Hukuk Bölümü 2000/54 E., 2000/64 K.

  • 657 S. DEVLET MEMURLARI KANUNU [ Madde 74 ]
  • 657 S. DEVLET MEMURLARI KANUNU [ Madde 45 ]
  • 1475 S. İŞ KANUNU ( 14. maddesi yürülükte ) [ Madde 56 ]
  • 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK... [ Madde 14 ]
  • 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK... [ Madde 15 ]
  • 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK... [ Madde 27 ]
  • 4046 S. ÖZELLEŞTİRME UYGULAMALARI HAKKINDA KANUN [ Madde 9 ]
  • 4046 S. ÖZELLEŞTİRME UYGULAMALARI HAKKINDA KANUN [ Madde 22 ]
  • 5521 S. İŞ MAHKEMELERİ KANUNU [ Madde 1 ]
  • "İçtihat Metni"

    OLAY : TAKSAN A.Ş. Genel Müdürlüğünde kapsam dışı personel olarak çalışmakta iken, bu kuruluşun 18.8.1998 tarih ve 98/58 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı ile özelleştirme kapsamına alınması üzerine, 4046 sayılı Yasa'nın 22. ve geçici 9. maddeleri ile 657 sayılı Yasa'nın 45 ve 74. maddeleri uyarınca Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü İdari İşler Şube Müdürlüğünde memur kadrosuna naklen atanarak 15.1.1999 tarihinde bu görevine başlayan davacı, Şirket izin kullanma talimatına göre 1997 yılı için hak kazandığı 18 günlük ücretli izin hakkının kullandırılmadığından bahisle, sözkonusu süreye ilişkin izin ücretleri karşılığı olarak şimdilik 20,000,000.- liralık kısmının, yasal faiziyle birlikte ödenmesine hükmedilmesi istemiyle, 5.4.1999 gününde idari yargı yerinde dava açmıştır.

    ANKARA 4. İDARE MAHKEMESİ; 13.4.1999 gün ve E: 1999/332, K: 1999/360 sayı ile; davanın, işçi statüsünde çalışan davacıya kullanmadığı yıllık izin süresi için izin ücreti ödenmesi istemiyle açıldığı; işçi ile işveren arasındaki davaların 5521 sayılı Yasa'nın 1. maddesi gereğince iş mahkemelerinin görevine girdiği; 1475 sayılı İş Kanunu'nun 56. maddesinde yer alan izin ücretlerinin ödenmemesinden doğan uyuşmazlığın görüm ve çözümünde iş mahkemelerinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

    Davacı, bu kez, fazlaya ilişkin talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla kullandırılmayan izin sürelerine ilişkin ücret alacağından şimdilik 10,000,000.- liralık kısmının, yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsiline hükmedilmesi istemiyle, 8.11.1999 gününde adli yargı yerinde dava açmıştır.

    ANKARA 4. İŞ MAHKEMESİ; 11.4.2000 gün ve E: 1999/2169, K: 2000/204 sayı ile, davalı Şirketin %99,998 oranındaki MKEK hisselerinin, 18.8.1998 tarih ve 98/58 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı ile özelleştirme kapsamı ve programına alındığı; Bayındırlık ve İskan Bakanlığı emrine atanmış olan davacının, özelleştirme kapsamına ve programına alınan davalı Şirkette kapsam dışı personel olarak çalıştığı döneme ait kullanmadığı ve yeni işyerinde de kullandırılmayan yıllık ücretli izin haklarının ödenmesi isteminden doğan davanın idari yargı yerinde görülmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar da, temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir. İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü'nün, Ali HÜNER'in Başkanlığında, Üyeler: Mahir Ersin GERMEÇ, Dr. Mustafa KILIÇOĞLU, Sabriye KÖPRÜLÜ, Ayla ALKIVILCIM, Dr. Serdar ÖZGÜLDÜR ve Hıfzı ÇUBUKLU' nun katılımlarıyla yapılan 18/12/2000 günlü toplantısında, Raportör-Hakim İsa YEĞENOĞLU'nun davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Danıştay Savcısı O. Cem ERBÜK'ün davada idari yargının görevli olduğu yolundaki yazılı ve sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

    USULE İLİŞKİN İNCELEME:

    Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, adli ve idari yargı yerleri arasında anılan Yasa'nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu ve dava dosyalarının 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak, davacının istemi üzerine son görevsizlik kararını veren mahkemece Uyuşmazlık Mahkemesi'ne gönderildiği anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık görülmemiş, esas inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir.

    ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

    Dava, kapsam dışı personele kullandırılmayan yıllık ücretli izin karşılığı parasal haklarının ödenmesi isteminden ibarettir.

    233 sayılı KHK. hükümlerine tabi bir İktisadi Devlet Teşekkülü olan Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumunun (MKEK) Bağlı Ortaklığı olarak anılan KHK. eki listede yer alan TAKSAN-Takım Tezgahları Sanayii ve Ticaret A.Ş.'ndeki MKEK hisselerinin (%99.998), 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine Ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 3/a. maddesi ile verilen yetkiye dayanılarak, özelleştirme kapsam ve proğramına alınmasına Özelleştirme Yüksek Kurulunca karar verilmiş olup; aynı Yasa'nın 4. maddesi ile, Başbakana bağlı kamu tüzel kişiliğine sahip ve özel bütçeli olarak kurulan Özelleştirme İdaresi Başkanlığının, özelleştirme programına alınan kuruluşlardan, anonim şirket statüsünde olan ve anonim şirket haline dönüştürülen kuruluşların sermayelerindeki kamu payı %50'nin altına düşünceye, diğerlerinde ise özelleştirme uygulamaları sonucu devredildikleri tarihe kadar bunların sermaye miktarını tespit etmek, kuruluş, birleşme veya bölünmelerinde gerekli düzenlemeleri yapmak, mal varlıkları ile hak ve yükümlülüklerine ilişkin esasları tespit etmek, hesapları ve faaliyetleri ile ilgili her türlü düzenlemeyi yapmak, bu işlemleri kolaylaştırıcı tedbirleri almak, kanuni sınırlamalar saklı kalmak kaydıyla, kuruluşların mali, idari ve hukuki yapıları ile ilgili olarak düzenlemeler yapmak ve belirtilen diğer hususlarla görevli ve yetkili olduğuna işaret edilmiştir.

    Anılan 4046 sayılı Yasa'nın 22. maddesinde, özelleştirme proğramına alınan, özelleştirilen, faaliyeti durdurulan, küçültülen, kapatılan veya tasfiye edilen kuruluşlarda çalışan 657 sayılı Yasa'ya tabi personel ile kapsam dışı personel dahil, sözleşmeli personelin "kamu personeli" olduğu ifade edilmiş ve bunların diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nasıl nakledilecekleri ile özlük ve diğer haklarına ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir.

    Yukarıdan beri açıklandığı üzere, TAKSAN A.Ş., özelleştirme sürecine girmiş olmakla birlikte sermayesinin %99.998'i oranındaki MKEK hisselerinin satışı henüz tamamlanmadığından kamu kuruluşu niteliğini sürdürmekte olup, davacının da bu kuruluşta çalıştığı dönemdeki statüsü itibariyle, 4046 sayılı Yasa'da açıkça belirtilmiş olan "kamu personeli" olduğu kuşkusuzdur. Bu durumda, çalıştığı dönemdeki statüsü itibariyle kamu personeli olan davacı ile bir kamu kuruluşu olduğu çekişmesiz bulunan TAKSAN A.Ş. arasındaki ilişkinin, idare hukuku ilkelerine dayanan ve idare hukuku kurallarıyla düzenlenen bir kamu hukuku ilişkisi olduğu açıktır.

    Belirtilen tüm bu hususlar ile 1.3.1996 tarih ve 22567 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış bulunan Uyuşmazlık Mahkemesi'nin 22.1.1996 gün ve E: 1995/1, K: 1996/1 sayılı kararıyla, özelleştirme kapsamında bulunan kuruluşlarda kapsam dışı statüde çalışan personelin kurumları ile olan ilişkilerinden doğan anlaşmazlıkların çözüm yerinin idari yargı olduğuna ve konunun 2247 sayılı Yasa'nın 30. maddesi uyarınca bu doğrultuda ilke kararına bağlanmasına karar verilmiş olması karşısında, davacıya kapsam dışı personel olarak çalıştığı döneme ilişkin kullanmadığı yıllık ücretli izin haklarına karşılık bir ödeme yapılıp yapılamayacağından doğan uyuşmazlık konusu davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinde belirtilen "genel hizmetlerden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklar" kapsamında, idari yargı yerinde çözümlenmesi gerekeceği açıktır.

    Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesi'nce verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

    SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Ankara 4. İdare Mahkemesi'nin 13.4.1999 günlü, E: 1999/332, K: 1999/360 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 18.12.2000 gününde KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ ile karar verildi.