Hukuk Bölümü 2007/495 E., 2008/158 K.

"İçtihat Metni"

506 SAYILI YASA'NIN 140. MADDESİ UYARINCA VERİLEN İDARİ PARA CEZASININ TAHSİLİ AMACIYLA DÜZENLENEN ÖDEME EMRİNİN İPTALİ İSTEMİYLE AÇILAN DAVANIN, ADLİ YARGI YERİNDE ÇÖZÜMLENMESİNİN GEREKTİĞİ HK.

2003 yılı Ocak ila Aralık aylarına ilişkin olarak verilen idari para cezalarının ve hesaplanan gecikme zammının tahsili amacıyla Karabük Sigorta İl Müdürlüğü'nce davacı adına 10.10.2006 gün ve 23910 sayılı ödeme emri düzenlenmiştir.

Davacı vekili, 2003/Ocak ila Aralık aylarına ait sigorta prim bildirgelerinden dolayı davacının borçlu olmadığının tespiti ile 6.346,42 YTL tutarındaki idari para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen 10.10.2006 gün ve 23910 sayılı ödeme emrinin iptali istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

KARABÜK SULH CEZA MAHKEMESİ; 17.5.2007 gün ve Değişik İş: 2006/450 sayı ile, muteriz vekili, davalı Kurumca müvekkili şirket aleyhine 6.126.750.000 TL idari para cezası verilmesine dair 18.7.2004 tarih ve 2004/11 sayılı kararın iptali istemiyle Mahkemelerine başvurmuş ise de, Karabük Sigorta İl Müdürlüğü'nde işlem gören Ece Giyim Limited Şirketi'ne ait işyerinde çalışan işçilerin aylık ve dört aylık sigorta prim bildirgelerinin verilmemesinden dolayı verilen idari para cezası uygulanması açısından; Danıştay 10. Dairesi'nin 2006/975-6469 sayılı ilamında belirtildiği üzere, 506 sayılı Yasa'nın 140. maddesinde yapılan değişikliğin Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilmesi nedeniyle, söz konusu idari para cezasının da 506 sayılı Yasa'nın 140. maddesinin (c) fıkrasına göre verilmesi karşısında idari para cezasına ilişkin davaya bakma görevinin idari yargının görev alanında olması nedeniyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

Davacı vekili, bu kez, anılan ödeme emrinin iptali istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

ZONGULDAK İDARE MAHKEMESİ; 29.6.2007 gün ve E:2007/1202, K:2007/1152 sayı ile, davanın, muhtelif dönemlerde ek prim bildirgesi verilmediğinden bahisle tahakkuk ettirilen toplam 6.346,42.-YTL idari para cezasının tahsili amacıyla 506 sayılı Kanun'un 80. maddesi uyarınca tanzim ve tebellüğ edilen 10.10.2006 tarih ve 23910 sayılı ödeme emrinin iptali istemiyle açıldığı, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu'nun (1.12.1993 tarih ve 3917 sayılı Yasa ile değişik) 80. maddesinin 29.7.2003 tarih ve 4958 sayılı Yasa ile değişik beşinci fıkrasında, Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanunun 51. maddesi hariç diğer maddelerinin uygulanacağının öngörüldüğü ve ödenmeyen Kurum alacaklarına uygulanacak gecikme zammının gösterildiği; aynı maddenin yedinci fıkrasında ise, "Kurum alacaklarının tahsilinde 21.7.1953 tarih ve 6183 sayılı Kanunun uygulanmasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde, alacaklı Sigorta Müdürlüğünün bulunduğu yer İş Mahkemesi yetkilidir." hükmüne yer verildiği, anılan düzenlemeye göre, Kurum alacaklarının tahsili kapsamında 6183 sayılı Yasa hükümleri uygulanmak suretiyle düzenlenecek ödeme emrine karşı açılacak davalara bakma görevinin, 80. maddenin yedinci fıkrasında yer alan özel hüküm ile, Sigorta Müdürlüğünün bulunduğu yer İş Mahkemesine verildiği, olayda, idari para cezasının ödenmemesi nedeniyle kurum alacağına dönüşmesi üzerine 506 sayılı Yasa'nın 80. maddesinde öngörülen gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsili için düzenlenen ödeme emrine karşı dava açıldığının anlaşıldığı, bu durumda, idari para cezasından doğan Kurum alacağının tahsili için düzenlenen ödeme emrine karşı açılan davanın görüm ve çözümünde, 506 sayılı Yasa'nın 80. maddesi uyarınca yetkili kılınan İş Mahkemesinin görevli bulunduğu, anılan madde açıkça yargı yerini belirlediğinden konu açık olup, Uyuşmazlık Mahkemesi'nin konuyla ilgili içtihatlarının da bu doğrultuda olduğu(01.07.2004 günlü ve E:2004/36, K:2004/44 sayılı karar) gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, karara yapılan itirazın reddi suretiyle kesinleşmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü'nün, Ahmet AKYALÇIN'ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa KICALIOĞLU, Erdoğan BUYURGAN, Habibe ÜNAL, Ayper GÖKTUNA, Muhittin KARATOPRAK ve Gürbüz GÜMÜŞAY'ın katılımlarıyla yapılan 2.6.2008 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME : Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre, adli ve idari yargı yerleri arasında anılan Yasanın 14. maddesinde öngörülen biçimde ödeme emrinin iptali istemi yönünden olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, idari yargı dosyasının 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak davacı vekilinin istemi üzerine son görevsizlik kararını veren Mahkemece Uyuşmazlık Mahkemesi'ne gönderildiği, Başkanlıkça adli yargı dosyasının da ilgili Mahkemesinden getirtildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ : Raportör-Hakim Nurdane TOPUZ'un, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ayla SONGÖR ile Danıştay Savcısı Gülen AYDINOĞLU'nun, davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, 506 sayılı Kanun uyarınca verilen idari para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle açılmıştır.

506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 140. maddesinin 9.5.2007 gün ve 5655 sayılı Kanun'un 2. maddesi ile değişik 4. fıkrasında, "İdarî para cezaları ilgiliye tebliğ edilmekle tahakkuk eder ve tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma ödenir veya aynı süre içinde Kurumun ilgili ünitesine itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde yetkili idare mahkemesine başvurabilirler. Bu süre içinde başvurunun yapılmamış olması halinde idarî para cezası kesinleşir. Mahkemeye başvurulması cezanın takip ve tahsilini durdurmaz. Tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma ödenmeyen idarî para cezaları, bu Kanunun 80 inci maddesi hükmü gereğince hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir. İdarî para cezalarının, Kuruma itiraz ve yargı yoluna başvurulmaksızın tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde ödenmesi halinde, bunun dörtte üçü tahsil edilir. Peşin ödeme, idarî para cezalarına karşı Kuruma itiraz etme veya yargı yoluna başvurma hakkını etkilemez. Ancak, Kurumca itirazın reddedilmesi veya mahkemece Kurum lehine karar verilmesi halinde, daha önce tahsil edilmemiş olan dörtte birlik ceza tutarı, 80 inci madde hükmü de dikkate alınarak tahsil edilir" denilmiştir.

Anılan Yasanın 80. maddesinin 22.2.2006 gün ve 5458 sayılı Kanun'un 6. maddesi ile değişik 5. fıkrasında, Kurumun, süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci, 102 nci ve 106 ncı maddeleri hariç diğer maddelerinin uygulanacağı belirtilmiş, yedinci fıkrasında ise, "Kurum alacaklarının tahsilinde 21.7.1953 tarih ve 6183 sayılı Kanunun uygulanmasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde, alacaklı Sigorta Müdürlüğünün bulunduğu yer İş Mahkemesi yetkilidir" hükmüne yer verilmiştir.

Bu düzenlemelere göre, idarî para cezalarının ilgiliye tebliğ edilmekle tahakkuk edeceği ve tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma ödeneceği veya aynı süre içinde Kurumun ilgili ünitesine itiraz edilebileceği, itirazın takibi durduracağı, Kurumca itirazı reddedilenlerin, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde yetkili idare mahkemesine başvurabilecekleri nedeniyle tahakkuk aşamasında idare mahkemelerinin görevli oldukları, kurum alacaklarının tahsilinde ise, 6183 sayılı Yasa hükümleri uygulanmak suretiyle düzenlenecek ödeme emrine karşı açılacak davalara bakma görevinin, 80. maddenin yedinci fıkrasında açıkça belirtildiği gibi Sigorta Müdürlüğünün bulunduğu yer iş mahkemesine ait olduğu kuşkusuzdur.

Olayda, Karabük Sigorta İl Müdürlüğü'nce verilen idari para cezalarının ödenmemesi nedeniyle Kurum alacağına dönüşmesi üzerine, gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsili için düzenlenen ödeme emrine karşı dava açıldığı anlaşılmıştır.

Bu durumda, idari para cezalarından doğan Kurum alacağının tahsili için düzenlenen ödeme emrine karşı açılan davanın görüm ve çözümünde, 506 sayılı Yasa'nın 80. maddesi uyarınca yetkili kılınan İş Mahkemesi görevli bulunmaktadır.

Açıklanan nedenlerle, Sulh Ceza Mahkemesince, idari yargının görevli olduğu gerekçesiyle verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Karabük Sulh Ceza Mahkemesi'nin 17.5.2007 gün ve Değişik İş: 2006/450 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 2.6.2008 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.