OLAY : Davacı, Van ili Ünseli beldesinde Bayındırlık Müdürlüğü emrinde işçi (sürveyan) olarak çalıştığı ve belediye meclisi üyesi bulunduğu sırada, belediye başkanının ölümü üzerine belediye meclisince belediye başkan vekilliğine seçilmiş ve bu görevin ücretini de almaya başlamıştır. Yapılan bir ihbar üzerine İçişleri Bakanlığı Hukuk Müşavirliğinin: işçi statüsünde bulunan bir kişinin Belediye Başkan vekilliğine seçilmesinde bir engel bulunmadığı, seçilen kişinin başkanın bütün hak ve yetkisine sahip olduğu yönünde Danıştay Birinci Dairesi kararı bulunduğu, ancak işçi statüsünde bulunan kişinin bu idaredeki pozisyonu ve ücret ödemesinin toplu sözleşme koşullarına bağlı olduğu, iki görevin birlikte yürütülmesi hukuken ve fiilen mümkün olmadığından kişinin bu görevlerden birini tercih etmesinin gerektiği görüşüne dayanılarak valilikçe, davacının belediye başkan vekilliği süresinde Bayındırlık Müdürlüğündeki sürveyanlık işinden aldığı ücretin geri alınmasına karar verilerek davacının ücretinden kesilmeye başlanmıştır.

Davacı, 25.11.1992 - 27.3.1994 tarihleri arasında, Bayındırlık Müdürlüğünden aldığı ücretin geri alınmasına ilişkin, Van Valiliği Mahalli İdareler Müdürlüğü`

`nün 5.4.1994 gün ve 2-912 sayılı işleminin iptali istemiyle, 5.5.1994 tarihinde idari yargı yerinde dava açmıştır.

VAN İDARE MAHKEMESİ; 10.5.1994 gün ve 407-270 sayıyla: İstemin, davacının işçi statüsündeyken aldığı ücretlerin geri alınmasına ilişkin bulunması nedeniyle, 5521 sayılı İş Mahkemeleri Yasası`

`nın 1. maddesine göre davanın İş Mahkemesinin görevine girdiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, karar temyiz edilmiyerek kesinleşmiştir.

Davacı, ücretinde yapılan kesintiye ilişkin işlemin iptali ve bu uygulamanın durdurulması istemiyle 23.6.1994 tarihinde adli yargı yerinde dava açmıştır.

MURADİYE ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ; 16.2.1995 gün ve E. 94/112, K. 95/15 sayıyla: anlaşmazlığın, davacının işçi olmasından doğmadığı, Belediye Başkanlığına vekalet etmesinden kaynaklandığı, idarece ücretin geri alınması kararı iptal edilinceye kadar dava konusu idari işlemin geçerli olduğu ve tüm hüküm ve sonuçlarını doğuracağı gerekçesiyle, davanın çözümünün 5521 sayılı İş Mahkemeleri Yasası, 2821 sayılı Sendikalar Yasası, 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Yasası ve özellikle 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyeti Seçimi Hakkında Yasa`

`nın 17. maddesi hükümlerine göre iş mahkemesinin görevine girmediğine, bu nedenle davanın görev yönünden reddine ve adli ve idari yargı kararları kesinleştiğinde ve TALEP HALİNDE meydana gelen olumsuz görev uyuşmazlığının çözümü için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi`

`ne gönderilmesine karar vermiş ve karar temyiz edilmiyerek kesinleşmiştir.

Asliye Hukuk Mahkemesi, adli ve idari mahkeme dosyalarını 4.4.1995 gün ve 94/112 sayılı yazı ekinde Uyuşmazlık Mahkemesine göndermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü Selçuk Tüzün`

`ün Başkanlığında, Şükrü Kaya Erol, Özcan Aksoy, Nursel Aymakoğlu, Zafer Kantarcıoğlu, İrfan Erdinç ve Osman Şimşek`

`in katılmaları ile yaptığı 5.06.1995 günlü toplantıda, raportör Hakim Ayten Anıl`

`ın raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; toplantıya Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı yerine katılan Savcı İsmet Gökalp`

`in adli yargı yerinin görevli olduğu; Danıştay Başsavcısı yerine katılan Savcı M. İlhan Dinç`

`in, davanın çözümünün idari yargı yerinin görevine girdiği yolundaki yazılı düşünceleri doğrultusundaki sözlü açıklamaları da alındıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Görevli yargı yerinin tesbitine geçmeden, dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi`

`ne gönderilmesine ilişkin bir usul hükmünün yerine getirilip getirilmediği hususuna değinmek gerekmektedir.

2247 sayılı Yasa`

`nın 14. maddesinde: "olumsuz görev uyuşmazlığının oluştuğunun ileri sürülebilmesi için adli, idari ve askeri yargı mercilerinden en az ikisinin tarafları, konusu ve sebebi aynı olan davada kendilerini görevsiz görmeleri ve bu yolda verdikleri kararların kesin veya kesinleşmiş olması gerekir." denilmekte ve son fıkrasında: "... Bu uyuşmazlığın giderilmesi istemi, ancak davanın taraflarınca ve ceza davalarında ise ayrıca ilgili makamlarca ileri sürülebilir." hükmü yer almaktadır.

Asliye Hukuk Mahkemesi kararında, talep halinde dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi`

`ne gönderileceği belirtilmekte ise de, kararın tebliğinden (tefhiminden) sonra, tarafların Uyuşmazlık Mahkemesi`

`ne başvurulmasına ilişkin dilekçelerinin bulunmadığı dosyanın tetkikinden anlaşılmaktadır.

Ancak Asliye Hukuk Mahkemesi, hükmün tefhimine ilişkin 16.2.1995 tarihli oturum tutanağında: Van İdare Mahkemesi ile mahkemeleri arasında olumsuz görev uyuşmazlığının oluştuğunu belirterek, karar kesinleştiğinde ve davacının masrafları karşıladığında, dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi`

`ne gönderileceği hususunu kayda geçirmiştir. Tutanakta yer alan bu ifadeye göre ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi`

`ne gönderilmiş bulunması karşısında, masrafların yatırılmış olduğu ve tarafların uyuşmazlığın çözümü için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi`

`ne gönderilmesini istemiş oldukları sonucuna varılarak görev konusunun incelenmesine geçilmiştir.

Dava, Belediye Başkanlığına vekalet edilmesi süresinde Belediye Başkanlığı ödeneği ile birlikte İl Bayındırlık Müdürlüğünde işçilik görevi nedeniyle ödenmiş olan ücretin aylıktan kesilerek geri alınmasına ilişkin idari işlemin iptali ve ücret kesintisinin durdurulması istemiyle açılmıştır.

Olayda davacının, Van İl Bayındırlık ve İskan Müdürlüğünde 1977 yılından bu yana işçi olduğu ve 25.11.1992 ila 27.3.1994 tarihleri arasında Ünseli Beldesinin Belediye Başkan vekilliği görevini yaptığı ve bunun karşılığı olan ödeneği de aldığı tartışmasızdır.

İptali istenilen idari işlem, Van Valiliğinin Bayındırlık ve İskan Müdürlüğüne hitaben yazdığı ve davacının Belediye Başkanlığına vekalet ettiği dönemde valilik nezdindeki işinden aldığı ücretlerin geri alınmasına ilişkindir. Bu işlem, bir yönüyle idari işlem olarak kabul edilse bile, valilik öncelikle, işveren olarak hizmet karşılığı olmakszın ödenmiş bulunan ücretlerin geri alınmasını istemektedir. Bu durumda anlaşmazlık işçi ve işveren ilişkisinden doğmuş bulunmaktadır.

2821 sayılı Sendikalar Yasası, 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Yasası ve 2972 sayılı Mahalli İdareler ve Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Yasalarda, konuya doğrudan açıklık getiren bir hüküm bulunmamakta, 2972 sayılı Yasa`

`nın 17. maddesinde: Milletvekilleri, Belediye Başkanları, İl Genel Meclisi ve Belediye Meclisi Üyeleri ile Muhtarların mahalli idareler seçimlerinde adaylıklarını koyabilmek veya aday gösterilebilmek için görevlerinden istifa etmek zorunda olmadıkları, milletvekilliği ile sayılan diğer görevlerin bir şahsın uhdesinde birleşemiyeceği, birisinin tercih edilmesi gerektiği belirtilmektedir. 1580 sayılı Belediye Yasası`

`nın ek madde 7 sinde: Sendikalı bir işçinin belediye başkanlığına seçilmesi halinde sigorta prim ve aidatlarını ödediği sürece sigortalı olmaktan doğan bütün haklarının devam edeceği hükmü de yer almaktadır.

5521 sayılı İş Mahkemeleri Yasası`

`nın 1. maddesinde ise, İş Yasası`

`na göre işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında, iş akdinden veya İş Yasası`

`na dayanan her türlü hak iddialarından doğan uyuşmazlıklarının iş mahkemelerinde çözümleneceği öngörülmektedir.

Çözümlenmesi gereken hususlar, belediye başkanlığına vekalet edilmesi nedeniyle iki işin bir şahısta birleşip birleşmiyeceği ve İş Yasası uyarınca ödenen ücretin işveren tarafından geri alınması işleminin hukuka uygun bulunup bulumadığı meselesidir.

Açıklanan nedenlerle ve 5521 sayılı Yasa hükmü uyarınca davanın adli yargı yerinde çözümlenmesi, Muradiye Asliye Hukuk Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

SONUÇ : Anlaşmazlığın niteliğine göre davanın adli yargı yerinde görülmesi gerektiğine, bu nedenle Muradiye Asliye Hukuk Mahkemesi`

`nin 16.2.1995 günlü, E. 94/112, K. 95/15 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına, 5.6.1995 gününde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.