden, taraflar arasında imzalanan abonman sözleşmesi karşılığında yararlanılmakta olup, bu sözleşmelerde hizmet konusu ile şartlarının ve karşılıklı hak ve borçların belirlendiği, sözleşmede hüküm altına alınan hususlarda tarafların edimlerini yerine getirmekten kaçınmaları halinde ise, yine sözleşme gereğince cezai şartlara ilişkin hükümlerin uygulanacağı açık olduğundan, bu sözleşmelerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıkların özel hukuk hükümleri uyarınca adli yargı yerinde çözümleneceği tartışmasızdır.

Bununla birlikte, bu tür kamu hizmetlerinin ifası sırasında idare ile kamu hizmetinden yararlananlar arasında sözleşmenin yapılmasından önceki aşamada, idarenin tek taraflı ve kamu gücüne dayalı olarak yerine getirdiği idari tasarruflarından doğan uyuşmazlıkların da idari yargı alanında çözümleneceğinin kabulü gerekmektedir.

Dava dosyasının incelenmesinden; davalı idareye ait birimlerce yapılan denetim ve kontrollerde, 54031298 sicil numaralı abonesi olan davacının işlettiği otelde kaçak su kullandığının tespit edildiğinden bahisle Tarifeler Yönetmeliğinin 38. maddesine gereğince, abonenin kullandığı ortalama su tüketimi dikkate alınarak, 52.158,15 TL ceza tahakkuk ettirildiği, söz konusu tahakkukun iptali istemiyle dava açıldığı anlaşılmaktadır.

Olayda, taraflar arasında abonelik sözleşmesi bulunduğu, otelin içindeki havuzun kenarında sayaca bağlı olmayan musluk tespit edildiği; bunun üzerine abone sözleşmesi ve Tarifeler Yönetmeliği hükümlerine istinaden, abonenin kullandığı su tüketimi dikkate alınarak yapılan hesaplama sonucunda kaçak su bedeli tahakkuk ettirildiği görülmektedir.

Bu nedenle, idari bir sözleşmenin uygulanmasından kaynaklanmayan, aboneler ile davalı idare arasında yapılmış su abone sözleşmesine dayalı olarak ortaya çıkan uyuşmazlığın özel hukuk hükümlerine göre adli yargı yerinde çözümlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

KARAR : Yukarıda açıklanan nedenlerle 2247 sayılı Kanunun 10 ve 13. maddeleri gereğince, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına, dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığına gönderilmesine..." karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Danıştay Başsavcısı'nın da yazılı düşüncesi istenilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI: "(..) 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi, 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ve 23/11/1981 tarihli ve 2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 23 üncü ve Ek 5 inci maddelerine dayanılarak hazırlanan Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İSU) Tarifeler ve Abone Hizmetleri Yönetmeliği'nin "Kapsam" başlıklı 2. maddesinde; "Bu Yönetmelik, 23/11/1981 tarihli ve 2560 sayılı İSKİ Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun I inci maddesiyle belirlenen görev alanı içerisinde, her türlü su kaynaklarından sağlanan içme, kullanma ve endüstri suyunun tüketicilere ulaştırılması ve kullanımdan sonra uzaklaştırılmasına ilişkin her türlü hizmet, bedel, pay, teminat ve yaptırımların tespiti ile bunların tahakkuk ve tahsiline ilişkin usul ve esasları kapsar." hükmüne, "Kaçak su kullanımı" başlıklı 38. maddesinde ise; "Kaçak Su Kullanımı; abone olmadan su dağıtım şebeke hattından veya şube yolundan İdareye ait kuyu veya kaynaktan delerek, boru döşeyerek, motor bağlayarak veya farklı surette su temin etmek, abone olup da sayaçsız veya sayacı işletmeyecek herhangi bir tertibatla su kullanmaktır.

1) Konutlarda aylık 15 m3 su tüketildiği farz edilerek, yürürlükteki konut ikinci tarifesinin 3 katı bedelle ceza tahakkuk ettirilir. Bu hesap (kullanım süresi veya 12 ay x 15 ın3) x (tarife bedeli x 3) formülüyle yapılır.

2) Birden fazla tuvalet ve lavabosu bulunmayan ve faaliyetinin ana unsuru olarak su kullanılmayan ofis, büfe, bakkal gibi işyerlerinde aylık 10 m3, diğer işyerlerinde ise aylık 30 m3 su tüketildiği farz edilerek yürürlükteki işyeri tarifesinin 3 katı bedelle ceza tahakkuk ettirilir. Bu hesap (Kullanım süresi veya 12 ay x 10 veya 30 m3) x ( Tarife bedeli x 3) formülüyle yapılır.

3) İnşaatlarda kullanılan su miktarı (Toplam İnşaat alanı/2 = m3) formülüne göre hesaplanır ve inşaat tarifesinin 3 katı bedelle ceza tahakkuku yapılır.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacı tarafından, Kocaeli İli, Darıca İlçesi, Bayramoğlu Mahallesi, Fatih Sultan Mehmet Caddesi, No:229 adresinde kaçak su kullanımı yapıldığının tespit edildiğinden bahisle hakkında 52.158,15 TL idari para cezası verilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Bununla birlikte, bu tür kamu hizmetlerinin ifası sırasında idare ile kamu hizmetinden yararlananlar arasında sözleşmenin yapılmasından önceki aşamada, idarenin tek taraflı ve kamu gücüne dayalı olarak yerine getirdiği idari tasarruflarından doğan uyuşmazlıkların ise idari yargı yerinde çözümleneceğinin kabulü gerekmektedir.

Olayda, davacı ile davalı idare arasında türü işyeri aboneliği olan bir abonelik sözleşmesinin bulunduğu, ancak, davacının bu sözleşme hükümlerine aykırı olarak, bu sözleşmenin kapsamında olan işyerine ait "otel içinde, havuz kenarında bulunan musluğa direk bağlantı yaparak aboneli sayaçsız su kullandığı"nın tespiti üzerine davaya konu işlemin tesis edildiği görülmektedir.

Bu nedenle, idari bir sözleşmenin uygulanmasından kaynaklanmayan, davacı ile davalı idare arasında yapılmış olan su abonelik sözleşmesi hükümlerine aykırı olarak "sayaçsız su kullanıldığının" tespiti sonucu alınan kararın iptali istemine dayalı uyuşmazlığın, özel hukuk hükümlerine göre adli yargı yerinde çözümlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenle, 2247 sayılı Kanun'un 13. maddesi uyarınca, yapılan başvurunun kabulü...…” gerektiği yolunda düşünce vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE:

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Hicabi DURSUN’un Başkanlığında, Üyeler: Şükrü BOZER, Mehmet AKSU, Birol SONER, Süleyman Hilmi AYDIN, Aydemir TUNÇ ve Nurdane TOPUZ'un katılımlarıyla yapılan 08.07.2019 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarenin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığındangörev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davalı Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından kaçak su kullanıldığı iddiasıyla davacı adına tahakkuk ettirilen 52.158,15 TL para cezasının iptali istemiyle açılmıştır.

03/07/2005 gün ve 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun "Belediyenin Yetkileri ve İmtiyazları’’ başlıklı 15. maddesinin (d) bendinde, özel kanunları gereğince belediyeye ait vergi, resim, harç, katkı ve katılma paylarının tarh, tahakkuk ve tahsilini yapmak; vergi, resim ve harç dışındaki özel hukuk hükümlerine göre tahsili gereken doğal gaz, su, atık su ve hizmet karşılığı alacakların tahsilini yapmak veya yaptırmak belediyenin yetki ve imtiyazları arasında sayılmış iken, 20.11.1981 tarih ve 2560 sayılı İstanbul Su Ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş Ve Görevleri Hakkında Kanun’un 1. maddesi ile, İstanbul Büyükşehir Belediyesinin su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek ve bu amaçla gereken her türlü tesisi kurmak, kurulu olanları devralmak ve bir elden işletmek üzere İstanbul Büyükşehir Belediyesine bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz bir kuruluş olarak İstanbul Su Ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü kurulmuştur.

Anılan Yasa’nın 13. maddesinin (a) bendinde, su satışı ve kullanılmış suların uzaklaştırılmasına karşılık, tarifesine göre abonelerden alınacak ücretler İSKİ’nin gelirleri arasında sayılmış; aynı Yasa’nın değişik 23. maddesinde, “Su satışı, kanalizasyon tesisi bulunan yerlerdeki kullanılmış suların uzaklaştırılması, septik çukurların boşaltılması giderleri için ayrı tarifeler yapılır. Bu tarifelerin tespitinde, yönetim ve işletme giderleri ile, amortismanları doğrudan gider yazılan (aktifleştirilmeyen) yenileme, ıslah ve tevsi masrafları ve (...) bir kâr oranı esas alınır.

Tarifelerin tespiti ile tahsilatla ilgili usul ve esaslar bir yönetmelik ile belirlenir.” hükümlerine yer verilmiştir.

23.11.1981 tarihli ve 2560 sayılı İSKİ Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kununun 1'inci maddesiyle belirlenen görev alanı içerisinde her türlü su kaynaklarından sağlanan içme, kullanma ve endüstri suyunun tüketicilere ulaştırılması ve kullanımdan sonra uzaklaştırılmasına ilişkin her türlü hizmet, bedel, pay, teminat ve yaptırımların tespiti ile bunların tahakkuk ve tahsiline ilişkin usul ve esasları kapsayan Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İSU) Tarifeler ve Abone Hizmetleri Yönetmeliği 1.1.2018 tarihinde yürürlüğe girmiş ve "Kaçak su kullanımı" başlıklı 38. Maddesinde,

“1) Kaçak Su Kullanımı; abone olmadan su dağıtım şebeke hattından veya şube yolundan İdareye ait kuyu veya kaynaktan delerek, boru döşeyerek, motor bağlayarak veya farklı surette su temin etmek, abone olup da sayaçsız veya sayacı işletmeyecek herhangi bir tertibatla su kullanmaktır.

a)Abonesiz ve sayaçsız su kullananlar: Tespit edildiklerinde kaçak su bağlantısı ortadan kaldırılır, su kullanımı engellenir, ceza tahakkuku yapılır. Kaçak kullanımın süresi ve kaçak tüketim miktarı tahakkuk edecek ceza tutarına esas oluşturur. Kaçak kullanımın başlangıç tarihinin tespit edilemediği durumlarda kullanıcının 12 aydan beri su tüketildiği kabul edilir. Buna göre;

1)Konutlarda aylık 15 m3 su tüketildiği farz edilerek, yürürlükteki konut ikinci tarifesinin 3 katı bedelle ceza tahakkuk ettirilir. Bu hesap (kullanım süresi veya 12 ay x 15 m3) x (tarife bedeli x 3) formülüyle yapılır.

2)Birden fazla tuvalet ve lavabosu bulunmayan ve faaliyetinin ana unsuru olarak su kullanılmayan ofis, büfe, bakkal gibi işyerlerinde aylık 10 m3, diğer işyerlerinde ise ayhk 30 m3 su tüketildiği farz edilerek yürürlükteki işyeri tarifesinin 3 katı bedelle ceza tahakkuk ettirilir. Bu hesap (Kullanım süresi veya 12 ay x 10 veya 30 m3) x (Tarife bedeli x 3) formülüyle yapılır.

3)İnşaatlarda kullanılan su miktarı (Toplam İnşaat alanı/2 = m3) formülüne göre hesaplanır ve inşaat tarifesinin 3 katı bedelle ceza tahakkuku yapılır.

4)Sanayi kuruluşlarında ve diğer abonelerde 100 m3 den az olmamak kaydıyla, emsalleriyle de karşılaştırılarak bulunacak aylık tüketim miktarına yürürlükteki tarifesinin 3 katı bedelle ceza tahakkuk ettirilir. Bu hesap (Kullanım süresi veya 12 ay x 100 m3 veya emsal m3) x (Tarife bedeli x 3) formülüyle yapılır.

5)Kaçak su kullanımının aynı yerde tekrarı durumunda ilk tespitteki tarihten tekrar tespit tarihine kadar geçen dönem için yukarıdaki alt bentlere göre hesaplanan tahakkukun 2 katı bedelle ceza alınır. Ayrıca abone hakkında kanuni işlemlere başlanır.

b)Aboneli ve sayaçsız su kullanımı: Bir abonesi olup da sayacının sökülmesi yoluyla sayaçtan geçirmeden doğrudan veya bir tertibat kurularak su alındığı durumlarda abone kaçak su kullanıyor kabul edilir. Sayacın çalışmasının kasten engellendiği ve devre dışı bırakıldığı haller de kaçak kullanım kapsamında değerlendirilir. Bu şekilde su kullanımı yapanlar tespit edildiğinde bu maddenin (a) bendinde belirtilen şekilde işlem yapılır.

c)Kaçak su kullanımı ceza tahakkuklarına su bedeli ile birlikte hesaplanan Katma Değer Vergisi ve Çevre Temizlik Vergisi tahakkuk ettirilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, Kocaeli İli, Darıca İlçesi, Bayramoğlu Mahallesi, Fatih Sultan Mehmet Caddesi, No:229 adresinde davacıya ait olan işyerinde yapılan kontrolde otel içinde havuz kenarında bulunan musluktan direk bağlantı yapılarak su kullanılmadığının ve kaçak kullanımın türünün "aboneli sayaçsız su kullanımı" olduğunun 9.6.2018 tarihinde Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İSU Genel Müdürlüğünün kaçak ve/veya usulsüz su kullanım tutanağı ile tespit edildiği; bu tutanak doğrultusunda 17.9.2018 tarihli olurla işyerinde aboneli, sayaçsız su kullanıldığı dolayısıyla İSU Tarifeler ve Abone Hizmetleri Yönetmeliğinin 38/B maddesine göre kaçak su kullanımından dolayı davacının siciline 52.158,15-TL'lik para cezası tahakkuk ettirildiği; uygunsuz olarak bağlanan tesisatın körlenerek, iptal edildiği; su kullanımı yapılacak ise ivedilikle kuruma müracaat edilerek abone olunması gerektiği; aksi halde kurumca yapılacak ikinci bir kontrolde tekrar aykırılıklar tespit edilirse yasal işlem yapılacağı; para cezasının 14 gün içerisinde ödenmemesi halinde Yönetmeliğin 37. Maddesi hükmünün yerine getirileceği yolunda işlem tesis edildiği; davacının bu işleme bir dizi itirazda bulunduğu; ancak bir sonuç alamadığı, dolayısıyla işlemin iptali istemiyle dava açıldığı anlaşılmıştır.

Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü, Anayasada belirtilen mahalli müşterek ihtiyaçları karşılamak amacı doğrultusunda belediyelerce yerine getirilen kamu hizmetleri arasında yer alan su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek üzere; Büyükşehir belediyesine bağlı, müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz olarak kanunla kurulmuş bir kamu kuruluşudur.

Böyle olmakla birlikte, bu kuruluşun kişilere sağladığı hizmete ilişkin işlemlerinin yargısal denetimini yapacak yargı düzenini belirleyebilmek için, işlemin özel hukuk ilişkilerinden veya kamusal yetkilerin kullanılmasından doğup doğmadığına bakmak gerekir.

Olayda, taraflar arasında abonelik sözleşmesi bulunduğu, davacının işyerinde sayaçtan geçirilmeyen bir musluğun tespit edildiği; bunun üzerine Abone Sözleşmesi ve onun işaret ettiği Tarifeler Yönetmeliği hükümlerine istinaden ve abonenin kullandığı su tüketimi dikkate alınarak yapılan hesaplama sonucunda kaçak su bedeli tahakkuk ettirildiği görülmektedir.

Açıklanan nedenle, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalı idare vekilinin görev itirazının reddine ilişkin Kocaeli 2.İdare Mahkemesince verilen 10.1.2019 gün ve E:2018/1353 sayılı Görevlilik Kararının kaldırılması gerekmiştir.

S O N U Ç : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nca yapılan BAŞVURUNUN KABULÜ ile davalı idare vekilinin görev itirazının reddine ilişkin Kocaeli 2.İdare Mahkemesince verilen 10.1.2019 gün ve E:2018/1353 sayılı GÖREVLİLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 08.07.2019 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

Başkan Üye Üye Üye

Hicabi Şükrü Mehmet Birol

DURSUN BOZER AKSU SONER

Üye Üye Üye

Süleyman Hilmi Aydemir Nurdane

AYDIN TUNÇ TOPUZ