|
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2024/161 KARAR NO : 2024/383 KARAR TR : 07/10/2024 |
ÖZET: Koruyucu aile statüsünün iptal edilmesine ilişkin Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü Koruyucu Aile Komisyonu kararının iptali ve çocuğun koruyucu aileye teslimi istemiyle açılan davanın İDARİ YARGI yerinde çözümlenmesi gerektiği hk. |
K A R A R
Davacılar : 1- G.D
2- M.D
Vekilleri : 1- Av. Y.E.B
2- Av. B.U.A
İdari Yargıda
Davalı : Hatay Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü
Vekili : Av. M.D
Adli Yargıda
Davalı : Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı
Vekili : Av. A. Ö
*
I. DAVA KONUSU OLAY
1.Davacılar vekili dilekçesinde; Kilis Aile Mahkemesinin E.2014/371, K.2014/332 sayılı dosyasında verilen 28/08/2015 tarihli Ek karar ile, küçük Y. Y. hakkında bakım tedbiri kararı verilerek küçüğün koruma altına alındığını, Hatay İl Müdürlüğünün 24/06/2016 tarihli koruyucu aile komisyon toplantısı ile karar alınarak, 27/06/2016 tarihinde küçüğün koruyucu aile sözleşmesi ile davacılara teslim edildiğini, Hatay Valiliği Aile Çalışma ve Sosyal İl Hizmetler Müdürlüğünün, davacı M.D'ye yönelik çocuğun cinsel istismarı suçuna ilişkin suç duyurusu ile 24/02/2021 tarihinde davacılardan koruyucu aile sözleşmesi sonlandırılarak küçüğün alındığını, daha sonra davacı M.D. hakkında anılan suçtan takipsizlik kararı verildiğini ifade ederek, davacılar tarafından, Hatay Aile ve Sosyal İl Hizmetler Müdürlüğüne küçüğün koruyucu aileye teslimi talebiyle yaptıkları başvurunun reddedilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.
II. UYUŞMAZLIĞA İLİŞKİN BAŞVURU SÜRECİ
A. İdari Yargıda
2. Hatay 1. İdare Mahkemesi 27/05/2022 tarih ve E.2022/659, K.2022/800 sayılı kararı ile, davanın görev yönünden reddine karar vermiş, bu karar istinaf yoluna başvurulmaksızın 08/09/2022 tarihinde kesinleşmiştir. Kararın ilgili kısmı şöyledir:
"...Dava dosyasının incelenmesinden; davacıların Kilis Aile Mahkemesi'nin 28.08.2015 tarih ve E:2014/371, K:2015/332 sayılı kararı ile koruma altında bulunan Y.D isimli çocuğun koruyucu ailesi iken Y.D'nin davacılardan M.D'nin kendisini istismar ettiği yönündeki beyanına istinaden koruyucu aile statüsünün sonlandırılarak Hatay Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurunda bulunulduğu, sonrasında anılan iddiaya yönelik olarak M.D hakkında Hatay Cumhuriyet Başsavcılığı'nca başlatılan soruşturma neticesinde takipsizlik kararı verilmesi üzerine davacılar tarafından, daha önce koruyucu ailesi oldukları Y.D isimli çocuğun koruyucu ailesi olma istemiyle yeniden başvuru yapıldığı, yapılan başvurunun Hatay ValiliğiAile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü'nün 24.03.2022 tarih ve E....-3063213 sayılı işlemi ile ''Koruyucu Aile Yönetmeliği'nin 22/3 maddesi ''Komisyonca koruyucu aile statüsü iptal edilen koruyucu aile yanına bir daha çocuk yerleştirilemez'' hükmü uyarınca reddedildiği, anılan işlemin iptali istemiyle de bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Aktarılan Yasa ve Yönetmelik hükümlerinin incelenmesinden, koruyucu aileye ilişkin hizmetlerin, koruyucu ve destekleyici tedbirler arasında sayılan "bakım tedbiri" kapsamında değerlendirildiği görülmektedir. Dolayısıyla, 4787 sayılı Yasa uyarınca küçükler hakkında koruyucu, destekleyici ve sosyal nitelikteki tedbir kararlarının aile mahkemesi tarafından alınacağı hususu gözönüne alındığında, koruyucu aile hizmetlerinden kaynaklanan uyuşmazlıkların da aile mahkemesi tarafından karara bağlanması gerekmektedir.Aktarılan Yasa ve Yönetmelik hükümlerinin incelenmesinden, koruyucu aileye ilişkin hizmetlerin, koruyucu ve destekleyici tedbirler arasında sayılan "bakım tedbiri" kapsamında değerlendirildiği görülmektedir. Dolayısıyla, 4787 sayılı Yasa uyarınca küçükler hakkında koruyucu, destekleyici ve sosyal nitelikteki tedbir kararlarının aile mahkemesi tarafından alınacağı hususu gözönüne alındığında, koruyucu aile hizmetlerinden kaynaklanan uyuşmazlıkların da aile mahkemesi tarafından karara bağlanması gerekmektedir.
Öte yandan, bir işlem ya da kararın idari nitelikte sayılabilmesi için o işlemin veya kararın, bir kamu kurumunca ya da idare örgütü içinde yer alan bir idari makamca verilmiş olması veidarenin, idare hukuku alanında gördüğü idari faaliyetiyle ilgili bulunması gerekir. İdari makam ve mercilerin idare işlevleriyle ilgili, kamu hukuku alanında tesis ettikleri, tek taraflı, doğrudan uygulanabilir nitelikte hukuki tasarruflar olan idari işlemlerin iptali istemiyle açılan davaların idari yargı yerinde görülüp çözümlenmesi gerektiği tartışmasızdır.
Her ne kadar, koruyucu aile yönetmeliği ile idareye koruyucu aile sözleşmesinin imzalanması ve iptali konusunda yetki verilmiş ise de, söz konusu yetkiler idari faaliyetle ilgili bulunmayıp, özel hukuk alanında hüküm ve sonuç doğurmaktadır. Bu kapsamda, davacıların koruyucu aile statüsü, davalı idarece kamu gücü kullanımı ile tek yanlı olarak iptal edilmiş ve yeniden koruyucu aile olmak için yaptığı başvuru reddedilmiş ise de; söz konusu işlemler, küçükler hakkında alınan ''bakım tedbiri'' kapsamında olduğundan ve sonuçlarını özel hukuk alanında doğurduğundan davanın görev yönünden reddi yolunda karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 15/1-a maddesi uyarınca davanın görev yönünden reddine,..."
3. Davacılar vekili, bu kez Kilis Aile Mahkemesinin 28/08/2015 tarih ve E.2014/371, K.2014/332 sayılı kararı ile koruma altına alınan ve Hatay İl Müdürlüğünün 24/06/2016 sayılı koruyucu aile komisyon toplantısı ile 27/06/2016 tarihinde alınan karar ile koruyucu ailesi oldukları küçüğün, koruyucu aile statüsünün askıya alınması kararının kaldırılması ve küçüğün davacı aileye teslimi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.
B. Adli Yargıda
4. Hatay 3. Aile Mahkemesi E.2022/876 ve K.2022/1001 sayılı kararı ile dava konusu edilen talep yönünden çocuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vererek dosyayı Hatay çocuk mahkemesine göndermiş; Hatay Çocuk Mahkemesi ise 2022/183 tedbir dosyasında yapılan yargılama ile 5395 sayılı Kanun'un 8. maddesi uyarınca yetkisizlik kararı vererek dosyayı Kilis Aile Mahkemesine göndermiştir.
5. Kilis Aile Mahkemesi 13/01/2023 tarih ve E.2022/1237, K.2023/55 sayılı kararı ile, uyuşmazlığın çözümünde idari yargı görevli olduğundan davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir. Kararın ilgili kısmı şöyledir:
"...Davacı talebinde özetle; Mahkememiz 28/08/2015 tarih ve 2014/371 Esas 2014/332 kararı ile koruma altına alınan ve Hatay İl Müdürlüğünün 24/06/2016 koruyucu aile komisyon toplantısı ile 27/06/2016 tarihinde alınan karar ile koruyucu ailesi olduğu Y. Y. adlı küçüğün, koruyucu aile statüsünün askıya alınması kararının kaldırılmasını ve küçüğün davacı aileye teslimini talep etmektedir.
Davalı Aile ve Sosyal İl Hizmetler Müdürlüğü'nün savunmasında özetle; anılan işlemin idari işlem olduğunu koruyucu aile yönetmeliğinin 22. Maddesinin 3. Fıkrasına istinaden "komisyonca koruyucu aile statüsü iptal edilen koruyucu aile yanına bir daha çocuk yerleştirilemez" gereğince davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dosya bir bütün olarak değerlendirildiğinde; Davacıların, mahkememizce bakım tedbiri kararıyla koruma altına alınanküçük ile ilgili olarak koruyucu ailesi statüsünün kaldırılması nedeniylekoruyucu aile sıfatlarının iadesine ve koruyucu aile olarak çocuğun kendilerine teslimini talep ettiği, talebin bu niteliği ile idari işleme itiraz mahiyetinde olduğu,2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1- a maddesindeki " İdari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları" kapsamında, idari yargı yerinde görüleceği nazara alınarak, davanın 6100 sayılı HMK'nın 114/1-b ve 115/2 maddeleri gereğinceusulden reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. (Aynı yönde Yargıtay 2. Hukuk Dairesi'nin 23/03/2022 tarihli ve 2021/5900 Esas- 2022/2757 karar nolu ilamı ile kararUyuşmazlık Mahkemesi'nin 07/02/2011 tarih ve 2010/27 Esas 2011/2 karar; 28/052020 tarih ve 2020/312 Esas-321 karar sayılı kararları ).
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Açılan davanın HMK'nın 114/1-b ve 115/2 maddeleri uyarınca USULDEN REDDİNE..."
6. Davacı vekilinin dilekçesi ile 2247 sayılı Kanun’un 14. maddesine göre doğduğunu öne sürdüğü olumsuz görev uyuşmazlığının giderilmesi istemiyle başvurması üzerine, Kilis Aile Mahkemesince adli yargı dava dosyası ile idari yargı UYAP çıktısını Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmiştir.
III. İLGİLİ HUKUK
7. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun "İdari dava türleri ve idari yargı yetkisinin sınırı" başlıklı 2. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi şöyledir:
"(Değişik: 10/6/1994-4001/1 md.)
1. İdari dava türleri şunlardır:
(İptal: Anayasa Mahkemesinin 21/9/1995 tarihli ve E:1995/27, K:1995/47 sayılı kararı ile; Yeniden Düzenleme: 8/6/2000-4577/5 md.)
a) İdarî işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan iptal davaları,
8. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun "Çocuğun Korunması" üst başlığı altında "Koruma önlemleri" başlıklı 346. maddesi şöyledir:
"Çocuğun menfaati ve gelişmesi tehlikeye düştüğü takdirde, ana ve baba duruma çare bulamaz veya buna güçleri yetmezse hâkim, çocuğun korunması için uygun önlemleri alır."
9. 4721 sayılı Kanun'un "Çocukların yerleştirilmesi" başlıklı 347. maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
"Çocuğun bedensel ve zihinsel gelişmesi tehlikede bulunur veya çocuk manen terk edilmiş hâlde kalırsa hâkim, çocuğu ana ve babadan alarak bir aile yanına veya bir kuruma yerleştirebilir.
10. 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu'nun "Amaç" başlıklı 1. maddesi şöyledir:
"Bu Kanunun amacı, korunma ihtiyacı olan veya suça sürüklenen çocukların korunmasına, haklarının ve esenliklerinin güvence altına alınmasına ilişkin usûl ve esasları düzenlemektir."
11. 5395 sayılı Kanun'un "Koruyucu ve destekleyici tedbirler" başlıklı 5. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi şöyledir:
"(1) Koruyucu ve destekleyici tedbirler, çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasını sağlamaya yönelik danışmanlık, eğitim, bakım, sağlık ve barınma konularında alınacak tedbirlerdir. Bunlardan;
...
c) Bakım tedbiri, çocuğun bakımından sorumlu olan kimsenin herhangi bir nedenle görevini yerine getirememesi hâlinde, çocuğun resmî veya özel bakım yurdu ya da koruyucu aile hizmetlerinden yararlandırılması veya bu kurumlara yerleştirilmesine,
Yönelik tedbirdir."
12. 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu’nun "Korunma kararı" başlıklı 22. maddesi şöyledir:
"Korunmaya ihtiyacı olan çocukların reşit oluncaya kadar bu Kanun hükümlerine göre Kurumca kurulan sosyal hizmet kuruluşlarında bakılıp yetiştirilmeleri ve bir meslek sahibi edilmeleri hususundaki gerekli tedbir kararı 3/7/2005 tarihli ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununa göre yetkili ve görevli mahkemece alınır. Bu karar için gerekli belgeler Kurumca düzenlenir ve ilgili mahkemeye gönderilir.
Haklarında derhal korunma tedbiri alınmasında zorunluluk görülen çocuklar mahkeme kararı alınıncaya kadar, bu Kanuna göre kurulmuş kuruluşlarda veya aile yanında mahalli mülki amirin onayı alınmak suretiyle bakım altına alınır.
(Ek fıkra: 6/2/2014-6518/17 md.) Sosyal hizmet kuruluşlarının kendisine teslim edilen çocuk hakkında yapacağı inceleme sonucunda hazırlayacağı raporda, 5395 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi uyarınca çocuğun derhâl korunma altına alınmasını gerektiren bir durum olmadığı ve ailesine teslim edilmesinde herhangi bir sakınca bulunmadığı kanaatine varması hâlinde mülki idare amirinin onayı ile çocuk ailesine teslim edilebilir..."
13. 2828 sayılı Kanun'un "Koruyucu aile" başlıklı 23. maddesi şöyledir:
"Mahkemece korunma kararı alınan korunmaya ihtiyacı olan çocuğun bakımı ve yetiştirilmesi bu Kanuna göre kurulmuş kuruluşlarda olduğu kadar Kurumun denetim ve gözetiminde bir "Koruyucu Aile" tarafından da yerine getirilebilir. (Değişik ikinci cümle: 6/2/2014-6518/18 md.) Koruyucu aileye, korunmaya ihtiyacı olan çocuğun bakımı ve yetiştirilmesine karşılık olarak ikinci fıkra kapsamında ödeme yapılabileceği gibi koruyucu aile bu işi gönüllü olarak da üstlenebilir.
(Değişik ikinci fıkra: 6/2/2014-6518/18 md.) Koruyucu aile hizmeti kapsamında aile yanına yerleştirilen çocukların bakım, eğitim, kurs, okul, yemek ve taşıma servisi, harçlık ve benzeri ihtiyaçları esas alınarak koruyucu ailelere, bu giderlerin tamamına karşılık toplu bir ödeme yapılmasına veya her bir gider türü için ayrı ayrı yapılacak ödemelerin kapsamına, ödeme tutarlarına, yapılacak ödemelerin usul ve esası ile koruyucu ailelerin seçimine, çocukla ilgili sorumluluklarına ve hizmetin işleyişine ilişkin usul ve esaslar, Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle belirlenir ve bu kapsamda verilecek ödemelerden hiçbir kesinti yapılmaz."
14. 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanununun 22 nci ve 23 üncü maddeleri ile 3/6/2011 tarih ve 633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'ye dayanılarak hazırlanmış Koruyucu Aile Yönetmeliği'nin "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinin ilgili kısımları şöyledir:
"(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Akraba veya Yakın Çevre Koruyucu Aile Modeli: Veli ya da vasi dışında kalan kan bağı bulunan akrabalar ya da çocuğun iletişim içinde olduğu veya tanıdığı bakıcı, komşu gibi yakın çevresinde olan, tercih etmeleri halinde en az temel ana, baba eğitimleri kapsamında eğitim almış kişi ve ailelerin sağladığı bakımı,
...
d) Çocuk: Sosyal Hizmetler Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi,22 nci maddesi ve 24 üncü maddesi ile 3/7/2005 tarihli ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi, 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ve 9 uncu maddesi çerçevesinde, hakkında yetkili ve görevli mahkemece verilen korunma kararı, acil korunma kararı ya da bakım tedbiri alınan çocuklar ile hakkında mahallin mülki amiri tarafından acil korunma kararı alınan veya bakım onayı verilen çocuğu,
...
l) Komisyon: Mahalli mülki amirin onayı ile illerde il müdürü veya görevlendirilen il müdür yardımcısı başkanlığında, ilçelerde ise ilçe müdürü başkanlığında biri vakadan sorumlu en az dört sosyal çalışma görevlisinden,sayının yetersiz olması halinde iki sosyal çalışma görevlisinden oluşturulan koruyucu aile komisyonunu,
m) Koruyucu Aile Sözleşmesi: İl (Mülga ibare: RG-24/1/2015-29246) veya ilçe müdürlükleri ile koruyucu aile arasında imzalanan ve koruyucu ailenin yükümlülüklerini kapsayan mahalli mülki amir onaylı belgeyi,
ifade eder."
15. Yönetmeliğin "Komisyon kuruluş ve işleyiş esasları" başlıklı 11. maddesi şöyledir:
"(1) Komisyon, mahalli mülki amirin onayı ile illerde il müdürü veya görevlendirilen il müdür yardımcısı başkanlığında, ilçelerde ise ilçe müdürü başkanlığında, biri vakadan sorumlu olmak üzere en az dört sosyal çalışma görevlisinden, sayının yetersiz olması halinde iki sosyal çalışma görevlisinden oluşur.
(2) Komisyona, koruyucu aile hizmetine ilişkin sosyal çalışma görevlisi veya çocukla ilgili diğer uzmanlar tarafından kendi uzmanlık alanlarıyla ilgili konularda hazırlanan raporlar sunulur. Komisyon ihtiyaç duyduğu kişileri dinleyebilir. Vaka süreci ve çocuğun üstün yararı doğrultusunda karar verilir. Kararlar oy çokluğu ile alınır. Gerekli görülmesi halinde tekrar inceleme yapılmasına karar verilebilir.
(3) İhtiyaç duyulması halinde birden çok komisyon oluşturulabilir.
(4) Koruyucu aile hizmetinin etkin ve verimli yürütülebilmesi için sekretarya işlemleri il (Mülga ibare:RG-24/1/2015-29246) (…) müdürlüklerindeki koruyucu aile birimlerince yürütülür, komisyon için uygun koşullara sahip çalışma ortamları oluşturulur."
16. Yönetmeliğin "Komisyon ve koruyucu aile biriminin görevleri" başlıklı 12. maddesi şöyledir:
"(1) Komisyonca, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, aşağıdaki konularda karar alınır.
a) Koruyucu aile olmak üzere başvuran ailelerin uygunluğu,
b) Koruyucu Aile Belgesi düzenlenmesi,
c) Çocuğun yerleştirileceği aile,
ç) Koruyucu Aile Belgesinin geçerliliği,
d) Çocuğun koruyucu aile ile birlikte yurt dışına çıkması,
e) Çocuğun koruyucu aileden geri alınması,
f) Koruyucu aile statüsünün iptali,
g) Hizmet sürecinde tereddütte kalınan durumların değerlendirilmesi.
(2) Karar, oy çokluğu ile alınır. Kararlarda çekimser oy kullanılamaz. Olumsuz oy kullanan üye tarafından gerekçe karar metnine eklenir.
(3) Komisyon, bulunduğu il veya ilçede belirlediği hedefler doğrultusunda tanıtım çalışmaları, kampanya ve faaliyetleri planlar ve takip eder.
(4) Koruyucu aile biriminin görevleri şunlardır.
a) Başvuruların alınması,
b) Sosyal incelemenin yapılması,
c) Dosya oluşturulması,
ç) Çocuk ile ailenin uyumlaştırılması,
d) Çocuğun aileye yerleştirilmesi,
e) Çocuğun yerleştirilmesi ile aile yanında izlenmesi, bakımı, sağlık durumu ve eğitimine yönelik tedbir kararlarının yerine getirilmesi ve diğer süreçlerin takibi,
f) Koruyucu aile eğitimlerinin planlanması,
g) Koruyucu aile ile ilişkilerin düzenli yürütülmesi,
ğ) Çocuğun öz ailesi ve yakınlarıyla görüştürülmesi ile ilgili planlama yapılması ve uygulanması,
h) Verilecek diğer görevler..."
17. Yönetmeliğin "Koruyucu aile statüsünün iptali " başlıklı 22. maddesi şöyledir:
"1) Aşağıdaki durumların tespiti halinde koruyucu aile statüsü iptal edilir.
a) Çocuğu ihmal ve istismar ettiğinin, kötü muameleye maruz bıraktığının belirlenmesi.
b) Sosyal ilişkileri açısından toplumun norm ve değerlerine aykırı düşen davranışlarının gözlenmesi.
c) Fizik ve ruh sağlığının, çocuğun bakımını etkileyecek derecede bozulmuş olduğunun Devlet ya da üniversite hastanelerince doktor raporu ile belirlenmesi.
ç) 8 inci maddenin dokuzuncu fıkrasının (d) bendine göre sahip olduğu şartı yitirmesi.
d) Mesleki danışmanlık hizmeti ve yönlendirmelere uygun davranmaması.
e) Geçici koruyucu ailenin çocuk yerleştirme önerilerini mazeretsiz olarak üç kereden fazla kabul etmemesi.
2) Birinci fıkrada belirtilen durumların tespiti halinde; sorumlu sosyal çalışma görevlisinin hazırlayacağı rapor, geciktirilmeksizin Komisyona iletilir. Koruyucu aile statüsünün iptaline ilişkin talep hakkında komisyon tarafından en fazla onbeş gün içinde karar verilir.
3) Komisyonca koruyucu aile statüsü iptal edilen koruyucu aile yanına bir daha çocuk yerleştirilemez.
4) Koruyucu aile statüsünün iptaline ilişkin karar, Genel Müdürlük ile il ve ilçe müdürlüklerine en kısa sürede bildirilir."
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
A. İlk İnceleme
18. Uyuşmazlık Mahkemesinin Kenan YAŞAR'ın Başkanlığında, Üyeler Doğan AĞIRMAN, Eyüp SARICALAR, Seyfi HAN, Ahmet ARSLAN, Mahmut BALLI ve Bilal ÇALIŞKAN’ınkatılımlarıyla yapılan 07/10/2024 tarihli toplantısında; 2247 sayılıKanun'un 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre, olay kısmında belirtildiği üzere, adli ve idari yargı yerleri arasında anılan Kanun'un 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, adli yargı dosyasının 15. maddede belirtilen hüküm doğrultusunda davacı vekilinin istemi üzerine son görevsizlik kararını veren Mahkemece, ekinde idari yargı dosyasının UYAP çıktısı ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesine gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.
B. Esasın İncelenmesi
19. Raportör-Hâkim Şerife ÖZDOĞAN'ın davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan, ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra, gereği görüşülüp düşünüldü:
20. Dava,Hatay Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü kurumunda bakım ve koruma altında bulunançocuğun koruyucu ailesi olma istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin, Hatay Valiliği Aile ve Sosyal Hizmetler Müdürlüğü işleminin iptali ve çocuğun koruyucu aileye teslimi talebiyle açılmıştır.
21. Dava dosyasının incelenmesinden; davacıların Kilis Aile Mahkemesinin 28/08/2015 tarih ve E.2014/371, K.2015/332 sayılı kararı ile, koruma altında bulunan Y. Y. isimli çocuğun koruyucu ailesi ikenY. Y.'ındavacılardan M.D'nin kendisini istismar ettiği yönündeki beyanına istinaden koruyucu aile statüsünün sonlandırılarak Hatay Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurunda bulunulduğu, sonrasında anılan iddiaya yönelik olarak M.D hakkında Hatay Cumhuriyet Başsavcılığınca başlatılan soruşturma neticesinde takipsizlik kararı verilmesi üzerine davacılar tarafından, daha önce koruyucu ailesi oldukları Y. Y. isimli çocuğun koruyucu ailesi olma istemiyle yeniden başvuru yapıldığı, yapılan başvurunun Hatay ValiliğiAile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğünün 24/03/2022 tarih ve E....-3063213 sayılı işlemi ile ''Koruyucu Aile Yönetmeliği'nin 22/3 maddesi ''Komisyonca koruyucu aile statüsü iptal edilen koruyucu aile yanına bir daha çocuk yerleştirilemez'' hükmü uyarınca reddedildiği, anılan işlemin iptali istemiyle de yargı yolu uyuşmazlığına konudavanın açıldığı anlaşılmaktadır.
22. Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri uyarınca aile mahkemelerinin, korunma ihtiyacı olan veya suça sürüklenen çocukların korunması ve haklarının güvence altına alınması için koruyucu ve destekleyici tedbirlere karar verebilecekleri hususunun tartışmasız olduğu; ancak, somut olayda mahkemece çocuklar hakkında akraba ve yakın çevre koruyucu aile hizmet modeli kapsamında bakım tedbiri uygulanmasına karar verildiği, bakım tedbiri kapsamında davacılara koruyucu aile statüsünü verenin Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Hatay İl Müdürlüğü ve bunun iptalini yapan kurumun da aynı idare olduğu, yapılan işlemin idari nitelikte olduğu, idari işleme karşı açılan davanın da 2577 sayılı Kanun’un 2/1-a maddesindeki idarî işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan iptal davaları kapsamında olduğu anlaşıldığından, davacılar tarafından açılan bu davanın da idari yargı yerinde görülmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
23. Yukarıda belirtilen hususlar göz önünde bulundurularak, Hatay 1. İdare Mahkemesinin 27/05/2022 tarih ve E.2022/659, K.2022/800 sayılı görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Davanın çözümünde İDARİ YARGININ GÖREVLİ OLDUĞUNA,
B. Hatay 1. İdare Mahkemesinin 27/05/2022 tarih ve E.2022/659, K.2022/800 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA,
07/10/2024 tarihinde OY BİRLİĞİYLE KESİN OLARAK karar verildi.
Başkan Vekili Üye Üye Üye
Kenan Doğan Eyüp Seyfi
YAŞAR AĞIRMAN SARICALAR HAN
Üye Üye Üye
Ahmet Mahmut Bilal
ARSLAN BALLI ÇALIŞKAN