İzmit 15. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi: 25.4.1995 gün ve 1995/97-159 sayı ile; sanığın "harp malzemesinin hasarına sebebiyet ver­mek" suçunu işlediği gerekçesine dayanarak; TCK'nun 459/2. maddesi de göz önünde bulundurulmak suretiyle 1632 sayılı Yasa'nın 137. maddesi uyarınca cezalandırılmasına ve hazine zararının ödettirilmesine karar vermiş bu karar da temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.

İzmit 15. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığının: 31.8.1995 gün ve 1994/166 sayılı yazısı ile; Bursa 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 14.3.1995 gün ve E:1994/227, K:1995/170 sayılı ve 15. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi'nin 25.4.1995 gün ve 1995/97-159 sayılı kararı ile; sanık K.B. hakkında ve aynı eylemi sebebiyle ayrı ayrı iki hüküm kurulduğu ve böylece; hüküm uyuşmazlığının doğduğundan bahisle bu uyuş-mazlığın gideril­mesi için, askeri mahkemeye ait dosya Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmiş­tir. Uyuşmazlık Mahkemesince istenmesi sonucu da; Bursa 5. Asliye Ceza Mahkemesinin anılan kararını kapsayan dosyası da gönderilmiştir.

İnceleme ve Gerekçe: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümü Selçuk Tüzün'ün Başkanlığında; İrfan Kılınç, Teoman Üneri, Seydi Yetkin, Fahrettin Demirağ, Dr. Ferhat Ferhanoğlu, A. Necmi Özler'in katılmaları ile yaptığı 22.12.1995 günlü toplantıda, raportör hakim Necdet Selçuk'un raporu ile dos­yadaki belgeler okunduktan; toplantıda, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı yerine katılan Savcı İsmet Gökalp ile Askeri Yargıtay Başsavcısı yerine katılan Hava Hakim Binbaşı Nail Karaaslan'ın hüküm uyuşmazlığının oluştuğu ve davanın askeri yargının görevine girdiği yolundaki yazılı düşünceleri doğrultusunda; sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü.

2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Yasa'nın "Hüküm Uyuşmazlığı" başlığını taşıyan 24. maddesinde; "adli, idari ve askeri yargı mercilerinden en az ikisi tarafından görevle ilgili olmaksızın kesin olarak verilmiş veya kesinleşmiş, aynı konuya ve sebebe ilişkin, taraflar­dan en az biri aynı olan ve kararlar arasındaki çelişki yüzünden hakkın yerine getirilmesi olanaksız bulunan hallerde hüküm uyuşmazlığının varlığı kabul edi­lir.

Ceza kararlarında; sanığın, fiilin ve maddi olayların aynı olması halinde hüküm uyuşmazlığı var sayılır" denilmektedir.

Aynı Yasa'nın 25/2. maddesinde de; "Ceza alanındaki hüküm uyuşmaz­lıklarında Uyuşmazlık Mahkemesi, Ceza Muhakemeleri Usulü Yasasının bu yasaya aykırı olmayan hükümlerini uygular ve esasa ilişkin bir karar vermeksi­zin sadece o davayı hangi ceza mahkemesinin görüp karara bağlaması gerekti­ğini belirtmek suretiyle anlaşmazlığı çözer. Kazanılmış haklar saklı tutulur" hükmüne yer verilmektedir.

Olayda; sanık, fiil ve maddi olayın aynı olduğu açıktır. Hal böyle olunca 2247 sayılı Yasa'nın 24. maddesinde yazılı tüm koşullar gerçekleşmiş ve sanık K.B. yönünden her iki yargı yerinin ceza kararları arasında "Hü­küm Uyuşmazlığı" oluşmuştur. Bu uyuşmazlığın ne şekilde giderileceği de 2247 sayılı Yasa'nın 25/2. maddesinde hükme bağlanmış bulunmaktadır.

Uyuşmazlık Mahkemesi ceza alanındaki hüküm uyuşmazlıklarının çözümünde esasa girmeyip, anlaşmazlığın hangi yargı yerinde esastan karara bağlanması gerektiğini belirtmek; davanın esastan çözümünü görevli kılacağı mahkemeye bırakmak, bu mahkemenin delilleri değerlendirilmesine imkan tanımak durumundadır.

Bunun için de; Uyuşmazlık Mahkemesi çelişkili kararları kaldırmak esas hakkında karar verecek mahkemede bu kararlara konu dava dosyalarını incelemek, bunlardaki delilleri değerlendirmek ve yeniden yargılama yapmak zorundadır.

Bu itibarla; ceza alanındaki hüküm uyuşmazlıklarının çözümünde iş, ne Uyuşmazlık mahkemesince davaya bakacak mahkemeyi belirtmekle; ne de, davaya bakacak mahkeme ilk olarak verdiği karar gibi bir karara varmakla bit­memekte, bu mahkemece yeniden yargılama yapılması çelişkili kararlara konu dosya ve delillerin değerlendirilmesi gerekmekte bunun için de; çelişen kararla­rın ikisinin de kaldırılması zorunlu bulunmaktadır.

Açıklanan nedenlerle; Bursa 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 14.3.1995 gün ve E.1994/227, K.1995/170 sayılı kararı ile İzmit Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi'nin 25.4.1995 gün ve 1995/97-159 sayılı kararları arasında, 2247 sayılı Yasa'nın 24. maddesindeki hüküm uyuşmazlığının oluşması için öngörülen koşullar gerçekleştiğinden başvurunun kabulüne ve aynı yasanın 25/2. maddesi uyarınca; Bursa 5. Asliye Ceza Mahkemesinde açılan kamu da­vasının ve İzmit 15. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesince verilen 25.4.1995 gün ve 1995/97-159 sayılı mahkumiyet kararının; sanık K.B. yönünden kaldırılmasına ve eylemin niteliğine göre davayı askeri yargı yeri ceza mahkemesinin görüp; kazanılmış haklar saklı tutularak karara bağlanma­sına karar verilmelidir.

SONUÇ : Anlaşmazlığın niteliğine göre; Bursa 5. Asliye Ceza Mahkemesi ile İzmit 15. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi kararları arasında, 2247 sayılı Yasa'nın 24. maddesinde hüküm uyuşmazlığının varlığı için öngörülen koşullar gerçekleştiğinden; başvurunun kabulüne, aynı Yasa'nın 25/2. maddesi uyarınca Bursa 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 14.3.1995 gün ve E.1994/227, K.1995/170 sayılı kararı ile İzmit 15. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesinin 25.4.1995 gün ve 1995/97-159 sayılı mah­kumiyet ve kamu davasının ortadan kaldırılmasına dair kararlarının K.B. yönünden kaldırılmasına; davayı askeri yargı yeri ceza mahkemesinin görüp; kazanılmış haklar saklı tutularak, karara bağlanması gerektiğine; dava dosyalarının İzmit 15. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesine tevdi edilmek üzere anılan komutanlık askeri savcılığına gönderilmesine 22.12.1995 gününde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.