Vekili                      : Av. N.G.

Davalılar                 : 1- Gençlik ve Spor Bakanlığı Spor Genel Müdürlüğü

Vekilleri                  : Av. C.B. & Av. B.D.

                                 2- İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili                      : Av. Y.C.

                                 3- Başakşehir Belediye Başkanlığı

Vekili                      : Av. E.A.

Dahili Davalı           : Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Vekili                      : Av. S.T. 

O L A Y  : Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davacıların İstanbul İli, Başakşehir İlçesi, İkitelli-2 Mahallesi, Altınşehir mevkiinde kain, 18 pafta, 266, 267, 268 ve 269 parsel sayılı taşınmazların hisseli maliki olduklarını, taşınmazların imar planında “konut uygulama alanı, olimpiyat köyü alanı, olimpiyat parkı alanı’ olarak ayrıldıklarını, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 6.000 TL’nin dava tarihinden itibaren ilamın kesinleşme tarihine kadar yasal faizi, kesinleşme tarihinden ödeme tarihine kadar ise Anayasa’nın 46/son maddesi uyarınca kamu alacaklarına uygulanacak en yüksek faizi ile birlikte, davalı idarelerden tahsiline karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle, görev itirazında bulunmuştur.

Davalı Başakşehir Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesi ve ön inceleme duruşmasında özetle, görev itirazında bulunmuştur.

Dahili davalı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na izafeten İstanbul Muhakemat Müdürlüğü vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesi ve ön inceleme duruşmasında özetle, görev itirazında bulunmuştur.

Küçükçekmece 3. Asliye Hukuk Mahkemesi; 22.04.2013 gün ve E:2012/397 sayı ile davalılar vekillerinin görev itirazlarının reddine karar vermiştir.

Davalılardan Başakşehir Belediye Başkanlığı ile dahili davalı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı vekillerinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresinde verdikleri dilekçe üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8. maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile 2981 sayılı Yasanın 13.maddesinin (c) bendi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem’’  bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Sedat ÇELENLİOĞLU ve Ayhan AKARSU’nun katılımlarıyla yapılan 30.09.2013 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan Başakşehir Belediye Başkanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile dahili davalı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı vekillerinin anılan Yasanın 10/2. maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazlarının reddedilmesi ve dahi 12/1.maddede belirtilen süre içinde Başakşehir Belediye Başkanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı vekillerinin başvuruda bulunmaları üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalı Başakşehir Belediye Başkanlığı ile dahili davalı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı açısından 10.maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Filiz BUDAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı M. BAYHAN ile Danıştay Savcısı M. Ali GÜMÜŞ’ün davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacıların hisseli taşınmazlarına, imar planlarında “konut uygulama alanı, olimpiyat köyü alanı, olimpiyat parkı alanı” olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 6.000 TL’nin dava tarihinden itibaren ilamın kesinleşme tarihine kadar yasal faizi, kesinleşme tarihinden ödeme tarihine kadar ise Anayasa’nın 46/son maddesi uyarınca kamu alacaklarına uygulanacak en yüksek faizi ile birlikte, davalı idarelerden tahsili istemiyle açılmıştır.

3194 sayılı İmar Kanunu’nun “Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması” başlıklı 8. maddesinde;  “Planların hazırlanmasında ve yürürlüğe konulmasında aşağıda belirtilen esaslara uyulur.

                a) Bölge planları; sosyo - ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

                b) İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. (Değişik dördüncü cümle: 8/8/2011- KHK-648/21 md.) Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar.

                Belediye ve mücavir alan dışında kalan yerlerde yapılacak planlar valilik veya ilgilisince yapılır veya yaptırılır. Valilikçe uygun görüldüğü takdirde onaylanarak yürürlüğe girer. (Değişik üçüncü cümle: 8/8/2011- KHK-648/21 md.) Onay tarihinden itibaren valilikçe tespit edilen ilan yerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. İtirazlar valiliğe yapılır, valilik itirazları ve planları onbeş gün içerisinde inceleyerek kesin karara bağlar.

                Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

                Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

                İmar planları alenidir. Bu aleniyeti sağlamak ilgili idarelerin görevidir. Belediye Başkanlığı ve mülki amirlikler, imar planının tamamını veya bir kısmını kopyalar veya kitapçıklar haline getirip çoğaltarak tespit edilecek ücret karşılığında isteyenlere verir.

                c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmüne yer verilmiştir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin 04.03.1992 tarihli 1/25.000 ölçekli Mahmutbey-İkitelli yöresi Çevre Düzeni Revizyon Nazım İmar Planı ile “04.03.1992” tarihli 1/5000 ölçekli Küçükçekmece-İkitelli Kentsel ve Bölgesel Yeşil Alan Nazım İmar Planında “Şehir Parkı” alanı olarak, 02.02.2001 tasdik tarihli Küçükçekmece-İkitelli Atatürk Olimpiyat Parkı Nazım İmar Planında “Dere Koruma Kuşağı”da, 17.11.2006 tasdik tarihli Küçükçekmece Altınşehir Revizyon Nazım İmar Planında, 14.03.2008 tasdik tarihli Altınşehir Revizyon Nazım İmar Planında ve yürürlükte olan 21.09.2011 tasdik tarihli 1/5000 ölçekli Altınşehir Güvercintepe Nazım İmar Planında “Park Alanında”,  15.06.2009 tarihli 1/100.000 ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planında; “Meskun Alanlarda” kaldığı, taşınmazlara idarelerce fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazların bedellerinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarelerce 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacıların hissedar oldukları taşınmazların bedellerinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın, başvurusunun kabulü ile, davalı Başakşehir Belediye Başkanlığı ile dahili davalı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı vekillerinin görev itirazlarının Küçükçekmece 3. Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın gerekmiştir. 

SONUÇ      : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Başakşehir Belediye Başkanlığı ile dahili davalı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı vekillerinin GÖREV İTİRAZLARININ REDDİNE İLİŞKİN Küçükçekmece 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 22.04.2013 gün ve E:2012/397 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 30.09.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.