Vekili              :Av. A.K.

Davalı           :Çankaya Belediye Başkanlığı

Vekili              :Av. P.T. ,Av. M.Y.

 O L A Y          :Davacı, kendisine ait tapulu arsası üzerinde izinsiz yaptığı iki katlı yapı ve eklentilerinin, 2981- 3290- 3366 sayılı Yasalardan yararlanmak suretiyle mevzuata uygun hale getirilmesi için başvuruda bulunmuş ise de, imar planında yolda kaldığı nedeniyle muhafaza edilemeyen yapıya belediyece ruhsat verilmemiştir.

            Belediyece, çalışma proğramına alınan imar yolu üzerinde kalan bu gibi yapılar için İlçe Kıymet Takdir Komisyonundan kıymet takdir edilmesi istenilmiş olup; 24.12.1998 günlü, 5355 sayılı Encümen kararı ile, Kıymet Takdir Komisyonunca belirlenen enkaz bedelleri ilgililere ödenerek yapıların kaldırılması öngörülmüştür.

            Belediye Başkanlığının 8.1.1999 günlü yazısı ile, yapının 15 gün içinde yıkılması veya boş olarak belediyeye teslim edilmesi; binanın yıkımı veya teslimi sonrasında Belediye Emlak ve İstimlak Müdürlüğüne başvurması halinde takdir edilen 402.601.321.-TL. enkaz bedelinin ödeneceği hususu davacıya  tebliğ edilmiştir.

            Bu arada davacı tarafından, Ankara 2.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin E:1999/35 D.İş sayısında açılan tespit dosyasına ibraz olunan bilirkişi raporuna göre, bina ve eklentileri bedelinin 11.780.540.800.- TL. olduğu saptanmıştır.

            Davacı vekili, belediyece yıkılarak enkazına el konulan yapı için takdir edilen bedelin 402.601.321.- liradan 11.780.540.800.-liraya arttırılarak aradaki fark tutarı alacağın yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsiline hükmedilmesi istemiyle, 10.2.1999 gününde adli yargı yerinde dava açmıştır.

            ANKARA 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ; 5.6.2000 gün ve E:2000/153, K:2000/321 sayı ile,davanın kısmen kabulü yolundaki 29.6.1999 günlü kararın davalı idarece temyiz edilmesi üzerine, YARGITAY 5. HUKUK DAİRESİ’nin 15.11.1999 gün ve E:1999/15660, K:1999/17919 sayı ile, davalı idarece encümen kararına dayanılarak davacının binasının enkaz bedelinin takdir edildiği; davacı, binasına enkaz bedeli değil, bina bedeli verilmesini öne sürdüğüne ve encümen kararına karşı çıktığına göre, idarenin enkaz bedeli takdiri idari bir işlem olan encümen kararına dayandığından, bina bedeline ilişkin ihtilafın inceleme yerinin idari yargı olduğu yolundaki bozma kararına uymak suretiyle ve aynı gerekçeyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, YARGITAY’ca onanmak suretiyle kesinleşmiştir.

            Davacı vekili, bina bedelini aşan 11.377.939.479.-lira fark tutarının, yasal faiziyle birlikte davalı belediyeden tahsiline hükmedilmesi istemiyle, 1.6.2001 gününde idari yargı yerinde dava açmıştır.

           ANKARA 1. İDARE MAHKEMESİ; 29.3.2002 gün ve E:2001/702 sayı ile, dava konusu encümen kararındaki enkaz bedelinin, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10. maddesinde düzenlenen İlçe Kıymet Takdir Komisyonunca belirlendiği; uyuşmazlığın, takdir komisyonunca belirlenen enkaz bedelinin arttırılarak bina ve eklentileri için yapı maliyet bedelinin ödenmesi isteminden kaynaklandığı ve 2942 sayılı Yasa’nın 14. maddesine göre idarece takdir olunan bedelin arttırılması davası olduğu anlaşıldığından görüm ve çözümünde adli yargının görevli olduğu sonucuna varıldığı;ancak, daha önce adli yargı yerince görevsizlik kararı verildiği ve bu kararın kesinleştiğinden bahisle, görevli yargı yerinin belirlenmesi için 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesine göre Uyuşmazlık Mahkemesi’ne başvurulmasına ve Uyuşmazlık Mahkemesi’nce karar verilinceye kadar davanın incelenmesinin ertelenmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE   : Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Samia AKBULUT’un Başkanlığında, Üyeler: Dr. Mustafa KILIÇOĞLU, Ümran SAYIŞ, Bekir AKSOYLU, Ayla ALKIVILCIM, Ertuğrul TAKA ve Dr.Serdar ÖZGÜLDÜR’ün katılımlarıyla yapılan 24/6/2002 günlü toplantısında, Raportör-Hakim İsa YEĞENOĞLU’nun davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Danıştay Savcısı Emin Celalettin ÖZKAN’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki yazılı ve sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

            USULE İLİŞKİN İNCELEME:

            Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre, İdare Mahkemesi’nce anılan Yasa’nın 19. maddesinde öngörülen usul ve yönteme uygun biçimde başvuruda bulunulduğu anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık görülmemiş olup, esas inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verildi.

            ESASA İLİŞKİN İNCELEME :

Dava, imar yolunun açılması için yıkımına karar verilen binaya takdir edilen bedelin arttırılması isteminden ibarettir.

            Olayda, davacıya ait tapulu arsa üzerinde izinsiz olarak yapılmış bulunan bina ve eklentilerinin, imar yolunda kaldığı nedeniyle bulunduğu yerde korunamadığı; 2981 sayılı Yasa’nın 13/b. maddesine göre, yapı sahibine enkaz bedelinin ödenmesi için İlçe Kıymet Takdir Komisyonuna kıymet takdir ettirildiği ve takdir edilen bedel üzerinden uygulama yapıldığı anlaşılmakta olup; dava konusu enkaz bedeli, encümen kararıyla değil, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10. maddesine göre teşkil olunan İlçe Kıymet Takdir Komisyonunca belirlenmiş olduğundan, uyuşmazlığın çözümü için anılan Yasa’daki düzenlemeye bakılması gerekmektedir.

            2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nda, 10. maddeye göre teşkil olunan kıymet takdiri komisyonlarınca, 11. maddede belirtilen objektif esaslar dikkate alınarak bedel takdir edileceği belirtilmiş ve 14. madde ile de, takdir olunan bedel ile maddi hatalara karşı adli yargıda dava açılacağına işaret edilmiştir.

            Bu duruma göre ve olayda imar uygulamasına ilişkin idari bir işlemin iptalinin istenilmemiş olması karşısında, kıymet takdir komisyonunca belirlenen bedelin arttırılması istemiyle açılan davanın görüm ve çözümünde adli yargı yeri görevli bulunmaktadır.

   Açıklanan nedenlerle, Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

            SONUÇ         : Davanın çözümünde  ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Ankara 1. İdare Mahkemesi’nin başvurusunun KABULÜ ile, Ankara 1.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin  5.6.2000 gün ve E:2000/153, K:2000/321 sayılı  GÖREVSİZLİK   KARARININ    KALDIRILMASINA,   24.6.2002   gününde KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ İLE karar verildi.