Ceza Bölümü         2001/116 E.  ,  2001/116 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

Davacı           : K.H.

Sanık             : H.B. 

O L A Y          : Gaziantep İl Jandarma Komutanlığı emrinde görevli J. Yzb. H.B.'in 17.12.1982 tarihinde, sicil yolu ile Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiğinin kesildiği, 1.6.1991 gün ve 20888 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Ateşli Silahlar Ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Yönetmeliğinin 11. maddesi hükmü gereğince, silah taşıma ve bulundurma hakkını kaybettiği halde, zati silahını teslim etmediği, böylece, 6136 sayılı Kanun'a muhalefet suçunu işlediği ileri sürülerek, 25.11.1992 günü yapılan suç duyurusu üzerine, Kahramanmaraş Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 4.3.1993 gün ve E:1993/517, K:1993/256 sayılı iddianamesiyle yukarıda açıklanan hususlar tekrar edilerek, sanığın eylemine uyan 6136 sayılı Kanun'un 13/1. maddesi uyarınca cezalandırılması istemiyle kamu davası açılmıştır. 

KAHRAMANMARAŞ 2. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 3.2.1999 gün ve E:1993/148, K:1999/38 sayıyla; suça konu silahın sanığa askerlik hizmet ve görevleri nedeniyle verildiği, bu nedenle yargılamanın askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, 6. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi'ne gönderilmiştir. 

6. KOLORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 28.12.1999 gün ve E:1999/1719, K:1999/1204 sayıyla; Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiği kesilen, böylece asker kişi sıfatını kaybedip sivil kişi olan sanığın, 353 sayılı Yasa'nın 11. maddesi hükmü uyarınca yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, 6. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı'nca Mahkememize gönderilmiştir. 

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ali HÜNER’in Başkanlığında, Üyeler; Cengiz ERDOĞAN, Refik DİZDAROĞLU, Keskin KAYLAN, Necmettin ÖZKAN, Recep SÖZEN, Ahmet ALKIŞ’ ın  katılımlarıyla yapılan 12.11.2001 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’ in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Yavuz Sezai KARAA’nın, davanın çözümünün adli yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ

USULE İLİŞKİN İNCELEME :

            Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun'da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmemiştir. Adli ve askeri yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur. Esasa ilişkin inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir.

 ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

353 Sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir. 

Sanığın, suç tarihinde sivil kişi olması nedeniyle, 353 sayılı Yasa'nın, asker olmayan kişilerin askeri mahkemelerde yargılanma koşullarını belirleyen 11. maddesi yönünden değerlendirme yapılmalıdır. Anılan Yasa'nın 11. maddesinde sayılan suçlar arasında sanığa yüklenen "6136 sayılı Yasa'ya muhalefet" suçu bulunmamaktadır. 

Diğer yandan, 1632 sayılı Askeri Ceza Yasası'nın 192. maddesinde; "...... askeri eşyayı satın almak, rehin olarak kabul etmek ve gizlemek fiillerine dair 131. maddede yazılı suçlar askeri mahkemelere tabi olmayan siviller tarafından yapılırsa umumi mahkemeler bu kanun hükümlerini tatbik ederler" hükmünün yer alması karşısında;  sanığa yüklenen ve iddianamede gösterilen fiilin Askeri Ceza Yasası'nın 131. maddesindeki "askeri eşyayı gizlemek" olarak nitelendirilmesi halinde dahi, davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Kahramanmaraş 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

SONUÇ: Anlaşmazlığın niteliğine göre,            davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Kahramanmaraş 2.Asliye Ceza Mahkemesi'nin 3.2.1999 günlü, E:1993/148, K:1999/38 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına, 12.11.2001 günü kesin olarak oybirliği ile karar verildi.