|
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ HUKUK BÖLÜMÜ ESAS NO : 2017/717 KARAR NO : 2017/758 KARAR TR : 27.11.2017
|
ÖZET : Yargı kararı ile tazminle yükümlü tutulan ve tazminatın tamamını ödemiş bulunan davacı tarafından, ödenen tazminattan kusur ve sorumluluğu oranındaki tutarın, olayda sorumlu olduğu ileri sürülen Belediye Başkanlığından rücuen tahsili istemiyle açılan davanın ADLİ YARGI YERİNDE görülmesi gerektiği hk. |
K A R A R
Davacı : A.B.
Davalılar : Adli Yargıda
1- Kocaeli Bekirpaşa Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. F.B.
2- F.K.
Vekili : Av. E.I.
3- K.G.
İdari Yargıda
Kocaeli Bekirpaşa Belediye Başkanlığı
O L A Y : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Kocaeli İli, İzmit İlçesi, Mehmet Ali paşa Mahallesi, 19.N.11.B pafta, 3255 ada, 14 parselde kayıtlı taşınmazın 17.8.1999 yılında meydana gelen deprem felaketi nedeniyle yıkıldığını dolayısıyla, Kocaeli Asliye Hukuk Mahkemesinde 1999/625 E. sayılı dosyası ile M.K., B.Ö. ve M.K. tarafından tazminat davası açıldığını, bu davanın yapılan yargılaması sonucunda %60 kusurun diğer davalı Bekirpaşa Belediye Başkanlığı ve personeline verildiği halde hükmedilen bedelin tamamının müvekkili Ali Bakır tarafından ödendiğini, davalıların kusur oranlarına göre ödenen bedelin 87.000,00-TL'sinden davalıların sorumlu olduklarını ileri sürerek, 87.000,00 TL rücuen alacağın ödeme tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalılardan tazmini istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.
KOCAELİ 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 25.9.2007 gün ve E:2007/77, K:2007/275 sayı ile, 2577 sayılı Yasa'nın 2. maddesine göre, idarenin eylem ve işlemlerine karşı açılacak davaların, İdare Mahkemelerinin görev alanına girdiğinden, Adli yargıda bakılamayacağından, davalı Belediye aleyhinde açılan davanın yargı yolu nedeniyle reddine, diğer davalılar yönünden dosyanın tefriki ile Mahkemelerinin ayrı bir esasına kaydına, yargılamaya yeni esas üzerinden devamına karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir.
Davacı bu kez aynı istemle Kocaeli Bekirpaşa Belediye Başkanlığına karşı idari yargı yerinde dava açmıştır.
Kocaeli 1. İdare Mahkemesi: 18.10.2010 gün ve E:2008/99, K:2010/910 sayı ile, adli yargı yerinde yapılan yargılama sırasında hükmedilen manevi tazminat miktarının davacının ve davalıların akrabalık ilişkileri ve diğer unsurlar gözönünde bulundurulmak suretiyle davacı Ahmet Bakır yönünden belirlendiği, yani davacının ödemekle yükümlü tutulduğu miktarın kendi kusuru, kişiliği ve diğer unsurlar dikkate alınarak belirlendiği, kaldı ki davanın belediyeye yönelik kısmının görev yönünden reddedildiği dolayısıyla, davacının ödemekle yükümlü tutulduğu manevi tazminatın kendi kusurundan kaynaklandığı, davalı idarenin sorumluluğuna gidilemeyeceği gerekçesiyle, davanın reddine karar vermiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Danıştay Ondördüncü Daire: 8.5.2017 gün ve E:2017/398, K:2017/3052 sayı ile, olayda; idare Mahkemesince, rücuen alacak davası olarak nitelendirilen ve mülga 818 Sayılı Borçlar Kanununun 58. ve yürürlükteki 6098 Sayılı Borçlar Kanununun 69. maddelerine göre rücuen alacak davasında, aynı konuda açılmış davada daha önce adli yargı yerince görev ret kararı verildiği dikkate alınarak 2247 Sayılı Kanunun 19. maddesine göre görevli yargı merciinin belirlenebilmesi için Uyuşmazlık Mahkemesine başvurulması gerektiği; bu durumda, görevli yargı merciinin belirlenmesi için Uyuşmazlık Mahkemesine başvurulması gerekirken, işin esası incelenerek verilen temyize konu mahkeme kararında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle mahkeme kararının bozulmasına karar vermiştir.
KOCAELİ 1. İDARE MAHKEMESİ : 21.9.2017 gün ve E:2017/1303 sayı ile, bozma kararına uyarak, olayda, mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 58. ve yürürlükteki 6098 sayılı Borçlar Kanunu'nun 69. maddelerine göre rücuen alacak davası olarak nitelendirilen ve daha önce adli yargıda aynı konuda açılan davanın görev yönünden reddedildiği de dikkate alınarak, 2247 sayılı Kanun'un 19. maddesine göre görevli yargı merciinin belirlenebilmesi için, Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE:
Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Nuri NECİPOĞLU’nun Başkanlığında, Üyeler: Şükrü BOZER, Mehmet AKSU, Ahmet Tevfik ERGİNBAY, Alaittin Ali ÖĞÜŞ, Süleyman Hilmi AYDIN ve Turgay Tuncay VARLI’nın katılımlarıyla yapılan 27.11.2017 günlü toplantısında:
l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; İdare Mahkemesince, 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesine göre başvuruda bulunulmuş olduğu, idari yargı dosyasının Mahkemece, ekinde adli yargı dosyası ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.
II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava, yargı kararı neticesinde tazminle yükümlü tutulan ve tazminatın tamamını ödemiş bulunan davacı tarafından, ödenen tazminattan kusur ve sorumluluğu oranındaki tutarın, davalı idareden rücuen tahsili isteminden ibarettir.
Dosyanın incelenmesinden, B.Ö., M.K. ve M.K. tarafından açılan ve Kocaeli 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1999/625 esasına kayıtlı dava dosyasında verilen 19.7.2001 günlü karar ile, "iki adet daire toplam 15.421,45-TL değerinde olduğu, davalı müteahhidin mahkeme kararında tespit edilen noksanlıklar sebebiyle sorumlu tutulması gerektiği, tazminat miktarına gelince davacı B. Ö.'nun A.B.'ın yeğeni olduğu, davalının da depremde yakınlarını kaybettiği, olayın sonucunda üzüntü duymamasının mümkün olmadığından bahisle maddi tazminat miktarında bir miktar indirime gidilerek davanın kısmen kabulü ile kurulan hükümde, davalı Bekirpaşa Belediyesi açısından davanın görev yönünden reddine, B.Ö.'nun maddi tazminat isteminin 7.500,00-TL üzerinden manevi tazminat isteminin toplam 25.000,00-TL üzerinden kabulüne, davacı M.K.'ın 25.000,00-TL ve diğer davacı M.K.'ın 10.000,00-TL manevi tazminat isteminin kabulüne, hükmedilen tazminatların 17.8.1999 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte A.B. tarafından davacılara ödenmesine karar verildiği", A.B. tarafından temyiz edilen bu kararın Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 26.12.2003 günlü kararı ile onandığı, hükmedilen bedelin 14.12.2006 tarihinde davacı tarafından ödendiği, davacı tarafından ödenen tazminat bedelinin davalı idarenin kusur oranı karşılığı olan kısmının davalı belediyeden tahsili istemiyle işbu davanın açıldığı, olayda 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b. maddesinde belirtilen "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında, zarar gören tarafından açılmış bir davanın bulunmadığı anlaşılmıştır.
Öte yandan, ortada, Devlete, il özel idarelerine ve belediyelere ait akitten, haksız fiil ve haksız iktisaptan doğanlar dışındaki alacakların tahsil usulünü düzenleyen 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamına giren bir kamu alacağı da bulunmamaktadır.
Belirtilen tüm bu hususlara göre, tam yargı davası niteliği taşımayan ve konusu bir kamu alacağı olmayan rücu davasının, Borçlar Kanunu hükümlerine göre adli yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle davanın görüm ve çözümünde adli yargının görevli olduğu dolayısıyla, Kocaeli 1. İdare Mahkemesinin başvurusunun kabulü ile Kocaeli 3. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 25.9.2007 gün ve E:2007/77, K:2007/275 sayılı görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.
S O N U Ç : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Kocaeli 1. İdare Mahkemesinin başvurusunun kabulü ile Kocaeli 3. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 25.9.2007 gün ve E:2007/77, K:2007/275 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 27.11.2017 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.
|
Başkan Nuri NECİPOĞLU
|
Üye Şükrü BOZER
Üye Alaittin Ali ÖĞÜŞ |
Üye Mehmet AKSU
Üye Süleyman Hilmi AYDIN |
Üye Ahmet Tevfik ERGİNBAY
Üye Turgay Tuncay VARLI |