Hukuk Bölümü         2013/355 E.  ,  2013/442 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

Davacılar :1-B.S. 2-R.S., 3-S.S., 4-B.S., 5-L.B., 6-G.S.,

Vekili      : Av. H.Z.

 Davalı      : Mamak Belediye Başkanlığı

 Vekili      : Av. Y.O.T.                

O L A Y  : 37076 ada, 4 parsel sayılı taşınmaz davacıların murisi olan Ramazan Sökmen’e ait olup, söz konusu taşınmazın üzerine Ramazan Sökmen tarafından Bostancık Mahallesi, 9. Sokak, No:42-42/ A-B nolu 3 katlı bina inşa edilmiş olmakla, Mamak Belediye Encümeninin 04.09.2008 tarih ve 1225/1633 sayılı kararı ile taşınmazın üzerindeki üç katlı binanın kamulaştırılmasına karar verilmiştir.

Davalı belediyece, kamulaştırılmasına karar verilen bina için 230.000,00 TL bedel teklif edilmiş ve davacılar ile uzlaşma sağlanarak, söz konusu bedel 21.08.2009 tarihinde banka kanalı ile davacılara ödenmiş ve davacılar tarafından teslim alınmış olup, söz konusu bina kamulaştırma kararından sonra, Mamak Belediye Başkanlığı Emlak ve İstimlak Müdürlüğü’nün 12.08.2009 tarihli yıkım kararına istinaden yıkılmıştır.

Davacılar tarafından, yıkım kararı verilmeden önce yıkıma başlanılması sebebiyle, davalı belediye aleyhine tazminat davası açılmıştır.

Mamak Belediye Başkanlığı Belediye Encümeni’nin 08.10.2009 gün, 1256/1365 sayılı kararı ile, davacılara ait bina ile ilgili olarak 2942 sayılı Yasa’nın 21. maddesi gereği kamulaştırmadan vazgeçilmesine, bu yapıya dönük kamulaştırma kararı doğrultusunda tesis edilen tüm uygulama işlemlerinin iptaline, yapı sahiplerine kamulaştırma bedeli olarak ödenen 230.000,00 TL. nin geri alınmasına karar verilmiştir.

Davacı tarafından Mamak Belediye Encümeni’nin 08.10.2009 gün, ve 1256 sayılı ‘’kamulaştırmadan vazgeçme’’ kararının iptali istemiyle idare mahkemesinde dava açılmıştır.

Ankara 1. İdare Mahkemesi; 28.07.2011 gün, E:2009/2040, K:2011/1475 sayı ile, dava konusu işlem Kamulaştırma Kanunu’nun 21.maddesi gereğince tesis edildiğinden, aynı Kanun’un 24.maddesinin 2.fıkrası gereğince, uyuşmazlığın görüm ve çözümünde adli yargı mahkemelerinin görevli olduğundan bahisle davanın görev yönünden reddine karar vermiş ve karar kesinleşmiştir.

Davacı, aynı istekle bu kez, adli yargı yerinde dava açmıştır.

Ankara 1.Asliye Hukuk Mahkemesi; 20.09.2012 gün, E:2011/400, K:2012/313 sayı ile özetle, kamulaştırmadan vazgeçme işleminin idari nitelikte bir işlem olup, bunun iptalinin ancak idari yargı mercilerinde açılacak dava ile mümkün olduğundan bahisle, davanın görev yönünden reddine karar vermiş ve bu karar kesinleşmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Zehra Ayla PERKTAŞ’ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Ayhan AKARSU ve Metin ULUKANLIGİL’in katılımlarıyla yapılan 11.03.2013 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, adli ve idari yargı yerleri arasında anılan Yasa’nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu ve adli yargı dosyasının 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak, davacının istemi üzerine son görevsizlik kararını veren mahkemece Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği anlaşılmakla birlikte, Başkanlıkça, idari yargı dosyası da ilgili mahkemesinden getirtilmiş olup, usule ilişkin herhangi bir noksanlık görülmediğinden dosyanın esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacıların murisi Ramazan Sökmen'e ait olan Ankara İli, Mamak İlçesi, 37076 ada, 4 parsel sayılı taşınmazın üzerine inşa edilen Bostancık Mahallesi, 9. Sokak, no:42-42/ A-B nolu 3 katlı binaya ilişkin olarak Mamak Belediye Encümeni tarafından alınan 04.09.2008 tarih ve 1225/1633 sayılı kamulaştırma kararından vazgeçilmesine ilişkin olan 08.10.2009 gün, 1256/1365 sayılı Belediye Encümeni kararının iptali istemiyle açılmıştır.

2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 21. maddesinde “İdare kamulaştırmanın her safhasında kamulaştırma kararı veren ve onaylayan yetkili merciin kararı ile kamulaştırmadan tek taraflı olarak kısmen veya tamamen vazgeçebilir. Şu kadar ki, dava sırasında vazgeçme halinde dava giderleri ile harç, harcanan emek ve işin önemi gözetilerek mahkemece maktuen takdir olunacak avukatlık ücreti idareye yükletilir” denilmiş, 24. maddesinin ikinci fıkrasında ise, bu madde ile 21, 22 ve 23. maddelerin uygulamasından doğacak anlaşmazlıkların adli yargıda çözümleneceği belirtilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, Mamak Belediye Encümeninin 04.09.2008 tarih ve 1225/1633 sayılı kararı ile 37076 ada, 4 parsel sayılı taşınmazın üzerine inşa edilmiş olan Bostancık Mahallesi, 9. Sokak, no:42-42/ A-B nolu 3 katlı binanın kamulaştırılmasına karar verilmiş olup, daha sonra davaya konu 08.10.2009 gün, 1256/1365 sayılı Belediye Encümeni kararı ile taşınmazın kamulaştırılmasından, 2942 sayılı Kanununun 21. maddesi uyarınca vazgeçildiği ve bu işlemin iptali istemiyle dava açıldığı anlaşılmıştır.

Olayda Belediye Encümeni, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 21.maddesinin kendisine tanıdığı yetki sınırları içinde bir karar alarak uygula­maya koymuş bulunmakta olup, burada açıkça 21. madde kap­samındaki uygulamadan doğan bir anlaşmazlık söz konusu olmakla birlikte, davacı bu işlemin iptalini istemektedir. Bu anlaşmazlığın çözümlenmesi de 24. madde hükmü uyarınca adlî yargıya aittir. Her ne kadar dava konusu işlem idari nitelikte ise de, yasaların öngördüğü bazı durumlarda kamu hizmetinin özelliği ve gerekleri gözetilerek yine yasalarla istisnai hükümler getiril­miştir. Diğer bir ifadeyle burada özel bir yasa olan Kamulaştırma Yasasında, kamu hukuku alanına giren idari nitelikteki işlemlerden doğan uyuşmazlıklara idare mah­kemele­rinde bakılacağı kuralına, açık bir istisna söz konusu olmaktadır.

Açıklanan nedenlerle, davanın görüm ve çözümünde adli yargı yeri görevli olmakla, Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir. 

SONUÇ   : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 20.09.2012 gün, E:2011/400, K:2012/313 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.03.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.