T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ           HUKUK BÖLÜMÜ           ESAS     NO : 2017/226           KARAR NO : 2017/351           KARAR TR  : 05.06.2017

ÖZET : Davacıya ait taşınmazın, Birecik Barajı ve HES inşası için yapılan kamulaştırmalar sonrasında fiilen kullanma imkanı kalmadığından bahisle kamulaştırılması ve belirtilen tazminatın tahsili istemiyle açılan davanın; 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 12. maddesi kapsamında ADLİ YARGI YERİNDE görülmesi gerektiği hk.

 

 

 

 

K  A  R  A  R

 

 

Davacı          : S.A.

Vekilleri        : Av. E.K., Av. H.K.

Davalı           : Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı

Vekili            : Av.Y.Ş.         

                                               

O L A Y        : 1-Davacı vekili dilekçesinde, Şanlıurfa İli, Birecik İlçesi, Keskince Köyü, Bozyer mevkiinde 619 ve 380 parsel nolu taşınmazlar ve fıstık ağaçlarının müvekkiline ait olduğunu; taşınmazın Birecik Barajı ve HES gölalanı kıyısında, su havzasına bitişik bulunduğunu; Çevre Bakanlığı, Çevre Koruma Genel Müdürlüğünün 6.8.2002 tarih ve 2240/12162 sayılı yazısına göre;  içme ve kullanma suyu temin edilen kıta içi yüzeysel su kaynaklarının, 2872 sayılı Çevre Kanununa dayanılarak çıkartılan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinin 16-20 inci maddelerinde belirtilen hükümler çerçevesinde korunmakta ve kullanılmakta olduğunu; Birecik Barajı Gölünün de içme ve kullanma suyu temin edilen barajlarımızdan birisi olduğu, bu nedenle sağlıklı içme ve kullanma suyu temin etmek amacı ile korunması gerektiğinin belirtildiğini; Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinin 17. maddesinde; mutlak koruma alanı getirildiğini, içme-kullanma suyu rezervuarlarının, maksimum su seviyesinden itibaren 300 m genişlikteki şeridin mutlak koruma alanı olduğunun belirtildiğini; anılan maddede, a) Mutlak koruma alanı içinde kalan bölge su tutma yapısını hâlihazırda yapan veya yapacak idarece kamulaştırılır., b) İçme ve kullanma suyu projesine ve mevcut yapıların kanalizasyon sistemlerine ait mecburi teknik tesisler hariç olmak üzere, bu alanda hiçbir yapı yapılamaz. Bu alanda mevcut yapılar dondurulmuştur., denildiğini; Yönetmeliğinin 18. maddesinde; Kısa mesafeli koruma alanı getirildiğini, içme ve kullanma suyu rezervuarlarının mutlak koruma alanı sınırından itibaren 900 m genişliğindeki şerit olduğunun belirtildiğini; Kısa mesafeli koruma alanı içinde; a) Turizm, iskan ve sanayi yerleşmelerine izin verilemez, c) Bu yönetmeliğin 17 nci maddesinin (b) bendinde anılan mecburi teknik tesisler ile 2863 sayılı Kültür ve Tabiat varlıklarını Koruma Kanunu kapsamına giren uygulamalar dışında hafriyat yapılamaz., d)Bu alanda kalan mevcut yapılar dondurulmuştur. Dondurulan binalarda mevcut oturma alanında değişiklik yapmamak, kullanım maksadını değiştirmemek ve dış cephede mimari değişiklik yapmamak şartıyla gerekli tadilat ve bakım yapılabilir., h) Suni gübre ve tarım ilaçları kullanmamak şartıyla, hayvancılık ile ilgili yapılar hariç olmak üzere kontrollü otlatmaya ve diğer tarımsal faaliyetlere Tarım ve Köyişleri Bakanlığının kontrol ve denetiminde izin verilir., i) Zorunlu hallerde, imar planı gereği yapılacak yolların bu alandan geçecek kısımlarında sadece ulaşımla ilgili işlevlerin gerekli tedbirlerin alınması şartı ile izin verilir….hükümlerine yer verildiğini; dava konusu taşınmaza ulaşımın gayet zor şartlarda gerçekleştiğini, çoğu zaman traktörle dahi tarlaya ulaşamadığını,  taşınmazın ekonomik değerinin tamamını kaybettiğini; bu nedenle kamulaştırma nedeniyle değerinin tamamını yitiren dava konusu taşınmazın değerinin 2942 sayılı Yasanın 12. maddesi ve Mücavir alan mevzuatı gereğince bedelini davalı idareden talep etmek zorunluluğunun doğduğunu ifade ederek;  Şanlıurfa İli, Birecik İlçesi, Keskince Köyü Bozyer mevkiinde, 619  ve 380 parsel nolu taşınmazlar ve üzerinde bulunan fıstık ağaçlarının kamulaştırma nedeniyle ekonomik değeri kalmadığından, (Özelikle ulaşım yönünden) 2942 Sayılı Yasanın 12. maddesi gereğince mücavir alan kamulaştırması kapsamında taşınmaz ve ağaçlar için 2.000.TL (mevzuat nedeniyle dava, talep ve diğer fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla) tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalı idareden tahsili ile müvekkiline ödenmesine karar verilmesi istemiyle 28.11.2014 tarihinde adli yargı yerinde dava açmıştır.

BİRECİK ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ; 12.10.2015 gün ve E:2014/813, K:2015/624 sayı ile, “(…)

Dava kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat isteminden ibarettir.

Dava, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 12. maddesine dayanan baraj için yapılan kamulaştırma sonucu çevrenin sosyal, ekonomik ve yerleşme düzeninin bozulması nedeniyle, taşınmazdan ekonomik ve sosyal yönden yararlanma olanağı kalmadığı iddiasına dayanan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.

Dosyada bulunan kanıt ve belgelerden: Dava konusu taşınmaza fiilen el atılmamakla birlikte, taşınmazın Fırat nehri mücavir alanında kaldığı anlaşılmıştır.

11.06.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6487 sayılı Yasanın 21. maddesi ile Kamulaştırma Kanununun geçici 6. maddesinde yapılan değişiklik ile; “Uygulama imar planlarında umumi hizmetlere ve resmî kurumlara ayrılmak suretiyle veya ilgili kanunların uygulamasıyla tasarrufu kısıtlanan taşınmazlar hakkında, 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununda öngörülen idari başvuru ve işlemler tamamlandıktan sonra idari yargıda dava açılabilir. Bu madde hükümleri karara bağlanmamış veya kararı kesinleşmemiş tüm davalara uygulanır." hükmü getirilmiştir.

Öte yandan Anayasa Mahkemesi’nin 25.09.2013 gün 2013/93 Esas, 2013/101 Karar sayılı ilamında da: "Kamulaştırmasız el atmadan söz edilebilmesi için taşınmaz zilyetliğinin idareye geçmesi ve taşınmazın fiilen kamu hizmetine tahsis edilmiş olması gerektiği; imar kısıtlamalarında taşınmazın zilyetliğinin malikte kalmaya devam etmekte olup, yalnızca malikin tasarruf yetkisinin, ilgili mevzuattan kaynaklanan bazı kısıtlamalara maruz kaldığı, bu nedenle imar kısıtlamalarından kaynaklanan tazminat davalarının idari yargıda açılabileceği” kabul edilmiştir.

Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller itibariyle; dava konusu taşınmazın Fırat nehri kıyısı mücavir alanında kalmakla birlikte taşınmaza davalı idare tarafından fiilen el atılma gerçekleşmediğinden öte yandan kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davasının idari yargıda açılması gerektiği kanaatiyle davanın yargı yolunun caiz olmaması nedeniyle usulden reddine karar vermek gerekmiş ve Türk Milleti adına karar vermeye yetkili Birecik Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;

1-Davanın yargı yolu caiz olmadığından usulden REDDİNE,…” karar vermiş, bu karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.

2-a) Davacı vekili bu defa; Şanlıurfa İli, Birecik İlçesi, Keskince Köyü, Bozyer mevkiinde kain 9 numaralı parsele ilişkin Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinin 17. ve 18.maddeleri uyarınca hukuki el atmaya dayalı olarak fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 1.000,00-TL tazminat istemiyle 18.2.2016 tarihinde idari yargı yerinde dava açmıştır.

Şanlıurfa 1.İdare Mahkemesi; 07/03/2016 gün ve E:2016/165, K:2016/300 sayı ile; “dava dilekçesinin imzalanmadığı, dava konusu taşınmaza ilişkin mülkiyet durumunu gösterir belgelerin dosya ekinde bulunmadığı, dilekçe ekinde yer alan vekaletname ve yetki belgelerinde baro pulunun olmadığı, Birecik Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 12.10.2015 tarih ve E:2014/813, K:2015/624 sayılı “Görev Ret” kararının kesinleşme şerhi bulunmadığı, kesinleşme şerhli mahkeme kararının dosyaya sunulması gerektiği” gerekçeleriyle, dava dilekçesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Hakkında Kanun'un 3.maddesi uyarınca reddine karar vermiştir.

2-b) Davacı vekili bu kez; Şanlıurfa İli Birecik İlçesi Keskince Köyü Bozyer mevkiinde 619 ve 380 parsel nolu taşınmazların, çevre tarlaların kamulaştırılması sonucu ulaşım yönünden, Fırat havzasının genişlemesi nedeniyle iklimde meydana gelen değişiklik sonucu verimlilik yönünden değerinin tamamını kaybettiğini,  kamulaştırma nedeniyle ekonomik değeri kalmadığından 2942 Sayılı Yasanın 12. maddesi gereğince mücavir alan kamulaştırması kapsamında taşınmazların kamulaştırılması, taşınmaz ve ağaçlar için 1.000.TL (mevzuat nedeniyle dava, talep ve diğer fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla) bedelin ilk dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalı idareden tahsili istemiyle 30.3.2016 tarihinde idari yargı yerinde dava açmıştır.

Şanlıurfa 1.İdare Mahkemesi; 8.4.2016 gün ve E:2016/343, K:2016/462 sayı ile, “(…) dava dilekçesinin reddi üzerine dilekçenin davacı tarafından 30/03/2016 tarihinde yenilendiği, dava dilekçesinde Mahkememiz kararında belirtilen eksikliklerin giderildiği görülmekle birlikte tazminat isteminin 619 ve 380 sayılı parsellere ilişkin olduğunun anlaşıldığı, dolayısıyla her iki parselin konum, büyüklük ve değerlendirme kriterlerinin farklı olduğu ve birlikte dava açılabilecek nitelikte bulunmadığından, ayrı ayrı dava açılması gerekirken tek dilekçe ile dava açılması nedeniyle, dilekçenin 2577 sayılı Yasa'nın yukarıda anılan 5. maddesine uygun düzenlenmediği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, yukarıda anılan 2577 sayılı Kanun'un 5. maddesi hükmüne uygun bulunmayan dava dilekçesinin, aynı Kanun'un 15. maddesinin 1. fıkrasının d bendi uyarınca bu kararın bildirim tarihinden itibaren otuz gün içinde belirtilen noksanların tamamlanarak 2577 sayılı Kanun'un 5. maddesine uygun olarak her bir parsel yönünden yeniden 2 ayrı dava açılmak üzere reddine…” karar vermiştir.

2-c) Davacı vekili bunun üzerine; Şanlıurfa İli, Birecik İlçesi, Keskince Köyü Bozyer mevkiinde 619 parsel nolu taşınmaz üzerindeki fıstık bahçesinin, koruma alanı içerisinde kaldığından dolayı ekonomik değerinin kalmadığını; kamulaştırma nedeniyle ekonomik değeri kalmadığından (Özelikle ulaşım yönünden) 2942 Sayılı Yasanın 12. maddesi gereğince mücavir alan kamulaştırması kapsamında taşınmaz için 1.000 YTL (mevzuat nedeniyle dava, talep ve diğer fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla) tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalı idareden tahsili ile müvekkiline ödenmesine karar verilmesi istemiyle 12.5.2016 tarihinde bir kez daha idari yargı yerine başvurmuştur.

2-d )ŞANLIURFA 1.İDARE MAHKEMESİ: 3.2.2017 gün ve E:2016/539 sayı ile, “(…)

2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun "Kısmen kamulaştırma" başlıklı 12.maddesinin altıncı fıkrasında, "Baraj inşası için yapılan kamulaştırmalar sonunda kamulaştırma sahasına mücavir taşınmaz mallar, çevrenin sosyal, ekonomik veya yerleşme düzeninin bozulması, ekonomik veya sosyal yönden yararlanılmasının mümkün olmaması hallerinde, sahiplerinin yazılı başvurusu üzerine kamulaştırmaya tabi tutulur. Bu hususları düzenleyen yönetmelik, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca; İçişleri, Maliye, Bayındırlık, Tarım ve Orman, Köyişleri ve Kooperatifler bakanlıklarının görüşü de alınmak suretiyle hazırlanır. Bu yönetmelik, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulur ve Resmi Gazete’de yayımlanır. Bu suretle kamulaştırılan mücavir taşınmaz mallar hakkında 22 ve 23 üncü maddeler hükmü uygulanmaz. İdare, bu taşınmaz mallar üzerinde imar mevzuatı hükümlerini de göz önünde tutarak dilediği gibi tasarrufta bulunabilir ve gerektiğinde Hâzineye bedelsiz olarak devredebilir." hükmüne; aynı maddenin son fıkrasında da "Bu maddenin uygulanmasından doğacak anlaşmazlıklar adli yargıda çözümlenir." hükmüne yer verilmiştir.

2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun'un 19.maddesinde, "Adli, idari, askeri yargı mercilerinden birisinin kesin veya kesinleşmiş görevsizlik kararı üzerine kendisine gelen bir davayı incelemeye başlayan veya incelemekte olan bir yargı mercii davada görevsizlik kararı veren merciin görevli olduğu kanısına varırsa, gerekçeli bir karar ile görevli merciin belirtilmesi için Uyuşmazlık Mahkemesine başvurur ve elindeki işin incelenmesini Uyuşmazlık Mahkemesinin karar vermesine değin erteler.

Yargı merciince, önceki görevsizlik kararına ilişkin dava dosyası da temin edilerek, gerekçeli başvuru kararı ile birlikte dava dosyaları Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilir." hükmü yer almıştır.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacı vekili tarafından, Şanlıurfa İli, Birecik İlçesi, Keskince Köyü, Bozyer Mevkiinde bulunan 619 parsel sayılı taşınmazın ve üzerinde bulunan fıstık ağaçlarının, kamulaştırma nedeniyle ekonomik değeri kalmadığından 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 12. maddesi gereğince mücavir alan kamulaştırması kapsamında taşınmaz ve ağaçlar için 1000,00-TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsili istemiyle ilk olarak Birecik Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2014/813 esas sayılı dosyasında dava açıldığı, anılan Mahkemece davanın kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davası olarak nitelendirilerek 12.10.2015 tarih ve K:2015/624 sayılı kararla görev yönünden reddedildiği, bu kararın temyiz edilmemek suretiyle 20.01.2016 tarihinde kesinleştiği, davacı tarafından bu kez yukarıda belirtilen istemle Mahkememizde görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Olayda, her ne kadar Birecik Asliye Hukuk Mahkemesi'nce dava, kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davası olarak nitelendirilmiş ise de; dava dilekçesinde belirtildiği gibi davacının talebinin, Birecik Barajı'ndan dolayı yapılan kamulaştırma sonrasında çevresindeki pek çok taşınmazın kamulaştırılması nedeniyle ekonomik değeri kalmayan dava konusu 619 parsel sayılı taşınmazın 2942 sayılı Kanun'un 12. maddesi kapsamında kamulaştırılması talebinden ibaret olduğu, bu durumda 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 12. maddesinden kaynaklanan uyuşmazlığın, anılan Kanun maddesinin son fıkrasının açık hükmü karşısında adli yargı yerinin görevine girdiği sonucuna varıldığından, görevli merciin belirtilmesi için Uyuşmazlık Mahkemesi'ne başvurma zarureti hasıl olmuştur.

Açıklanan nedenlerle; Birecik Asliye Hukuk Mahkemesi’nden E:2014/813, K:2015/624 sayılı dosyanın istenilmesine, görevli merciin belirtilmesi için bu dava dosyasının ve Birecik Asliye Hukuk Mahkemesi'nin E:2014/813, K2015/624 sayılı dosyasının Uyuşmazlık Mahkemesi'ne gönderilmesine, bu davanın incelenmesinin Uyuşmazlık Mahkemesi'nin görevli yargı yerinin belirlenmesine ilişkin kararını vermesine dek ertelenmesine…” karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE:

            Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Nuri NECİPOĞLU’nun Başkanlığında, Üyeler: Ali ÇOLAK, Yusuf Ziyaattin CENİK, Suna TÜRE, Alaittin Ali ÖĞÜŞ, Süleyman Hilmi AYDIN ve Turgay Tuncay VARLI’nın katılımlarıyla yapılan 05.06.2017 günlü toplantısında:

            l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; İdare Mahkemesince, 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesine göre başvuruda bulunulmuş olduğu, Yasa’nın 14. maddesine göre olumsuz görev uyuşmazlığı bulunduğunun ileri sürülebilmesi için davanın “tarafları, konusu ve sebebinin aynı” olması koşulunun öngörülmüş bulunması karşısında, adli ve idari yargı yerleri arasında her iki yargı yerinde ortak talep olan “davacının maliki olduğu Şanlıurfa İli, Birecik İlçesi, Keskince Köyü, Bozyer Mevkiinde bulunan 619 parsel sayılı taşınmazın, kamulaştırma nedeniyle ekonomik değeri kalmadığından 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 12. maddesi gereğince mücavir alan kamulaştırması kapsamında kamulaştırılması, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 1.000,00-TL'nin tazmini istemi” yönünden görev uyuşmazlığının doğduğu; idari yargı dosyasının Mahkemece, ekinde adli yargı dosyası ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacıya ait Şanlıurfa İli, Birecik İlçesi, Keskince Köyü, Bozyer Mevkiinde bulunan 619 parsel sayılı taşınmazın, kamulaştırma nedeniyle ekonomik değeri kalmadığından bahisle,  2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 12. maddesi gereğince mücavir alan kamulaştırması kapsamında kamulaştırılması, taşınmaz için fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 1.000,00-TL'nin faiziyle birlikte tahsili istemiyle açılmıştır.

2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun "Kısmen kamulaştırma" başlıklı 12.maddesinde; “Kısmen kamulaştırılan taşınmaz malın değeri;

a) Kamulaştırılmayan kısmın değerinde, kamulaştırma sebebiyle bir değişiklik olmadığı takdirde, o malın 11 inci maddede belirtilen esaslara göre takdir edilen bedelinden kamulaştırılan kısma düşen miktarıdır.

b) Kamulaştırma dışında kalan kısmın kıymetinde, kamulaştırma nedeniyle eksilme meydana geldiği takdirde; bu eksilen değer miktarı tespit edilerek, kamulaştırılan kısmın (a) bendinde belirtilen esaslar dairesinde tayin olunan kamulaştırma bedeline eksilen değerin eklenmesiyle bulunan miktardır.

c) Kamulaştırma dışında kalan kısmın bedelinde kamulaştırma nedeniyle artış meydana geldiği takdirde ise, artış miktarı tespit edilerek, kamulaştırılan kısmın (a) bendinde belirtilen esaslar dairesinde tayin edilen bedelinden artan değerin çıkarılmasıyla bulunan miktardır.

Şu kadar ki, (c) bendi gereğince yapılacak indirme, kamulaştırma bedelinin yüzde ellisinden fazla olamaz.

(b) ve (c) bentlerinde sözü edilen bedelin düşüş ve artış miktarları, 11 inci maddede belirtilen esaslara göre bedel takdiri suretiyle tespit olunur.

Kamulaştırma dışında kalan kısım, imar mevzuatına göre yararlanmaya elverişli olduğu takdirde; kesilen bina, ihata duvarı, kanalizasyon, su, elektrik, havagazı kanalları, makine gibi tesislerden mal sahiplerine kalacak olanlarının eski nitelikleri dairesinde kullanılabilecek duruma getirilebilmeleri için gereken gider ve bedel, belirlenerek kamulaştırma bedeline ilave olunur. Bu masraf ve bedeller (b) bendinde yazılı kıymet düşüklüğü miktarının belirlenmesinde gözönünde tutulmaz.

Bir kısmı kamulaştırılan taşınmaz maldan artan kısmı yararlanmaya elverişli bir durumda değil ise, kamulaştırma işlemine karşı idari yargıda dava açılmayan hallerde mal sahibinin en geç kamulaştırma kararının tebliğinden itibaren otuz gün içinde yazılı başvurusu üzerine, bu kısmın da kamulaştırılması zorunludur.

Baraj inşası için yapılan kamulaştırmalar sonunda kamulaştırma sahasına mücavir taşınmaz mallar, çevrenin sosyal, ekonomik veya yerleşme düzeninin bozulması, ekonomik veya sosyal yönden yararlanılmasının mümkün olmaması hallerinde, sahiplerinin yazılı başvurusu üzerine kamulaştırmaya tabi tutulur. Bu hususları düzenleyen yönetmelik, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca; İçişleri, Maliye, Bayındırlık, Tarım ve Orman, Köyişleri ve Kooperatifler bakanlıklarının görüşü de alınmak suretiyle hazırlanır. Bu yönetmelik, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulur ve Resmi Gazete'de yayımlanır. Bu suretle kamulaştırılan mücavir taşınmaz mallar hakkında 22 ve 23 üncü maddeler hükmü uygulanmaz. İdare, bu taşınmaz mallar üzerinde imar mevzuatı hükümlerini de gözönünde tutarak dilediği gibi tasarrufta bulunabilir ve gerektiğinde Hazineye bedelsiz olarak devredebilir.

Kısmen kamulaştırılan paylı mülkiyete konu taşınmaz mal, evvelce paydaşlar arasında fiilen bölünerek bir veya birkaç paydaşın tasarruf ve yararlanmasına bırakılmış ve yapılan kısmi kamulaştırma bu yerin tamamını veya bir kısmını kapsıyor ise, bu durumda kamulaştırmaya ilişkin işlemler sadece bu paydaş veya paydaşlar hakkında yürütülerek kamulaştırma bedeli payları oranında kendilerine ödenir. Pay veya paydaşların sadece bu kısım için dava hakları vardır. Taşınmaz malın kamulaştırılmayan kısmı üzerinde hakları kalmaz ve adları paydaşlar arasından çıkarılır. Kamulaştırılan bu yerler tapu sicilinde idare adına tescil olunur.

Bu maddenin uygulanmasından doğacak anlaşmazlıklar adli yargıda çözümlenir.” hükmüne yer verilmiştir.

Dava dosyalarının incelenmesinden; davanın, davacıya ait Şanlıurfa İli, Birecik İlçesi, Keskince Köyü, Bozyer Mevkiinde bulunan 619 parsel sayılı taşınmazın ve üzerinde bulunan fıstık ve diğer ağaçların, kamulaştırma nedeniyle ekonomik değeri kalmadığından 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 12. maddesi gereğince mücavir alan kamulaştırması kapsamında, taşınmaz için 1.000 TL tazminatın tahsili istemiyle açıldığı; adli yargı yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde, Bilirkişi olarak seçilen Jeodezi ve Fotoğrametri Mühendisi tarafından düzenlenen 25.06.2015 tarihli krokili raporda;  “Dava konusu 619 nolu parselin 15000.00 m2 miktarında olup Birecik Barajı 300 mt mutlak koruma bandı içinde kalmaktadır.” tespitine yer verildiği; açılan davada, 2942 sayılı Kanunun 12.maddesi kapsamında karar verilmesinin talep edildiği anlaşılmıştır.

Somut olay ve mevzuat hükmü birlikte irdelendiğinde 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 12. maddesi kapsamında bulunan ve maddenin uygulanmasıyla çözüme kavuşturulacak uyuşmazlığın, anılan Kanun maddesinin son fıkrasının açık hükmü karşısında adli yargı yerinin görevine girdiği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, Şanlıurfa 1.İdare Mahkemesinin başvurusunun kabulü ile, Birecik Asliye Hukuk Mahkemesinin 12.10.2015 gün ve E:2014/813, K:2015/624 sayılı görevsizlik kararının, 619 parsel sayılı taşınmaza ilişkin verilen kısmının kaldırılması gerekmiştir.

 

S O N U Ç   : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, Şanlıurfa 1.İdare Mahkemesinin BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, Birecik Asliye Hukuk Mahkemesinin 12.10.2015 gün ve E:2014/813, K:2015/624 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ, 619 parsel sayılı taşınmaza ilişkin verilen kısmının KALDIRILMASINA, 05.06.2017 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

 

 

Başkan Nuri NECİPOĞLU

Üye Ali ÇOLAK           Üye Alaittin Ali ÖĞÜŞ

Üye Yusuf Ziyaattin CENİK           Üye Süleyman Hilmi AYDIN

Üye Suna TÜRE           Üye Turgay Tuncay VARLI