|
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/321 KARAR NO : 2018/600 KARAR TR: 22.10.2018 |
ÖZET: Taşınmazın 775 sayılı Gecekondu Kanunu uyarınca davacıya tahsis edilmesine ilişkin Antalya Muratpaşa Belediyesi Emlak ve İstimlak Müdürlüğü işleminin bedele yönelik kısmının, ödenen bedelin dikkate alınarak iptal edilmesi istemiyle açılan davanın, İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk. |
KARA R
Davacı : İ.E.
Vekili : Av. İ.A.
Davalı : Muratpaşa Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. T.K.A.
O L A Y: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Antalya Muratpaşa Belediyesi, Emlak ve İstimlak Müdürlüğünün 8.4.2015 gün ve 1597 sayılı işlem ile, Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Güzeloba Mahallesi 10684 ada, 2 Parselde kayıtlı tamamı 432 m2 yüzölçümlü taşınmazın 240 m2 hissesinin toplam 60.000,00TL bedelle müvekkiline tahsisinin uygun görüldüğünü ancak müvekkilinin 17.3.1994 tarihinde arsa bedeli olarak 25.000.000-TL ödediğini; bu bedelin konsolide edilerek ilgili arsanın taraflarına tahsisinin yapılmasının gerektiğini dolayısıyla kıymet takdirinin usule uygun olmadığını ileri sürerek, arsa tahsisi işleminin mahfuz tutularak, işlemin kıymet takdirine ilişkin kısmının iptaline, daha önce yapılan 25.000.000-TL ödemenin arsa bedeli ödemesi kapsamında değerlendirilmesi hususunun dikkate alınarak takdir edilen bedelin iptaline karar verilmesi istemiyle idari yargı yargı yerinde dava açmıştır.
ANTALYA 2. İDARE MAHKEMESİ : 15.5.2015 gün ve E:2015/711, K:2015/763 sayı ile, 775 sayılı Gecekondu Kanunu'nun 21/3 maddesinden sözederek, tahsisi yapılan taşınmaz için Belediyece belirlenen bedele ilişkin olduğu anlaşılan uyuşmazlığın adli yargı yerlerince çözümlenmesi gerektiği sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 15/1-a. maddesi hükmü uyarınca görev yönünden reddine karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir.
Davacı vekili bu kez aynı istemle adli yargı yerinde dava açmıştır.
ANTALYA 6. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ : 11.12.2017 gün ve E:2016/21, K:2017/327 sayı ile, Antalya 2 İdare Mahkemesi'nin 2015/711 Esas 2015/763 karar sayılı dosyada açılan dava reddedilmiş olup, davacı tarafça davalı belediye başkanlığı'nın 17/03/2015 tarih 538 sayılı encümen kararı ile belirlenen kıymet takdirine itiraz edilerek söz konusu encümen kararının kıymet takdirine dair kısmın iptali ile yeniden kıymet takdiri yapılmasını talep ettiği, ayrıca kararda belirtilen 25.000.000-TL'lik ödemenin arsa bedeli ödemesi kapsamında değerlendirilmesi dikkate alınarak takdir edilen bedelin ödenmiş olduğu tespitinin talep etmekte olup; davacının encümen kararının iptalini talep ettiğinden, idari işlemler aleyhine açılacak davanın idari yargıda görülmesi gerektiğinden, davacının davasının görev yönünden usulden reddine karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir.
Davacı vekili idari ve adli yargı yerlerince verilmiş olan görevsizlik kararları nedeniyle oluştuğunu ileri sürdüğü olumsuz görev uyuşmazlığının giderilmesi istemiyle başvuruda bulunmuştur.
İNCELEME VE GEREKÇE:
Uyuşmazlık Mahkemesi'nin, Hicabi DURSUN’un Başkanlığında, Üyeler: Şükrü BOZER, Mehmet AKSU, Birol SONER, Süleyman Hilmi AYDIN, Aydemir TUNÇ ve Nurdane TOPUZ'un katılımlarıyla yapılan 22.10.2018 günlü toplantısında:
l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; idari ve adli yargı yerleri arasında 2247 sayılı Yasa'nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, idari ve adli yargı dosyalarının 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak davacının istemi üzerine son görevsizlik kararını veren mahkemece Uyuşmazlık Mahkemesine gönderildiği ve usule ilişkin işlemlerde herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığındangörev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.
II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava, Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Güzeloba Mahallesi 10684 ada, 2 Parselde kayıtlı taşınmazın 775 sayılı Gecekondu Kanunu uyarınca 60.000,00-TL bedelle davacıya tahsis edilmesine ilişkin 8.4.2015 gün ve 1597 sayılı Antalya Muratpaşa Belediyesi Emlak ve İstimlak Müdürlüğü işleminin bedele yönelik kısmının, 17.3.1994 tarihinde ödenen 25.000.000-TL bedelin dikkate alınarak iptal edilmesi istemiyle açılmıştır.
775 sayılı Gecekondu Kanunu'nun ;
1.Maddesinde; "Mevcut gecekonduların ıslahı, tasfiyesi, yeniden gecekondu yapımının önlenmesi ve bu amaçlarla alınması gereken tedbirler hakkında bu kanun hükümleri uygulanır."
2.Maddesinde; "Bu kanunda sözü geçen (Gecekondu) deyimi ile, imar ve yapı işlerini düzenliyen mevzuata ve genel hükümlere bağlı kalınmaksızın, kendisine ait olmıyan arazi veya arsalar üzerinde, sahibinin rızası alınmadan yapılan izinsiz yapılar kastedilmektedir."
4. Maddesinde; "Gecekonduların ıslah, tasfiye ve önleme bölgeleri içinde bulunan binalı ve binasız vakıf taşınmaz mallardan 3 üncü maddenin ikinci fıkrası kapsamı dışında kalanları, bu kanunda belirtilen amaçlarda kullanılmak üzere, aşağıdaki şartlarla ve genel hükümlere göre bedeli ödenmek suretiyle ilgili belediyelerin mülkiyetine geçer:
a) Arazi ve arsaların bedeli; bulunduğu şehir, kasaba ve bölgenin özellikleri, yapılmış ve yapılacak kamu hizmet ve tesislerinin durumu vesair hususlar da gözönünde bulundurularak, ilgili belediye ve Vakıflar İdaresi arasında anlaşma yolu ile tesbit edilir.
b) Bu arazi ve arsalar üzerinde Vakıflar İdaresine ait herhangi bir yapı bulunduğu takdirde, bu yapının bedeli ayrıca hesaba katılır.
c) Bedele ait anlaşmazlıklar mahalli asliye hukuk mahkemelerince basit muhakeme usulü ile hallolunur. Bu anlaşmazlıklar tapu tesciline engel olamaz.
Vakıflar İdaresi ve tapu daireleri vakıf taşınmaz malların cins, miktar ve yerleri ile diğer vasıflarını açıkça belirten listeleri, talepleri üzerine en geç 2 ay içerisinde ilgili belediyelere bildirmekle yükümlüdürler.
Belediyeler, kendi mali güçleri ve programlarına göre, bu taşınmaz malların tamamen veya peyderpey tescilini isteyebilirler.
Sözü geçen bölgelerde Devlet veya diğer kamu tüzel kişileri tarafından yaptırılacak kamu hizmet ve tesisleri için lüzumlu vakıf taşınmaz mallar da yukarıdaki esaslara göre bu İdarelere intikal ettirilir." hükümlerine yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, Güzeloba Mahallesi 10684 ada 2 parsel sayılı taşınmazın geldisi 2177 parselin, mülkiyeti Hazine Maliyesine ait iken, 07.01.1993 tarihinde, 775 Sayılı Gecekondu Yasasının 3. maddesi gereğince Antalya Belediyesi adına tescil edildiği ve söz konusu alanın Gecekondu Önleme Bölgesi olarak ayrıldığı; Antalya Belediye Encümeninin 01.03.1994 tarih ve 983 sayılı kararı ile de, bölgedeki gecekondu sorununun çözümü amacıyla tapu verme işlemlerinin başladığı; bu kapsamda, imar parsellerinde bulunan vatandaşların, 25.000.000-TL. avans yatırması karşılığında tapu için başvurmalarının karar altına alındığı; 1994 yılında Antalya Belediyesinin, Büyükşehir Statüsüne dönüşmesi ve Belediyelerin ayrılması ile dava konusu taşınmazı da kapsar şekilde bir kısım taşınmazın mülkiyetinin davalı idareye devredildiği, akabinde 775 Sayılı Kanun uyarınca işlemlerin başlatıldığı;davacı tarafça bu kapsamda yapılan başvurunun süresinde olmadığından bahisle İdare tarafından reddedildiği; işlemin iptali istemiyle dava açıldığı ve Antalya 1. İdare Mahkemesinin 2010/862 E.- 2011/1370 K. sayılı kararıyla, "davalı İdarece 775 Sayılı Yasanın 25. maddesinde aranan koşulları taşıyıp taşımadıkları yolunda bir araştırma ve saptama yapmaksızın davacının başvurusunun reddi yönündeki dava konusu işlemi tesis etmesinin hukuka uygun olmadığı gerekçesiyle" işlemin iptaline karar verildiği ve bu kararınDanıştay 14. Dairesinin 14.6.2014 gün ve E:2012/2488, K:2014/6698 sayılı kararıyla onandığı ve kesinleştiği; anılan İdare Mahkemesi kararı doğrultusunda, davacının 775 Sayılı Yasanın 25. Maddesi uyarınca hak sahipliği araştırması yapılarak, gerek hak sahipliği gerekse tahsise konu taşınmazın değer takdirinin yapılması hususunda davalı idareye başvurduğu; konunun Kıymet Takdir Komisyonuna havale edildiği; 17.03.2015 tarih ve 538 sayılı Encümen Kararı ile ise "Güzeloba Mahallesi 10684 ada 2 parsel sayılı, 434 m2 yüzölçümlü taşınmazdan 240/432 ( 240m2) hissenin m2'si 250,00-TL'den toplam 60.000,00-TL bedelle ve satış bedelinin 1/10'unun peşin, geri kalanının yıllık veya eşit taksitler halinde 9 yılda ödenmesi ayrıca ilgilisi tarafından yatırıldığı belirtilen 25.000.000,00 Eski TL'nin mahsup işlemine konu edilmemesi, talebi halinde kişiye nakden ödenmesinin" uygun bulunduğu; söz konusu encümen kararının, içeriği ve tahsis bedellerinin ödenmesinde 775 Sayılı Gecekondu Kanunu ile Uygulama yönetmeliği hükümlerinin uygulanacağının, ödeme şekli vd. hususların 08.04.2015 tarih ve 1597 Sayılı Emlak ve İstimlak Müdürlüğü Yazısı ile davacıya 13.04.2015 günü tebliğ edildiği ve davacı tarafından bu işlemin kıymet takdirine ilişkin kısmının daha önceden ödenmiş olan kısmı gözönünde bulundurularak iptalinin istenildiği anlaşılmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İdari dava türleri ve idari yargı yetkisinin sınırı” başlığını taşıyan 2. maddesinin 1. fıkrasında ise, “İdari dava türleri şunlardır:
a) İdarî işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan iptal davaları,
b) İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları,
c) Tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar” hükmü yer almıştır.
Bu durumda, yasaların verdiği yetkiler ve kamu gücü kullanılarak tesis edilen işlemlerden ve Gecekondu Kanunu uyarınca tespit edilmiş olan tahsis bedelinden kaynaklandığı anlaşılan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-a maddesinde yer alan "İdarî işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan iptal davaları," kapsamında Gecekondu mevzuatı hükümleri çerçevesinde idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, davanın görüm ve çözümünde idari yargı yeri görevli olduğundan, Antalya 2. İdare Mahkemesince verilen 15.5.2015 gün ve E:2015/711, K:2015/763 sayılı görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.
S O N U Ç : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Antalya 2. İdare Mahkemesince verilen 15.5.2015 gün ve E:2015/711, K:2015/763 sayılıGÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 22.10.2018 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye
Hicabi Şükrü Mehmet Birol
DURSUN BOZER AKSU SONER
Üye Üye Üye
Süleyman Hilmi Aydemir Nurdane
AYDIN TUNÇ TOPUZ