T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ   ESAS NO       : 2021/658 KARAR NO  : 2021/620      KARAR TR  : 29/11/2021

ÖZET: 2247 sayılı Kanun'un 27.maddesi uyarınca usule uygun olmayan BAŞVURUNUN REDDİ gerektiği hk.

 

 

K A R A R

 

Davacı     : K.K.

Davalı      : Bakırköy Nüfus Müdürlüğü (Adli Yargıda)

Davalı      : İçişleri Bakanlığı (İdari Yargıda)           

 

I. DAVA KONUSU OLAY

 

1. Davacı, Suriye uyruklu olup, T.C İçişleri Bakanlığı tarafından adına tanzim edilen geçici koruma kimlik belgesinde, adının Ke., soyadının Kı., ana adının Sı., doğum tarihinin 01/01/1994 olarak tanzim edildiğini, gerçek adının A. el Ke. soyadının B., ana adının N. K., doğum tarihinin 01/07/1994 olduğunu, bu yanlışlık neticesinde mağduriyet yaşadığını, kimlik kaydının bildirdiği şekilde tashihine karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

 

II. UYUŞMAZLIĞA İLİŞKİN BAŞVURU SÜRECİ

 

A. Adli Yargıda

 

2. Bakırköy 4. Asliye Hukuk Mahkemesi E.2021/11, K.2021/89 sayılı dosyada 18/03/2021 tarihinde, "Davanın idari nitelikte olduğu ve idari yönden hallinin gerektiğinden reddine" karar vermiş, kararın istinaf edilmeksizin kesinleştiği anlaşılmıştır.

 

3. Davacı, benzer yöndeki taleple bu kez idari yargı yerinde dava açmıştır.

 

B. İdari Yargıda

 

4. İstanbul 4. İdare Mahkemesi E.2021/941 sayılı dosyada 03/06/2021 tarihli ara kararla, "2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesi'nin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun'un 19. maddesi uyarınca görevli yargı yerinin belirlenmesi için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine" karar vererek, 07/10/2021 tarihli ve E.2021/941 sayılı üst yazı ile Mahkememize müracaat etmiştir. Karar gerekçesinin ilgili kısmı şu şekildedir:

 

"...Olayda davacının 2015 yılında Suriye'den Türkiye'ye geldiği, İstanbul Valiliği tarafından kendisine geçici koruma kimlik belgesi verildiği, bu belgede isim ve soy isminin, doğum tarihinin ve annesinin isminin yanlış yazıldığı, ilk zamanlar Türkçe'yi bilmediği için fark etmediği, bu belgedeki yanlışlıklar sebebiyle hiçbir işlem yapamadığı gerekçesiyle Bakırköy 4. Asliye Hukuk Mahkemesi'ne açılan ad ve soyadı düzeltilmesi istemli davada; 18.03.2021 tarih, E;2021/11. K:2021/89 esas sayılı karar ile davanın idari yargının görevli olduğu gerekçesiyle reddine karar verilmesi üzerine; davacının isim ve soy ismi, doğum tarihi ve anne isminin düzeltilmesi istemiyle 02.04.2021 tarihinde bakılmakta olan davanın açıldığı görülmektedir.

5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 36'ıncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde. "Nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılır." hükmüne yer verilmiştir.

Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun aktarılan hükümlerine göre; nüfus kayıtlarındaki ad soyad doğum tarihi ve anne adının düzeltilmesi istemiyle açılacak davalarda görevli yargı kolunun adlî yargı olduğu açıktır.

Bu durumda, davaya konu uyuşmazlığın çözümünde adli yargı mercilerinin görevli olduğu sonucuna varılmıştır..."

III. İLGİLİ HUKUK

5. 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 1.maddesinde, Uyuşmazlık Mahkemesi; "Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile görevlendirilmiş, adli ve idari yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözmeye yetkili ve bu kanunla kurulup görev yapan bağımsız bir yüksek mahkeme" olarak tanımlanmıştır.

6. Aynı Kanun'un 19. maddesi şöyledir:

“Adli ve idari yargı mercilerinden birisinin kesin veya kesinleşmiş görevsizlik kararı üzerine kendisine gelen bir davayı incelemeye başlayan veya incelemekte olan bir yargı mercii davada görevsizlik kararı veren merciin görevli olduğu kanısına varırsa, gerekçeli bir karar ile görevli merciin belirtilmesi için Uyuşmazlık Mahkemesine başvurur ve elindeki işin incelenmesini Uyuşmazlık Mahkemesinin karar vermesine değin erteler.”

7. Söz konusu Kanun'un "incelemede izlenecek sıra" başlıklı 27. maddesinde de, "Uyuşmazlık Mahkemesi, uyuşmazlık çıkarmaya veya görev uyuşmazlıklarına ilişkin istemleri önce şekil ve süre açısından inceler; yöntemine uymayan veya süresi içinde ileri sürülmemiş istemleri reddeder" düzenlemesine yer verilmiştir.                  

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

A. İlk İnceleme

8. Uyuşmazlık Mahkemesinin Muammer TOPAL'ın başkanlığında, Üyeler Birol SONER, Nilgün TAŞ, Doğan AĞIRMAN, Aydemir TUNÇ, Nurdane TOPUZ ve Ahmet ARSLAN’ın katılımlarıyla yapılan 29/11/2021 tarihli toplantısında; 2247 sayılı Kanun'un 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre, idari ve adli yargı yerleri arasında anılan Kanun’un 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, idari ve adli yargı dosyalarının 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak davacının istemi üzerine son görevsizlik kararını veren mahkemece Uyuşmazlık Mahkemesine gönderildiği ve usule ilişkin işlemlerde herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

B. Esasın İncelenmesi

9. Raportör-Hâkim Engin SELİMOĞLU'nun başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan, ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ'nin ve Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın başvurunun reddine karar verilmesine dair sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:  

10. Dava, Suriye uyruklu davacıya verilen geçici koruma kimlik belgesindeki adı ve soyadı ile doğum tarihi ve anne adının değiştirilmesi istemiyle açılmıştır.

11. Dosya kapsamı çerçevesinde dava konusu olay incelendiğinde, davacının geçici koruma kimlik belgesinde hatalı olduğunu ileri sürdüğü bilgilerin düzeltilmesi talebi üzerine, adli yargı yerinde taleple ilgili idareye başvurması gerektiği gerekçesiyle davanın reddedildiği anlaşılmıştır.

12. İlgili kısımda yer verilen düzenlemelere göre, 2247 sayılı 19. madde kapsamında Uyuşmazlık Mahkemesine başvurulabilmesi için, adli ve idari yargı mercilerinden birisinin diğer yargı kolunu işaret eden kesin veya kesinleşmiş görevsizlik kararının bulunması gerekmektedir.                 

13. Dosyaların incelenmesinde; Bakırköy 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin davacının talebi konusunda idari yönden hallinin gerektiği görüşüyle davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır. Dolayısıyla adli yargı yerince verilmiş idari yargı yerini işaret eden görevsizlik kararı bulunmadığından, 2247 sayılı Kanun'un 19. maddesinde öngörülen adli ve idari yargı mercilerinden birisinin kesin veya kesinleşmiş görevsizlik kararı bulunması koşulu gerçekleşmemiştir.

14. Yukarıda belirtilen hususlar göz önünde bulundurularak, 2247 sayılı Kanun'un 19. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan İstanbul 4. İdare Mahkemesinin E.2021/941 sayılı dosyada 03/06/2021 tarihli gönderme kararına istinaden yaptığı başvurunun, aynı Kanun'un 27. maddesi uyarınca reddine karar verilmesi gerekmiştir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

İstanbul 4. İdare Mahkemesinin E.2021/941 sayılı dosyada 03/06/2021 tarihli gönderme kararına istinaden yaptığı BAŞVURUSUNUN REDDİNE,

29/11/2021 tarihinde, OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

 

Başkan Vekili Muammer TOPAL

Üye Birol SONER

Üye Nilgün TAŞ

Üye Doğan AĞIRMAN

 

 

 

Üye Aydemir TUNÇ

Üye Nurdane TOPUZ

Üye Ahmet ARSLAN