Vekili                      : Av. E.A.

Davalı                     : Sağlık Bakanlığı

 Vekili                     : Av. A.Ü.K.

Müdahil Davalı     : Etimesgut Belediye Başkanlığı

Vekili                      : Av.E.E. 

O L A Y  : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;  davacının dava konusu 46217 Ada 1 parselde kayıtlı taşınmazın hissedarı olduğunu, dava konusu taşınmazın imar planında “Sağlık Tesisi Alanı” olarak ayrıldığını; davacının, dava konusu  taşınmaz üzerindeki kullanım hakkının imar düzenlemesi nedeni ile kısıtlandığını  ve bu nedenle zarar gördüğünü belirterek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 10.000 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ve taşınmazın tapusunun iptali ile davalı adına terkinine  karar verilmesi istemi ile adli yargı yerinde dava açmıştır.

Müdahil davalı Etimesgut Belediye Başkanlığı’na müdahale dilekçesinin 04.03.2013  tarihinde tebliğ edildiği; davalı vekilinin mahkeme nin 16.04.2013  günü yapılan 5.  Oturumdan önce verdiği cevap dilekçesi ile  görev itirazında bulunduğu anlaşılmıştır.

Sincan 1. Asliye Hukuk Mahkemesi ’nce; 29.05.2013 tarihli ön inceleme tutanağı ile   davada görevli olduğuna karar verildiği dosyanın, mahkeme nin 2012/152 Esasına kaydedildiği ve dava taraflarına 11.09.2012 gününün duruşma günü olarak tebliğ edildiği; aynı ön önceleme tutanağı ile 20.06.2012 gününün keşif günü olarak belirlendiği; 11.09.2012 tarihinde yapılan ilk duruşmaya davacı vekilinin katıldığı, davalı vekillerinin katılmadıkları, mahkemece dava taraflarına bilirkişi raporunun incelenmesi için süre verildiği, raporun davalı tarafa tebliğine karar verildiği ve  duruşmanın  13.11.2012 tarihine bırakıldığı; 13.11.2012 tarihli duruşmaya  taraf vekillerinin katıldıkları, duruşmada Etimesgut Belediye Başkanlığı ve Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı’na ayrı ayrı müzekkere yazılmasına karar verildiği ve  bir sonraki duruşma tarihi olarak 07.02.2013 gününün belirlendiği; 07.02.2013 tarihli duruşmaya davacı ve davalı vekillerinin katıldıkları, mahkemece davacı vekiline HMK 124/4 maddesi uyarınca Etimesgut Belediye Başkanlığı’nın davaya dahil edilip edilmeyeceği hususunda  beyanda bulunmak üzere 2 hafta süre verildiği ve duruşmanın 07.02.2013 tarihine ertelendiği; davacı vekilinin ara karar gereğince kendisine tanınan sürede mahkeme ye verdiği 21.02.2013 tarihli dilekçe ile  Etimesgut Belediye Başkanlığı’nın davaya dahil edilmesini talep ettiği, davalı Etimesgut Belediye Başkanlığı vekiline 04.03.2013 tarihinde dahiliyet dilekçesinin tebliğ edildiği ve dahili davalı Etimesgut Belediye Başkanlığı vekilinin 19.03.2013 tarihli dilekçesi ile  yargı yolu itirazında bulunduğu, bu itirazın mahkeme nin 16.04.2013 tarihli celsesinde reddedildiği anlaşılmaktadır.

Müdahil davalı Etimesgut Belediye Başkanlığı vekilinin idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı’na gönderilmiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem, bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek, davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi ’ne gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi  Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Bahri AYDOĞAN, Abdullah ERGİN, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Sedat ÇELENLİOĞLU ve Ayhan AKARSU’nun katılımlarıyla yapılan 7.10.2013 günlü toplantısında;

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, müdahil davalı Etimesgut Belediye Başkanlığı vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, müdahil davalı Etimesgut Belediye Başkanlığı bakımından 10.maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Birgül YİĞİT’in, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Mehmet Ali GÜMÜŞ’ün davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacının taşınmazına, imar planında “Sağlık Tesisi Alanı”nda kaldığı belirtilmek suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın imar planında “Sağlık Tesis Alanı”nda kalan kısmı bakımından fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 10.000 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ve taşınmazın tapusunun iptali ile davalı adına terkinine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

                3194 sayılı İmar Kanunu’nun “Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması” başlıklı 8. maddesinde;  “Planların hazırlanmasında ve yürürlüğe konulmasında aşağıda belirtilen esaslara uyulur.

                a) Bölge planları; sosyo - ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

                b) İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. (Değişik dördüncü cümle: 8/8/2011- KHK.-648/21 md.) Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar.

                Belediye ve mücavir alan dışında kalan yerlerde yapılacak planlar valilik veya ilgilisince yapılır veya yaptırılır. Valilikçe uygun görüldüğü takdirde onaylanarak yürürlüğe girer. (Değişik üçüncü cümle: 8/8/2011- KHK.-648/21 md.) Onay tarihinden itibaren valilikçe tespit edilen ilan yerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. İtirazlar valiliğe yapılır, valilik itirazları ve planları onbeş gün içerisinde inceleyerek kesin karara bağlar.

                Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

                Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

                İmar planları alenidir. Bu aleniyeti sağlamak ilgili idarelerin görevidir. Belediye Başkanlığı ve mülki amirlikler, imar planının tamamını veya bir kısmını kopyalar veya kitapçıklar haline getirip çoğaltarak tespit edilecek ücret karşılığında isteyenlere verir.

                c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmüne yer verilmiştir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında “Sağlık Tesisi Alanı” alanı alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idareler tarafından 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedarı olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ve tapuda davalılar adına terkinine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik kısmı yönünden davanın,  2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile müdahil davalı Etimesgut Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının Sincan 1. Asliye Hukuk Mahkemesi ’nce reddine ilişkin kararın tazminata ilişkin kısım yönünden kaldırılması gerekmiştir. 

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile müdahil davalı Etimesgut Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE ilişkin Sincan 1.Asliye Hukuk Mahkemesi ’nin  16.04.2013 gün ve E:2012/152 sayılı KARARININ TAZMİNATA İLİŞKİN KISIM YÖNÜNDEN KALDIRILMASINA, 7.10.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.