Hukuk Bölümü         2013/1188 E.  ,  2013/1433 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

Davacı     : D.Y.

Vekili      : Av. B.T.Y.

Davalı      : Altındağ Belediye Başkanlığı

Vekili       : Av. N.I.K.

O L A Y  : Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle, Ankara İli, Altındağ İlçesi, Başpınar Mahallesi 1170. Sokak No:13 ve 13/A numaralı binaların mülkiyetinin davacıya ait olduğunu; yapılan imar çalışması nedeniyle davalı idare tarafından 4.12.2012 tarihinde yıkıldığını; davacının binasının tapulu taşınmazı üzerindeyken imar çalışması sonucu taşınmazın Altındağ Feridunçelik Mahallesi 24020 ada 8 ve 20151 ada 3 parsel numarasına gittiğini; yıkımdan önce, binanın niteliğinin, yapısının ve bahçesindeki ağaçların cins ve miktarının Ankara 5. Sulh Hukuk Mahkemesi nin 2011/437 D.İş sayılı dosyası ile tespit edildiğini öne sürerek, fazlaya ilişkin talep ve dava hakkı saklı kalmak üzere şimdilik 1.000,00 TL’nin olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı idareden tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı idare vekili, süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde davacının maliki olduğu binaların kendi tapulu arazisi üzerinde olmadığı, kaçak yapı konumunda bulunduğu; taşınmazın kentsel dönüşüm projesi kapsamında kaldığı nedeniyle yıkılmasından kaynaklanan zararın tazmini istemiyle açılan davanın tam yargı davası kapsamında idari yargı yerinde görülmesi gerektiğini belirterek görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 11. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 27.3.2013 gün ve E:2013/2 sayı ile, davalı idare vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolundaki süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; Davacıya ait yapının bulunduğu taşınmazdaki davacının payına karşılık 2981 sayılı Yasa uyarınca davacıya başka bir parselden pay tahsis edildikten sonra, yapıya yönelik olarak herhangi bir bedel ödenmeksizin 5393 sayılı Yasa hükmü uyarınca kentsel dönüşüm projesi kapsamında kalan yapının yıktırılması nedeniyle uğranıldığı öne sürülen zararın, davalı idarenin Kentsel Dönüşüm Projesinin uygulanması sırasında kamu gücüne dayanılarak, re’sen ve tek yanlı şekilde tesis ettiği şilemlerden kaynaklandığı, davacı tarafından, Ankara 5. Sulh Hukuk Mahkemesi nin 2011/437 sayılı Değişik İş sayılı dosyasında yaptırılan tespit sonucu bilirkişi raporu ile yıktırılan bina için tespit edilen bedelin bir kısmı dava konusu edilmişse de, ortada davalı idarece 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu kapsamında tesis edilmiş bir işlem bulunmaması nedeniyle, uyuşmazlığın bedel artırım davası niteliğinde bulunmadığı,  bu durumda; davacıya ait yapının Başpınar Mahallesi Kentsel Dönüşüm Projesi kapsamında toplu konut alanında kalması nedeniyle yıktırılması sonucunda tazminat istenilmesine ilişkin bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2’nci maddesinin 1’inci fıkrasının (b) bendinde yer alan “idari eylem ve işlemlerden  dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları,” hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesi gerektiği nedeniyle olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi ne gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE:

Uyuşmazlık Mahkemesi  Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Bahri AYDOĞAN, Abdullah ERGİN, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Sedat ÇELENLİOĞLU ve Ayhan AKARSU‘nun katılımlarıyla yapılan 7.10.2013 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME:Başvuru yazısı ve dava dosyası üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı Altındağ Belediye Başkanlığı vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve dahi 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalı Altındağ Belediye Başkanlığı bakımından 10.maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Mehmet Ali GÜMÜŞ’ün idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacının Ankara İli, Altındağ İlçesi, Başpınar Mahallesi, 1170. Sokak, No:13 ve 13/A adresinde bulunan taşınmazlarının üzerindeki gecekondu tarzındaki yapıların kentsel dönüşüm projesi kapsamında kalması nedeniyle yıkılması sonucu oluştuğu önesürülen zararın fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak şartıyla 1.000,00 TL tazminatın olay tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsili istemiyle açılmıştır.

Dosya incelenmesinden, Altındağ Belediye Başkanlığının cevabi yazısında, dava konusu edilen taşınmazın, Feridunçelik Mahallesinde bulunan 24020 ada 8 parsel 08.06.2009 tarih ve 9810 yevmiye ile imar görerek 24020 ada 17 parselde gittiğinin; yine 20151 ada 3 parsel 22.04.2008 tarih ve ....38 yevmiye ile imar görerek 23954 ada 1 parsele gittiğinin belirtildiği; Belediye Başkanlığı ile Başbakanlık Toplu Konut İdaresi arasında kentsel dönüşüm projesi uygulamak amacıyla protokol imzalandığından gece kondu ve müştemilatın yıkıldığı anlaşılmıştır.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı” başlıklı 2. maddesinde, idari dava türleri: a)İdari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları, b)İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları, c)Tahk.im yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar olarak sayılmıştır.

Olayda, ruhsatsız yapının kentsel dönüşüm alanında kalması ve projenin uygulanmaya başlaması nedeniyle yıktırılmasından dolayı zararın tahsili istemiyle dava açıldığı;  buna göre, kamu mevzuatı hükümleri çerçevesinde ve kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan uygulama işlemleri sonucunda davacıya ait yapı için bir bedel ödenip ödenmeyeceğine, uğranıldığı veya uğranılacağı ileri sürülen zararların giderilip giderilmeyeceğine, dolayısıyla bir idari işlem olan imar planına dayanılarak ruhsatsız yapının yıktırılmasından doğan zararın tazminine ilişkin bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalı idare vekilinin görev itirazının, Ankara 11. Asliye Hukuk Mahkemesi nce reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ    : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı idare vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 11. Asliye Hukuk Mahkemesi nin 27.3.2013 gün ve E:2013/2 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARIN KALDIRILMASINA, 7.10.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.