|
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ HUKUK BÖLÜMÜ ESAS NO : 2016 / 28 KARAR NO : 2016 / 64 KARAR TR : 15.02.2016 |
ÖZET: Usta öğretici adı altında, Yiyecek İçecek Servis Görevlisi olarak görev yapan davacının, iş sözleşmesinin haksız olarak feshedildiğinden bahisle, kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla mesai, milli ve dini bayram, resmi tatil çalışmasından kaynaklanan alacakları ile yıllık izin ücreti alacağının tahsili istemiyle açtığı davanın, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk. |
Davacı : M.A.
Vekili :Av.Ö. Ö.
Davalı : Milli Eğitim Bakanlığı
Vekili : Av. F.E. (Adli Yargıda)
O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; davacının davalı kurumda 16.05.2008 tarihinden itibaren usta öğretici olarak çalışmaya başladığını, son sözleşmesinin 31.12.2013 tarihinden sonra yenilenmediğini, işten çıkarıldığını ancak hiçbir fesih ihtarının tebliğ edilmediğini, brüt maaşının 2.641,25 TL olduğunu, davacının Konya İMKB GMK Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi Müdürlüğü’nde usta öğretici adı altında 2011 yılına kadar yiyecek içecek servis görevlisi olarak 07:00-18:00 saatleri arasında Cumartesi dahil çalıştığını, yılda 70-80 defa toplantılar nedeni ile çalışmasının geç saatlere kadar sürdüğünü, 2011 yılından sonra ise kat görevlisi olarak çalıştığını, bu dönemde Pazartesi ve Salı günleri çıkışın 16:30 diğer günler ise 16:00 olduğunu, 2012 yılında otelin boyandığı dönemde 20 gün 08:00 - 18:30 saatleri arası çalıştığını, iş sözleşmesinin haksız olarak feshedildiği için kıdem ve ihbar tazminatı hakkı doğduğunu, davacının resmi ve dini bayramlarda da çalışmasının devam ettiğini, davacının yapılacak hesaplama ile 20.000.00 TL fazla mesai, 5.000.00 TL milli ve resmi çalışma ücreti alacağı bulunduğunu, yıllık izin kullanmadığı ve 5.000.00 TL yıllık izin alacağı olduğu belirtilerek fazlaya ilişkin hakları saklı tutarak 100,00 TL kıdem tazminatı, 100,00 TL ihbar tazminatı, 100,00 TL fazla mesai ücretinin (hafta sonu çalışması dahil), 100,00 TL milli, resmi bayram ve resmi tatil çalışma ücreti, 100,00 TL yıllık izin ücreti alacağının tahakkuk tarihinden itibaren en yüksek faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemiyle adli yargıda dava açmıştır.
KONYA 2. İŞ MAHKEMESİ:23.12.2014 gün ve E:2014/33 K:2014/696 sayılı kararında; “…Toplanan delillerden davacının davalı idarenin nezdinde usta öğretici olarak çalıştığı, Yargıtay'ın yerleşmiş uygulamasına göre taraflar arasındaki ilişkinin hizmet ilişkisi olmayıp idare hukuku ilişkisi olduğu, idare hukuku ilişkisinden doğan uyuşmazlığın çözüm yerinin de idari yargı olduğu anlaşıldığından dava yargı yolu yanlışlığı nedeniyle usulden reddi gerektiği…” şeklindeki gerekçe ile davada idari yargı görevli olduğundan davanın yargı yolu yanlışlığı nedeniyle usulden reddine karar vermiş ve verilen bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
YARGITAY 7. HUKUK DAİRESİ:10.09.2015 gün ve E:2015/22154 K:2015/14445 sayılı kararı ile; kararın onanmasına hükmetmiş; verilen karar 1086 sayılı Yasa’nın Geçici 2. ve 6100 sayılı Yasa’nın Geçici 3.maddesi gereğince halen yürürlükte olan 1086 sayılı Yasa’nın 440.maddesi gereğince kesinleşmiştir.
Davacı vekili, aynı istemle; bu kez İdari Yargı yerinde dava açmıştır.
KONYA 1. İDARE MAHKEMESİ:12.01.2016 gün ve E:2015/1515 sayılı gönderme kararında; “…2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un "İdare Mahkemelerinin Görevleri" başlıklı 5 inci maddesinde; "1. İdare mahkemeleri, vergi mahkemelerinin görevine giren davalarla ilk derecede Danıştayda çözümlenecek olanlar dışındaki: a) İptal davalarını, b) Tam yargı davalarım, c) Tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davaları, d) Diğer kanunlarla verilen işleri, çözümler.
2. Özel Kanunlarda Danıştayın görevli olduğu belirtilen ve İdari Yargılama Usulü Kanunu ile idare mahkemelerinin görevli kılınmış bulunduğu davaları çözümler." hükümlerine yer verilmiştir.
Öte yandan; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14 üncü maddesinin 3/a bendinde dava dilekçelerinin "görev" yönünden ilk incelemeye tabi tutulacağı belirtilmiş, 15 inci maddesinin l/a bendinde ise; 14 üncü maddenin 3/a bendine göre adli ve askeri yargının görevli olduğu konularda açılan davaların reddine karar verileceği hükme bağlanmış bulunmaktadır.
2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun'un 19. maddesinde ise; "Adli, idari, askeri yargı mercilerinden birisinin kesin veya kesinleşmiş görevsizlik kararı üzerine kendisine gelen bir davayı incelemeye başlayan veya incelemekte olan bir yargı mercii davada görevsizlik kararı veren merciin görevli olduğu kanısına varırsa, gerekçeli bir karar ile görevli merciin belirtilmesi için Uyuşmazlık Mahkemesine başvurur ve elindeki işin incelenmesini Uyuşmazlık Mahkemesinin karar vermesine değin erteler.
(Değişik fıkra: 21/01/1982 - 2592/6 md.; Değişik fıkra: 23/07/2008-5791 S.K./9.mad) Yargı merciince, önceki görevsizlik kararına ilişkin dava dosyası da temin edilerek, gerekçeli başvuru kararı ile birlikte dava dosyalan Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilir." hükmüne yer verilmiştir.
Dava dosyası ile Konya 2. İş Mahkemesi'nin E:2014/33 sayılı dosyasının birlikte incelenmesinden; davacının 657 sayılı Kanun'un 89. maddesi uyarınca ek ders ücreti karşılığında davalı idare ile aralarında yapılan ve her yıl yenilenen "Ek Ders Görevi Verilerek Görevlendirilen Usta Öğretici Ferdi Hizmet Sözleşmesi" ile 2008 yılından itibaren İMKB GMK Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi'nde ve uygulama birimlerinde usta öğretici olarak çalıştığı, son sözleşmesinin 31.12.2013 tarihinde sona erdiği ve davacı ile yeniden sözleşme yapılmayarak işten çıkarıldığı, bunun üzerine kıdem ve ihbar tazminatı, fazla mesai alacağı, milli ve dini bayram ile resmi tatil çalışmalarının karşılığının ve yıllık izin ücreti alacağının tazminine karar verilmesi istemiyle Konya 2. İş Mahkemesi'nde açılan davada anılan Mahkemece verilen 23.12.2014 tarih ve E:2014/33, K:2014/696 sayılı karar ile uyuşmazlığın görüm ve çözümünün idari yargının görevinde olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar verildiği, anılan kararın Yargıtay 7. Hukuk Dairesi'nce 10.09.2015 gün ve E:2015/22154, K:2015/14445 sayılı kararla onanarak kesinleşmesi üzerine davacı vekili tarafından 30.12.2015 tarihinde bakılan dayanın Mahkememizde açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda; davacının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinde tanımlanan istihdam şekillerinden memur, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçi kapsamında bulunmadığı, imzaladığı iş sözleşmesine (Ek Ders Görevi Verilerek Görevlendirilen Usta Öğretici Ferdi Hizmet Sözleşmesi) istinaden idareyle arasında hizmet ilişkisi kurulduğu, bu şekilde usta öğretici olarak geçici görevli statüde çalışmakta iken, iş akdinin haksız feshedildiği iddiasıyla kıdem ve ihbar tazminatı, fazla mesai alacağı, milli ve dini bayram ile resmi tatil çalışması alacağı, yıllık izin ücreti alacağı gibi iş mevzuatından kaynaklanan alacaklarının tazmininin istenildiği ve davacının statüsü dikkate alındığında, bakılan davanın özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu kanaatine varılmıştır.
Nitekim Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü'nün 29.12.2014 tarih ve E:2014/l 152, K:2014/1191 sayılı kararı da bu yöndedir…”şeklindeki gerekçesiyle 2247 sayılı Kanunun 19.maddesi uyarınca görevli yargı yerinin belirlenmesi için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine, dosya incelemesinin Uyuşmazlık Mahkemesince karar verilinceye kadar ertelenmesine karar vermiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Ali ÇOLAK, Yusuf Ziyaattin CENİK, Alaittin Ali ÖĞÜŞ, Süleyman Hilmi AYDIN, Mehmet AKBULUT ve Fikret ERES’in katılımlarıyla yapılan 15.02.2016 günlü toplantısında:
İLK İNCELEME:Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre, İdare Mahkemesince anılan Yasa’nın 19. maddesinde öngörülen usul ve yönteme uygun biçimde başvuruda bulunulduğu anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık görülmediğinden esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.
II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Filiz BUDAK’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Uğurtan ALTUN ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Konya İMKB GMK Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi Müdürlüğünde usta öğretici adı altında, Yiyecek İçecek Servis Görevlisi olarak görev yapan davacının, iş sözleşmesinin haksız olarak feshedildiğinden bahisle, kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla mesai, milli ve dini bayram, resmi tatil çalışmasından kaynaklanan alacakları ile yıllık izin ücreti alacağının tahsili istemiyle açılmıştır.
506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 2. Maddesinde “Bir hizmet akdine dayanarak bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılanlar bu kanuna göre sigortalı sayılırlar…” denilmiş, aynı Yasanın “Uyuşmazlıkların Çözüm Yeri” Başlıklı 134. maddesinde, “Bu kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar, yetkili iş mahkemelerinde veya bu davalara bakmakla görevli mahkemelerde görülür” hükmüne yer verilmiş; 506 sayılı yasa hükümleri 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 106. maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır. 5510 sayılı Kanunun 3.maddesinde; kısa ve/veya uzun vadeli sigorta kolları bakımından adına prim ödenmesi gereken veya kendi adına prim ödemesi gereken kişi sigortalı olarak tanımlanmış; 79.madde ile başlayan Dördüncü Kısmında, primlere ilişkin hükümlere yer verilmiş; 101. maddesinde “Bu kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, bu kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıklar İş Mahkemelerinde görülür” denilmiştir.
Öte yandan, 4857 sayılı İş Kanununun 1.maddesinde, Kanunun amacının, işverenler ile bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştırılan işçilerin çalışma şartları ve çalışma ortamına ilişkin hak ve sorumluluklarını düzenlemek olduğu belirtilmiş; aynı zamanda, bakılan davanın da konusunu oluşturan “İş Sözleşmesi, Türleri ve Feshi” hususuna Kanunun 8.maddesi ve devamında, kıdem tazminatı, ücretli izin, bildirim süresinden kaynaklanan yükümlülük ve haklara ilişkin hususlara ise Kanunun değişik maddelerinde yer verilmiştir.
Diğer taraftan; 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 1. maddesinde, “İş Kanununa göre işçi sayılan kimselerle (o kanunun değiştirilen ikinci maddesinin Ç, D ve E fıkralarında istisna edilen işlerde çalışanlar hariç) işveren veya işveren vekilleri arasında iş akdinden veya iş Kanununa dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının çözülmesi ile görevli olarak lüzum görülen yerlerde iş mahkemeleri kurulur.
Bu mahkemeler:
A) (Mülga: 18/10/2012-6356/81 md.)
B) İşçi Sigortaları Kurumu ile sigortalılar veya yerine kaim olan hak sahipleri arasındaki uyuşmazlıklardan doğan itiraz ve davalara da bakarlar.
İş mahkemesi kurulmamış olan yerlerdeki bu davalara o yerde görevlendirilecek mahkeme tarafından, temsilci üyeler alınmaksızın, bu kanundaki esas ve usullere göre bakılır.
Fiili ve hukuki imkânsızlıklar dolayısıyla iş mahkemesinin toplu olarak görevini yapamadığı hallerde de yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır.
(Ek fıkra: 2/7/2012-6352/39 md.) Birden fazla iş mahkemesi bulunan yerlerde, sosyal güvenlik hukukundan kaynaklanan davaların görüleceği iş mahkemeleri, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından belirlenebilir.” denilmiştir.
Dava dosyalarının incelenmesinden; davacının 657 sayılı Kanun’un 89. maddesi uyarınca ek ders ücreti karşılığında, davalı idare ile aralarında yapılan ve her yıl yenilenen "Ek Ders Görevi Verilerek Görevlendirilen Usta Öğretici Ferdi Hizmet Sözleşmesi" ile 2008 yılından itibaren Konya İMKB GMK Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi'nde ve uygulama birimlerinde usta öğretici olarak çalıştığı, son sözleşmesinin 31.12.2013 tarihinde sona erdiği; davacı ile yeniden sözleşme yapılmayarak işten çıkarıldığı, bunun üzerine davacının, kıdem ve ihbar tazminatı, fazla mesai alacağı, milli ve dini bayram ile resmi tatil çalışmalarının karşılığının ve yıllık izin ücreti alacağının tazminine karar verilmesi istemiyle bakılan davayı açtığı anlaşılmıştır.
Davacının, 4857 ve 5510 sayılı Kanunlar çerçevesinde mahalli mülki amirin tasarrufu ile çalıştığı, idareyle arasında bir hizmet ilişkisi kurulduğu, talep edilen kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla mesai, milli ve dini bayram, resmi tatil çalışmasından kaynaklanan alacakları ile yıllık izin ücreti alacağının iş kanunundan kaynaklanan haklardan olduğu dikkate alındığında, uyuşmazlığın özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, Konya 1.İdare Mahkemesinin başvurusunun kabulü ile Konya 2.İş Mahkemesinin 23.12.2014 gün ve E:2014/33 K:2014/696 sayılı görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.
S O N U Ç : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Konya 1.İdare Mahkemesinin BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, Konya 2.İş Mahkemesinin 23.12.2014 gün ve E:2014/33 K:2014/696 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 15.02.2016 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.
|
Başkan Serdar ÖZGÜLDÜR
|
Üye Ali ÇOLAK
Üye Süleyman Hilmi AYDIN |
Üye Yusuf Ziyaattin CENİK
Üye Mehmet AKBULUT |
Üye Alaittin Ali ÖĞÜŞ
Üye Fikret ERES |