Hukuk Bölümü         2004/134 E.  ,  2005/7 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

Davacı           : B.T.Tic.San. A.Ş.

Vekili              : Av.B.T.

Davalı            : Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı

Vekili              : Av.B.G.

             OLAY             : SSK Malatya Sigorta Müdürlüğünce, sigortalı çalışan işçiye vizite kağıdı düzenlenmemesi nedeniyle 506 sayılı Yasanın 90. ve 140/f maddeleri uyarınca adı geçen Şirkete 167.940.000.-TL idari para cezası verilmiş; Şirket tarafından belirtilen ceza süresinde ödenmediğinden İstanbul Malatya İl Müdürlüğünce idari para cezası ile gecikme zammından oluşan 230.077.800.-TL. kurum alacağının tahsili için 13.2.2002 tarih ve 2002/220 takip no’lu ödeme emri düzenlenerek Şirkete tebliğ edilmiştir.

            Davacı Şirket vekili, söz konusu ödeme emrinin iptali istemiyle, adli yargı yerinde dava açmıştır.

            MALATYA İŞ MAHKEMESİ; 16.3.2004 günlü, E: 2004/47; K: 2004/115 sayı ile, YARGITAY 21. HUKUK DAİRESİNİN 3.11.2003 günlü, E: 2003/8414; K: 2003/8696 sayılı bozma kararına uyularak davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasanın 140. maddesinin 6.8.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4958 sayılı Yasanın 51. maddesi ile değiştirildiği, buna göre 16.11.2001 tarihinde davacı şirkete bildirilen idari para cezasına karşı Kurum birimine itirazda bulunulduğu, itiraz sonuçlandırılmadan davacı şirkete 6183 sayılı Yasaya göre ödeme emri düzenlendiği, itiraz hakkında bir karar verilmediğine göre idari para cezasının kesinleşmediği, bu nedenle uyuşmazlığın çözüm yerinin idari yargı olduğu gerekçesiyle davayı görev yönünden reddetmiş, anılan karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

            Davacı Şirket vekili, aynı istekle, 6.4.2004 tarihinde idari yargı yerinde dava açmıştır.

            MALATYA İDARE MAHKEMESİ TEK HAKİMİ ; 1.12.2004 gün ve E:2004/714 sayı ile, 506 sayılı Yasanın 80. maddesinde kurum alacaklarının tahsilinde 6183 sayılı Yasanın uygulanmasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde alacaklı Sigorta Müdürlüğünün bulunduğu yer iş mahkemesinin yetkili olduğunun hükme bağlandığı, ödeme emrinin iptaline ilişkin bulunan davanın görüm ve çözümünde anılan Yasa hükmü uyarınca iş mahkemesinin görevli bulunduğu gerekçesiyle Mahkemelerinin görevli olmadığı, ancak adli yargı yerince daha önce görevsizlik kararı verildiği ve kesinleştiğinden söz ederek, 2247 sayılı Yasanın 19. maddesine göre görevli yargı yerinin belirlenmesi için Uyuşmazlık Mahkemesine başvurulmasına, bu konuda karar verilinceye değin işin incelenmesinin ertelenmesine karar vermiştir.     

          İNCELEME VE GEREKÇE    : Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün Tülay TUĞCU’nun     Başkanlığında,  Üyeler:  Dr. Atalay ÖZDEMİR,  M. Lütfü  ÜÇKARDEŞLER,   Serap AKSOYLU, Z. Nurhan YÜCEL, Turgut ARIBAL ve Abdullah ARSLAN’ın katılımlarıyla yapılan 7.2.2005 günlü toplantısında;

            I-İLK İNCELEME :Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasanın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre İdare Mahkemesi Tek Hakimince anılan Yasanın 19. maddesinde öngörülen şekilde başvurulduğu ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II- ESASIN İNCELENMESİ :Raportör–Hakim Murat H. YURDAKÖK’ün davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan;

-İlgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile  Danıştay Savcısı Nevzat ÖZGÜR’ün  davada adli yargının  görevli olduğu yolundaki yazılı ve sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

            Dava, ödenmeyen  idari para cezasından doğan Kurum alacağının tahsili için düzenlenen ödeme emrinin iptali isteminden ibarettir.

            506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun para cezalarına ilişkin 140. maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren (7) gün içinde yetkili sulh ceza mahkemesine başvurabilirler.” yolundaki  üçüncü tümcesi  Anayasa Mahkemesinin 8.10.2002 gün ve E:2001/225, K:2002/88 sayılı kararıyla iptal edilmiş ve bu kararın yayımlandığı 26.2.2003 tarihinden itibaren kendisine tanınan bir yıllık süre içinde Yasama Organınca çıkarılan 29.7.2003 tarih ve 4958 sayılı Yasanın 51. maddesi ile, 506 sayılı Yasanın 140. maddesi yeniden düzenlenmiş olup, dördüncü fıkrasında “ İdari para cezaları ilgiliye tebliğ edilmekle tahakkuk eder ve tebliği tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma ödenir veya aynı süre içinde Kurumun ilgili ünitesine itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içinde idare mahkemesine başvurabilirler. Mahkemeye başvurulması cezanın takip ve tahsilini durdurmaz. Tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma ödenmeyen idari para cezaları, bu Kanunun 80’inci maddesi hükmü gereğince hesaplanacak gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir.” hükmüne yer verilmiştir.

            Anılan Yasanın (1.12.1993 tarih ve 3917 sayılı Yasa ile değişik) 80. maddesinin 29.7.2003 tarih ve 4958 sayılı Yasa ile değişik beşinci fıkrasında, Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51. maddesi hariç diğer maddelerinin uygulanacağı öngörülmüş ve ödenmeyen Kurum alacaklarına uygulanacak gecikme zammı gösterilmiş; aynı maddenin yedinci fıkrasında ise, “Kurum alacaklarının tahsilinde 21.7.1953 tarih ve 6183 sayılı Kanunun uygulanmasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde, alacaklı Sigorta Müdürlüğünün bulunduğu yer  İş Mahkemesi yetkilidir.” hükmüne yer verilmiştir.

            Anılan düzenlemelere göre, idari para cezalarının tahakkuk aşamasında başvurulacak dava yolunda, idare mahkemeleri görevli kılınmış ise de; tahsil aşamasında, 6183 sayılı Yasa hükümleri uygulanmak suretiyle düzenlenecek ödeme emrine karşı açılacak davalara bakma görevi, 80. maddenin yedinci fıkrasında yer alan özel hüküm ile, Sigorta Müdürlüğünün bulunduğu yer İş Mahkemesine verilmiştir.

Olayda, Malatya Sigorta İl Müdürlüğünce verilen idari para cezasına karşı açılmış bir dava bulunmayıp, bu para cezasının ödenmemesi nedeniyle Kurum alacağına dönüşmesi üzerine 506 sayılı Yasanın 80. maddesinde öngörülen gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsili için düzenlenen ödeme emrine karşı dava açıldığı anlaşılmıştır.

Bu durumda, idari para cezasından doğan Kurum alacağının tahsili için düzenlenen ödeme emrine karşı açılan davanın görüm ve çözümünde, 506 sayılı Yasanın 80. maddesi uyarınca yetkili kılınan İş Mahkemesi görevli bulunmaktadır.

Açıklanan nedenlerle, davanın çözümü adli yargının görevine girdiğinden Malatya İş Mahkemesince yargı yolu yönünden verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

  SONUÇ   :Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna,  bu  nedenle  Malatya İdare Mahkemesi Tek Hakimince yapılan BAŞVURUNUN KABULÜ ile Malatya İş  Mahkemesinin 16.3.2004 günlü, E: 2004/47; K: 2004/115 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA , 7.2.2005 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.