OLAY : Gelibolu 4. Mknz.P.Tug. 1. Top.Tb.Kh.Srv.Bl. Komutanlığı emrinde görevli sanık Top.Onb. Ali Sarohan'ın, 22.7.1995 günü, haftasonu izni olmadığı halde, şehir içi Erbaş ve Er izin belgesini, Bölük Komutanının ve Nizamiye Nöbetçi subayının imzalarını taklit etmek suretiyle imzaladığı ve bu suretle şehir içi çarşı iznine çıktığı, böylece, resmi evrakta tahrifat yapmak suçunu işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan Türk Ceza Kanunu'nun 356. maddesi uyarınca cezalandırılması istemiyle 2. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı'nın 10.10.1995 gün ve E: 1995/1275, K: 1995/721 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

2. KOLORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 28.12.1995 gün ve E: 1995/980, K: 1995/785 sayıyla; sanığa yüklenen suçun askeri suç olmadığı, askeri bir suça da bağlı bulunmadığı ve yargılama sırasında sanığın terhis edilmesiyle askeri mahkemede yargılanmasını gerektiren ilginin de kesilmiş olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Uzunköprü Asliye Ceza Mahkemesi'ne gönderilmiştir.

UZUNKÖPRÜ ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 27.4.2000 gün ve E: 1996/150, K: 2000/84 sayıyla; asker kişi sanığın, askeri mahkemede yargılandığı sırada terhis edilmesiyle 353 sayılı Yasa'nın değişik 17. maddesi uyarınca askeri mahkemenin görevinin sona ermeyeceği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, kendisine gelmekle, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nca, Mahkememize gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ali HÜNER'in Başkanlığında, Üyeler; Cengiz ERDOĞAN, Refik DİZDAROĞLU, Keskin KAYLAN, Necmettin ÖZKAN, Recep SÖZEN, Ahmet ALKIŞ'ın katılımlarıyla yapılan 16.4.2001 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN'in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Kıymet AYYILDIZ'ın, davanın çözümünün adli yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

USULE İLİŞKİN İNCELEME:

Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun'da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmemiştir. Askeri ve adli yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur. Esasa ilişkin inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir.

ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,

c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.

Aynı Yasa'nın 13.10.1996 gün ve 22786 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4191 sayılı Yasa'yla değişik 17. maddesinde; "askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak suçun askeri bir suç olmaması askeri bir suça bağlı bulunmaması ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması halinde askeri mahkemenin görevi sona erer" denilmektedir.

Ancak, Anayasa Mahkemesi'nin 11.3.2000 gün ve 23990 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1.7.1998 gün ve E: 1996/74, K: 1998/45 sayılı kararı ile maddenin ikinci tümcesinde yer alan "... ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması ..." sözcükleri iptal edilmiştir.

Bu duruma göre, askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesiyle birlikte sanığa yüklenen suçun askeri bir suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması halinde, askeri mahkemenin görevinin sona ereceği açıktır. Artık, sanık hakkında kamu davasının açılmış olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır.

Somut olayda, asker kişi sanık hakkında, askeri mahalde işlendiği ileri sürülen "evrakta sahtekarlık" suçu nedeniyle sanığın terhis edilmesinden önce askeri mahkemeye kamu davası açıldığı, dosya içindeki belge ve bilgilerden anlaşılmaktadır. Adli yargı yerinin görevsizlik kararında, yüklenen suçun askeri mahalde, asker kişi tarafından işlendiği ve bu nedenle askeri mahkemenin görevinin sona ermeyeceği gerekçesine yer verilmiş ise de; 353 sayılı Yasa'nın 4191 sayılı Yasa ile değişik 17. maddesinin ikinci tümcesinde yer alan "... ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması ..." sözcüklerinin iptali karşısında, yüklenen suçun askeri bir suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması ve askeri mahkemede yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmiş olması nedeniyle davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Uzunköprü Asliye Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Uzunköprü Asliye Ceza Mahkemesi'nin 27.4.2000 günlü, E: 1996/150, K: 2000/84 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 16.4.2001 günü KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ ile karar verildi.