|
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/71 KARAR NO : 2020/137 KARAR TR: 24.02.2020 |
ÖZET : İcra ve İflas Kanunu’nun değişik 67. maddesine göre itirazın iptali istemiyle açılan davanın, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk. |
KARAR
Davacı : A.Nak.ve Dış Ticaret Limited Şirketi
Vekili : Av. H.Ş.A.
Davalı : Karayolları Genel Müdürlüğü
Vekili : Av. F.Y.
O L A Y : Davacıvekilidavadilekçesindeözetle; müvekkilişirketnezdindesigortalı olan 34 G... plakalı aracın 19/01/2011 tarihinde Diyarbakır'dan Silvan istikametine seyri esnasında yolun 69. km'sine gelindiğinde yol sathında bulunan gevşek malzeme nedeniyle araç sürücüsünün direksiyon hakimiyetini kaybedip orta refujü aşarak karşı yönden gelen araçlar için ayrılan alana geçerek takla atması neticesinde meydana gelen kazada hasara uğraması nedeniyle oluşan 6.975,00-TL zararın tahsili için Kadıköy 2. İcra Müdürüğünün 2011/8367 Esasında yapılan takibe davalının haksız olarak itiraz ettiğini ileri sürerek, itirazının iptaliyle takibin devamına ve %40'dan aşağı olmamak üzere inkar tazminatına karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.
Kadıköy 1. Asliye Hukuk Mahkemesi: 20.3.2012 gün ve E:2012/56, K:2012/112 sayı ile, davada haksız fiilin Diyarbakırda vuku bulduğu, davalının merkezinin Ankara olduğu, davalı aleyhine icra takibinin ise Kadıköy'de yapıldığı; dolayısıyla Kadıköy İcra DaireleriKanun maddeleri gereğince yetkisiz olup, ortada geçerli bir icra takibi bulunmadığı gerekçesiyle, 6100 sayılı HMK'nun 116/a maddesi uyarınca yetki itirazı ilk itirazlardan olup, aynı Yasanın 138. maddesi uyarınca da dava şartları ve ilk itirazlar hakkında öncelikle dosya üzerinden karar verebilecekleri ön görüldüğünden davanın reddinekarar vermiş, bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesi: 8.10.2018 gün ve E:2018/4719, K:2018/8774 sayı ile, dava, trafik kazasından kaynaklanan ve hizmet kusuruna dayanılarak, davalı aleyhine yöneltilen tazminat istemine ilişkin olduğundan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasası’nın 2.maddesi hükmü uyarınca tam yargı davası olarak ikame edilmesi gerektiği;görev kuralları kamu düzenine ilişkin olup, mahkemece kendiliğinden dikkate alınmasının zorunlu olduğu; davanın hizmet kusuru iddiasına dayalı olarak açıldığından idari yargının görevli olup, mahkemece HMK'nun 114-115 maddeleri uyarınca yargı yolu bakımından davanın reddine karar verilmesi gerekirken yetkisizlik ilk itirazının kabulü suretiyle davanın reddine karar verilerek hüküm kurulmasının doğru olmadığı gerekçesiyle mahkeme kararını bozmuştur.
İSTANBUL ANADOLU 8. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 12.3.2019 gün ve E:2019/33, K:2019/94 sayı ile, bozma ilamı doğrultusunda yapılan yargılama neticesinde, davalı idarenin hizmet kusuruna dayalı olarak açılan işbu davaya bakma görevinin İdari Yargı da olması sebebiyle davanın HMK 114/1-b - 115/2 maddesi gereğince usulden reddine karar vermiş, bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesi: 13.6.2019 gün ve E:2019/3208, K:2019/7540 sayı ile, Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına göre, davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun bulunan hükmün onanmasına karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir.
Davacı vekili bu kez hizmet kusuru nedeniyle davanın kabulü ile, maddi tazminatın kusur oranına göre olay tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalı idareden tazmini istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.
DİYARBAKIR 1. İDARE MAHKEMESİ: 26.12.2019 gün ve E:2019/1851 sayı ile,dava konusu uyuşmazlığın 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun uygulanmasına ilişkin bir tazminat davası olduğu, anılan Kanunun 110. maddesi uyarınca davanın görüm ve çözümünde adli yargı mercilerinin görevli olduğu gerekçesiyle adli yargının görev alanına giren davanın, 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesi’nin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanunun19. maddesi uyarınca görevli yargı yerinin belirlenmesi için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine ve dosya incelemesinin bu konuda Uyuşmazlık Mahkemesince karar verilinceye kadar ertelenmesine karar vermiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE:
Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Hicabi DURSUN’un Başkanlığında, Üyeler: Şükrü BOZER, Mehmet AKSU, Birol SONER, Aydemir TUNÇ, Nurdane TOPUZ ve Ahmet ARSLAN'ın katılımlarıyla yapılan24.02.2020 günlü toplantısında:
l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; İdare Mahkemesince, 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesine göre başvuruda bulunulmuş olduğu, idari yargı dosyasının Mahkemece, ekinde adli yargı yargı dosyası ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.
II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava, davacı şirkete sigortalı 34 G... plakalı aracın 19/01/2011 tarihinde Diyarbakır'dan Silvan istikametine seyri esnasında, yolun 69. km'sine gelindiğinde, yol sathında bulunan gevşek malzeme nedeniyle, araç sürücüsünün direksiyon hakimiyetini kaybedip takla atması neticesinde meydana gelen kazada, davalı idarenin hizmet kusuru nedeniyle uğranılan zararlara karşılık olarak kusur oranınca tespit edilen 6.975,00-TL tutarın tahsili amacıyla Kadıköy 2. İcra Müdürlüğünün E:2011/8367 sayılı dosyasında icra takibi başlatıldığı ve davalı kurumun takibe itiraz ettiğini ileri sürerek, itirazın iptali istemiyle açılmıştır.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun “İlamsız takip” başlıklı Üçüncü Bap, 42-49. maddelerinde takip yöntemleri gösterilmiş; değişik 58. maddesinde, takip talebinin icra dairesine yazı ile veya sözlü olarak veya elektronik ortamda yapılacağına işaret edilmiş; değişik 60. maddesine göre, takip talebi üzerine icra müdürünce ödeme emri düzenleneceği ve 62-65. maddelerde itiraza ilişkin hükümlere yer verilmiş olup, değişik 66. maddede, süresi içinde yapılan itirazın takibi durduracağı kurala bağlanmıştır.
İtiraz nedeniyle takibin durması üzerine alacaklıya, itirazın iptali için Yasada iki yola başvurma olanağı tanınmış olup, bunlardan birincisi, 67. maddeye göre mahkemeye başvurmak, ikincisi ise 68, ek 68/a ve ek 68/b maddelerine göre tetkik merciinden itirazın kaldırılmasını istemektir.
İncelenen uyuşmazlıkta alacaklı konumundaki davacı tarafından, değişik 67. maddeye göre mahkemeye başvurmak suretiyle itirazın iptali davası açılmıştır.
Söz konusu 67. Madde (Değişik: 18/2/1965 - 538/37 md.), “(Değişik birinci fıkra: 17/7/2003-4949/15 md.) Takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir.
(Değişik: 9/11/1988 - 3494/1 md.) Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde kırkından aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilir.
İtiraz eden veli, vasi veya mirasçı ise, borçlu hakkında tazminat hükmolunması kötü niyetin sübutuna bağlıdır.
Birinci fıkrada yazılı itirazın iptali süresini geçiren alacaklının umumi hükümler dairesinde alacağını dava etmek hakkı saklıdır.
(Ek fıkra:2/7/2012-6352/11 md.) Bu Kanunda öngörülen icra inkar tazminatı, kötü niyet tazminatı ve benzeri tazminatların tespitinde, takip talebi veya davadaki talep esas alınır.” hükümlerini taşımaktadır.
Anılan Yasanın değişik 1. maddesinin birinci fıkrasında, “Her asliye mahkemesinin yargı çevresinde yeteri kadar icra dairesi bulunur” denilmekte olup, yukarıda hükmü yazılı 67. maddede sözü edilen “mahkeme” ile, icra dairesinin bulunduğu yargı çevresi bakımından bağlı olduğu asliye mahkemesinin anlaşılması ve takip hukukuna özgü bulunan itirazın iptali davasının asliye mahkemesinde görülmesi gerektiği açıktır.
Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı” başlıklı 2. maddesinde, idari dava türleri: a)İdari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları, b)İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları, c)Tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar olarak sayılmıştır.
Bu duruma göre, İcra ve İflas Kanunu’nun değişik 67. maddesine göre açılan itirazın iptali davasının görüm ve çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle davanın görüm ve çözümünde adli yargının görevli olduğu dolayısıyla, Diyarbakır 1. İdare Mahkemesinin başvurusunun kabulü ile, İstanbul Anadolu 8. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 12.3.2019 gün ve E:2019/33, K:2019/94 sayılı görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.
S O N U Ç : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Diyarbakır 1. İdare Mahkemesinin başvurusunun kabulü ile, İstanbul Anadolu 8. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 12.3.2019 gün ve E:2019/33, K:2019/94 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 24.02.2020 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye
Hicabi Şükrü Mehmet Birol
DURSUN BOZER AKSU SONER
Üye Üye Üye
Aydemir Nurdane Ahmet
TUNÇ TOPUZ ARSLAN