Hukuk Bölümü 2008/53 E., 2009/5 K.

  • İNCELEMEDE İZLENECEK SIRA
  • YARGI MERCİİLERİNİN UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNE BAŞVURMALARI
  • 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK... [ Madde 19 ]
  • 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK... [ Madde 27 ]
  • 4081 S. ÇİFTÇİ MALLARININ KORUNMASI HAKKINDA KANUN [ Madde 7 ]
  • 5521 S. İŞ MAHKEMELERİ KANUNU [ Madde 1 ]
  • "İçtihat Metni"

    Davacıların eşi ve babaları N. K., 1.6.1990 tarihinde 506 sayılı Kanun kapsamında 4201012883041 sigorta sicil numarası ile, Karaman Merkez Çiftçi Malları Koruma Başkanlığında hizmet sözleşmesiyle koruma bekçisi olarak göreve başlamış, aralıksız bu çalışmasına devam etmiş ve 11.6.2005 tarihinde vefat etmiştir.

    Müteveffanın ölümünden sonra eşi tarafından, davalı kuruma 4.8.2005 tarihinde bir dilekçe ile başvurularak; 1475/4857 sayılı İş Kanunu hükümleri gereğince, eşinin ölümü ile doğan Kıdem tazminatı alacağının kanuni mirasçısı sıfatıyla tahakkuk ettirilip mirasçılarına ödenmesi talep edilmiş; Kurumun 14.9.2005 tarihli ve bila sayılı yazısı ile, Koruma Bekçileri ile Koruma Başkanlığı arasındaki iş ilişkilerinde 4857 sayılı İş Kanunundaki kıdem tazminatı hükümlerinin uygulanmasının mümkün olmadığı gerekçesi ile talep karşılanmamıştır.

    Bunun üzerine davacılar tarafından, N. K. 'un 15 yıllık çalışmasına karşılık toplam 9.580,50YTL kıdem tazminatının ödenmesine karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açılmıştır.

    KARAMAN İŞ MAHKEMESİ; 30.11.2006 gün ve E:2005/151, K:2006/223 sayı ile, tüm dosya kapsamı, davacı ve davalı tarafın sözlü ve yazılı beyanları, sunmuş oldukları delil ve belgeler beraberce değerlendirildiğinde; Davacıların murisinin çiftçi mallarını koruma bekçisi olduğunun tarafların ikrarında olması dikkate alındığında 4081 s.y. nin 7 maddesi hükmü gereğince atama ile işe alındığı, Valilik olurunun davacının işe başlaması için yasal koşul olduğu anlaşılmakla, davacıların murisinin çalıştığı işyeri bakımından 4857 s.y. nın 4. maddesi kapsamında bulunmadığı açık olan davalı işyerinde geçen çalışmalara dayalı kıdem tazminatı istemli davada, adli yargı yeri olan mahkemelerinin görevli olmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar kesinleşmiştir.

    Davacılar vekili, bu kez, aynı istemle idari yargı yerinde dava açmıştır.

    KONYA 2. İDARE MAHKEMESİ; 13.12.2007 gün ve E:2007/1407 sayı ile, 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 1. maddesinde, iş yasasına göre işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında iş akdinden veya iş yasasına dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının çözümünün İş Mahkemeleri'nin görevine girdiğinin hükme bağlanmış olduğu; dosyanın incelenmesinden davacılardan G. K.'un eşi, N. K. ve N. K.'nın da babası olan N. K.'un Karaman Merkez Çiftçi Malları Koruma Başkanlığı'nda hizmet akdi ile bekçi olarak çalıştığı, 506 sayılı kanun kapsamında sigortalı olduğu, bu şahsın 11.6.2005 tarihinde vefat etmesi üzerine davacılar tarafından toplam 9.580,50YTL kıdem tazminatının ödenmesine karar verilmesi istemiyle ilk olarak Karaman İş Mahkemesi'nde dava açıldığı yapılan yargılama sonunda Karaman İş Mahkemesi'nin 30.11.2006 tarih ve E. 2005/151 K. 2006/223 sayılı kararı ile davanın görev yönünden reddine karar verildiği ve bu kararın 11.12.2006 tarihinde kesinleştiği, bu kez davacılar tarafından 1.11.2007 tarihinde mahkemeleri kayıtlarına giren dilekçe ile bakılan davanın açıldığının anlaşıldığı; bu duruma göre hizmet akdi ile Karaman Merkez Çiftçi Malları Koruma Başkanlığı'nda bekçi olarak çalışmakta iken vefat eden N. K. 'un mirasçıları tarafından toplam 9.580,50YTL kıdem tazminatının ödenmesi istemiyle açılan işbu davanın yukarıda yer verilen kanun hükmü uyarınca görüm ve çözümünde İş Mahkemeleri'nin görevli olduğu kanısına varılmış olduğu; açıklanan nedenlerle 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve işleyişi Hakkında Kanun'un 19. maddesi gereğince, Karaman İş Mahkemesi'nin 30.11.2006 tarih ve 2005/151 Esas 2006/223 sayılı kararı ile görev yönünden reddedilen ve mahkemelerinde açılmış bulunan işbu davanın adli yargının görev alanına girdiği kanaatine varılmış olduğundan, dava dosyası ve ekleri ile Karaman İş Mahkemesi'nin 2005/151 Esas sayılı dosyasının görevli merciin belirlenmesi için Uyuşmazlık Mahkemesi'ne gönderilmesine, davanın incelenmesinin Uyuşmazlık Mahkemesi'nce görevli merciin belirlenmesine ilişkin karar verilinceye kadar ertelenmesine karar vermiştir.

    İNCELEME VE GEREKÇE:

    Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü'nün, Ahmet AKYALÇIN'ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa KICALIOĞLU, Mahmut BİLGEN, Habibe ÜNAL, Turan KARAKAYA, Serdar AKSOY ve Muhittin KARATOPRAK'ın katılımlarıyla yapılan 02.02.2009 günlü toplantısında;

    l-İLK İNCELEME : Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; İdare Mahkemesince anılan Yasanın 19. maddesinde öngörülen şekilde başvurulduğu ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, adli ve idari yargı yerleri arasında doğan görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

    II-ESASIN İNCELENMESİ : Raportör - Hakim Taşkın ÇELİK'in, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Dr. İlknur ALTUNTAŞ ile Danıştay Savcısı Gülen AYDINOĞLU'nun davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

    Dava, 4081 sayılı Çiftçi Mallarının Korunması Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren Karaman Çiftçi Mallarını Koruma Başkanlığı'nda 1.6.1990-11.6.2005 tarihleri arasında, 4081 sayılı Çiftçi Mallarının Korunması Hakkında Kanun uyarınca bekçi olarak çalışan davacıların murisi N. K.'un, 15 yıllık çalışmasına karşılık toplam 9.580,50YTL kıdem tazminatının ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

    Davacıların murisi, her ne kadar 4081 sayılı Yasa'nın 7. maddesine göre mahalli mülki amirin atama tasarrufu ile işe alınan kamu görevlisi ise de; anlaşmazlık, davacılara İş Kanunu hükümlerine göre istedikleri kıdem tazminatının ödenip ödenmeyeceğine ilişkindir.

    Anlaşmazlığın esasının çözümünde murisin statüsü değil, alacağın niteliği önem taşımakta olup, istenilen tazminata yönelik ihtilafın, İş Kanunu çerçevesinde çözümü gerekmektedir.

    Kaldı ki; 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 1. maddesinde, İş Kanunu'na dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının çözülmesinde iş mahkemelerinin görevli olduğu belirtilmiştir.

    Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesinin başvurusunun kabulü ile İş Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

    SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Konya 2. İdare Mahkemesinin BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, Karaman İş Mahkemesi'nce verilen 30.11.2006 gün ve E:2005/151, K:2006/223 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 02.02.2009 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.