OLAY : Askerlik görevi ile yükümlü sivil kişi sanık Yalçın Fuat Kaynak'ın, Başbakanlıkta görevli bulunduğu 20.9.1996 günü, Şebinkarahisar Askerlik Şubesinden almış gibi" yurt içi bedelli askerlik hizmetini bedel ödeyerek yerine getirmiştir" belgesini sahte olarak düzenleyip, Başbakanlık Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğüne vererek evrakta sahtekarlık suçunu işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan Türk Ceza Kanunu'nun 342/1-2. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 16.9.1998 gün ve E: 1998/37154, K: 1998/1226 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

ANKARA 5. AĞIR CEZA MAHKEMESİ: 27.1.2000 gün ve E: 1998/217, K: 2000/20 sayıyla; sanığa yüklenen eylemin "askerlikten kurtulmak için sahte evrak kullanmak" suçunu oluşturacağı gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, 48. İç Güvenlik Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi'ne gönderilmiştir.

48. İç Güvenlik Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi, suç yeri itibariyle yetkisizlik kararı vermiş, dava dosyası, Genelkurmay Başkanlığı Askeri Mahkemesi'ne gönderilmiştir.

GENEL KURMAY BAŞKANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 21.11.2000 gün ve E: 2000/478, K: 2000/320 sayıyla; sanığın Şebinkarahisar Askerlik Şubesinde bulunan şahsi dosyasında bakaya olarak arandığı anlaşıldığından, sözkonusu belgenin askerlikten kurtulma sonucunu doğurabilecek özellik taşımaması ve sanığın kastının, görev yapmış olduğu yerdeki amirlerini yanıltmaya yönelik olması nedeniyle, askerlikten kurtulmak için hile yapmak suçunun unsurları oluşmayacağından, evrakta sahtekarlık yapmak suçundan yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, Genelkurmay Başkanlığı Askeri Savcılığı'nca, Mahkememize gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ali HÜNER'in Başkanlığında, Üyeler; Cengiz ERDOĞAN, Refik DİZDAROĞLU, Keskin KAYLAN, Necmettin ÖZKAN, Recep SÖZEN, Ahmet ALKIŞ'ın katılımlarıyla yapılan 16.4.2001 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN'in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Kıymet AYYILDIZ'ın, davanın çözümünün adli yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

USULE İLİŞKİN İNCELEME:

Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun'da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmemiştir. Askeri ve adli yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur. Esasa ilişkin inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir.

ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,

c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.

Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında görevsizlik kararı veren adli yargı yerince sanığa yüklenen suçun "askerlikten kurtulmak için sahte evrak kullanmak" olduğu gerekçesine yer verilmiş ise de; iddianame içeriğine göre, yüklenen eylem, sanığın, 1111 sayılı Askerlik Kanunu'nun 3802 sayılı Kanunla eklenen geçici 33. maddesi gereği, bedelli olarak askerlik yapmak üzere, 28 Aralık 1992 tarihinde müracaat ettiği ve bedelini ödediği, 18 Aralık 1994 tarihine celbi planlandığı halde, celbe katılmadığından bakaya kaldığı, bu işlemler sırasında Şebinkarahisar Askerlik Şubesinden almış gibi "bedelli askerlik hizmetini bedel ödeyerek yerine getirmiştir" şeklinde sahte olarak düzenlendiği belgeyi çalıştığı kuruma vererek evrakta sahtekarlık suçunu işlediği iddiasından ibarettir.

Sanığa yüklenen eylemin, 353 sayılı Askeri Mahkemelerin Kuruluş Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun asker olmayan kişilerin askeri mahkemelerde yargılanmaları koşullarını düzenleyen 11. maddesi ve benzer düzenlemenin yer aldığı 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu'nun Ek. 6. maddesi kapsamında bulunmadığından, açılan kamu davasının adli yargı yerinde görülmesi, bu nedenle Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

SONUÇ : Anlaşmazlığın niteliğine göre, davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nin 27.1.2000 günlü, E: 1998/217, K: 2000/20 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 16.4.2001 günü KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ ile karar verildi.