Hukuk Bölümü 1994/36 E., 1994/36 K.

  • ÇİFTÇİ MALLARINI KORUMA BEKÇİLİĞİ GÖREVİNDEN EMEKLİYE AYRILAN KİŞİ
  • EMEKLİ OLAN KİŞİ
  • KIDEM TAZMİNATI
  • 1475 S. İŞ KANUNU ( 14. maddesi yürülükte ) [ Madde 14 ]
  • 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK... [ Madde 19 ]
  • 5521 S. İŞ MAHKEMELERİ KANUNU [ Madde 1 ]
  • "İçtihat Metni"

    OLAY : Davacı İskilip Çiftçi Mallarını Koruma Başkanlığında 15 sene 29 gün hizmet yaptıktan sonra emekli olduğunu, kendisine kıdem tazminatı ödenmediğini ileri sürerek, kıdem tazminatının miktarının tespit edilerek davalı idareden tahsili istemiyle 10/3/1993 tarihinde adli yargı yerinde dava açmıştır.

    İSKİLİP ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ : (İş Mahkemesi sıfatıyla) 9/11/1993 gün ve 89-350 sayıyla: Koruma bekçilerinin işçi sayılmadıkları yönünde Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 13/9/1984 gün ve 1564-964 sayılı kararından bahisle davanın idare mahkemesinin görevine girdiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, karar temyiz edilmiyerek kesinleşmiştir. Davacı aynı istekle 25/7/1994 tarihinde idare mahkemesine başvurmuştur.

    SAMSUN İDARE MAHKEMESİ : 31/8/1994 gün ve 956 sayıyla: İdare Mahkemesinin görevlerinin 2576 ve 2577 sayılı Yasa'larla belirlendiğini, idari işlemin, idarenin kamu hukuku alanında gördüğü faaliyetlerle ilgili bulunması gerektiğini, Çiftçi Mallarını Koruma Başkanlığında bekçilik görevi yapmış bulunan davacının 506 sayılı Yasa'ya göre Sosyal Güvenlik hakkı bulunduğunu, 1475 sayılı Yasa'ya göre kıdem tazminatı hakkı olduğunu, davanın çözümünde davacının statüsünün değil alacağın niteliğinin önem taşıdığını ve bu tür davaların adli yargı yerinde çözümleneceği yönünde Uyuşmazlık Mahkemesi'nin 29/5/1989 gün ve 11-12 sayılı Kararının bulunduğunu ancak, daha önce adli yargı yerince aynı konuda görevsizlik kararı verildiğini belirterek 2247 sayılı Yasa'nın 19. maddesi uyarınca görevli mahkemenin belirlenmesi istemiyle Uyuşmazlık Mahkemesi'ne başvurulmasına karar vermiş, dosyalar mahkeme Başkanlığının 11/10/1994 gün ve 414 sayılı yazıları ekinde Uyuşmazlık Mahkemesi'ne gönderilmiştir.

    İNCELEME VE GEREKÇE : Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü, Selçuk Tüzün'ün Başkanlığında, Dr.Ekrem Serim, Nursel Aymakoğlu, Zafer Kantarcıoğlu, İrfan Erdinç, Osman Şimşek ve M.Hayri Öztan'ın katılmaları ile yaptığı 14/11/1994 günlü toplantıda, raportör Hâkim Ayten Anıl'ın raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; toplantıya, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı yerine katılan Savcı İsmet Gökalp ile Danıştay Başsavcısı yerine katılan Savcı M.İlhan Dinç'in adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki yazılı düşünceleri doğrultusundaki sözlü açıklamaları da alındıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü :

    Dava, Çiftçi Mallarını Koruma bekçiliği görevinden emekli olan davacının kendisine kıdem tazminatı, ödenmesi istemi ile açılmıştır.

    Davacı, bir kamu kurumu olan Çiftçi Mallarını Koruma Başkanlığında atama ile görev almış bulunmaktadır.

    Davanın konusu, 1/9/1971 günlü, 1475 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre kıdem tazminatı ve diğer özlük haklarının ödenip ödenmeyeceğine ilişkindir. Davanın çözümünde davacının statüsü değil niteliği önem taşımaktadır.

    1475 sayılı İş Kanununun değişik 14. maddesinde, kıdem tazminatına hak kazanmanın şartları ve hesaplanmasındaki esaslar gösterilmiştir. Ayrıca 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 1. maddesinde İş Kanununa dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının İş Mahkemelerinde çözümleneceği belirtilmiştir. Davacının kamu personeli olması, talebin niteliğine göre belirlenen yargı yerinin değiştirilmesini gerektirmiyeceği sonucuna varılmıştır.

    Bu nedenle, özel hukuk ilişkisinden kaynaklanan davanın görülüp çözümlenmesi görevi adli yargı yerine aittir.

    SONUÇ : Anlaşmazlığın, niteliğine göre davanın adli yargı yerinde görülmesi gerektiğine, bu nedenle Samsun İdare Mahkemesi'nin başvurusunun kabulü ile İskilip Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 9/11/1993 günlü, 89-350 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına 14/11/1994 gününde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.