T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ   ESAS NO       : 2020/256 KARAR NO  : 2020/259       KARAR TR  : 27/04/2020

ÖZET: Toplulaştırma çalışması sırasında ağaçlarının zarar gördüğünü iddia eden davacının, tazminat istemiyle açtığı davanın, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

 

 

 

 

 

 

K A R A R

 

 

          Davacı                             : Y.D.

          Davalı                           : G. İnşaat Ltd Şti

          Vekili                             : Av. M.N.K.

 

          O L A Y: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Burdur ili, Yeşilova ilçesi, Alanköy Köyünde davalı şirketin köylerinde toplulaştırma çalışması yaptığı, bu çalışmalar sırasında 1454 parselde kayıtlı taşınmazındaki ağaçlarının zarar gördüğü gerekçesiyle tespit edilen 4.921,00-TL zararın davalıdan zarar tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsili ile taşınmaza yapılan müdahalenin önlenmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

YEŞİLOVA ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 12.11.2019 gün ve E:2019/1 K:2019/131 sayılı dosyasında “Tarım Ve Orman Bakanlığı DSİ I8.Bölge Müdürlüğü'nden tespit dosyasına gelen cevapta Burdur Yeşilova ilçesine bağlı Alanköy' de toplulaştırma işlemleri yapıldığı belirtilmiştir.

Görev konusu kamu düzenindendir ve dava şartlarındandır. Bu husus mahkemece re'sen göz önüne alınır. Yargıtay 5. Hukuk Dairesi Esas No: 2016/22832 Karar No: 2017/21739 kararında da vurgulandığı üzere, idarenin toplulaştırma işlemi nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkin olup mahkememizce, davaya bakma görevi idari yargı merciine ait olduğundan" bahisle "davanın yargı yolu bakımından (idari yargının görevli olması nedeniyle) usulden reddine” dair verdiği kararın, istinaf başvurusunun reddedilmesiyle 05/12/2019 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.

Davacı vekili bu kez aynı istemle idari yargı yerinde dava açmıştır.

ISPARTA İDARE MAHKEMESİ : 13.03.2020 gün ve E:2020/424 sayılı kararı ile “6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 573.maddesinde; “Limited şirket, bir veya daha çok gerçek veya tüzel kişi tarafından bir ticaret unvanı altında kurulur; esas sermayesi belirli olup, bu sermaye esas sermaye paylarının toplamından oluşur.

(2) Ortaklar, şirket borçlarından sorumlu olmayıp, sadece taahhüt ettikleri esas sermaye paylarını ödemekle ve şirket sözleşmesinde öngörülen ek ödeme ve yan edim yükümlülüklerini yerine getirmekle yükümlüdürler.

(3) Limited şirket, kanunen yasak olmayan her türlü ekonomik amaç ve konu için kurulabilir.” denilmek suretiyle limited şirketin tanımı yapılarak kuruluşu anlatılmıştır.

Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sının” başlıklı 2. maddesinin değişik 1 numaralı bendinde: a)İdari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları,

B) İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları,

C) Tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar, idari dava türleri olarak sayılmış olup; kural olarak, idari yargıda ancak Devlete ve kamu tüzel kişilerine karşı açılan davalara bakılabilir.

Buna göre, idare aleyhine dava açılmayıp, davalı mevkiinde Türk Ticaret Kanunu hükümleri uyarınca kurulmuş ve anılan yasa hükümleri uyarınca faaliyet gösteren ve bu kanuna tabi olan, kamu kurumu niteliği taşımayan, özel hukuk hükümlerine tabi özel şirketin bulunması karşısında, ortada idari yargı yetkisi kapsamında açılmış bir idari dava bulunduğundan söz etmek olanaksızdır. Kaldı ki Yeşilova Asliye Hukuk Mahkemesine açılan davada; davacı tarafından zararın tazmini yanında el atmanın da önlenmesi istenmiştir. Bu talebi çözme işi Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre adli yargının görevindedir.

Belirtilen bu hususlara göre, davalı özel şirketçe arazi çalışmaları sırasında yapıldığı iddia edilen davacıya ait ağaçların zarar görmesi ve yol açılması nedeni ile uğranılan zararın tazmini ve el atmanın önlenmesi talebine yönelik davanın özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümünde adli yargı yeri görevli bulunmaktadır.

Nitekim, Uyuşmazlık Mahkemesi'nin 28.09.2015 tarih E:2015/679, K:2015/675 sayılı kararı da aynı yöndedir.

Açıklanan nedenlerle, Yeşilova Asliye Hukuk Mahkemesinin 13.11.2019 tarih ve E:2019/1, K:2019/131 sayılı kararının istinaf edilmeksizin kesinleşmesi üzerine

Mahkememizde açılan davada görevsizlik kararı veren merciin görevli olduğu sonucuna varıldığından. Mahkememizin görevsizliğine, 2247 sayılı Kanun'un 19. maddesi uyarınca görevli yargı yerinin belirlenmesi için Uyuşmazlık Mahkemesine başvuru yapılmasına, Uyuşmazlık Mahkemesinden karar gelinceye kadar iş bu dava hakkında karar verilmesinin ertelenmesine, " karar vererek her iki dava dosyasını 17/03/2020 gün, 2020/424 esas sayılı üst yazı ila Mahkememize göndermiş, başvuru 19/03/2020 tarihinde kayıt altına alınmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:

Uyuşmazlık Mahkemesi’nin, Hicabi DURSUN’un Başkanlığında, Üyeler: Şükrü BOZER, Mehmet AKSU, Suat ARSLAN, Aydemir TUNÇ, Nurdane TOPUZ ve Ahmet ARSLAN'ın katılımlarıyla yapılan 27.04.2020 günlü toplantısında:

I-İLK İNCELEME:

Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; İdare Mahkemesince, 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesine göre başvuruda bulunulmuş olduğu, idari yargı dosyasının Mahkemece, ekinde adli yargı dosyası ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hâkim Engin SELİMOĞLU’nun, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, toplulaştırma çalışması sırasında ağaçlarının zarar gördüğünü iddia eden davacının, tazminat istemiyle açılmıştır.

Olayda, Burdur ili, Yeşilova ilçesine bağlı, Alanköy' de gerçekleştirilen toplulaştırma çalışmaları sırasında davalı şirketin davacıya ait 1454 parselde kayıtlı taşınmazdaki ağaçları söktüğü, yerine plana aykırı yol yaptığı, bu şekilde taşınmaza el attığı ileri sürülerek, tazminat ve müdahalenin önlenmesi istemiyle uyuşmazlığa konudavalar açılmıştır.

Buna göre, her iki yargı yerinde de kamu kuruluşu niteliği taşımayan G. İnşaat Ltd Şti’ne karşı dava açıldığı gözetildiğinde, idari yargı yetkisi kapsamında açılmış bir idari dava bulunduğundan söz etmek olanaksız olduğundan; uyuşmazlığın, özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.

Belirtilen nedenlerle, Isparta İdare Mahkemesinin başvurusunun kabulüyle, Yeşilova Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 12.11.2019 gün ve E:2019/1 K:2019/131 sayılı görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

 

S O N U Ç: Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, Isparta İdare Mahkemesinin BAŞVURUSUNUN KABULÜYLE, Yeşilova Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 12.11.2019 gün ve E:2019/1 K:2019/131 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 27.04.2020 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

 

 

 

      Başkan                        Üye                               Üye                              Üye                               

       Hicabi                       Şükrü                          Mehmet                          Suat      

    DURSUN                  BOZER                         AKSU                        ARSLAN          

 

 

 

 

 

                                          Üye                                Üye                              Üye

                                        Aydemir                        Nurdane                        Ahmet

                                          TUNÇ                          TOPUZ                      ARSLAN