Ceza Bölümü         2001/27 E.  ,  2001/26 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

            Davacı           : K.H.

            Sanık             : Ö.S.   

            O  L  A  Y       : Samandağ/ Karaçay Jandarma Karakol Komutanlığı emrinde Komutan yardımcısı olarak görevli sanık J. Astsb. Çvş. Ö.S.’nin, 23.9.1999 günü, Finike Sulh Ceza Mahkemesi’nin talimatıyla, Çanakoluk Köyünden İsmail Şahin’in adresinin tesbitinin  istenilmesi üzerine, sanığın saat 20.00 sıralarında, Çanakoluk Köyüne gelerek adres tesbiti istenen eve değil de, gerekli emniyet tedbirleri alınmadan evrak ile ilgisi olmayan A.G.’in evine, J.Er M.D.’i gönderdiği, evine  gidilen  ve sonradan  alkollü  olduğu  anlaşılan A.G.’ in J. Er. M.D.’e ateş ederek ayağından yaraladığı, böylece, sanığın adli görevi ihmal etmek suçunu işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan Türk Ceza Kanunu’nun 230/1. maddesi uyarınca cezalandırılması istemiyle Samandağ Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 12.6.2000 gün ve E:2000/246, K:2000/127 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

            SAMANDAĞ ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 6.9.2000 gün ve E:2000/ 134, K:2000/311 sayıyla; Jandarmanın görevlerini yaparken uyması gereken hususlar tamamen askeri mevzuatla düzenlenmiş olup, yüklenen eylemin askeri görev kapsamında değerlendirilmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, 5. Zırhlı Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi’ne gönderilmiştir.      

            5. ZIRHLI TUGAY KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ : 1.12.2000 gün ve E:2000/2160, K: 2000/ 860  sayıyla; yüklenen eylemin sanığın idari ve adli görevi ile ilgili olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, 5. Zırhlı Tugay Komutanlığı Askeri Savcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ali HÜNER’in Başkanlığında, Üyeler; Cengiz ERDOĞAN, Refik DİZDAROĞLU, Keskin KAYLAN, Necmettin ÖZKAN, Recep SÖZEN, Ahmet ALKIŞ' ın  katılımlarıyla yapılan 16.4.2001 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’ in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Kıymet AYYILDIZ'ın, davanın çözümünün adli yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

 USULE İLİŞKİN İNCELEME:

            Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmemiştir. Askeri ve adli yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur. Esasa ilişkin inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir.

 

ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

 353 Sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu’nun  "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

 2803 sayılı Jandarma Teşkilat Görev Ve Yetkileri Kanunu’nun 7. maddesinde, Jandarmanın sorumluluk alanlarında genel olarak görevleri:

a)    Mülki görevleri;

Emniyet  ve  asayiş  ile  kamu düzenini sağlamak, korumak ve kollamak, kaçakçılığı men,

takip ve tahkik etmek, suç işlenmesini önlemek için gerekli tedbirleri almak ve uygulamak, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinin dış korunmalarını yapmak,

b)    Adli görevleri;

İşlenmiş suçlarla  ilgili olarak  kanunlarda belirtilen işlemleri yapmak ve bunlara ilişkin adli

hizmetleri yerine getirmek,

c)    Askeri görevleri;

Askeri  kanun  ve   nizamların  gereği   görevlerle   Genelkurmay   Başkanlığı'nca   verilen

görevleri yapmak,

d)    Diğer görevleri;

Yukarıda belirtilen görevler dışında kalan ve diğer kanun ve nizam hükümlerinin  icrası ile bunlara dayalı emir ve kararlarla Jandarmaya verilen görevleri yapmak, şeklinde sayılmıştır.

            Bu durumda, olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında, olay günü, sanık ve komutasında bulunan Jandarma Eri M.D.’in, Finike Sulh Ceza Mahkemesinin talimatı gereği, Çanakoluk Köyünde adres tesbiti yapmak üzere görevlendirildikleri ve bu görevin de 2803 sayılı Yasa ve Yönetmelik hükümleri uyarınca, işlenmiş suçlarla ilgili olarak kanunlarda belirtilen işlemleri yapmak ve bunlara ilişkin adli hizmetleri yerine getirmek olup, Jandarmanın adli görevleri arasında yer aldığı açıktır. 

            2803 sayılı Yasa'nın 15. maddesinde, Jandarma personelinin askeri görevleri dışında kalan görevleri sırasında işledikleri suçlar nedeniyle adli yargı yerinde yargılanacakları kuralı düzenlenmiş bulunmaktadır. Bu durumda, asker kişi sanığın adli görevleri sırasında işlediği ileri sürülen suç nedeniyle adli yargı yerinde yargılanması gerekir.

            Açıklanan nedenlerle, sanığa yüklenen suçun, Jandarmanın adli görevleri sırasında işlendiğinin ileri sürülmesine göre, açılan kamu davasının adli yargı yerinde görülmesi ve Samandağ Asliye Ceza Mahkemesi’nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

SONUÇ: Anlaşmazlığın niteliğine göre, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Samandağ Asliye Ceza Mahkemesi'nin 6.9.2000 günlü, E:2000/134, K:2000/311 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına, 16.4.2001 günü kesin olarak oybirliği ile karar verildi.