|
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ HUKUK BÖLÜMÜ ESAS NO : 2016 / 260 KARAR NO : 2016 / 300 KARAR TR : 9.5.2016 |
ÖZET : İcra müdürlüğünce yapılan ihale sonucu alınan araca ilişkin %18 olarak hesaplanan KDV oranının, % 1'e indirilmesi istemiyle açılan davanın ADLİ YARGI YERİNDE görülmesi gerektiği hk. |
|
Davacı : D.T.
Davalı : Gazipaşa İcra Müdürlüğü (Adli Yargıda)
Gazipaşa Mal Müdürlüğü (İdari Yargıda)
O L A Y : Davacı dava dilekçesinde; “Gazipaşa İcra Müdürlüğünün 2014/219 Talimat sayılı icra dosyasında ihalesi yapılan 34 .... 723 plakalı aracın ihale alıcısıyım. Gazipaşa İcra Müdürlüğünce aracın KDV'si %18 olarak hesaplanmıştır. Alanya İcra Hukuk Mahkemesinin 2010/703 esas, 2010/653 karar ve 03.06.2010 karar tarihli kararında da belirtildiği gibi hal konusu aracın KDV'si satış bedelinin %1'i veya %18'den daha az olması gerekmektedir. Ayrıca birçok yerel mahkeme ve Yargıtay kararlarında yine ihale konusu aracın KDV oranının %1 veya %18'den daha az olması gerektiği yönündedir.
KDV kanunu 1/1 md. Uyarınca 2007/13033 sayılı bakanlar kurulu kararnamesinin ekli 1 sayılı listesine göre "Binek otomobiller ve insan taşımak için imal edilmiş taşıtlarda KDV oranı %1 olduğu belirtilmiştir.
KDV kanunu ve ilgili yasal hükümlere göre belirlenen KDV oranı varken ihale ilanında KDV'nin % 18 olarak yazmış olması ihale alıcısı beni bağlayan bir husus değildir, ihale ilanında belirtilmiş olan KDV oranının ihale alıcısını bağlamayacağı yönünde yüksek yargı kararları da mevcuttur. Mahkemece gerek görülmesi halinde ilgili vergi dairesine müzekkere yazılarak ihale konusu aracın KDV oranının kaç olduğunun sorulması mümkündür.
Aracı teslim alacağımdan dolayı KDV'sini %18 üzerinden yatıracağım ancak dava sonunda belirlenecek KDV oranının daha az olması halinde fazla yatırmış olduğum KDV'nin tarafıma iadesine karar verilmesini istiyorum.
Sonuç olarak Gazipaşa İcra Müdürlüğünce ihale konusu 34 ...723 plakalı aracın KDV oranının %8 olarak hesaplanması hatalı olup, bu hesaplamanın iptali ile KDV oranının %1 veya %18'den daha az olarak hesaplanmasını, fazla tahsil olunmuş ise tahsil olunan miktarın ihale alıcısı tarafıma iadesine karar verilmesi gerekmektedir.
SONUÇ VE İSTEM: Yukarıda açıklan nedenler, gösterilen gerekçeler ve sunulan delillerin mahkemenizce resen gözetilecek hususlarla birlikte değerlendirilmesiyle neticede; Gazipaşa icra Müdürlüğünce ihale konusu 34 .....723 plakalı aracın KDV oranının %8 olarak hesaplanması işleminin ve tahsil olunmuş ise tahsilat işleminin kaldırılması/iptali ile KDV oranının %1 veya %18'den daha az olarak hesaplanmasını ve fazla tahsil olunmuş ise tahsil olunan miktarın ihale alıcısı tarafıma iadesine karar verilmesini;
Saygılarımla arz ve talep ederim.” demek suretiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.
Gazipaşa İcra Hukuk Mahkemesi; 24.12.2014 gün, E:2014/69, K:2014/82 sayı ile özetle; “Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1/3-d maddesine göre; müzayede mahallerinde yapılan satışlar katma değer vergisine tabidir. Burada satılan malın ait olduğu kişinin KDV müellifi olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır. Kanun koyucu bu yerlerdeki satışları özel olarak KDV’ye tabi tutmuştur. KDV Kanunu’nun 40.maddesine 4108 Sayılı Kanunla eklenen 5 numaralı fıkra ile, Kanunun 17.maddesinin 1.fıkrasında sayılan kurum ve kuruluşlara sadece vergiye tabi işlemlerinin bulunduğu dönemler için beyanname verdirme, beyanname yerine kain olmak üzere işleme esas belgeleri kabul etme bu mükelleflere ait verginin beyan ve ödeme zamanı ile tahsiline ilişkin usul ve esasları çerçevesinde Kanunun 1/3-d maddesi uyarınca müzayede yoluyla satış yapan icra tebliğlerinde yer alan açıklamalara uygun yürütülür. Bu bağlamda 48 seri nolu KDV genel tebliğinin (D) bölümünde;
İcra yoluyla yapılan satışlarda verginin mükellefinin satışı gerçekleştiren icra daireleri olduğu, icra dairelerince müzayede mahallinde yapılan satışlar nedeniyle hesaplanan KDV’nin en geç ilgili mevzuatı uyarınca bedelin tahsil edildiği günü izleyen günün mesai bitimine kadar vergi dairesine beyan edilip aynı süre içinde ödeneceği ve satışa ait KDV’nin bu süre içinde beyan edilerek ödenmemesi halinde teslimin gerçekleştirilmeyeceği açıklamasına yer verilmiştir.
Yukarıdaki yasal düzenlemeler de göstermektedir ki, icra dairesinde ihale gerçekleştirildikten sonra icra dairesi, KDV’nin tarh ve tahakkuk işlemlerini bu verginin mükellefi sıfatı ile yaptığı işlemlerden doğan ihtilaflarının çözüm yeri de vergi mahkemesidir.
Tüm bu anlatımlar neticesinde şikayetin yargı yolu nedeniyle reddine ve mahkememizin görevsizliğine dair karar vermek gerekmiştir.” demek suretiyle davanın görev yönünden reddine karar vermiş, tarafların kararı temyiz etmemesi üzerine söz konusu karar kesinleşmiştir.
Davacı aynı istemle bu kez idari yargı yerinde dava açmıştır.
Antalya 1. Vergi Mahkemesi; 10.03.2016 gün, E:2015/593 sayı ile özetle; “213 sayılı Vergi Usul Kanununun “Kanunun Şümulü” başlıklı 1. maddesinde, bu kanun hükümlerinin ikinci maddede yazılı olanlar dışında, genel bütçeye giren vergi, resim ve harçlar ile il özel idarelerine ve belediyelere ait vergi, resim ve harçlar hakkında uygulanacağı belirtilmiş, 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanunun "Vergi Mahkemelerinin Görevleri" başlıklı 6. maddesinde, Vergi Mahkemelerinin genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davalarla, bu konularla ilgili olarak 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulanmasına ilişkin davaları ve diğer kanunlarla verilen işleri çözümleyeceği hükmüne yer verilmiş ise de; İcra Müdürlüğü tarafından yapılan satış sonucu vergi alınması işleminin, kanuna aykırılığı iddiasının şikayet yolu ile İcra Mahkemesinde çözümleneceği; Mahkemenin incelemeyi, söz konusu icra dosyası üzerinden yaparak, anılan işlemin Kanuna uygun olup olmadığı hususunda karar vereceği kuşkusuzdur. Adli yargılamanın bir parçasını oluşturan bu uyuşmazlığın, İcra Müdürlüğünün tesis ettiği bir işlemden kaynaklandığı gözetildiğinde, bu işlemin yasaya uygun olup olmadığının adli yargı yerince çözümlenmesinin gerektiği sonucuna varılmıştır.” şeklindeki gerekçesiyle adli yargı yerinin görevli olduğunu belirterek, 2247 sayılı Kanun’un 19.maddesi gereğince görevli yargı yerinin belirlenmesi için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderilmesine ve dosya incelemesinin bu konuda Uyuşmazlık Mahkemesince karar verilinceye kadar ertelenmesine karar vermiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE:
Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Nuri NECİPOĞLU’nun Başkanlığında, Üyeler: Ali ÇOLAK, Yusuf Ziyaattin CENİK, Alaittin Ali ÖĞÜŞ, Süleyman Hilmi AYDIN, Mehmet AKBULUT ve Yüksel DOĞAN’ın katılımlarıyla yapılan 9.5.2016 günlü toplantısında:
l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27.maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; adli ve idari yargı yerleri arasında 2247 sayılı yasa’nın 19.maddesinde öngörülen biçimde görev uyuşmazlığı doğduğu, idari yargı dosyasının, adli yargı dosyası da temin edilmek suretiyle, Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.
II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ’nin davada adli yargının, Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava, davacı tarafından Gazipaşa İcra Müdürlüğü’nün 2014/219 sayılı talimat dosyası üzerinden yapılan ihale sonucu alınan 34 ..... 723 plakalı araca ilişkin olarak %18 oranında hesap edilen KDV oranının %1 olarak belirlenmesi istemiyle açılmıştır.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun “Şikayet ve Şartlar” başlıklı 16. maddesinde; “Kanunun hallini mahkemeye bıraktığı hususlar müstesna olmak üzere İcra ve İflas dairelerinin yaptığı muameleler hakkında kanuna muhalif olmasından veya hadiseye uygun bulunmamasından dolayı icra mahkemesine şikayet olunabilir. Şikayet bu muamelelerin öğrenildiği tarihten yedi gün içinde yapılır. Bir hakkın yerine getirilmemesinden veya sebepsiz sürüncemede bırakılmasından dolayı her zaman şikayet olunabilir.” hükmü yer almaktadır.
“Şikayet üzerine yapılacak muameleler” başlıklı 17. maddesinde de, “Şikayet tetkik merciince, kabul edilirse şikayet olunan muamele ya bozulur, yahut düzeltilir. Memurun sebepsiz yapmadığı veya geciktirdiği işlerin icrası emrolunur.” hükmü yer almaktadır.
“Tetkik mercii” başlıklı 4. maddesinde de: “İcra ve iflâs dairelerinin muamelelerine karşı yapılan şikâyetlerle itirazların incelenmesi icra tetkik mercii hâkimi yahut kanun gereğince bu görev kendisine verilmiş olan hâkim tarafından yapılır. İş durumunun gerekli kıldığı yerlerde Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun olumlu görüşü ile Adalet Bakanlığınca icra tetkik merciinin birden fazla dairesi kurulabilir. Bu durumda icra tetkik mercii daireleri numaralandırılır. İcra tetkik merciinin birden fazla dairesi bulunan yerlerde iş dağılımı ve buna ilişkin esaslar, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenir. Her icra tetkik mercii hâkimi, kendisine Adlî Yargı Adalet Komisyonu Başkanlığınca dönüşümlü olarak bağlanan icra ve iflâs dairelerinin muamelelerine yönelik şikâyetleri ve itirazları inceler, bu dairelerin gözetim ve denetimlerini yapar, idarî işlerine bakar. İcra yetkisini haiz sulh mahkemelerinin muamelelerine karşı vuku bulacak şikayet ve itirazların tetkik mercii o mahkemenin hâkimidir.” denilmiştir.
Olayda, davacı tarafından, Gazipaşa İcra Müdürlüğünce 2014/219 sayılı talimat dosyası üzerinden yapılan ihale sonucu alınan 34 ..... 723 plakalı araca ilişkin olarak %18 oranında hesap edilen KDV oranının %1 olarak belirlenmesi talep edilmiştir.
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanunun "Vergi Mahkemelerinin Görevleri" başlıklı 6. maddesinde, Vergi Mahkemelerinin genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davalarla, bu konularla ilgili olarak 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulanmasına ilişkin davaları ve diğer kanunlarla verilen işleri çözümleyeceği hükmüne yer verilmiştir.
Hal böyle iken, İcra Müdürlüğü tarafından yürütülen takibe ilişkin olarak yapılan ihale sonucunda alınan araca ilişkin, icra müdürlüğünce verilen % 18 oranında KDV ödenmesine dair kararın, kanuna aykırılığı iddiasının şikayet yolu ile İcra Mahkemesinde çözümleneceği, mahkemenin incelemeyi, söz konusu icra dosyası üzerinde yaparak, anılan işlemin kanuna uygun olup olmadığı hususunda karar vereceği kuşkusuzdur. Adli yargılamanın bir parçasını oluşturan bu uyuşmazlığın, İcra Müdürlüğünün tesis ettiği bir işlemden kaynaklandığı gözetildiğinde, bu işlemin yasaya uygun olup olmadığının adli yargı yerince çözümlenmesinin gerektiği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen nedenlerle, davanın görüm ve çözümünde adli yargı yeri görevli olduğundan, Antalya 1. Vergi Mahkemesinin başvurusunun kabulü ile, Gazipaşa İcra Hukuk Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.
SONUÇ: Davanın çözümünde ADLİ YARGI YERİNİN görevli olduğuna, bu nedenle Antalya 1. Vergi Mahkemesinin BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, Gazipaşa İcra Hukuk Mahkemesince verilen 24.12.2014 gün, E:2014/69, K:2014/82 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 9.5.2016 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.
|
Başkan Nuri NECİPOĞLU
|
Üye Ali ÇOLAK
Üye Süleyman Hilmi AYDIN |
Üye Yusuf Ziyaattin CENİK
Üye Mehmet AKBULUT |
Üye Alaittin Ali ÖĞÜŞ
Üye Yüksel DOĞAN |