Sanık                        : H.M.

             O L A Y                      : Sivil kişi sanık H.M.'ın, 18.10.2000 günü, saat 09:00 sıralarında, bir gün önce Kavaklı-Asardere mevkiine attığı ağın akıntı ile sürüklenmesi sonucu ağını aramak maksadıyla Gölcük Poyraz Limanı Askeri Yasak Bölgesine girdiği, böylece, askeri yasak bölgeye girmek suçunu işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan Askeri Ceza Kanunu'nun 57/2 maddesi delaletiyle Türk Ceza Kanunu'nun 135/1. maddesi uyarınca cezalandırılması istemiyle Donanma Komutanlığı Askeri Savcılığı'nın 7.11.2000 gün ve E:2000/1412, K:2000/445 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

 DONANMA  KOMUTANLIĞI  ASKERİ MAHKEMESİ:  29.3.2001 gün  ve E:2001/277, K:2001/108 sayıyla; sanığa yüklenen eylemin, 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu’nun 26. maddesinde düzenlenen suçu oluşturduğu, bu nedenle sanığı yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Gölcük Asliye Ceza Mahkemesi'ne gönderilmiştir. 

            GÖLCÜK ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 14.6.2001 gün ve E:2001/369, K:2001/755 sayıyla; sanığa yüklenen eylemin Türk Ceza Kanunu'nun 135. maddesinde düzenlenen suça uyduğu, bu nedenle yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, Gölcük Cumhuriyet Başsavcılığı'nca, Mahkememize gönderilmiştir.

 İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ali HÜNER'in Başkanlığında, Üyeler; Cengiz ERDOĞAN, Refik DİZDAROĞLU, Keskin KAYLAN, Necmettin ÖZKAN, Recep SÖZEN, M. Sadık LİMAN'ın  katılımlarıyla yapılan 30.12.2002 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’ in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Derya YAMAN'ın, davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

 USULE İLİŞKİN İNCELEME:

Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmemiştir. Askeri ve adli yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur. Esasa ilişkin inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir.

ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

 353 Sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu’nun  "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir. 

            "Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu’nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu’nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu’na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir. 

            Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında, görevsizlik kararı veren adli yargı yerince, sanığa yüklenen suçun 1632 sayılı Yasa'nın 57. maddesi uyarınca yapılan atıf suretiyle "askeri suç" kapsamında olduğu gerekçesine yer verilmiş ise de; olay kısmında ve yerel mahkemelerin görevsizlik kararlarında belirlendiği üzere, yüklenen eylem, balık avlamak üzere atılan ağın sürüklenmesi nedeniyle, sanığın ağını aramak amacıyla deniz askeri yasak bölgesine girmesinden ibarettir. İddianame içeriğine göre, sanığa yüklenen eylemin sübutu halinde 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler Ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu'nun 26. maddesinde düzenlenmiş bulunan  "askeri yasak bölgeye girmek" suçunu oluşturabileceği anlaşılmaktadır. Bu suçun da askeri bir suç olmadığı, askeri bir suça bağlı bulunmadığı kuşkusuzdur.

             Sanığın sivil kişi olması nedeniyle 353 sayılı Yasa'nın, asker olmayan (sivil) kişilerin askeri mahkemelerde yargılanma koşullarını belirleyen 11. maddesi ile benzer düzenlemenin yer aldığı 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu'nun EK.6. maddesi yönünden değerlendirilme yapılması gerekmektedir. Sanığa yüklenen suçun, 353 sayılı Yasa'nın 11 ve Askeri Ceza Kanunu'nun Ek. 6. maddelerinde yer almaması karşısında davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Gölcük Asliye Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

             SONUÇ         : Davanın çözümünde aDLİ yargı yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Gölcük Asliye Ceza Mahkemesi'nin 14.6.2001 günlü, E:2001/369, K:2001/755 sayılı görevsizlik KARARININ kaldırılmasına, 30.12.2002 günü KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ ile karar verildi.