T.C.

UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2024/56

KARAR NO : 2024/80

KARAR TR : 04/03/2024

ÖZET: 2247 sayılı Kanun'un 14. maddesinde öngörülen davada tarafların aynı olması koşulunu taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Kanun'un 27. maddesi uyarınca REDDİ gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İSKİ)

Vekili : Av. B.Y

İdari Yargıda

Davalı : İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı (Pendik Vergi Dairesi Müdürlüğü)

Adli Yargıda

Davalılar :1- A.G 2- B.M.G 3- E.G 4- H.G 5- Y.G

Vekili : Av. T. M.Ş

I. DAVA KONUSU OLAY

1.Davacı vekili, İstanbul Anadolu 10. İcra Müdürlüğünün E.2013/8 sayılı icra takip dosyasında, ilama dayalı alacağın cebr-i icra yolu ile tahsili aşamasında kesilen ve Pendik Vergi Dairesi Müdürlüğüne ödenen 7.742,60 TL tahsil harcının, ilamın ortadan kalkmış olması nedeniyle iadesi yönünde icra müdürlüğünce verilen karara rağmen iade edilmemesine yönelik 30/09/2021 tarih ve E.93536498-250.02.02-779267 sayılı işlemin iptali ile ödenen tahsil harcının iadesi istemiyle, Pendik Vergi Dairesi Müdürlüğüne karşı idari yargı yerinde dava açmıştır.

II. UYUŞMAZLIĞA İLİŞKİN BAŞVURU SÜRECİ

A. İdari Yargıda

2. İstanbul 6. Vergi Mahkemesi 07/02/2022 tarih ve E.2022/306, K.2022/346 sayılı kararı ile, davanın görev yönünden reddine kesin olarak karar vermiş ve bu karar kesinleşmiştir. Kararın ilgili kısmı şöyledir:

"..Dava dosyasının incelenmesinden; İstanbul Anadolu 10. İcra Müdürlüğünün E.2013/8 sayılı dosyasından başlatılan icra takibinde, davacıdan tahsil edilen 7.742,60 TLicra tahsil harcının iade edilmemesine ilişkin davalı idarenin 30.09.2021 tarih ve E.93536498-250.02.02-779267 sayılı işleminin iptali ile ödenen tahsil harcının iadesi istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Uyuşmazlığın özü, İstanbul Anadolu 10. İcra Müdürlüğünün E.2013/8 sayılı dosyasında, davacıdan tahsil edilen icra tahsil harcına ilişkin olduğu, Uyuşmazlık Mahkemesi'nin 20.02.2017 tarih ve E:2016/523, K:2017/13 sayılı ve müstekar hale gelen kararındada belirtildiği üzere; dava konusu işlemin, özel hukuk ilişkisinden doğan ve adli yargının konusuna giren bir işlem olduğu, icra dairesine ödenen harçların, kanuna aykırılığı iddiasının şikayet yoluyla icra mahkemesinde çözümleneceği; mahkemenin incelemeyi, söz konusu icra dosyası üzerinde yaparak, anılan işlemin Kanuna uygun olup olmadığı hususunda karar vereceği, adli yargılamanın bir parçasını oluşturan bu uyuşmazlığın, icra dairesinin tesis ettiği bir işlemden kaynaklandığı gözetildiğinde, bu işlemin yasaya uygun olup olmadığının adli yargı yerince çözümlenmesinin gerektiği ve söz konusu işleme karşı vergi dairesine başvuru yapılmış olmasının uyuşmazlıkta idari yargı yerini görevli hale getirmeyeceği sonucuna varılmıştır..."

3. Davacı vekili, bu kez Pendik Vergi Dairesi Müdürlüğünün 30/09/2021 tarih ve E.93536498-250.02.02-779267 sayılı işlemin hukuka aykırı olduğunun tespiti ile ödenen tahsil harcının iadesi talebiyle davalılar Ayşe Güner, B.M.G, E.G, H.G ve YusufGüner'ekarşı adli yargı yerinde dava açmıştır.

B. Adli Yargıda

4. İstanbul Anadolu 15. İcra Mahkemesi 19/07/2023 tarih ve E.2022/243, K.2023/498 sayılı kararı ile, uyuşmazlığın çözümünde idari yargı görevli olduğundan davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine kesin olarak karar vermiştir. Kararın ilgili kısmı şöyledir:

"...İstanbul Anadolu 10. İcra Müdürlüğü'nün 2013/8Esas sayılı İcra Dosyasının incelenmesinde; takibe dayanak İstanbul Anadolu 20. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2012/574 Esas 2012/860 Karar sayılı ilamının kesinleşmeden takibe konulmuş olduğu, ilam kesinleşmeden borçlu kurum tarafından dosya bedelinin banka hesaplarına depo edildiği, 2013/8 sayılı takip dosyasındanyapılan ödeme nedeniyle 7.742,60-TL tahsil harcının kesilmiş ve vergi dairesine aktarılmış olduğunu, dayanak mahkeme dosyasının geçirdiği evreler neticesinde ortadan kaldırıldığı, icra müdürlüğünce İİK 40.maddesinin uygulanmış olduğu, alacaklı tarafından yapılan ödemenin yanında tahsil harcının yanında icra müdürlüğünce Gelir İdaresi Başkanlığına yazı yazıldığı, Gelir İdaresi Başkanlığı İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Pendik Vergi Dairesi Müdürlüğünce tahsil harcının cebri icra yoluyla ödenmiş olması nedeniyle harcın iade edilmeyeceğinin bildirildiği görülmüştür.

Dava; harcın iadesi talepli şikayet istemine ilişkindir.

Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; icra müdürlüğünün vergi sorumlusu sıfatının tahsil harcının tahsil edilmesiyle birlikte sona erdiği, istemin niteliği itibariyle Vergi müdürlüğünün yapmış olduğu işlemin iptaline ilişkin olduğu, bu hususta mahkememizin yetkili olmadığı çözüm yerinin idari yargı içerisinde vergi mahkemeleri olduğu anlaşıldığından HMK'nun 114/1-b ve115/2 maddeleri uyarınca yargı yoluna ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle şikayetin usulden reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur..."

III. İLGİLİ HUKUK

5. Anayasa'nın "Uyuşmazlık Mahkemesi" başlıklı 158. maddesinin ilgili kısmı şöyledir:

"Uyuşmazlık Mahkemesi adli ve idari yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözümlemeye yetkilidir..."

6. 12/06/1979 tarihli ve 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un "Mahkemenin görevi" başlıklı 1. maddesinin birinci fıkrası şöyledir:

“ Uyuşmazlık Mahkemesi; Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile görevlendirilmiş, adli ve idari yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözmeye yetkili ve bu kanunla kurulup görev yapan bağımsız bir yüksek mahkemedir…”

7. 2247 sayılı Kanun'un "Olumsuz görev uyuşmazlığı" başlıklı 14. maddesi şöyledir:

“Olumsuz görev uyuşmazlığının bulunduğunun ileri sürülebilmesi için adli ve idari yargı mercilerinin tarafları, konusu ve sebebi aynı olan davada kendilerini görevsiz görmeleri ve bu yolda verdikleri kararların kesin veya kesinleşmiş olması gerekir.

Bu uyuşmazlığın giderilmesi istemi, ancak davanın taraflarıncaileri sürülebilir.”

8. 2247 sayılı Kanun'un "İncelemede izlenecek sıra" başlıklı 27. maddesi şöyledir:

"Uyuşmazlık Mahkemesi, uyuşmazlık çıkarmaya veya görev uyuşmazlıklarına ilişkin istemleri önce şekil ve süre açısından inceler; yöntemine uymayan veya süresi içinde ileri sürülmemiş istemleri reddeder."

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

A. İlk İnceleme

9. Uyuşmazlık Mahkemesinin Rıdvan GÜLEÇ'in Başkanlığında, Üyeler Nilgün TAŞ, Eyüp SARICALAR, Muharrem ÜRGÜP, Ahmet ARSLAN, Mahmut BALLI ve Bilal ÇALIŞKAN'ın katılımlarıyla yapılan 04/03/2024 tarihli toplantısında; Raportör-Hâkim Dr. Berrak YILMAZ'ın 2247 sayılı Kanun’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan, ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın 2247 sayılı Kanun’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği gerektiği yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra, gereği görüşülüp düşünüldü:

10. Başvurunun incelenebilmesi için 2247 sayılı Kanun'un 14. maddesinde öngörülen koşulların bulunması gerektiği tartışmasızdır.

11.Mevzuat kısmında belirtilen düzenlemelere göre,Uyuşmazlık Mahkemesince 14. maddesi kapsamında olumsuz görev uyuşmazlığının varlığından söz edebilmek için de; adli veidari yargı yerleri tarafından konusu, tarafı ve sebebi aynı olan davalarda kesin olarak verilmiş veya kesinleşmiş görevsizlik kararlarının bulunması gerekmektedir.

12. Dava dosyalarının incelenmesinden; İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü aleyhine, Tuzla ilçesi, Orhanlı 3 pafta, 295 parsel sayılı taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığı iddiası ile tazminat talepli olarak İstanbul Anadolu 7. Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan E.2012/574 sayılı davanın kabul edilmesi üzerine icra takibine konu olduğu ve İstanbul Anadolu 10. İcra Müdürlüğünün E.2013/8 sayılı dosyası ile başlatılan icra takibinde 7.742,60 TL tahsil harcının Pendik Vergi Dairesi Müdürlüğü hesabına aktarıldığı anlaşılmaktadır. Yapılan temyiz başvurusu üzerine anılan mahkeme kararının Yargıtay 5. Hukuk Dairesi tarafından bozulması ve ilk derece mahkemesinin bozma ilamına uyma kararı sonrası davacı İSKİ vekilinin İstanbul Anadolu 10. İcra Müdürlüğünün 2013/8 sayılı dosyasında kesilen7.742,60 TL tahsil harcının iadesi talebi Pendik Vergi Dairesi Müdürlüğünün 30/09/2021 tarih ve E-93536498-250.02.01-779267 sayılı işlemiyle reddedilmiştir. Davacı söz konusu işlemin iptali ve ödenen tahsil harcının iadesi talebiyle Pendik Vergi Dairesi Müdürlüğüne karşı İstanbul 6. Vergi Mahkemesinde dava açmıştır. Mahkemenin görevsizlik kararı vermesi üzerine davacı bu kez söz konusu işlemin hukuka aykırı olduğunun tespiti ile ödenen tahsil harcının iadesi talebiyle bu kez Ayşe Güner, B.M.G, E.G, H.G ve Y.G 'e karşı İstanbul Anadolu 15. İcra Mahkemesinde dava açmıştır.

13. Görüldüğü üzere, idari yargı yerinde açılan davanın davalısı Pendik Vergi Dairesi Müdürlüğü olmasına karşılık; adli yargı yerinde gerçek kişiler olan davalılara karşı dava açıldığı, dolayısıyla davanın davalı taraflarının aynı olmadığı dikkate alındığında; adli ve idari yargı yerleri arasında görev uyuşmazlığı oluştuğundan söz etmenin de mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır. Bu bağlamda olayda, 2247 sayılı Kanun'un 14. maddesinde öngörülen koşullar gerçekleşmemiştir.

14. Yukarıda belirtilen hususlar göz önünde bulundurularak; 2247 sayılı Kanun'un 14. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan başvurunun, aynı Kanun'un 27. maddesi uyarınca reddi gerekmiştir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

2247 sayılı Kanun'un 14. maddesinde öngörülen koşulları taşımayanBAŞVURUNUN, aynı Kanun'un 27. maddesi uyarınca REDDİNE,

04/03/2024 tarihinde OY BİRLİĞİYLE KESİN OLARAK karar verildi.

Başkan Üye Üye Üye

Rıdvan Nilgün Eyüp Muharrem

GÜLEÇ TAŞ SARICALAR ÜRGÜP

Üye Üye Üye

Ahmet Mahmut Bilal

ARSLAN BALLI ÇALIŞKAN