Hukuk Bölümü 1993/49 E., 1993/46 K.

  • AYLIĞIN EKSİK ÖDENMESİ NEDENİYLE TAZMİNAT DAVASI
  • EKSİK ÖDENEN DUL VE YETİM AYLIĞI DAVASINDA YARGI YERİ
  • SOSYAL SİGORTALAR YASASI KAPSAMINDA BULUNAN DAVACI
  • TAZMİNAT DAVASI
  • 506 S. SOSYAL SİGORTALAR KANUNU(MÜLGA) [ Madde 134 ]
  • 506 S. SOSYAL SİGORTALAR KANUNU(MÜLGA) [ Madde 23 ]
  • 5521 S. İŞ MAHKEMELERİ KANUNU [ Madde 1 ]
  • "İçtihat Metni"

    OLAY : Davacı, eşinin ölümüyle kendisine ve çocuklarına dul ve yetim aylığı bağlandığını, 15.10.1992 tarihinde maaşının noksan ödendiğini, davalı idarece buna sebep olarak murisin imam nikahlı eşinden olan iki çocuğunun da maaşa katılmış olduğunun gösterildiğini, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu`

    `na göre, üvey çocuklarının kendisine ödenenden daha az almaları gerekirken, onlara da aynı oranda hesaplanan ve ödenen maaştan dolayı mağdur olduklarını ileri sürerek, istihkakların ödenmeyen kısmının yasal faiziyle birlikte tahsilinin temini istemiyle, 18/2/1993 tarihinde İş Mahkemesi`

    `nde dava açmıştır.

    ERZURUM İŞ MAHKEMESİ; 22.4.1993 gün ve 26-44 sayıyla: davada, davalı kurumun idari işleminin iptali istenildiğinden davanın idare mahkemesinin görevine girdiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

    Davacı, 1.5.1993 tarihinde, aynı istekle idare mahkemesinde dava açmıştır.

    ERZURUM İDARE MAHKEMESİ; 13.5.1993 gün ve 307-390 sayıyla; 2577 sayılı Yasa`

    `nın 32/1. bendi uyarınca, davanın çözümünde yetkili idare mahkemesinin, idari işlemi veya idari sözleşmeyi yapan idari merciin bulunduğu yer mahkemesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı vererek dosyayı Ankara İdare Mahkemesi`

    `ne göndermiştir.

    ANKARA 9. İDARE MAHKEMESİ; 16.9.1993 gün ve 921 sayıyla: 506 sayılı Sosyal Sigortalar Yasası`

    `nın "Uyuşmazlıkların Çözüm Yeri" başlığını taşıyan 134. maddesinde: bu kanun uygulamasından doğan uyuşmazlıkların yetkili iş mahkemelerinde veya bu davalara bakmakla görevli mahkemelerde görüleceğinin belirtildiği, olayda, davacı ve çocuklarına bağlanan dul ve yetim aylığında meydana gelen azalmanın sebebinin, Sosyal Sigortalar Yasası`

    `nın Tahsisler Dairesi Başkanlığı`

    `nın yazılarından anlaşıldığı ve bu işlemin dava konusu edildiği, bu durumda uyuşmazlığın 506 sayılı Sosyal Sigortalar Yasası`

    `nın uygulanmasından doğduğu, bu nedenle davanın çözümünün adli yargının görevine girdiği sonucuna vararak, 2247 sayılı Yasa`

    `nın 19. maddesi uyarınca görevli yargı merciinin belirlenmesi için Uyuşmazlık Mahkemesi`

    `na başvurulmasına karar vermiş, dosyalar mahkeme başkanının 13.10.1993 gün, 921 sayılı yazıları ekinde Uyuşmazlık Mahkemesi`

    `ne gönderilmiştir.

    İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü, Selçuk Tüzün`

    `ün Başkanlığında, Şükrü Kaya Erol, Dr. Ekrem Serim, Feridun Taşkın, Alp Yüksel Fırat, İrfan Erdinç ve İlhami Uğur Yılmaz`

    `ın katılmaları ile yaptığı 15.11.1993 günlü toplantıda, raportör Hakim Ayten Anıl`

    `ın raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; toplantıya, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı yerine katılan Savcı İsmet Gökalp ile Danıştay Başsavcısı yerine katılan Savcı M.İlhan Dinç`

    `in adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki yazılı düşünceleri doğrultusundaki sözlü açıklamaları alındıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

    Dava, Sosyal Sigortalar Kurumu Tahsisler Dairesi Başkanlığı`

    `nın dul ve yetim maaşının noksan ödenmesine ilişkin işleminin iptali ve ödenmeyen kısmının tahsili istemiyle açılmıştır.

    Davacının Sosyal Sigortalar Yasası`

    `nın 23. maddesine göre dul ve yetim aylığı almakta olduğu tartışmasızdır. Davada istek, üvey çocuklarının maaşa katılmalarıyla aylıkta azalma meydana geldiği, bunun da, üvey çocuklarına, kendisi için hesaplanan % 50 oranındaki aylık tutarında ödeme yapılmasından kaynaklandığı iddiasına dayanmaktadır. Bir anlamda davacı hesaplamanın yanlış yapıldığını ileri sürmekte, 506 sayılı Yasa`

    `nın uygulanmasından meydana gelen maddi zararın giderilmesini istemektedir.

    506 sayılı Sosyal Sigortalar Yasası`

    `nın "uyuşmazlıkların çözüm yeri" başlıklı 134. maddesinde; "Bu Yasa`

    `nın uygulanmasından doğan anlaşmazlıklar, yetkili iş mahkemelerinde veya bu davalara bakmakla görevli mahkemelerde görülür." denilmektedir. Bu hükümdeki İş Mahkemeleri veya bu davalara bakmakla görevli mahkeme deyimindin, İş Mahkemesi bulunmayan yerlerde İş Mahkemesi`

    `nin görevine giren davalara İş Mahkemesi sıfatıyla bakan asliye hukuk mahkemelerinin kastedildiği anlaşılmaktadır.

    Diğer taraftan 5521 sayılı İş Mahkemeleri Yasası`

    `nın birinci maddesinde, İş Mahkemeleri`

    `nin İş Yasası`

    `na göre işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında iş akdinden veya İş Yasası`

    `na dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının çözümlenmesi ile görevli olduğu belirtildikten sonra, aynı maddenin ikinci (B) fıkrasında bu mahkemelerin İşçi Sigortaları Kurumu ile sigortalılar veya yerine kaim olan hak sahipleri arasındaki uyuşmazlıktan doğan itiraz ve davalara da bakacakları ifade edilmiştir.

    Olayda idari nitelikte bir işlemin iptali istenilmiş olsa bile 506 sayılı Yasa`

    `nın 134. ve 5521 sayılı Yasa`

    `nın 1.maddelerindeki açık hükümler karşısında, anlaşmazlığın, çözümü adli yargının görevine girmektedir.

    Bu itibarla Ankara 9.İdare Mahkemesi`

    `nin 2247 sayılı Yasa`

    `nın 19. maddesi uyarınca yaptığı başvurunun kabulüyle Erzurum İş Mahkemesi`

    `nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

    SONUÇ : Anlaşmazlığın, niteliğine göre davanın adli yargı yerinde görülmesi gerektiğine, bu nedenle Ankara 9.İdare Mahkemesi`

    `nin başvurusunun kabulü ile Erzurum İş Mahkemesi`

    `nin 22.4.1993 gün ve 26-44 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına, 15.11.1993 gününde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.