T.C.

 UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ

           HUKUK BÖLÜMÜ

           ESAS   NO  : 2014 / 602

          KARAR NO  : 2014 / 654

          KARAR TR   : 2.6.2014

ÖZET: Davacının, 2981 sayılı Yasa kapsamında geçerli başvurusu bulunmasına rağmen tapusu verilmeyen taşınmazının, adına tesciline karar verilmesi istemi ile açtığı davanın, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

 

 

                 

 

 

 

K  A  R  A  R

 

Davacı           : P.(K.) K.

Vekilleri         : Av.H.Ş. & Av.A.O.

Davalı                        : Yenimahalle Belediye Başkanlığı

Vekili              : Av. H.Ş.

                       

 

O L A Y          : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 1983 yılından önce o zamanki adresiyle Yahyalar, Yuva Yolu, 88.Sokak No:…. Ankara adresinde bulunan gecekondu vasfındaki taşınmazı inşa ettiğini, söz konusu taşınmazın şimdiki adresi Yahyalar Mahallesi 88.Sokak No:….. Yenimahalle Ankara adresi olduğunu, davacı müvekkilin 2981 sayılı Kanun kapsamında geçerli başvurusu olmasına rağmen Yahyalar Mahallesi 88.Sokak No:….. Yenimahalle Ankara adresinde bulunan gecekondu vasfındaki taşınmazına tapusu verilmediğinden, dava konusu gecekondu vasfındaki taşınmazının tespitine, gecekondunun tapu kayıt bilgilerinin tespitine, müvekkilin dava konusu gecekondusu dolayısıyla imar mevzuatı ve imar ve gecekondu mevzuatı kapsamında imar affı başvurusunda bulunduğunun tespitine, müvekkilin inşa etmiş olduğu gecekondunun üzerinde bulunduğu taşınmazın imar ve gecekondu mevzuatı hükümlerine göre müvekkile tahsis edilmesi ve tapu tahsis belgesi verilmesi gerektiğinin tespitine, tespit edilecek tapu kayıt bilgilerine göre taşınmazın müvekkil adına tapuda tesciline karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde sunduğu cevap dilekçesinde özetle, görev itirazında bulunmuştur.

Ankara 26. Asliye Hukuk Mahkemesi; 28.01.2014 gün ve 2013/606 Esas sayılı kararı ile; davalı Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolundaki süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyası Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Danıştay Başsavcısı; “…2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanunun tespit ve değerlendirme işlemleri başlıklı 8. maddesinde tespit kapsamına, temel inşaatı tamamlanmış veya sömel betonları dökülmüş olmak kaydı ile hazine, belediye, il özel idarelerine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare etmekte olduğu arsa veya arazilerdeki inşaatına Kanunun 14.maddesinin (f) fıkrasındaki tarihlerden önce başlanmış mesken, kısmen işyeri ve konut olarak kullanılan veya evvelce konut olarak kullanılıp sonra işyerine çevrilen gecekondular ile imar mevzuatına, ruhsat ve eklerine aykırı tüm yapıların dahil olduğu hükme bağlanmıştır. Aynı Yasanın 10. maddesinde, bu Kanun hükümlerine göre, hazine, belediye, il özel idaresine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği arsa veya araziler üzerinde, gecekondu sahiplerince yapılmış yapıların, 12. madde hükümlerine göre tespit ettirildikten sonra, kayıt maliki kamu kuruluşunca bu yerin hak sahibine tahsis edileceği ve bu tahsisin yapıldığının tapu sicilinin beyanlar hanesinde gösterilerek ilgilisine "Tapu Tahsis Belgesi" verileceği; tapu tahsis belgesinin, ıslah imar planı veya kadastro planları yapıldıktan sonra hak sahiplerine verilecek tapuya esas teşkil edeceği, hak sahibi olmadığı halde tapu verilen kişilerin tapularının resen iptal edileceği; aynı Yasanın 13. Maddesinin 1. fıkrası (b) bendinde; hazine, belediye, il özel idarelerine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idaresinde olan veya bu Kanun uyarınca mülkiyetlerine geçen arsa veya araziler üzerinde ıslah imar planları ile meydana getirilen imar parselleri içinde hak sahiplerine, yapılarının işgal ettiği arazi de dikkate alınarak ıslah imar planında getirilen ölçülere uygun şekilde arsa veya hisse tahsis edileceği; gecekondusu muhafaza edilemeyen hak sahiplerine aynı bölgede veya diğer gecekondu ıslah veya önleme bölgesinden başka bir arsa veya hisse verileceği; aynı maddenin 2. fıkrasında da, bulundukları yerde korunamayan gecekondu sahiplerinden hak sahibi sıfatı taşıyanlara, bir gecekondu önleme veya ıslah bölgesinde veya yakın bölgelerde yapılmış ıslah imar planı içinde meydana gelen boş imar parsellerinin müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esasına göre verileceği hükme bağlanmış; 14. maddesinde ise bu kanun hükümlerinden yararlanamayacak olan yapılar ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.

 2981 sayılı yasa  ile  daha  önce çıkarılan imar affına ilişkin Yasadan (2805  sayılı)  yararlanmak  için  yapılan  müracaat  işlemleri  geçerli   kabul edilmiştir. Anılan yasa hükümlerine göre, idarenin, hak sahibi olduğu saptanan kişilere tapu vermek, şartları taşımayanların tapularını resen iptal etmek konusundaki yetkisi idari nitelik taşıyan uygulama işlemlerinin doğrudan bir sonucu olarak kullanılmakta ve bu yolla kurulan mülkiyet de Medeni Kanun hükümleri dışında idari bir işlemin icrası niteliğini taşımaktadır.

Olayda, davacı tarafından yapılan gecekondu için 2805 sayılı Yasadan yararlanmak amacıyla yapılan başvuruya ilişkin olarak yasa gereği yatırılması gereken başvuru masrafına ilişkin 26.05.1983 tarihli banka dekontunun eklenerek, gecekondunun 2981 sayılı Yasa kapsamında olmasına karşın davalı idarece tapusunun verilmediğinden bahisle, gecekondunun bu durumunun tespiti ile gecekondunun bulunduğu taşınmazın davacı adına tescili istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır. Davalı idare tarafından ise, taşınmazın bölgede yapılan ıslah imar planı kapsamında park alanında kaldığı, idarenin işlem dosyası ve arşiv kayıtlarında davacıya ait af yasaları uyarınca yapılmış bir başvuru bulunmadığından, davacıya tapu verilemeyeceği ileri sürülmektedir.

Bu durumda, davacının dava açmaktaki asıl amacı, taşınmazın Medeni Kanun hükümleri uyarınca tapusunun iptal edilerek adına tescilini sağlamak değil, 2805 ve 2981 sayılı Yasa hükümleri uyarınca hak sahibi olduğunun belirlenerek, hak sahipliğine dayalı olarak gecekondusunun yer aldığı taşınmazın tescilinin gerçekleştirilmesi olduğundan, davacının talebinin 2981 sayılı Yasada öngörülen hak sahipliği esaslarına uygun olup olmadığının belirlenmesinden kaynaklanan uyuşmazlığın çözümünde idari yargı yerleri görevli bulunmaktadır.” şeklindeki gerekçesi ile 2247 sayılı Yasanın 10'uncu maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Eyüp Sabri BAYDAR, Ali ÇOLAK, Nurdane TOPUZ, Ertuğrul ARSLANOĞLU, Ayhan AKARSU ve Mehmet AKBULUT’un katılımlarıyla yapılan 2.6.2014 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı’nca, davalı Yenimahalle Belediye Başkanlığı yönünden 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Birgül YİĞİT’in, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Mehmet Ali GÜMÜŞ’ün idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacının, 1983 yılından önce o zamanki adresiyle Yahyalar, Yuva Yolu, 88.Sokak No:83 Ankara adresinde bulunan gecekondu vasfındaki taşınmazı inşa ettiği, söz konusu taşınmazın şimdiki adresi Yahyalar Mahallesi 88.Sokak No:80/3 Yenimahalle Ankara adresi olduğu, davacının 2981 sayılı Kanun kapsamında geçerli başvurusu olmasına rağmen Yahyalar Mahallesi 88.Sokak No:80/3 Yenimahalle Ankara adresinde bulunan gecekondu vasfındaki taşınmazına tapusu verilmediğinden, dava konusu gecekondu vasfındaki taşınmazının tespitine, gecekondunun tapu kayıt bilgilerinin tespitine, müvekkilin dava konusu gecekondusu dolayısıyla imar mevzuatı ve imar ve gecekondu mevzuatı kapsamında imar affı başvurusunda bulunduğunun tespitine, davacının inşa etmiş olduğu gecekondunun üzerinde bulunduğu taşınmazın imar ve gecekondu mevzuatı hükümlerine göre davacıya tahsis edilmesi ve tapu tahsis belgesi verilmesi gerektiğinin tespitine, tespit edilecek tapu kayıt bilgilerine göre taşınmazın davacı adına tapuda tesciline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

Dosya kapsamında yapılan incelemede, Yenimahalle Belediye Başkanlığı’nın 27.01.2014 tarih ve 792 sayılı yazısı ile, davaya konu taşınmazın bulunduğu yerin 84129 nolu parselasyon planı kapsamında park alanı olarak ayrıldığının, davacının müracaatının olmaması nedeniyle tapu işlemi yapılamayacağının bildirildiği görülmüştür.

2981 sayılı Kanunun 8. maddesinde, imar mevzuatına aykırı yapılarla gecekondular için tespit işlemlerinin yapılacağı, bu tespit kapsamına, temel inşaatı tamamlanmış veya sömel betonları dökülmüş olmak kaydı ile Hazine, belediye, il özel idarelerine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare etmekte olduğu arsa veya arazilerdeki inşaatına Kanunun 14. maddesinin (f) fıkrasındaki tarihlerden önce başlanmış mesken, kısmen işyeri ve konut olarak kullanılan veya evvelce konut olarak kullanılıp sonra işyerine çevrilen gecekondular ile imar mevzuatına, ruhsat ve eklerine aykırı tüm yapıların dahil olduğu belirtilmiş; 10'uncu maddesinin (a) bendinde, " Bu Kanun hükümlerine göre hazine, belediye, il özel idaresine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği arsa veya araziler üzerinde, gecekondu sahiplerince yapılmış yapılar, 12 nci madde hükümlerine göre tespit ettirildikten sonra, kayıt maliki kamu kuruluşunca bu yer hak sahibine tahsis edilir ve bu tahsisin yapıldığı tapu sicilinin beyanlar hanesinde gösterilerek ilgilisine "Tapu Tahsis Belgesi" verilir. Tapu tahsis belgesi, ıslah imar planı veya kadastro planları yapıldıktan sonra hak sahiplerine verilecek tapuya esas teşkil eder. Ancak islah imar planı veya kadastro planları ile belirlenen alanlarda tapu tahsis belgesi yerine hak sahiplerine doğrudan tapuları verilebilir. " denilmiş;  aynı maddenin (b) bendinde ise, hak sahibi olmadığı halde tapu verilen kişilerin tapularının resen iptal edileceği öngörülmüş; anılan Yasanın 13'üncü maddesinde, tapu tahsis belgesi verilen gecekondular nedeniyle hak sahibi olanlara arsa ve hisse tahsis edilmesine ilişkin kurallara yer verilmiştir.

Bu hükümlerle, 2981 sayılı Yasa kapsamında yer alan taşınmazlarda bulunan gecekonduların nasıl tespit edileceği, tespit sonrasında ne tür işlemler yapılacağı açıklanmış; hak sahiplerince alınan tapu tahsis belgesinin sonradan tapuya dönüştürüleceği öngörülmüş; Yasa hükmünde ifade edilen, "tapu vermek" şeklindeki bu yetki idari nitelik taşıyan uygulama işlemlerinin doğrudan bir sonucu olarak kullanılmıştır.  

Dosyanın incelenmesinden, davaya konu Yahyalar Mahallesi 88.Sokak 80/3 numaralı gecekondunun davacıya ait olduğu, davaya konu gecekondu ile aynı çatı altında dava dışı Dönüş Koç Ülken’e ait 86 kapı numaralı gecekondunun da bulunduğu, davacı ve Dönüş Koç Ülken tarafından 26.05.1983 tarihinde imar affından yararlanmak amacı ile Ziraat Bankası’nın Mithatpaşa şubesi 640-28 numaralı hesabına ayrı ayrı 2000 TL yatırıldığı, ancak Yenimahalle Belediye Başkanlığı’nın 23.01.2014 havale tarihli ve 792 sayılı yazı cevabından anlaşılacağı üzere Yenimahalle Belediyesi Emlak ve İstimlak Müdürlüğü’ne yapılan bir müracaatın olmadığı; davacının söz konusu banka makbuzu, vergi kayıtları ile Ankara 4.Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 1998/330 Değişik İş numaralı dosyasında aldırılan 16.05.1998 tarihli Bilirkişi raporuna dayalı olarak hakkında 2981 sayılı Yasa’da öngörülen koşulların gerçekleştiği iddiası ile taşınmazın adına tescilinin yapılması gerektiği istemiyle açılmıştır.  

Bu durumda, davacının taşınmaz üzerindeki temel iddiası, gayrimenkul mülkiyetinin iktisap yollarına ilişkin Medeni Kanun hükümlerine değil, 2981 sayılı Yasa'da öngörülen hak sahipliği esasına dayandığı ve hak sahipliğinin tespiti, geri alınmasının idari usul ve esaslar çerçevesinde belirlendiği göz önüne alındığında, 2981 sayılı Yasadan kaynaklanan uyuşmazlığı konu edinen davanın,  davacının 2981 sayılı Yasa kapsamında hak sahipli için aranan koşulları taşıdığı iddiası ile taşınmazın adına tesciline karar verilmesi istemi ile açılan davaya idari yargıda bakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı'nca yapılan başvurunun kabulü ile davalı Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Ankara 26. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

S O N U Ç      : Davanın görüm ve çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 26. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 28.01.2014 gün ve 2013/606 Esas sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARININ KALDIRILMASINA, 2.6.2014 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

 

 

Başkan

Serdar

ÖZGÜLDÜR

 

 

 

Üye

Eyüp Sabri

BAYDAR

 

 

 

Üye

Ertuğrul

ARSLANOĞLU

Üye

Ali

ÇOLAK

 

 

 

Üye

Ayhan

AKARSU

Üye

Nurdane

TOPUZ

 

 

 

Üye

Mehmet

AKBULUT