Davalı            : Çayeli Nüfus Müdürlüğü

            O L A Y          : Davacı, babası, 1309 doğumlu M.K.'ın Çayeline bağlı Gürgenli Köyü Nüfusuna kayıtlıyken 1. Cihan Harbi sırasında Çayeli Askerlik Şubesi tarafından askere sevk edildiğini, ancak bir daha geri dönmediğini, askerde "Gaip" olduğunu, bu hususunu askerlik şubesindeki künye kaydından anlaşıldığını, oysa nüfus kaydının Gürgenli Köyünden Ketenli Köyüne nakli sırasında yanlışlıkla nüfusa "1.1.1332 tarihli ölüm" kaydı düşüldüğünü, M.K.'ın firari olduğu hakkında da herhangi bir kayıt bulunmadığını ileri sürerek nüfustaki 1.1.1332 tarihli ölüm kaydının silinerek "askerde gaib" olduğu hususunun işlenmesi istemiyle 21.11.1990 günlü dilekçe ile adli yargı yerinde dava açmıştır.

            ÇAYELİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ; 19.3.1991 gün ve E:1990/224,K:1991/17 sayı ile; askerlik kayıtlarına uygun olmayan nüfus kaydının düzeltilmesi isteminin adli yargının görevine girmediği, davanın idare mahkemesince çözümlenmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; temyiz edilen karar, YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ’nin 13.6.1991 gün 6743-9231 sayılı kararıyla onanmak suretiyle kesinleşmiştir.

            Davacı aynı istekle, 11.7.1991 günlü dilekçe ile idare mahkemesinde dava açmıştır.

            TRABZON İDARE MAHKEMESİ; 17.9.1991 gün ve 620-400 sayıyla; Medeni Kanunun 38 ve 1587 sayılı Nüfus Kanununun 11. ve 46. maddeleri uyarınca ahvali şahsiye kayıtlarında yapılacak düzeltmelerin adli yargı kararıyla mümkün olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

            Davacı vekilinin 18.2.1992 tarihli dilekçesi üzerine adli ve idari yargı dosyaları, idare mahkemesi başkanlığının 7.4.1992 gün ve 1991/620 sayılı yazıları ekinde Uyuşmazlık Mahkemesi'ne gönderilmiştir.

            Böylece, adli ve idari yargı yerleri arasında 2247 sayılı Kanunun 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur.

             İNCELEME VE GEREKÇE           :  Türk Milleti adına karar veren Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü, Mustafa ŞAHİN'in Başkanlığında, Şükrü Kaya EROL, Dr.Ekrem SERİM, Feridun TAŞKIN, Ahmet ÇOLAKOĞLU, İrfan ERDİNÇ ve Osman ŞİMŞEK'in katılmalarıyla yaptığı 18,5,1992 günlü toplantıda Raportör Hakim Ayten ANIL'ın raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; toplantıya Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı yerine katılan Savcı İsmet GÖKALP ile Danıştay Başsavcısı yerine katılan Savcı M. İlhan DİNÇ'in adli yargı yerinin görevli olduğuna dair yazılı düşünceleri doğrultusundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

            Dava, askerlik kayıtlarına uymayan dosyasıyla yanlış ve hatalı olan nüfus kaydının, askerlik şubesindeki kayıt doğrultusunda düzeltilmesi istemiyle açılmıştır.

            Medeni Kanunun 38. maddesinde: "Hakimin hükmü olmadıkça ahvali şahsiye sicilinin hiçbir kaydı tashih edilemez" denilmekte, Nüfus Kanunun 11. maddesi de aynı hükmü yinelemektedir. Nüfus Kanununun 46. maddesinde "yaş, ad, soyadı ve diğer kayıt düzeltme davaları, ilgilinin oturduğu yer asliye hukuk mahkemesinde Cumhuriyet Savcısı ve Nüfus Başmemuru veya Nüfus Memuru huzuruyla görülür ve karara bağlanır." hükmünü içermektedir.

            Dosyanın incelenmesinden, davacının babası M.K.'ın askerlik ve şubesi kaydında "Gariye muayenesinde askerde gaib 25.10.23" yazılı olduğu; oysa aynı şahsın Rize, Ketenli Köyü nüfusunda "1.1.1332 tarihinde ölü" kaydının bulunduğu anlaşılmakta, nüfustaki hatalı kaydın düzeltilmesi istenmektedir. Konu ahvali şahsiyeye ilişkin bir kayıt düzeltmesidir. Yukarıda açıklanan yasalarda bu konuya ilişkin düzeltmeler hakkında karar verecek mahkeme duraksanmıyacak biçimde açık olarak gösterilmiştir.

            Bu nedenle, davanın çözümü adli yargının görevine girdiğinden Çayeli Asliye Hukuku Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

           SONUÇ         : Anlaşmazlığın niteliğine göre davanın ADLİ YARGI YERİNDE görülmesi gerektiğine, bu nedenle Çayeli Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.3.1991 günlü, E:1990/224,K:1991/17 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına, 18.5.1992 gününde OYBİRLİĞİYLE KESİN OLARAK karar verildi.