Ceza Bölümü 2006/33 E., 2006/33 K.

  • OLUMSUZ GÖREV UYUŞMAZLIĞI
  • 353 S. ASKERİ MAHKEMELER KURULUŞU VE YARGILAMA USULÜ K... [ Madde 9 ]
  • 353 S. ASKERİ MAHKEMELER KURULUŞU VE YARGILAMA USULÜ K... [ Madde 17 ]
  • 1632 S. ASKERİ CEZA KANUNU [ Madde 131 ]
  • 1632 S. ASKERİ CEZA KANUNU [ Madde 192 ]
  • 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK... [ Madde 14 ]
  • "İçtihat Metni"

    O L A Y: Çanakkale İl Merkez Jandarma Komutanlığı emrinde görevli J. Er sanık Tekin Keyvan'ın, 2.7.2001 tarihinde valizlikte yapılan aramada, istihkakı dışında valizinden beş adet yazlık kamuflaj eğitim elbise pantolonu, üç adet eğitim elbisesi üstü, bir adet turizm jandarma pantolonu, bir adet gömleği, bir adet şapkası, iki adet bot, dolabında yapılan aramada da bir takım yazlık kamuflaj elbisesi, bir takım turizm yazlık elbisesi ve bir takım manevra kemeri bulunduğu, 4.7.2001 tarihinde memleketinde yakınlarının evlerinde yapılan aramalarda ise birçok askeri giyim eşyası, matara, asker çantası ve örme bel kemeri gibi askeri malzemelerin bulunduğu, ele geçirilen bu malzemelerin sanığın istihkakının olmayıp az kullanılmış ve halen kullanılabilecek durumda olduklarının anlaşıldığı, böylece, sanığın teselsülen askeri eşyayı çalmak suçunu işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan Askeri Ceza Kanunu'nun 131/1, Türk Ceza Kanunu'nun 80. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle 2. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı'nın 15.10.2001 gün ve E:2001/1763, K:2001/915 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

    2.Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi, sanığın yüklenen eylem nedeniyle cezalandırılmasına karar vermiş, kararın sanık tarafından temyiz edilmesi üzerine, Askeri Yargıtay 4. Dairesi'nce, sanığın birliğindeki dolabı ve valizlikte yapılan aramalarda ele geçirilen askeri malzemeler ile memleketindeki yakınlarının evlerinde yapılan aramalarda ele geçirilen askeri malzemelerin, birlik zimmetinde olup olmadığı, birlik zimmetinde yer alıyorsa, suç tarihi itibarı ile belirtilen malzemelere ilişkin bir eksiklik bulunup bulunmadığının araştırılmamış olması gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

    2. KOLORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ:30.12.2005 gün ve E:2005/1282, K:2005/1269 sayıyla;sanığa yüklenen eylemin askeri eşyayı gizlemek suçu kapsamında kaldığı, sanığın yargılama aşamasında terhis edilmesiyle Askeri Ceza Kanunu'nun 192. maddesi uyarınca yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Çanakkale 1. Asliye Ceza Mahkemesi'ne gönderilmiştir.

    ÇANAKKALE 1. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ:6.7.2006 gün ve E:2006/321,K:2006/367 sayıyla; Askeri Ceza Kanunu'nun 192. maddesinde askeri eşyayı gizlemek suçunun sivil kişiler tarafından işlendiği takdirde yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu belirtilmiş, olayda ise başlangıçta asker kişi olan sanığın yargılama aşamasında terhis edildiği anlaşıldığından bu maddenin uygulama yeri bulunmadığı, bu nedenle yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, Çanakkale Cumhuriyet Başsavcılığı'nca, Mahkememize gönderilmiştir.

    İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ahmet AKYALÇIN'ın Başkanlığında,Üyeler; Süleyman ÖZCAN, Hamdi Yaver AKTAN, Muvaffak TATAR, Tamer KORKMAZ, Hasan DENGİZ, M.Sadık LİMAN'ın, katılımlarıyla yapılan 11.12.2006 günlü toplantısında;

    I-İLK İNCELEME : Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun'da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmediği, askeri ve adli yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu anlaşıldığından, esasın incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

    II-ESASIN İNCELENMESİ :Raportör-Hakim G.Fatma BÜYÜKEREN'in, davanın çözümünde askeri yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ'nin askeri yargı, Askeri Yargıtay Başsavcı Tezer Türkay GÜVEN'in, davanın çözümünün askeri yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

    353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

    "Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

    a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

    b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,

    c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalâa edilmektedir.

    Dosyada mevcut, Çanakkale İl Merkez Jandarma Komutanlığı'nın Ekim 2005 tarihli yazısından, suça konu malzemelerin, birlik zimmetinde bulunduğu ancak saymanlıkça yapılmakta olan kayıt silme, sarf işlemleri nedeniyle her yıl kayıtlarda değişiklik olması, aynı cins malzemelerin her yıl yenilerinin verilmesi ve suç tarihinde birlik mal sorumlusu olan personelin değişmiş olması nedeniyle suç tarihi itibariyle belirtilen malzemelere ilişkin bir eksiklik bulunup bulunmadığının tesbit edilemediğinin bildirildiği, aynı Komutanlığın 2.12.2005 günlü yazısından, suça konu malzemelerden bir kısmının istihkak olarak verilen terhisinde geri alınan malzemelerden olup, bir kısmının ise görevin özelliğine göre verilen malzemeler olduğunun bildirildiği anlaşılmıştır.

    Aynı Yasa'nın 13.10.1996 gün ve 22786 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4191 sayılı Yasa'yla değişik 17. maddesinde; "askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak suçun askeri bir suç olmaması askeri bir suça bağlı bulunmaması ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması halinde askeri mahkemenin görevi sona erer" denilmekte iken, maddenin "... ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması ..." tümcesi Anayasa Mahkemesi'nin 11.3.2000 gün ve 23990 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1.7.1998 gün ve E:1996/74, K:1998/45 sayılı kararı ile iptal edilmiştir.

    Buna göre, askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak yüklenen suçun askeri bir suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması halinde, askeri mahkemenin görevinin sona ereceği açıktır. İptal kararı nedeniyle, sanık hakkında kamu davasının açılmış olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır.

    Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında, görevsizlik kararı veren askeri yargı yerince sanığa yüklenen eylemin askeri eşyayı gizlemek suçunu oluşturduğu ancak sanığın yargılama aşamasında terhis edilmesiyle Askeri Ceza Kanunu'nun 192. maddesi uyarınca yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesine yer verilmiş ise de, tüm dosya içeriğinden sanığın eylemi Askeri Ceza Kanunu'nun 131. maddesinde düzenlenen suçlar kapsamında bulunduğundan ve 353 sayılı Yasa'nın 17. maddesinde, askeri mahke-melerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesiyle daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevinin değişmeyeceği, ancak suçun askeri bir suç olmaması askeri bir suça bağlı bulunmaması durumunda, askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesiyle, askeri mahkemenin görevinin sona ereceği düzenlenmiş bulunduğundan ve somut olayda sanığa yüklenen eylemin askeri suç olduğu anlaşıldığından 353 sayılı Yasa'nın 17. maddesi uyarınca davanın askeri yargı yerinde görülmesi ve 2. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

    SONUÇ: Davanın çözümünde ASKERİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle 2. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi'nin 30.12.2005 gün ve E:2005/1282, K:2005/1269 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 11.12.2006 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.