T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ   ESAS NO       : 2020/465 KARAR NO  : 2020/657       KARAR TR  : 26/10/2020

ÖZET: 5510 sayılı Kanundan kaynaklı geçmiş dönem prim borcu tahakkuk ettirilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyleaçılan davanın ADLİ YARGI YERİNDE görülmesi gerektiği hk.

 

 

 

 

 

 

 

K A R A R

 

 

          Davacı                             : 2654 Sayılı Emirdağ Tarım Kredi Kooperatifi

          Vekili                             : Av. L.İ.K.

          Davalı                           : Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı (İdari Yargıda)

          Davalı                           : Afyonkarahisar Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü (Adli Yargıda)

          Vekili                             : Av. İ.A.

 

          O L A Y                        :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 42.348,85.-TL tutarında geçmiş dönem prim borcu tahakkuk ettirilmesine ilişkin 17.05.2019 tarih ve 51970800-202.01.01-E.7474335 sayılı Emirdağ Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğü işleminin, hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek iptali ve ihtirazi kayıtla yatırılan primin yasal faiziyle birlikte iadesi istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

AFYONKARAHİSAR İDARE MAHKEMESİ: 23/06/2019 gün ve 2019/385 esas, 2019/407 sayılı dosyada, "5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Sağlık Sigortası Kanunu’nun 2. maddesinde Kanun’un kapsamı “Bu Kanun, sosyal sigortalar ile genel sağlık sigortasından yararlanacak kişileri, işverenleri, sağlık hizmeti sunucularını, bu Kanunun uygulanması bakımından gerçek kişiler ile her türlü kamu ve özel hukuk tüzel kişilerini ve tüzel kişiliği olmayan diğer kurum ve kuruluşları kapsar” şeklinde belirtildikten sonra; aynı Kanun’un “Uyuşmazlıkların Çözüm Yeri” başlıklı 101. maddesinde, “Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, bu Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıkların iş mahkemelerinde görüleceği” hükmü yer almaktadır.

Dava dilekçesi ve eklerinin incelenmesinden, davacı kooperatif bünyesinde C.E. İsimli kişinin hamal olarak çalıştığından bahisle 42.348,85.-TL tutarında geçmiş dönem prim borcu tahakkuk ettirilmesine ilişkin 17.05.2019 tarih ve 51970800-202.01.01-E.7474335 sayılı davalı idare işleminin; hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istemiyle görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Yukarıda anlatılanlar ile aktarılan mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde bakılan uyuşmazlığın 5510 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasından kaynaklandığı ve aksine hüküm bulunmadığı görüldüğünden uyuşmazlığın adli yargının (İş Mahkemelerinin) görev alanına girdiği anlaşılmaktadır.

Açıklanan nedenlerle, davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 15/1-a maddesi uyarınca görev yönünden reddine" dair verdiği karar istinaf başvurusunun kesin olarak reddedilmesiyle 12/12/2019 tarihinde kesinleşmiştir.

Davacılar vekili bu kez benzer istemle adli yargı yerinde dava açmıştır.

EMİRDAĞ 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 18.06.2020 gün ve E:2020/33 sayılı ara kararı ile “5510 sayılı kanunu 102. Maddesi gereğince idare mahkemesinin görevli olduğu" gerekçesiyle "2247 sayılı kanunun 19.maddesi gereğince, idare mahkemesinin de görevsizlik kararı da dosya içerisine alınarak, dosyanın tomarıyla uyuşmazlık mahkemesine gönderilmesine, Uyuşmazlık Mahkemesinden karar dönünceye kadar yargılamanın tehirine karar vererek her iki dava dosyasını 21/07/2020 tarih ve 2020/33 sayılı üst yazısı ile Mahkememize göndermiş, başvuru 19/08/2020 tarihi itibarıyla Mahkememiz kayıtlarına girmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE:

Uyuşmazlık Mahkemesinin Burhan ÜSTÜN’ün başkanlığında, Üyeler Şükrü BOZER, Mehmet AKSU, Birol SONER, Aydemir TUNÇ, Nurdane TOPUZ ve Bilal ÇALIŞKAN’ın katılımlarıyla yapılan 26.10.2020 tarihli toplantısında:

I-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; Asliye Hukuk Mahkemesince, 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesine göre başvuruda bulunulmuş olduğu, adli yargı dosyasının, ekinde idari yargı dosyası ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hâkim Engin SELİMOĞLU’nun, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, 5510 sayılı Kanundan kaynaklı 42.348,85.-TL tutarında geçmiş dönem prim borcu tahakkuk ettirilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır..

          5510 sayılı Kanun’un 88. maddesinde; "4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalıları çalıştıran işveren, bir ay içinde çalıştırdığı sigortalıların primlerine esas tutulacak kazançlar toplamı üzerinden bu Kanun gereğince hesaplanacak sigortalı hissesi prim tutarlarını ücretlerinden keserek ve kendisine ait prim tutarlarını da bu tutara ekleyerek en geç Kurumca belirlenecek günün sonuna kadar Kuruma öder"

          (…)Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci, 102 nci ve 106 ncı maddeleri hariç, diğer maddeleri uygulanır. Kurum, 6183 sayılı Kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı ile diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkileri kullanır.

          Kurum, 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen alacakları hariç olmak üzere her türlü alacağın teminatını teşkil etmek üzere Yeni Türk Lirası ve/veya yabancı para birimi üzerinden ticari işletme, taşınır ve/veya taşınmaz rehni dahil olmak üzere her türlü teminat almaya yetkilidir.

          Kurumun 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen prim ve diğer alacakları amme alacağı niteliğinde olup, imtiyazlı alacaktır. Kurumun taraf olduğu her türlü dava ve icra takiplerinin kısmen veya tamamen aleyhe neticelenmesi halinde 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununda yazılı tazminat ve cezalar Kurum hakkında uygulanmaz.

          Kurumun prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulamasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde Kurumun alacaklı biriminin bulunduğu yer iş mahkemesi yetkilidir. Yetkili iş mahkemesine başvurulması alacakların takip ve tahsilini durdurmaz(…)

          Denilmiş;

          Öte yandan, 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu’nun 37. maddesinin üçüncü fıkrasında, “Süresi içinde ödenmeyen sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası primleri, işsizlik sigortası primleri, idarî para cezaları, gecikme zamları, katılım payları Kurum alacağına dönüşür ve bu alacakların tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci, 102 nci ve 106 ncı maddeleri hariç diğer maddeleri uygulanır”

          Hükmü yer almıştır.

          Olayda, ihbar üzerine yapılan denetim sonucu davacı kooperatif nezdinde 02/11/2011-01/10/2015 tarihleri arasında hamal olarak çalıştığı tespit edilen işçi nedeniyle 42.348,85.-TL tutarında geçmiş dönem prim borcu tahakkuk ettirilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açıldığı anlaşılmıştır.

          O halde, söz konusu ödeme emrine karşı açılan davada, 5510 sayılı Yasa’nın yukarıda yer verilen 88/19 maddesi gözetildiğinde İş Mahkemesinin görevli olduğu kuşkusuzdur.

Belirtilen nedenlerle, Emirdağ 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 18.06.2020 gün, E:2020/33 sayılı ara kararına istinaden yaptığı başvurunun reddi gerekmiştir.

             

              S O N U Ç: Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, Emirdağ 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 18.06.2020 gün, E:2020/33 sayılı ara kararına istinaden yaptığı BAŞVURUNUN REDDİNE, 26.10.2020 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

 

 

 

Başkan Burhan ÜSTÜN

Üye Şükrü BOZER

Üye Mehmet AKSU

Üye Birol SONER

 

 

 

 

 

 

Üye Aydemir TUNÇ

Üye Nurdane TOPUZ

Üye   Bilal ÇALIŞKAN