Sanık             : S.K. 

            O L A Y          : Kuşadası Askerlik Şubesi Başkanlığı emrinde görevli sanık P. Er S.K.’ün, 19.11.2000 günü, saat 23.00-01.00 saatleri arasında, Başkanlık giriş kapısı nöbeti tuttuğu sırada, yoldan geçmekte olan sivil kişi sanık H.Ö.’ün, sanık S.K.’e hitaben “anasını sattığımın şerefsizi” diyerek hakaret etmesi ve üzerine hücum ederek silahını almak istemesi üzerine, sanığın silahın dipçiği ile sanık H.Ö.’ü hayati tehlikeye maruz kılacak, 25 gün iş ve güçten kalacak şekilde yaraladığı böylece sanığın etkili eylem, H.Ö.’ün ise resmi sıfatı olan kişiye hakaret suçunu işlediği ileri sürülerek, sanık S.K.’ün eylemine uyan Türk Ceza Kanunu'nun 456/2, 51/2., sanık H.Ö.’ün eylemine uyan aynı Kanun’un 266/1, 269. maddeleri uyarınca cezalandırılmaları istemiyle Kuşadası Cumhuriyet Başsavcılığı'nca 9.4.2001 gün ve E:2001/649, K:2001/486 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır. 

            KUŞADASI ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 26.6.2001 gün ve E:2001/590, K:2001/1062 sayıyla; sanıklardan S.K.’ün asker kişi olduğu, suçun askeri mahalde işlendiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek  dava dosyası, Güney Deniz Saha Komutanlığı Askeri Mahkemesi'ne gönderilmiştir. 

            GÜNEY DENİZ SAHA KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 2.12.2004 gün ve E:2004/72 sayıyla; asker kişi sanığa yüklenen eylemin askeri suç olmadığı, askeri bir suça bağlı bulunmadığı ve yargılama aşamasında sanığın terhis edilmiş olması nedeniyle askeri mahkemede yargılanmasını gerektiren ilginin de kesildiği, bu nedenle yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle, 2247 sayılı Yasa'nın 19. maddesi hükmü uyarınca sanık S.K.’ü yargılamakla görevli merciin belirlenmesi için Uyuşmazlık Mahkemesi'ne başvurulmasına,davanın incelenmesinin Uyuşmazlık Mahkemesi kararına kadar ertelenmesine karar vermiş, dava dosyası, aynı Mahkemece, Mahkememize gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Tülay TUĞCU’nun Başkanlığında, Üyeler; Süleyman ÖZCAN, Hamdi Yaver AKTAN, Muvaffak TATAR, Recep SÖZEN, Hasan DENGİZ, M. Sadık LİMAN’ın  katılımlarıyla yapılan 7.2.2005 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME : Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik bulunmadığı, askeri yargı yerince Yasa’nın 19. maddesi uyarınca yapılan başvurunun kabulüne, esasın  incelenmesine  oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ :Raportör-Hakim G.Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözü-münde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Askeri Yargıtay  Başsavcı  Yardımcısı Ersun ÇETİN’in, davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: 

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir. 

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalâa edilmektedir.    

 Aynı Yasa’nın 13.10.1996 gün ve 22786 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4191 sayılı Yasa’yla değişik 17. maddesinde; “askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak suçun askeri bir suç olmaması askeri bir suça bağlı bulunmaması ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması halinde askeri mahkemenin görevi sona erer” denilmektedir. 

Ancak, Anayasa Mahkemesi'nin 11.3.2000 gün ve 23990 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1.7.1998 gün ve E:1996/74, K:1998/45 sayılı kararı ile maddenin ikinci tümcesinde yer alan "... ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması ..." sözcükleri iptal edilmiştir. 

            Bu duruma göre, askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesiyle birlikte sanığa yüklenen suçun askeri bir suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması halinde, askeri mahkemenin görevinin sona ereceği açıktır. İptal kararı nedeniyle, sanık hakkında kamu davasının açılmış olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır.       

 Somut olayda, görevsizlik kararı veren adli yargı yerince, sanık S.K.’ün asker kişi olup, suçun askeri mahalde işlendiği gerekçesine yer  verilmiş ise de; sanığın yargılama sırasında terhis edildiği dosya içindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır. 

Sanığa yüklenen eylem unsurları ve cezaları Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen “etkili eylem” suçundan ibaret olup, bu suçun da askeri suç olmadığı kuşkusuzdur. 

Açıklanan nedenlerle, sanık S.K.’e yüklenen eylemin askeri  suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması, yargılama aşamasında terhis edilmesiyle askeri mahkemede yargılanmasını gerektiren ilginin de kesilmiş olması nedeniyle, 353 sayılı Yasa'nın 4191 sayılı Yasa  ile  değişik 17. maddesi  hükmü  uyarınca, bu sanık hakkında açılan kamu davasının adli yargı yerinde görülmesi ve Kuşadası Asliye Ceza Mahkemesi'nin sanık S.K. hakkında verdiği görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir. 

SONUÇ         : Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, Güney Deniz Saha Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nin 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesi gereğince yaptığı başvurunun kabulüne, Kuşadası Asliye Ceza Mahkemesi’nin 26.6.2001 günlü ve E:2001/590, K:2001/1062 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 7.2.2005 günü OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.