T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ           CEZA BÖLÜMÜ           ESAS     NO  : 2015 / 24           KARAR NO  : 2015 / 22           KARAR TR   : 28.09.2015

ÖZET: Asker kişi sanıklar  hakkında “kasten yaralama” suçu nedeniyle açılan kamu davasının, suçun askeri suç olmaması, askeri suça bağlı bulunmaması ve sanıkların terhis edilmeleriyle askeri mahkemede yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmiş olması nedeniyle ADLİ YARGI yerinde görülmesinin gerektiği hk.

 

 

 

 

K  A  R  A  R

 

 

 

            Davacı             : K.H.

            Sanıklar           : 1- A.C.

                                     2- F.K.

                                     3- A.G.

                                     4- C.Ö.

                                     5- M.A.

 

O L A Y         : 5. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı’nın 15.4.2014 gün ve E:2013/1774, K:2014/608 sayılı kararı ile;

Kırklareli 55. Mknz. P. Tug. Topçu Tb. Komutanlığı emrinde görevli sanık Topçu Onb. M.A.’ın, 12.8.2013 günü koğuşlar  bölgesinde bulunduğu sırada, koğuşa gelerek üzerini  değiştirmek isteyen Topçu Er M.S.Ö.’a  elindeki   fırça  sopasıyla vurmaya başladığı, o sırada koğuşta bulunan ve vurmaması için kendisini  uyaran Topçu Er F.D.’e de elindeki sopayla vurduğu,  mağdurlar  F.D. ve M.S.Ö.’ın sanık Topçu Onb. M.A.’tan çekindikleri için şikayet edemedikleri, ancak bu olayın Topçu Er F.D.’in arkadaşları olan  aynı Komutanlık emrinde görevli sanıklar  Topçu Onb. C.Ö., Topçu Onb. A.G. ve Topçu Onb.A.C. tarafından duyulduğu ve bu sanıkların  Topçu Onb. M.A.’ı  bonet diye adlandırılan bölgeye çağırdıkları ve burada  başlayan tartışmanın kavgaya dönüştüğü, olayı gören aynı Komutanlık emrinde görevli sanık Topçu Onb. F.K.’ın da olay yerine geldiği ve yukarıda isimleri yazılı sanıkların  hep birlikte sanık Topçu Onb. M.A.’ı tekme ve yumruk vurmak suretiyle darp ettikleri, sanık M.A.’ın da diğer dört sanığa tekme ve yumruk vurarak karşılık verdiği ve bir süre sonra  koğuşlar bölgesine kaçtığı, arkasından diğer dört sanığın da koğuşlar bölgesine geldikleri, koğuşlar bölgesinin hareketlenmesi üzerine olay günü tabur nöbetçi subayı olan Topçu Tğm. Y.D.’nin koğuşlar bölgesine geldiği, burada sanık Topçu Onb. M.A. ve etrafında bulunan askerleri sakinleştirmeye çalıştığı, ancak orada bulunan personelin Topçu Tğm.Y.D.’yi dinlemeyerek diğer koğuşlara gitmeye çalıştıkları, bu sırada Topçu Er Resul Soğlın’ın kendisini sakinleştirmeye çalışan Topçu Tğm.Y.D.’yi boğazından tutarak ittirdiği ve Topçu Onb M.A. ile birlikte M.A.’ı darp eden sanıkların koğuşuna gittiği, eylem sonucu Topçu Tğm.Y.D.’nin yere düştüğü, sanık Topçu Onb. M.A., Topçu Er R.S., Topçu Er R.A., Topçu Er M.A., Topçu Onb. R.Y., Topçu Er B.G., Topçu Er N.B. ve peşinden başkaca personellerin de sanıklar Topçu Onb. A.G., Topçu Onb. A.C. ve C.Ö.’in de bulunduğu koğuşa geldikleri, büyük bir kalabalık oluştuğu, burada sanık Topçu Onb. M.A., Topçu Er R.S., Topçu Er R.A. ve Topçu Er M.A.’ün Topçu Onb. A.G., Topçu Onb. A.C. ve C.Ö.’i tekme ve yumruk vurmak suretiyle darp ettikleri, bu kişilerin de koğuştan kaçarak  aşağı kata inmeye çalıştıkları, bu sırada Topçu Er M.F.’ın “ isyan” diye bağırarak dolapları devirdiği ve askeri eşyalara elindeki sopayla zarar verdiği, olay nedeniyle  toplamda  468,50 TL kamu  zararının oluştuğu, böylece sanıkların  asta müessir fiil, üste fiilen taarruz ve  askeri eşyayı kasten tahrip etmek suçlarını işledikleri ileri sürülerek, sanıklardan  M.A.’ın eylemine uyan 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun 117/1. maddesi uyarınca iki kez, R.S.’ın eylemine uyan aynı  Kanun’un  91/1. (az vahim hal) maddesi uyarınca dört kez, R.A.’ın  eylemine uyan aynı  Kanun’un  91/1. (az vahim hal) maddesi uyarınca üç kez, M.A.’ün eylemine uyan aynı  Kanun’un  91/1. (az vahim hal) maddesi uyarınca üç kez, M.F.’ın eylemine uyan aynı  Kanun’un 130/1. maddesi uyarınca cezalandırılmaları, oluşan 468,50 TL kamu zararının ödettirilmesi istemiyle kamu davası açılmış;

Somut olayda bahsedildiği üzere bonet diye adlandırılan bölgede aynı rütbede bulunan sanıklar Topçu Onb. M.A. ve Topçu Onb. C.Ö., Topçu Onb. A.G., Topçu Onb. A.C., Topçu Onb. F.K.’ın birbirlerine karşı tekme ve yumruk vurmak suretiyle gerçekleştirdikleri eylemlerin 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 86. maddesi ve devamında yer alan “karşılıklı kasten yaralama” suçunu oluşturduğu, yine olay günü koğuşlar bölgesinde Topçu Onb. M.A. ve Topçu Onb. R.Y.’ın, Topçu Onb. A.G., Topçu Onb. A.C. ve C.Ö.’i tekme ve  yumruk  vurmak  suretiyle darp etmesi eylemlerinin 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 86. maddesi ve devamında yer alan “karşılıklı kasten yaralama” suçunu oluşturduğu, ancak  bu sanıkların terhis edildiği bu sebeple asker kişi sıfatını kaybettikleri anlaşıldığından, sanıkları yargılama görevi adli yargı yerine ait olduğundan, sanıklar M.A., A.C., R.Y., C.Ö., A.G. ve  F.K.’a yüklenen bu eylemler  nedeniyle  soruşturma  yapma görevinin askeri savcılığa ait olmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş, soruşturma dosyası  Kırklareli Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmiştir.

 

Kırklareli  Cumhuriyet Başsavcılığı’nın  tarihsiz  E:2014/2039, K:2014/9 sayılı kararı ile; askeri suç niteliğindeki eylemler ile Türk Ceza Kanunu kapsamında yer alan eylemlerin birbirleri ile açıkça bağlantılı olduğu, bu nedenle eylemlerin askeri yargı yerinin görev alanı dahilinde kaldığı, Uyuşmazlık Mahkemesi'nin yerleşik kararlarında; emeklilik, istifa, terhis veya diğer nedenlerle Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişiği kesilen asker kişilerin, askeri suçlarıyla birlikte işledikleri, aralarında şahsi veya fiili bağlılık bulunan diğer kanunlarda yazılı suçlara ilişkin davalara da askeri  mahkemelerde bakılması görüşünün benimsendiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilerek soruşturma dosyasının  5. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı’na gönderilmesi üzerine;

 

5. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı’nın 18.6.2014 gün ve E:2014/1113, K:2014/851 sayılı iddianamesiyle; 12.08.2013 günü, 55. Mknz. P. Tug. Topçu Tb. Komutanlığı emrinde görevli sanıklar Topçu Onb. C.Ö., Topçu Onb. A.G., Topçu Onb. F.K. ve Topçu Onb.A.C.’in Topçu Onb. M.A.’ı tekme ve yumruk vurmak suretiyle darp ettikleri, Topçu Onb. M.A.’ın da diğer dört şüpheli Topçu Onb. C.Ö., Topçu Onb. A.G., Topçu Onb. F.K. ve Topçu Onb.A.C.’e tekme ve yumruk vurarak karşılık verdiği, böylece sanıkların “kasten yaralama” suçunu işledikleri ileri sürülerek eylemlerine uyan  Türk Ceza Kanunu’nun 86/1. maddesi uyarınca cezalandırılmaları istemiyle kamu davası açılmıştır. (Sanıklar  M.A. ve R.Y.’ın  koğuşlar bölgesinde A.G., A.C. ve C.Ö.’i tekme ve  yumruk  vurmak  suretiyle darp etmesi eylemlerinin 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 86. maddesi ve devamında yer alan “karşılıklı kasten yaralama” suçunu oluşturduğu ileri sürülerek   verilen görevsizlik kararı ile ilgili  olarak kamu davası açılmamıştır.)

 

5. KOLORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 3.7.2014 gün ve E:2014/1038, K:2014/669 sayıyla, sanıklara yüklenen  “kasten yaralama”  suçunun askeri bir suç olmaması, askeri bir suçla bağlılığının bulunmaması, sanıkların kovuşturma sırasında askerlik hizmet sürelerini tamamlayarak birliklerinden terhis edilmiş olmaları  nedeniyle askeri mahkemelerde yargılanmalarını gerektiren ilginin de kesilmiş olması karşısında, mevcut statüleri itibariyle sanıkları yüklenen eylem nedeniyle yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Kırklareli 2. Asliye Ceza Mahkemesi’ne gönde-rilmiştir.

 

KIRKLARELİ 2. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 11.11.2014 gün ve E:2014/524, K:2014/460 sayıyla, sanıklar  hakkında yüklenen eylemler nedeniyle açılmış bu dava ile ayrıca iddianameye konu olaylarla da ilgili olarak  üste fiilen taarruz suçundan  açılmış bir başka davanın da bulunduğu ve  bu iki dosya arasında bağlantı bulunduğunun tartışmasız olduğu açıklanarak,  353 sayılı Yasa’nın 17. maddesi uyarınca eldeki dosyayla ilgili olarak yargılama yapma görevinin de askeri yargıya ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, kendisine gelmekle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir.

 

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler; Şuayip ŞEN, Kenan YUMUŞAK, Osman ATALAY, Yusuf Tamer ÇETİN, Mehmet AVCIOĞLU ve Sevilay TEMİZYÜREK BATIR’ın katılımlarıyla yapılan 28.09.2015 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME: Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun'da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmediği, askeri ve adli yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu anlaşıldığından, esasın incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Uğurtan ALTUN’un adli yargı, Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Mehmet YAYLA’nın davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

 

Anayasanın  “askeri yargı” yı düzenleyen 145 nci maddesinde asker kişilerin “askeri mahallerde” işledikleri suçlara bakmanın askeri mahkemelerin görevinde olduğu belirtilmişken; 12.9.2010 tarihinde yapılan halkoylaması sonucu kabul edilip, 23.9.2010 gün ve 27708 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5982 sayılı Yasa’nın 15. maddesi ile yapılan değişiklik ile maddenin birinci fıkrasında, “Askeri yargı, askerî mahkemeler ve disiplin mahkemeleri tarafından yürütülür. Bu   mahkemeler;  asker   kişiler   tarafından   işlenen  askerî  suçlar  ile bunların asker kişiler aleyhine veya askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidir. Devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlara ait davalar her halde adliye mahkemelerinde görülür.

            Savaş hali haricinde, asker olmayan kişiler askeri mahkemelerde yargılanamaz” denilmek suretiyle  “askeri mahallerde” unsuru madde metninden çıkarılmıştır.

 

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmekte iken, maddenin “….askeri mahallerde….” ibaresi Anayasa Mahkemesi’nin 26.6.2012 tarih ve 28335 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 15.3.2012 gün ve E:2011/30, K:2012/36 sayılı kararı ile iptal edilmiştir.

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.

 

Aynı Yasa’nın 13.10.1996 gün ve 22786 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4191 sayılı Yasa’yla değişik 17. maddesinde; “askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak suçun askeri bir suç olmaması askeri bir suça bağlı bulunmaması ve sanık hakkında kamu  davası  açılmamış

olması halinde askeri mahkemenin görevi sona erer” denilmekte iken, maddenin "... ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması ..." tümcesi Anayasa Mahkemesi'nin 11.3.2000 gün ve 23990 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1.7.1998 gün ve E:1996/74, K:1998/45 sayılı kararı ile iptal edilmiştir.

 

Buna göre, askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak yüklenen suçun askeri bir suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması halinde, askeri mahkemenin görevinin sona ereceği açıktır. İptal kararı nedeniyle, sanık hakkında kamu davasının açılmış olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır.

 

Sanıklara yüklenen  “kasten yaralama” suçunun 5237 sayılı Türk  Ceza Kanunu’nda  düzen-lendiği, Askeri Ceza Kanunu’nda bu suça ilişkin bir düzenlemenin bulunmadığı, bu nedenle yüklenen eylemin  “askeri suç” olmadığı  kuşkusuzdur. Sanıklardan C.Ö.’in 8.2.2014, A.G.’in 1.1.2014, A.C.’in 17.1.2014, M.A.’ın 7.9.2013 ve  F.K.’ın 1.10.2013 tarihlerinde  terhis edildikleri de  dosya içinde mevcut bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.

 

353 sayılı Yasa'nın 17. maddesinde, askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesiyle daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevinin değişmeyeceği, ancak suçun askeri bir suç olmaması askeri bir suça bağlı bulunmaması durumunda, askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesiyle, askeri mahkemenin görevinin sona ereceği düzenlenmiş bulunduğundan ve somut olayda sanıklara yüklenen eylemin askeri suç olmadığı anlaşıldığından, 353 sayılı Yasa’nın 17. maddesi uyarınca davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Kırklareli 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

 

SONUÇ: Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Kırklareli 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 11.11.2014 gün ve E:2014/524, K:2014/460 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 28.09.2015 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

 

Başkan Serdar ÖZGÜLDÜR

Üye Şuayip ŞEN                                             Üye Yusuf Tamer ÇETİN

Üye Kenan YUMUŞAK                   Üye Mehmet AVCIOĞLU

Üye Osman ATALAY                   Üye Sevilay TEMİZYÜREK BATIR