Hukuk Bölümü         2013/935 E.  ,  2013/1109 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

                Davacı     : İ.Y.

                Vekili      : Av. F.Ö.

                Davalı      : Malatya Belediye Başkanlığı

                Vekili      : Av.Z.K.

O L A Y  : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin  sevk ve idaresindeki kendisine ait 44…… plakalı araç ile  Malatya Hoca Ahmet Yesevi Mahallesi 1. Sokak Galericiler Sitesi İstikametinde seyir halinde iken  Yeşilevler Otobüs Durağı Karşısına geldiğinde  yol üzerinde bulunan ve kapağı olmayan ayrıca herhangi bir güvenlik önlemi de alınmayan  logara çarparak aracı ile beraber takla attığını; kazadan hemen sonra olay yerine intikal eden trafik ekiplerince tutulan tutanakta,  yol üzerinde bulunan ve kapağı olmayan logara, aracının arka kısmı ile çarptığı, sonrasında direksiyon hakimiyetini kaybederek  aracın ön kısmı ile orta refüje çarptığı ve takla attığı, meydana gelen olayda  yolun bakım ve  onarımından sorumlu kuruluşun kusurlu olduğu hususlarının belirtildiğini; kaza nedeni ile davacının aracında Malatya 2. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2012/69 D.İş sayılı dosyasında yaptırılan tespite göre 4149,00 TL zarar meydana geldiğini; ayrıca 100,00 TL çekici masrafı ile 329,00 TL otopark masrafı da yapıldığını; bu nedenle olayda kusuru bulunan idareden  fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 4500,00 TL maddi, 5000,00 TL manevi tazminatın  alınarak davacıya verilmesini istediklerini belirterek adli yargı yerinde dava açmıştır.

 MALATYA 2.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ   :18.12.2012 gün ve 2012/262 Esas 2012/622 Karar sayılı kararı ile yolların bakım ve her türlü güvenliğinin sağlanması hususunun davalı Belediyenin görevleri arasında bulunduğu; Karayolları Trafik Kanunu’nda bu konu ile ilgili bir takım düzenlemeler yapılmış ise de bu düzenlemelerin araç işleteni ve sürücüsüne ilişkin olduğunu; bu nedenle idarenin sorumluluğuna dayalı tazminat isteminin idari yargıda görülmesi gerektiğini belirterek davanın görev yönünden reddine karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir.

Davacı bu kez aynı istemle adli yargı yerinde dava açmıştır.

MALATYA İDARE MAHKEMESİ : 15.03.2013 gün 2013/202 Esas 2013/331 Karar sayılı kararı ile 2918 sayılı Yasanın 110/1 maddesi gereğince, logarın açık olması nedeni ile meydana gelen kazada oluşan maddi ve manevi zararın tazminine yönelik bulunan davaya adli yargıda bakılması gerektiğini belirterek yargı yolu uyuşmazlığı nedeni ile görev yönünden davanın reddine karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir.

Davacı vekili adli ve idari yargı yerlerince verilen görevsizlik kararları nedeniyle oluşan olumsuz görev uyuşmazlığının giderilmesi istemiyle başvuruda bulunmuştur.

İNCELEME VE GEREKÇE:

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Bahri AYDOĞAN, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Sedat ÇELENLİOĞLU ve Ayhan AKARSU’nun katılımlarıyla yapılan 1.7.2013 günlü toplantısında:

I-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; Adli ve idari yargı yerleri arasında 2247 sayılı Yasa'nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, idari ve adli yargı dosyalarının 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak davacının istemi üzerine son görevsizlik kararını veren mahkemece Uyuşmazlık Mahkemesi'ne gönderildiği ve usule ilişkin işlemlerde herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Birgül YİĞİT’in, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı M.Ali GÜMÜŞ’ün davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacının  sevk ve idaresindeki kendisine ait 44 NS 224 plakalı araç ile  Malatya Hoca Ahmet Yesevi Mahallesi 1. Sokak Galericiler Sitesi İstikametinde seyir halinde iken  Yeşilevler Otobüs Durağı Karşısına geldiğinde  yol üzerinde bulunan ve kapağı olmayan ayrıca herhangi bir güvenlik önlemi de alınmayan  logara çarparak aracı ile beraber takla atması nedeni ile uğradığı 4500,00 TL maddi, 5000,00 TL manevi tazminatın meydana gelen olayda kusuru bulunan davalıdan alınarak davacıya verilmesi istemiyle açılmıştır.

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 1. maddesinde, Kanunun amacının Karayollarında can ve mal güvenliği yönünden trafik düzenini sağlayacak ve trafik güvenliğini ilgilendiren tüm konularda alınacak önlemleri belirlemek olduğu; “Kapsam” başlıklı 2. maddesinde, bu Kanunun trafikle ilgili kuralları, şartları, hak ve yükümlülükleri bunların uygulamasını ve denetlenmesini ilgili kuruluşları ve bunların görev, yetki ve sorumluluk, çalışma usulleri ile diğer hükümleri kapsadığı ve bu kanunun Karayollarında uygulanacağı; 10. maddesinde, yapım ve bakımdan sorumlu olduğu yolları trafik düzeni ve güvenliğini sağlayacak durumda bulundurmanın gerekli görülen kavşaklara ve yerlere trafik ışıklı işaretleri, işaret levhaları koymak ve yer işaretlemeleri yapmanın Belediye Trafik birimlerinin görev ve yetkileri arasında olduğu belirtilmiştir.

Öte yandan 2918 sayılı Yasanın 19.1.2011 günlü Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6099 sayılı Yasanın 14. maddesiyle değişik 110. maddesinde “İşleteni veya sahibi Devlet ve diğer kamu kuruluşları olan araçların sebebiyet verdiği zararlara ilişkin olanları dahil, bu Kanundan doğan sorumluluk davaları, adli yargıda görülür. Zarar görenin kamu görevlisi olması, bu fıkra hükmünün uygulanmasını önlemez. Hemzemin geçitte meydana gelen tren-trafik kazalarında da bu Kanun hükümleri uygulanır.

Motorlu araç kazalarından dolayı hukuki sorumluluğa ilişkin davalar, sigortacının merkez veya şubesinin veya sigorta sözleşmesini yapan acentenin bulunduğu yer mahkemelerinden birinde açılabileceği gibi kazanın vuku bulduğu yer mahkemesinde de açılabilir”; Geçici 21. maddesinde de “Bu Kanunun 110 uncu maddesinin birinci fıkrasının göreve ilişkin hükmü, yürürlüğe girdiği tarihten önce idari yargıda ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde açılmış bulunan davalara uygulanmaz” denilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, 26.04.2012 tarihinde davacının sevk ve  idaresindeki aracın arka kısmının, açık olan logara girmesi  sonucu meydana gelen kaza nedeni ile davacının uğradığı 4500,00 TL maddi 5000,00 TL manevi tazminatın  fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile davalıdan tahsili istemiyle iş bu davanın açıldığı anlaşılmıştır.

Belediye aleyhine idare mahkemelerinde açılan tazminat talepli tam yargı davalarında, İdare Mahkemeleri 2918 sayılı Yasanın 110.maddesinin 1.fıkrasının birinci ve ikinci cümlelerinin Anayasaya aykırı olduğu kanısına varmış, İdare Mahkemelerinin bu iki cümlenin iptali istemiyle yaptığı başvuruyu inceleyen Anayasa Mahkemesi 8.12.2011 gün ve E:2011/124, K:2011/160 sayı, 8.11.2012 gün ve E:2012/118, K:2012/170 sayı ve 28.05.2013 gün ve E:2013/59 K:2013/68 sayılı aynı içerikli kararları ile; “2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 110. maddesinin birinci fıkrasında, bu Kanun’dan doğan sorumluluk davalarının adli yargıda görüleceği öngörülmektedir. İtiraz başvurusunda bulunan mahkeme ise idare mahkemesi olup davaya bakmakta görevli ve yetkili mahkeme değildir. Başvurunun Mahkeme’nin yetkisizliği nedeniyle reddi gerekir.” Kararına varmıştır .

Bu durumda,  2918 sayılı Yasanın 19.1.2011 tarihinde yürürlüğe giren 110. maddesi ile Anayasa Mahkemesi’nin benzer bir konuda İdare Mahkemesi’nin davaya bakmakla görevli bulunmadığı yolundaki kararları gözetildiğinde, bahsi geçen Kanun maddesinin Karayollarında, can ve mal güvenliği yönünden trafik düzeninin sağlanarak trafik güvenliğini ilgilendiren tüm konularda alınacak önlemleri kapsadığı ve Kanunun, trafikle ilgili kuralları, şartları, hak ve yükümlülükleri, bunların uygulanmasını ve denetlenmesini, ilgili kuruluşları ve bunların görev yetki ve sorumlulukları ile, çalışma usullerini kapsadığı, dolayısıyla oluşan trafik kazası nedeniyle açılacak sorumluluk davalarının görüm ve çözümünde adli yargının görevli olduğu; meydana gelen zararın tazmini istemiyle açılan bu davanın da adli yargı yerinde çözümlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle Malatya 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir. 

SONUÇ   : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Malatya 2.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 18.12.2012 gün ve E: 2012/262, K:2012/622 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 1.7.2013 gününde, OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.