|
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/241 KARAR NO : 2023/302 KARAR TR : 17/04/2023 |
ÖZET: 2247 sayılı Kanun'un 24. maddesinde öngörülen "kararlar arasındaki çelişki yüzünden hakkın yerine getirilmesinin olanaksız bulunması" koşulunu taşımayan BAŞVURUNUN REDDİ gerektiği hk. |
K A R A R
Hüküm Uyuşmazlığının
Giderilmesini İsteyen,
Davacı : İ. S
Karşı Taraf : 1- Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı
Vekili : Av. C. A
2- Keçiören Kaymakamlığı
I. İDARİ YARGIDA DAVA SÜRECİ
A. Dava Konusu Olay
1. Davacı tarafından, çevreyi rahatsız edecek biçimde sarhoşluk eylemini işlediğinden bahisle adına kesilen idari para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen 08/06/2021 tarih ve 2021060866bd40004422 ana takip dosya numaralı ödeme emrinin iptali istemiyle idari yargı yerinde dava açılmıştır.
B. Yargılama Aşamaları
2. Ankara 8. İdare Mahkemesi 31/05/2022 tarih ve E.2021/2525, K.2022/1433 sayılı kararı ile, "davacıya idari yaptırım kararının 07.08.2020 tarihinde tebliğ edilmesine rağmen davacı tarafından iptali istemiyle herhangi bir dava açılmadığı gibi idari para cezasının vadesinde ödenmediği hususu göz önüne alındığında, amme alacağının tahsili amacıyla 6183 sayılı Kanun hükümleri uyarınca düzenlenen dava konusu ödeme emrinde hukuka aykırılık görülmediği" gerekçesiyle davanın reddine karar vermiş, davacı tarafça bu karara karşı istinaf yoluna başvurulması sonucu da Ankara Bölge İdare Mahkemesi 10. İdari Dava Dairesinin 08/12/2022 tarih ve E.2022/4983, K.2022/5654 sayılı kararı ile, istinaf başvurusunun incelenmeksizin reddine kesin olarak karar verilmiştir.
II. ADLİ YARGIDA DAVA SÜRECİ
A. Dava Konusu Olay
3. Davacı, hakkında sarhoş olarak başkalarının huzur ve sükununu bozacak şekilde davranışlarda bulunmak kabahati nedeniyle adına düzenlenen idari para cezasının iptali istemiyle adli yargı yerine başvuruda bulunmuş, adli yargı yerince başvuru süresi geçmiş olsa da "davacıya yapılan tebliğin usulsüz olduğu" tespit edilerek işin esası incelenmiştir.
B. Yargılama Aşamaları
4. Ankara 1. Sulh Ceza Hâkimliği 20/12/2022 tarih ve D.İş. 2022/6638 sayılı kararı ile, "itiraz edenin çevreyi rahatsız edecek biçimde üzerine atılı sarhoşluk kabahatini işlediği sabit görülmekle, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun 28/8/a maddesi gereğince itirazın reddine" kesin olarak karar vermiştir.
III. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNDEN İSTEK
5. Davacı, idari yargı tarafından verilen kararda, "davacının idari para cezasına yasal süresinde itiraz etmediği ve amme alacağının kesinleştiği" gerekçesiyle aleyhe karar verildiğini; idari para cezasına karşı yapılan itiraz başvurusunda ise, adli yargı merciince "idari para cezasının tebliğinin usulsüz ve itirazın süresinde olduğunun" tespit edildiğini ileri sürerek, ortaya çıkan hüküm uyuşmazlığının giderilmesi maksadıyla Uyuşmazlık Mahkemesine başvuruda bulunmuştur.
6. Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığınca, UYAP üzerinden dava dosyalarına erişim izinleri alınarak dosyaların Raportörce incelenmesi sağlanmış, dosya kapsamına göre Danıştay Başsavcısının ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının yazılı düşüncelerinin istenilmesine lüzum görülmemiştir.
IV. İLGİLİ HUKUK
Mevzuat
7. 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un "Mahkemenin görevi" başlığını taşıyan 1. maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
"Uyuşmazlık Mahkemesi; Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile görevlendirilmiş, adli, idari ve askeri yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözmeye yetkili ve bu kanunla kurulup görev yapan bağımsız bir yüksek mahkemedir."
8. 2247 sayılı Kanun'un 24. maddesi şöyledir:
"1 nci maddede gösterilen yargı mercileri tarafından, görevle ilgili olmaksızın kesin olarak verilmiş veya kesinleşmiş, aynı konuya ve sebebe ilişkin, taraflarından en az biri aynı olan ve kararlar arasındaki çelişki yüzünden hakkın yerine getirilmesi olanaksız bulunan hallerde hüküm uyuşmazlığının varlığı kabul edilir."
V. İNCELEME VE GEREKÇE
İlk İnceleme
9. Uyuşmazlık Mahkemesinin Muammer TOPAL’ın Başkanlığında, Üyeler Nilgün TAŞ, Doğan AĞIRMAN, Eyüp SARICALAR, Ahmet ARSLAN, Mahmut BALLI ve Bilal ÇALIŞKAN'ın katılımlarıyla yapılan 17/04/2023 tarihli toplantısında; Raportör-Hâkim Murat UÇUR'un, 2247 sayılı Kanun’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan, ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın başvurunun reddi gerektiği yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
10. 2247 sayılı Kanun'un 24. maddesinde anılan hükme göre, hüküm uyuşmazlığının ortaya çıkabilmesi için:
a) Uyuşmazlık doğuran hükümlerin, adli ve idari yargı mercileri tarafından verilmesi,
b) Konu, dava sebebi ve taraflardan en az birinin aynı olması,
c) Her iki kararın da kesinleşmiş olması,
d) Kararlarda davanın esasının hükme bağlanması,
e) Kararlarda arasındaki çelişki nedeniyle hakkın yerine getirilmesinin olanaksız olması
koşullarının birlikte gerçekleşmesi aranmaktadır.
11. Hüküm uyuşmazlığı bulunduğu ileri sürülen idari ve adli yargı kararlarının incelenmesinden, ortada Ankara 8. İdare Mahkemesinin 31/05/2022 tarih ve E.2021/2525, K.2022/1433 sayılı kararı ile Ankara 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 20/12/2022 tarih ve D.İş 2022/6638 sayılı kararı olmak üzere idari ve adli yargı yerlerince verilmiş ve kesinleşmiş kararlar bulunduğu, davaların konularının, sebeplerinin ve taraflarından en az birinin aynı olduğu anlaşılmıştır.
12. Bununla birlikte, idari yargı yerince verilen davanın reddine yönelik "davacıya idari para cezasının tebliğine rağmen yasal süresinde dava açmadığı ve kesinleşen amme alacağının tahsiline yönelik ödeme emrinde hukuka aykırılık görülmediği"gerekçesi ile bu davadan sonra yapılan itiraz başvurusu üzerine adli yargı yerince davacıya yapılan tebligatın usulüne uygun olmadığı ve işin esasına geçilmesine karar verilmesine rağmen, itirazın kabul edilmeyerek kesin olarak reddedildiği ve kabahate konu amme alacağının kesinleştiği, bir başka deyişle, bu amme alacağının tahsili maksadıyla ödeme emri düzenlenebileceği, dolayısıyla kararlar arasında bu yönden bir hakkın yerine getirilmesini olanaksız kılan bir çelişkinin bulunmadığı belirlenmiştir. Zira her iki karar da davanın reddi yönündedir.
13. İdare Mahkemesi ile Sulh Ceza Hakimliği kararları arasında hüküm uyuşmazlığı bulunduğunun kabulü için gerekli olan koşullardan, "kararlar arasındaki çelişki yüzünden hakkın yerine getirilmesinin olanaksız bulunması" koşulunun gerçekleşmediği değerlendirilmiştir. Bu durumda, adli ve idari yargı yerlerinde verilen kararlar arasındaki çelişki dolayısıyla hüküm uyuşmazlığı bulunduğundan söz edilemez.
14. Yukarıda belirtilen hususlar gözönünde bulundurularak, 2247 sayılı Kanun’un 24. maddesinde öngörülen "kararlar arasındaki çelişki yüzünden hakkın yerine getirilmesinin olanaksız bulunması" koşulunu taşımayan başvurunun reddi gerekmiştir.
VI. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
2247 sayılı Kanun'un 24. maddesinde öngörülen "kararlar arasındaki çelişki yüzünden hakkın yerine getirilmesinin olanaksız bulunması" koşulunu taşımayan BAŞVURUNUN REDDİNE,
17/04/2023 tarihinde, OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye
Muammer Nilgün Doğan Eyüp
TOPAL TAŞ AĞIRMAN SARICALAR
Üye Üye Üye
Ahmet Mahmut Bilal
ARSLAN BALLI ÇALIŞKAN