OLAY : Sivil kişi sanıklar D.F., A.G., V.B., Y.Z., M.K.T., Y.K., M.B., N.M., K.K. ve M.B.'un 9/6/1997 günü müşteki kuruma ait insan, hayvan ve vasıta girmesi yasak olan, etrafı tel çit ile çevrili araziye izinsiz olarak girmek suretiyle "yetkili mercilerin emirlerine riayetsizlik" suçunu işledikleri ileri sürülerek eylemlerine uyan Türk Ceza Yasası'nın 526/1. maddesi uyarınca cezalandırılmaları istemiyle Karapınar Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 5/6/1997 gün ve 102-35 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

KARAPINAR SULH CEZA MAHKEMESİ: 23/9/1997 gün ve 51-145 sayıyla; suç günü sivil kişi sanıkların Atış Poligonu Grup Komutanlığı sahasına izinsiz olarak girip hayvan otlattıkları ve bu suretle yüklenen suçu işledikleri gerekçesiyle cezalandırılmalarına karar vermiş, kararın Karapınar Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından temyiz edilmesi üzerine;

YARGITAY 2. CEZA DAİRESİ: 29/4/1998 gün ve 5463-5388 sayılı ilamı ile; öncelikle suça konu arazinin "Devletin askeri menfaati icabı olarak girilmesi menedilmiş" yerlerden olup olmadığının araştırılması, şayet söz konusu yer bu nitelikte ise, yüklenen suçun Türk Ceza Yasası'nın 135/1. maddesine uygun düşeceği, bu halde de 1632 sayılı Askeri Ceza Yasası'nın 57/2., 2845 sayılı Devlet Güvenlik Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 9/son., 353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu'nun 11/A. maddelerine göre davanın çözümünün askeri mahkemelerin görevine gireceği, aksi halde, koşulları mevcut ise 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu çerçevesinde durumun tartışılmasının gerektiği ve görev hususu düşünülmeden karar verilmiş olması nedeniyle hükmün bozulmasına karar vermiştir.

KARAPINAR SULH CEZA MAHKEMESİ: 3/11/1998 gün ve 113-296 sayıyla; sanıklar hakkında açılan kamu davasında, suçun sübutu halinde Türk Ceza Yasası'nın 135. maddesi hükmünün uygulanma ihtimali bulunduğu açıklanarak delillerin tartışılıp değerlendirilmesinin askeri mahkemeye ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

GENELKURMAY BAŞKANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 19/2/1999 gün ve 317- 102 sayıyla; olay yerinin Askeri Yasak Bölge veya Askeri Güvenlik Bölgesi olmadığının Genelkurmay Başkanlığının 8 Şubat 1999 günlü yazısı ile bildirildiği, sanıklara yüklenen eylemin Atış Poligonu Grup Komutanlığına ait etrafı çit ile çevrili araziye izinsiz girip hayvan otlatmaktan ibaret olup bu eyleminde 353 sayılı Yasa'nın 11/A maddesine giren suçlardan olmadığı, 22/12/1995 gün ve 1995/36-37 sayılı kararı ile de Uyuşmazlık Mahkemesinin aynı konuda davanın çözümünün adli yargı yerine ait olduğu yolunda kararının bulunduğu açıklanarak yargılamanın adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşmiştir.

Böylece, adli ve askeri yargı yerleri arasında 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde, olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuş, dosya Genelkurmay Başkanlığı Askeri Savcılığı'nın 8/4/1999 gün ve 1068 Evrak sayılı yazısı ile Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığı'na gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Mustafa Bumin'in Başkanlığında, Üyeler; Teoman Üneri, Zeki Aslan, Seydi Yetkin, Ferhat Ferhanoğlu, M. Münip Emre, A. Necmi Özler'in katılımlarıyla yapılan 18/6/1999 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma Büyükeren'in davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa Ekinci ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı İrfan Yılmazlar'ın davanın çözümünün adli yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Yasası'nın asker olmayan (sivil) kişilerin askeri mahkemelerde yargılanma koşullarını düzenleyen 11/A maddesinde; "Askeri Ceza Yasası'nın 55, 56, 57, .......... maddelerinde yazılı suçlar"la ilgili davalara askeri mahkemelerde bakılacağı öngörülmektedir.

1632 sayılı Askeri Ceza Yasası'nın 57/2. maddesinde; "Türk Ceza Yasası'nın 135. maddesinde yazılı fiilleri işleyenler bu maddede gösterilen cezalarla cezalandırılır." denilmektedir.

Türk Ceza Yasası'nın 135/1. maddesinde; "Devletin askeri menfaati icabı olarak girilmesi menedilmiş olan yerlere veya toprak, su veya hava mıntıkalarına gizlice veya iğfal ile girenin" cezalandırılacağı hükmü yer almaktadır.

Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında; adli mahkemece verilen görevsizlik kararında, yüklenen suçun sübutu halinde sanıklar hakkında Türk Ceza Yasası'nın 135. maddesinin uygulanma ihtimali bulunduğu gerekçesine yer verilmiş ise de; olay yerinin askeri yasak bölge veya askeri güvenlik bölgesi olmadığı Genelkurmay Başkanlığı'nın 8/2/1999 gün ve HRK,:

0925-18-99/Pl.Hrk.D.As.Güv. ve Hd.Hiz.Ş. sayılı yazısından anlaşılmaktadır. Bu durumda; Karapınar Atış Poligonu Grup Komutanlığı'na ait arazinin, devletin askeri menfaati icabı girilmesi menedilen yerlerden olmadığı açıktır. Sivil kişi sanıklara yüklenen eylem, Karapınar Atış Poligonu Grup Komutanlığına ait etrafı tel çit ile çevrili araziye izinsiz olarak girip hayvan otlatmaktan ibaret olup 353 sayılı Yasa'nın 11/A maddesine giren suçlardan değildir.

Açıklanan nedenlerle, davanın adli yargı yerinde çözümlenmesi, bu nedenle Karapınar Sulh Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

SONUÇ : Anlaşmazlığın niteliğine göre, davanın adli yargı yerinde görülmesi gerektiğine, bu nedenle Karapınar Sulh Ceza Mahkemesi'nin 3/11/1998 gün ve 113-296 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına 18/6/1999 gününde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.