OLAY : Sivas İli Jandarma Komando Bl. Komutanlığında askerlik görevini yapmakta olan komando er M.Ç.`

`in; Gördes ilçesinde bulunan sevdiği kızın başkasına verileceğini haber alması üzerine, birliğinden firar ettiği ve beraberinde G-3 marka piyade tüfeğini de götürüp, Sivas Ankara Devlet Karayolunda beklediği sırada Ankara istikametine gitmekte olan ve müştekilerin içinde bulundukları 06 FB 160 plaka sayılı taksiyi el kaldırarak bu araca binip bir süre yola devam ettikten sonra aracı durdurup, müştekileri aşağıya indirdiği ve üzerlerinde bulunan toplam 200.000.-TL. nı adı geçenleri tehdit ederek aldığı ve kendisinin tek başına aracı kullanarak yoluna devam ettiği ve ihbar üzerine de Yozgat ili civarında yakalandığı; böylece, silahlı gasp suçunu işlediği iddiası ile; Türk Ceza Kanunu`

`nun 495. maddesinin göndermesiyle, aynı Kanun`

`un 497/1, 522, 281, 31, 33 ve 40. maddesi uyarınca cezalandırılması için, Sivas Cumhuriyet Başsavcılığının 22.4.1992 gün ve 1991/609-41 Esas sayılı iddianamesi ve yine 6136 sayılı Yasanın 13. maddesine aykırı eyleminden ötürü de 13.11.1991 gün ve 1991/609 esas sayılı ek iddianamesiyle hakkında kamu davası açılmıştır.

Sivas 1. Ağır Ceza Mahkemesi, 24.9.1992 gün ve E.1991/43, K.1992/61 sayı ile; sanığın silahlı gasp suçu nedeniyle cezalandırılmasına; 6136 sayılı Yasaya aykırı suçu sebebiyle de, bu eylemin 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu`

`nun 131. maddesinde belirtilen asker kişinin askeri mahalden silah çalma suçunu oluşturduğu ve bu suç yönünden 5. Piyade Er Eğitim Tuğ. Komutanlığı askeri Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesine dayanarak kendisinin görevsizliğine karar vermiş ve temyiz edilen bu karar; Yargıtay 6. Ceza Dairesinin 27.7.1992 gün ve 1992/5442-5584 sayılı ilamı ile onaylanmıştır.

Sivas 5. Piyade Er Eğitim Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi, 30.9.1992 gün ve 1992/760-477 sayı ile; atılı suçun 6136 sayılı Yasanın 13/1. maddesi kapsamında olup, askeri bir mahalde işlenmediği gibi askeri bir suçu da oluşturmadığı askerlik göreviyle de ilişkisi bulunmadığı gerekçesiyle görevsizliğine ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiş, karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.

Böylece; adli ve askeri yargı yerleri arasında, 2247 sayılı Yasa`

`nın 14. maddesinde yazılı olduğu biçimde, olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuş ve dava dosyası, 5.P.Er.Eğ.Tuğ.K.lığı Askeri Savcılığının 12.11.1992 gün ve 1992/2218 sayılı yazısı ekinde, Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Türk Milleti adına yargı yetkisini kullanan Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümü Mustafa Şahin`

`in Başkanlığında; M.Vehbi Benli, İrfan Kılınç, Teoman Üneri, Muhteşem Savaşan, Dr. Önder Ayhan ve İsmail Zeki Çağatay`

`ın katılmaları ile yaptığı 25.12.1992 günlü toplantıda Raportör Hakim Necdet Selçuk`

`un raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; toplantıya Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı yerine katılan Savcı İsmet Gökalp ile Askeri Yargıtay Başsavcısı yerine katılan Hakim Binbaşı Sadık Liman`

`ın davanın çözümünün Askeri yargı yerinin görevine girdiği yolundaki düşünceleri doğrultusunda sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu`

`nun 9. maddesinde; "Askeri Mahkemelerin görevleri, asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut hizmet ve görevleriyle ilgili olarak işledikleri suçlar" olarak sayılmıştır.

Askeri suçlar ise, öğretide ve uygulamada;

a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu`

`nda yazılı olan, bir diğer ifadeyle, Askeri Ceza Kanunu`

`nun dışında hiçbir ceza kanunu ile cezalandırılmayan suçlar,

b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanununda, kısmen diğer ceza kanunlarında gösterilen suçlar,

c) Türk Ceza Kanununa atıf suretiyle, askeri suç haline getirilen suçlar.

Olmak üzere, üç grupta mütalaa edilebilir.

1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu`

`nun 131. maddesinde; "Askeri bir hizmet yaparken veya vazifeyi suiistimal ederek bir hizmet veya vazifeden ötürü tevdi veya emanet edilmiş olan para veya kıymeti ne olursa olsun bir eşyayı yahut kendisine tevdi veya emanet edilmiş olmasa bile her türlü askeri erzak eşya ve hayvanları çalanlar veya zimmetine geçirenler..." in cezalandırılacağı ve "belirtilen fiillerin silah, cephane veya herhangi bir müdafaa vasıtasına taallük etmesi halinde" de cezanın artırılacağı öngörülmektedir.

Sanık er M.Ç., 20.4.1991 gününde 20.00-06.00 saatleri arasında Hazır Kıt`

`a nöbetçisi iken ve hizmet sebebiyle üzerine zimmetli bulunan G-3 A4 marka, 7.62 mm. çaplı 15 z 119 seri nolu silah`

`la birlikte firar edip sonradan takip üzerine yakalanmıştır. Bu durum, dosyasında bulunan sıra 30 ve 34 nolu belge ve bilgilerle belirlenmiştir. Sanık böylece, 1632 sayılı yasa`

`nın 131. maddesinde öngörüldüğü biçimde; vazifesinden dolayı tevdi edilmiş olan G-3, A4 marka silahla firar etmek suretiyle ASCK`

`nun 66. maddesinin 2. fıkrasında (a) alt bendinde yazılı, silahla firar suçunu işlemiş olmaktadır.

Bu haliyle, eyleminin 6136 sayılı "Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun"un 13. maddesi ile bağlılığı bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle; sanık hakkında açılan davanın, Askeri yargı yerinde görülmesi gerekeceğinden, Sivas 5.P.Er Eğt. Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesinin 30.9.1992 gün ve 1992/760-477 sayılı görevsizlik kararının, kaldırılmasına karar verilmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Anlaşmazlığın niteliğine göre; davanın Askeri yargı yerinde görülmesi gerekeceğine, bu nedenle Sivas 5.P.Er Eğt. Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesinin 30.9.1992 gün ve 1992/760-477 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına 25.12.1992 tarihinde, Muhteşem Savaşan, Dr. Önder Ayhan ve İsmail Zeki Çağatay`

`ın muhalefetiyle ve oy çokluğuyla kesin olarak karar verildi.

KARŞI OY :

Sivas İl J. Komutanlığında askerliğini yapmakta iken kendisine senet karşılığı teslim edilen 15 Z119 seri numaralı G-3 A 4 Piyade tüfeği ile 20.4.1991 günü saat 21.00 sıralarında firar eden sanığın 21.4.1991 günü saat 3.30 sıralarında bu silahla birlikte yakalandığı, bu arada sanığın silahla gasp suçlarını da işlediği dosya içeriğinden anlaşılmaktadır.

Sanığın firar süresinin 6-7 saat kadar olması nedeniyle, firar suçunun oluşabilmesi için yasanın aradığı 24 saatlik tam bir günün geçmediği, dolayısıyla firar suçunun oluşmadığı, esasen firar suçundan dolayı sanık hakkında açılmış bir davanın da bulunmadığı görülmektedir. Daha açık bir ifade ile oluşa, kabule ve mevcut delillere göre ne firar suçundan açılmış bir dava, ne de bu suçun unsurları olayımızda mevcut bulunmaktadır. Sanığın zimmetinde bulunan ve görev süresince devamlı olarak beraberinde bulundurduğu silahı çalması da söz konusu olmayacağından, sanık tarafından silahın görev dışında taşınması eylemi, Askeri Ceza Kanunu`

`nda yazılı herhangi bir suçn unsurunu veya şiddet sebebini de teşkil etmemektedir. Bu durumda sanığın eyleminin 6136 sayılı Kanun açısından irdelenmesi gerekecektir.

6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun`

`un 7 nci maddesinde kimlerin ateşli silahları taşıyabilecekleri sayılmıştır. Bu kişiler dışında kalanların ateşli silahları ve bıçakları taşımaları ve bulundurmaları aynı Kanun`

`un 13. maddesinde suç sayılmıştır. Kanun`

`un 7 nci maddesinin 2 nci bendinde, "Özel Kanunlarına göre silah taşıma yetkisine sahip bulunanlar"ın ateşli silahları taşıyabilecekleri açıkça belirtilmiştir. Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu`

`nun, görevin devamı süresince askerlerin silah taşımalarına olanak verdiği gibi, subay ve astsubayların (Astsubay Çavuş hariç) hizmet dışında da resmi ve sivil elbise ile şahsi tabancalarını taşıyabilmelerine cevaz vermiştir.

Oysa, er ve erbaşların görev dışında silah taşımalarına izin veren herhangi bir yasa hükmü bulunmadığından, bunların silahlarını görev dışında taşımaları 6136 sayılı Kanun`

`un 7 nci maddesinin 2 nci bendi kapsamının dışında kalmaktadır. Bu nedenle sanık erin görev dışında silah taşımaya yetkisiz olması ayrıca bu silahla gasp suçlarını da işlemiş bulunması gözetildiğinde, eyleminin, 6136 sayılı Kanun`

`un 13. maddesinin ihlali niteliğinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Hal böyle iken, sanık M.Ç.`

`in askeri mahal dışında işlenmiş olduğu 6136 sayılı Kanuna muhalefet suçundan açılmış davanın adli yargı yerinde bakılması gerekeceğinden, suçun silahlı firar olduğu görüşü ile davanın askeri yargı yerinde görülmesi gerekeceğinden bahisle, Sivas 5.Er Eğt. Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesinin 30.9.1992 gün ve 1992/760-477 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına ilişkin çoğunluk kararına iştirak edilememiştir.

Üye Üye Üye

İsmail Zeki Çağatay Dr. Önder Ayhan Muhteşem Savaşan