T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ             HUKUK BÖLÜMÜ             ESAS NO        : 2015 / 579             KARAR NO  : 2015 / 684             KARAR TR    : 26.10.2015

ÖZET : Davalı şirketlerin yapımını üstlendiği Tuzlaköy-Serge Regülatörü ve Hidroelektrik Santrali’nin iletim tesislerinin yapımı ve çalışması sırasında, davacının mülkiyetinde bulunan arsa ve eve zarar verilmiş olması nedeni ile davacının uğradığı zararın tazmini istemi ile açılan davanın, özel hukuk hükümlerine göre ADLİ YARGI yerinde görülmesi gerektiği hk.

K  A  R  A  R

 

            Davacı             : N.T.

Vekili              :Av.İ.B.              

Davalılar         : 1-Enerji Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurumu

            Vekili              : Av. B.M.Y.          (Adli Yargıda)

                                     2-P. İnşaat Tic. ve San. A.Ş.

                                     3-T. Elektrik Üretim A.Ş.

            Vekilleri          : Av. A.T.Ö.               (Adli Yargıda)

             

            O L A Y         : Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; davalılardan Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun kararı ile davalı Tuyat Elektirik Üretim Şirketi’nin davacının taşınmazının da içinde bulunduğu Oltu İlçesi, Dutlu köyü sınırları içerisinde kurulacak olan Tuzlaköy-Serge Regülatörü ve Hidroelektrik Santrali üretim tesislerinin kurulabilmesi için bölgede çalışmalara başladığını, iletim kanallarının diğer davalı Peker İnşaat ve Sanayi A.Ş.’ne yaptırıldığını, ancak söz konusu iletim kanallarının yapımı ve sonrasında davacının taşınmazlarının zarar gördüğünü belirterek; 3.000 TL maddi tazminatın, zararının meydana geldiği tarihten itibaren yasal faizi ile birlikte müteselsilen sorumlu olan davalılardan tahsil edilmesi istemiyle adli yargıda dava açmış 03.06.2014 tarihli dilekçe ile taleplerini 15.934,45 TL artırarak ıslah etmiştir.

            OLTU ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 24.09.2014 gün ve E:2013/1338 K:2014/1383 sayılı kararında; “…her ne kadar davacı tarafça davaya konu hidroelektrik santrali inşaatı sırasında santrale ait su kanalının patlaması neticesinde taşınmazlarda zararın meydana geldiğinden bahisle uğranılan zararın tazminatını talep etmiş ise de, davalılardan EPDK'nun 26/01/2011 tarihli ve 3057-2 sayılı kararı ile diğer davalı Tuyat Elektrik Şirketine Oltu ilçesi Dutlu köyü sınırları içerisinde kurulacak olan Tuzlaköy-Serge ve Hidroelektrik Santrali'nin yapımı nedeniyle davaya konu kanalın diğer davalı Peker İnşaat tarafından yapıldığı, bu şekilde yapılan işlemin kamu kurumu olan EPDK tarafından verilen yetki ve izinli yapıldığı, bir kamu kurumu tarafından kamu yasaları uyarınca yapılmış olan tesislere bakma ve o tesisleri kullanma yükümlülüğü yine kamu yasalarından doğan bir yükümlülüktür. O halde, anılan nitelikteki bir kamu tesisinin gerek yapılmasındaki, gerekse kullanılması veya muhafazasındaki kusurdan doğan zararlar, idari karar ve eylemlerden doğan zararlar niteliğinde bulunduğundan bunların ödetilmesi istekleri 11.2.1959 günlü ve 17/15 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararının II. bendi hükmünce tam yargı davasının konusunu oluştururlar. EPDK'nın ve diğer davalıların kamu hizmeti yaptıkları sırada vermiş olduğu zararın idari bir işlemden kaynaklanan bir zarar olduğu, dava konusu su kanallarının duvarlarının yıkılması neticesinde meydana gelen zararın idari bir hizmetin yerine getirilmesi sırasında verilmiş bir zarar olduğu, bu tür zararların tazmininin idari yargıda tam yargı davasıyla talep edilebileceği, bu tür zararlarda görevli ve yetkili Mahkemelerin İdari Yargı Mahkemeleri olduğu, bu nedenle davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2. maddesi hükmünce idari yargı yerinde açılması gerektiği…” şeklindeki gerekçe yargı yolu nedeniyle mahkemenin görevsizliğine karar vermiş ve verilen karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.

            Davacı vekili bu kez, aynı gerekçelerle 18.934,45 TL maddi zararın Oltu Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan dava tarihi olan 08.10.2013 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olan davalılardan tahsili istemiyle idari yargıda dava açmıştır.

ERZURUM 1. İDARE MAHKEMESİ : 22.06.2015 gün E:2015/408 sayı ile vermiş olduğu gönderme kararında özetle; davanın Tuyat Elektrik Üretim Anonim Şirketi ile Peker İnşaat Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi’nin sorumluluğuna ilişkin kısmı yönünden özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümünün gerektiği kanaatiyle, davanın bu kısmında adli yargı yerinin görevli olduğu gerekçesiyle 2247 sayılı Kanunun 19.maddesi uyarınca görevli yargı yerinin belirlenmesi için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderilmesine, dosya incelemesinin Uyuşmazlık Mahkemesi’nce karar verilinceye kadar ertelenmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Ali ÇOLAK, Yusuf Ziyaattin CENİK, Alaittin Ali ÖĞÜŞ, Süleyman Hilmi AYDIN, Mehmet AKBULUT ve Yüksel DOĞAN’ın katılımlarıyla yapılan 26.10.2015 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre, İdare Mahkemesi’nce anılan Yasa’nın 19. maddesinde öngörülen usul ve yönteme uygun biçimde başvuruda bulunulduğu anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık görülmediğinden esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Filiz BUDAK’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Uğurtan ALTUN ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava,  davalı Tuyat Elektrik Üretim Anonim Şirketi ile Peker İnşaat Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi’nin yapımını üstlendiği Tuzlaköy-Serge Regülatörü ve Hidroelektrik Santrali’nin iletim tesislerinin yapımı ve çalışması sırasında, davacının mülkiyetinde bulunan ekili araziler ve meyve ağaçlarına zarar verilmiş olması nedeni ile uğranılan zararın tazmini istemi ile açılmıştır.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 329.maddesinde; “Anonim şirket, sermayesi belirli ve paylara bölünmüş olan, borçlarından dolayı yalnız malvarlığıyla sorumlu bulunan şirkettir.

(2) Pay sahipleri, sadece taahhüt etmiş oldukları sermaye payları ile ve şirkete karşı sorumludur.”denilmek suretiyle anonim şirketin tanımı yapılarak kuruluşu anlatılmıştır.

Aynı Kanun’un 330. maddesinde; “Özel kanunlara tabi anonim şirketlere, özel hükümler dışında bu kısım hükümleri uygulanır.” şeklindeki düzenleme ile Anonim şirketin özel kanunlar ve Türk Ticaret Kanunu kapsamında işlem ve eylemlerde bulunacağı hüküm altına alınmıştır.

Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı” başlıklı 2. maddesinin değişik 1 numaralı bendinde: a)İdari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları,

b)İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları,

c)Tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar, idari dava türleri olarak sayılmış olup; kural olarak, idari yargıda ancak Devlete ve kamu tüzel kişilerine karşı açılan davalara bakılabilir.

Buna göre, idare aleyhine dava açılmayıp, davalı mevkiinde Türk Ticaret Kanunu hükümleri uyarınca kurulmuş ve anılan yasa hükümleri uyarınca faaliyet gösteren ve bu kanuna tabi olan, kamu kurumu niteliği taşımayan, özel hukuk hükümlerine tabi özel şirketlerin bulunması karşısında, ortada idari yargı yetkisi kapsamında açılmış bir idari dava bulunduğundan söz etmek olanaksızdır.

Dosyaların incelenmesinden; Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından diğer davalı Tuyat Elektrik Üretim Şirketi’ne davacının da taşınmazlarının içinde bulunduğu Oltu ilçesi’nde kurulacak olan Tuzlaköy- Serge Regülatörü ve Hidroelektrik Santrali üretim tesisinde 29.05.2008 tarihinden itibaren 49 yıl süreyle üretim faaliyeti göstermek üzere 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunun ve ilgili mevzuat uyarınca 29.05.2008 tarihli ve EÜ/1622-18/1191 sayılı üretim lisansı verildiği, bu lisans kapsamında kanalların davalı şirketlerce yapıldığı; 09.04.2012 tarihinde HES kanalının çatlaması sonucunda kanal suyunun sürüklemiş olduğu toprak, kum ve taş gibi maddelerinin davacıya ait 194 ada 110 sayılı parselde ciddi oranda su baskını nedeniyle zarara neden olduğu; yine aynı bölgede davacıya ait 192 ada 24 parsel sayılı taşınmazda ise yapılan HES iletim kanalı sebebiyle meydana gelen heyelan sonucu taşınmazda toprak kayması meydana geldiği ve taşınmazın ekilemez hale geldiği iddiası ile dava açıldığı anlaşılmaktadır.

Belirtilen bu hususlara göre, davalı özel şirketlerce gerçekleştirilen Tuzlaköy-Serge Regülatörü ve Hidroelektrik Santrali’nin iletim kanallarının yapım çalışmaları ve yine bu iletim kanallarının çatlaması sonucu meydana gelen heyelan sonucu davacıya ait ekili arazilerin ve meyve ağaçlarının zarar görmesi nedeni ile uğranılan zararın tazmini talebine yönelik davanın özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümünde adli yargı yeri görevli bulunmaktadır

Diğer taraftan, davacı vekili tarafından, adli ve idari yargıda açılan davalarda Enerji Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurumu aleyhine de dava açılmış ise de; bu davalı yönünden Erzurum 1. İdare Mahkemesi’nce Mahkememize bir başvuruda bulunulmadığı anlaşılmakla, görev konusunda başvuru kapsamında inceleme yapılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, Erzurum 1. İdare Mahkemesi’nin başvurusunun kabulü ile, Oltu Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 24.09.2014 gün ve E:2013/1338 K:2014/1383 sayılı davalılar Peker İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş. ile Tuyat Elektrik Üretim A.Ş. hakkında verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

 

S O N U Ç      : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Erzurum 1. İdare Mahkemesi’nin BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, Oltu Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 24.09.2014 gün ve E:2013/1338 K:2014/1383 sayılı davalılar Peker İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş. ile Tuyat Elektrik Üretim A.Ş. hakkında verilen GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 26.10.2015 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

                        

 

Başkan Serdar ÖZGÜLDÜR

Üye Ali ÇOLAK           Üye Süleyman Hilmi AYDIN

Üye Yusuf Ziyaattin CENİK           Üye Mehmet AKBULUT

Üye Alaittin Ali ÖĞÜŞ           Üye Yüksel DOĞAN