Hukuk Bölümü 2006/88 E., 2006/97 K.

  • OLUMSUZ GÖREV UYUŞMAZLIĞI
  • 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK... [ Madde 14 ]
  • 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK... [ Madde 27 ]
  • 3194 S. İMAR KANUNU [ Madde 18 ]
  • "İçtihat Metni"

    O L A Y: Kırşehir İli Merkez Yenice Mahallesi Garipler Mevkiindeki 378 ada, 21 parsel sayılı 4838 m2 miktarındaki taşınmaz, Bayram Ekici, Veli Ekici ve Rıza Ekici adına 1/3 oranında tapuda kayıtlıyken yapılan düzenleme sonucunda 3170 ada, 5 imar parseli olduğu ve 520 m2 miktarındaki imar parselinin Hasan Ekici adına tescil edildiği ileri sürülerek, Hasan Ekici adına verilen tapunun iptali ve asıl hissedarlar adına tescilinin yapılması istemiyle Bayram Ekici tarafından 22/10/2001 tarihinde adli yargı yerinde dava açılmıştır.

    Davaya müdahil olarak katılan Rıza Ekici ve Veli Ekici mirasçıları vekilince, 520 m2 büyüklüğündeki 3170 ada 5 imar parselinin; davacılara ait 378 ada 21 parselden alınan 488 m2 ile Hasan Ekici'ye ait 378 ada 22 parselden alınan 32 m2'den oluşturulduğu, bu imar parselinin 488/520 hissesinin Bayram Ekici, Rıza Ekici ve Veli Ekici'ye, 32/520 hissesinin de Hasan Ekici'ye ait olması ve bu şekilde tescil edilmesi gerekirken, 520 m2'nin tamamının Hasan Ekici adına tescil edilmiş olması nedeniyle, tapunun iptali ile 488/520 hissesinin 1/3 oranında eşit hisselerle davacılar adına, 32/520 hissesinin de Hasan Ekici adına tesciline karar verilmesi talep edilmiştir.

    KIRŞEHİR 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ; 1.10.2002 gün ve E:2002/688; K:2002/772 sayı ile, davanın kabulü yolundaki 14/3/2002 gün ve E:2001/763; K:2002/335 sayılı kararının, dosya içeriğine ve toplanan delillere göre; çekişmeli 3170 ada 5 parsel sayılı taşınmazın, İmar Yasası'nın 18.madde uygulamasıyla oluştuğunun anlaşıldığı, bilindiği üzere; yürürlükten kalkmış bulunan 6785 sayılı İmar Yasası'nın 42, daha sonra yürürlüğe girmiş olan 3194 sayılı İmar Yasası'nın 18. maddesine göre, belediyeler, yerleşme yerler ile bu yerlerdeki yapılaşmaların planlarını, fen, sağlık ve çevre koşullarına uygun biçimde oluşturulmasını sağlamak amacıyla imar sınır içerisinde bulunan binalı ve binasız arsa ve arazileri maliklerinin veya diğer hak sahiplerinin olurlarını aramaksızın (hamur kuralını) uygulamak suretiyle birbirleriyle, yol fazlası ile kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, bağımsız paylı veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya, resen tapu işlemlerini yapmaya yetkili olduğu, 2981 sayılı Yasa'nın 3290 sayılı Yasa ile değişik 10/C maddesinin de aynı doğrultuda hüküm getirdiği, gerek imar kanunları ile yapılan parselasyon işlemlerinin gerekse imar affı yasalarında öngörülen imar ıslah çalışmalarının bir idari karara dayandığı, idari karara yönelik davaların inceleme yeri de idari yargı olduğundan, bu uygulamalar sonucu oluşan çap kayıtlarının iptali isteğiyle açılan davalar, kayıtların oluşumuna esas alınan, diğer bir söyleyişle tapu kaydının illeti ve sebebi sayılan idari kararın değiştirilmesi veya ortadan kaldırılması sonucunu doğuracağından, idari karar idari yargı yerinde ortadan kaldırılmadıkça genel yargıda tapu sicilindeki gerekli düzeltmenin yapılamayacağı, böyle olunca, davaya bakmak genel mahkemelerin görevi haricinde kaldığından, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, esas hakkında hüküm kurulmasının yerinde görülmediği gerekçesiyle YARGITAY BİRİNCİ HUKUK DAİRESİ'nin 12.6.2002 gün ve E:2002/6889; K:2002/7492 sayılı kararıyla bozulması üzerine, bozma kararına uymak suretiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

    Davacı vekili, bu kez, aynı istemle, 6.11.2002 tarihinde idari yargı yerinde dava açmıştır.

    KIRIKKALE İDARE MAHKEMESİ; 15.11.2002 gün ve E:2002/762; K:2002/742 sayı ile, davacının isteminin tapu tescilinin iptali istemi mi yoksa bunun dayanağı olan imar uygulamasının iptali istemi mi olduğunun anlaşılamadığı, imar uygulamasının iptali isteniyorsa buna ilişkin encümen kararının tarih ve sayısının da belirtilmediğinin görüldüğü gerekçesiyle dilekçenin reddine karar vermesi üzerine, davacı vekilince, 9.12.2002 tarihinde yenilenen dilekçe ile, imar uygulamasının ve dağıtım cetvelinin doğru olmasına rağmen Tapu Sicil Müdürlüğünce yapılan yanlışlıkla ihtilaf konusu parselin tamamının Hasan Ekici adına tescil edildiği belirtilerek, yanlış tescil işleminin iptaline, 488/520 hissenin Bayram Ekici, Rıza Ekici ve Veli Ekici adına, 32/520 hissenin de Hasan Ekici adına tescil edilmesi istemiyle dava açılmıştır.

    KIRIKKALE İDARE MAHKEMESİ; 30.12.2002 gün ve E:2002/882; K:2002/878 sayı ile, davanın, Hasan Ekici adına kayıtlı taşınmazın Hasan Ekici'den terkin edilerek davacılar adına tescil edilmesi istemiyle açıldığı, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 25. maddesinde, "Kadastro Mahkemesi taşınmaz mal mülkiyetine ve sınırlı ayni haklara, tapuya tescil ve şerh edilecek veyahut beyanlar hanesinde gösterilecek sair haklara, sınır ve ölçü uyuşmazlıklarına, kadastroyu ve tapu sicilini ilgilendiren benzeri davalara ve özel kanunlarca kendisine verilen işlere bakar" hükmünün yer aldığı, dava dosyasının incelenmesinden, davacılar vekilinin Kırşehir Belediyesi'nce yapılan imar uygulaması sonucu oluşan 3170 ada 5 sayılı imar parselinin, davacılara ait kadastro 378 ada 21 parselden alınan 488 m2 ile Hasan Ekici'ye ait 378 ada 22 parselden alınan 32 m2'den oluştuğu, imar uygulamasının ve buna uygun dağıtım cetvelinin doğru olduğu, imar uygulamasına ilişkin herhangi bir itirazlarının olmadığı belirtilerek, tapu sicil müdürlüğünce kesinleşen imar uygulamasının tapuya kaydı sırasında 3170 ada 5 sayılı parselin tamamının Hasan Ekici adına tescil edildiği iddia edilerek bu tescilin iptali ile tescilin imar uygulamasına uygun bir şekilde 488/520 hissenin davacılar adına, 32/420 hissenin Hasan Ekici adına tesciline karar verilmesi istemiyle bu davanın açıldığının görüldüğü, olayda, dava konusu taşınmazın mülkiyet hakkının tespitine ilişkin uyuşmazlığın görüm ve çözümünün adli yargı mercilerinin görev alanına girdiği açık olduğundan, bu davanın görüm ve çözümünde mahkemelerinin görevsiz bulunduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, DANIŞTAY ALTINCI DAİRESİ'nin 4.11.2004 gün ve E:2003/1684; K:2004/5314 sayılı kararıyla onanmak suretiyle kesinleşmiştir.

    İNCELEME VE GEREKÇE:

    Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü'nün, Ahmet AKYALÇIN'ın Başkanlığında, Üyeler: Dr. Atalay ÖZDEMİR, M. Lütfü ÜÇKARDEŞLER, Serap AKSOYLU, Z.Nurhan YÜCEL, Abdullah ARSLAN ve Levent ÖZÇELİK'in katılımlarıyla yapılan 5.6.2006 günlü toplantısında;

    I-İLK İNCELEME :Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

    Adli ve idari yargı yerleri arasında anılan Yasa'nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, adli yargı dosyasının, davacı vekilinin istemi üzerine Asliye Hukuk Mahkemesi'nce Uyuşmazlık Mahkemesi'ne gönderildiği, Başkanlıkça, idari yargı dosyasının da ilgili mahkemesinden getirtildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

    II-ESASIN İNCELENMESİ : Raportör-Hakim Nurdane TOPUZ'un davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Danıştay Savcısı Gülen AYDINOĞLU'nun, davada adli yargının görevli olduğu yolundaki yazılı ve sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

    Dava, Kırşehir Belediyesi'nce, 3170 ada 5 sayılı imar parselinin, davacılara ait 378 ada 21 parselden alınan 488 m2 ile Hasan Ekici'ye ait 378 ada 22 parselden alınan 32 m2'den oluşturulduğu halde, 3170 ada 5 sayılı parselin tamamının Hasan Ekici adına tescil edildiği ileri sürülerek, bu tescilin iptali ile 488/520 hissenin davacılar adına, 32/520 hissenin ise Hasan Ekici adına tesciline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

    2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı" başlığını taşıyan 2. maddesinin 1 numaralı bendinde, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları; idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları ile tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar, idari dava türleri olarak sayılmıştır.

    Olayda, her iki yargı yerinde de açılan dava, İdare Mahkemesi'nin dilekçe ret kararı üzerine yenilenen dava dilekçesinde daha açık bir şekilde ifade edildiği üzere, imar planında ve dağıtım cetvelinde gösterilenin aksine Tapu Sicil Müdürlüğünce yapılan yanlışlıkla ihtilaf konusu parselin tamamının Hasan Ekici adına tescil edildiği iddiasına dayanmaktadır.

    Bu durumda, davada, tapu kayıtlarına dayanak teşkil eden imar planına ilişkin işlemlerin iptali istenilmemiş olduğundan, ortada idari yargı yetkisi kapsamına giren bir idari dava bulunduğundan söz etmek olanaksızdır.

    Bu durum karşısında, tapu iptali ve tescil davasının, Medeni Kanun hükümlerine göre çözümlenmesinde adli yargı yerleri görevli bulunmaktadır.

    Açıklanan nedenlerle, Asliye Hukuk Mahkemesi'nce verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

    SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Kırşehir 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce verilen 1.10.2002 gün ve E:2002/688;K:2002/772 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 5.6.2006 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.