T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ             HUKUK BÖLÜMÜ             ESAS NO        : 2018 / 275             KARAR NO  : 2018 / 312             KARAR TR   : 28.05.2018

ÖZET : Ek aylık prim hizmet belgelerinin davacı şirketçe davalı kuruma sunulmasına dair işlemin iptaline ilişkin davanın ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk.

 

 

 

K  A  R  A  R

 

 

Davacı             : A.Patent Marka Fikri Hakları Danışmanlık Matbaacılık Ve Yayıncılık Ticaret Limited Şirketi

            Vekilleri          : Av. T. O. - Av. A. Y. - Av. M. K.

            Davalı             : Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı

            Vekilli             : Av. U.Ç.

 

O L A Y          : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı kurum tarafından düzenlenen 02/02/2017 tarihli ve E.597011 sayılı ve 3.294,00 TL bedelli idari para cezası ve 02/02/2017 tarihli ve 596983 sayılı eksik bildirilen kazanç bildirimine dair idari işleminin dayanağı denetmen raporunda, Nuran Ünlü ve Selda Geçkin isimli kişilerin bildirimlerinin müvekkili firmadan eksik yapıldığının tespit edildiği gerekçesiyle 5510 sayılı kanunun 102/c-4 maddesi gereğince idari para cezası uygulanması gerektiğinin bildirildiğini, ancak söz konusu denetmen raporu ile rapora dayanılarak yapılan dava konusu idari işlemlerin usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek, davalı kurum tarafından düzenlenen 29/01/2016 tarih ve ek 2016/14 sayılı rapor ile müvekkili şirket adına tahakkuk ettirilen ek prim alacağına dair 02/02/2017 tarihli ve E.596983 sayılı işlemin iptali ve dava konusu işlemin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmesi istemiyle 06/03/2017 tarihinde adli yargı yerinde dava açmıştır.

İSTANBUL 19. İŞ MAHKEMESİ: 13/03/2017 gün, E:2017/85, K:2017/152 sayılı dosyasında; "Mahkemece yapılan inceleme sonunda tüm dosya kapsamı ve davacı beyanı birlikte değerlendirilerek, davacı tarafça davalı kurum aleyhine açılan kurum işleminin iptali davasında; davaya konu işlemlerin idari para cezasından kaynaklanan davacının borçlu olmadığının tespiti, tutanak ve sair işlemlerin iptaline ilişkin dava olup, idari yargı görevli olduğundan" gerekçesiyle Davanın yargı yolu caiz olmadığından HMK 114/1-b HMK 115/2 maddeleri uyarınca usulden reddine karar vermiş, istinaf edilmeyen kararın 15/04/2017 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.

Davacı vekili 15/05/2017 tarihinde idari yargı yerine müracaat etmiştir.

İSTANBUL 12. İDARE MAHKEMESİ: 01/02/2018 gün, E:2017/863, K:2018/206 sayılı dosyasında; "5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun "Prim belgeleri ve işyeri kayıtları" başlıklı 86. Maddesinin (17/4/2008-5754/50 md ile değişik) T nci fıkrasında "Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca, fiilen yapılan denetimler sonucunda veya işyeri kayıtlarından yapılan tespitlerden ya da kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatı gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde veya kamu kurum ve kuruluşları ile bankalar tarafından düzenlenen belge veya alınan bilgilerden çalıştığı anlaşılan sigortalılara ait olup, bu Kanun uyarınca Kuruma verilmesi gereken belgelerin yapılan tebligata rağmen bir ay içinde verilmemesi veya noksan verilmesi halinde, bu belgeler Kurumca re’sen düzenlenir ve muhteviyatı sigorta primleri Kurumca tespit edilerek işverene tebliğ edilir. İşveren, bu maddeye göre tebliğ edilen prim borcuna karşı tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde, ilgili Kurum ünitesine itiraz edebilir. İtiraz, takibi durdurur, itirazın reddi halinde, işveren kararın tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde yetkili iş mahkemesine başvurabilir. Yetkili mahkemeye başvurulması, prim borcunun takip ve tahsilini durdurmaz. Mahkemenin Kurum lehine karar vermesi halinde, 88 inci ve 89 uncu maddelerin prim borcuna ilişkin hükümleri uygulanır" hükmü getirilmiştir.

Keza aynı kanunun "Uyuşmazlıkların çözüm yeri" başlıklı 101 inci maddesinde ''bu Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıklar iş mahkemelerinde görülür" hükmüne yer verilmiştir.

Yine aynı kanunun "Kuramca verilecek İdarî para cezaları" başlıklı 102' nci maddesinde ''...İdarî para cezaları ilgiliye tebliğ ile tahakkuk eder. Tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma ya da Kurumun ilgili hesaplarına yatırılır veya aynı süre içinde Kuruma itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde yetkili idare mahkemesine başvurabilirler. Bu süre içinde başvurunun yapılmamış olması halinde, idari para cezası kesinleşir. " hükmü bulunmaktadır…

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan denetimler ve tespitler sonucunda çalıştığı anlaşılan sigortalılara ilişkin olarak 5510 sayılı Kanun uyarınca verilmesi gereken belgelerin (APHB, sigortalı işe giriş-işten ayrılış bildirgeleri) ilk önce bir aylık süre verilerek işverenlerden isteneceği, verilmemesi halinde bu belgelerin Kurumca re'sen düzenleneceği ve tahakkuk ettirilen primlerin işverene ayrıca tebliğ edileceği, işverenin tebliğ edilen prim borcuna karşı tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içerisinde Kurum nezdinde itirazda bulunabileceği, itirazın takibi durduracağı, itirazın reddi halinde ise bir ay içerisinde yetkili iş mahkemesine başvurabileceği, diğer taraftan çalıştığı anlaşılan sigortalılara ilişkin 5510 sayılı Kanun uyarınca verilmesi gereken belgelerin (aylık prim ve hizmet belgeleri ve sigortalı işe giriş-çıkış bildirgeleri) gerek işverence 86/7' inci madde uyarınca yapılan tebligat üzerine 1 ay içerisinde verilmesi, gerekse de bu belgelerin işverence bir ay içerisinde verilmeyip Kurum'ca resen düzenlenmesi durumunda yasal süresi dışında verilen belgeler için 5510 sayılı Kanunun 102' inci maddesinin ilgili fıkraları uyarınca idari para cezası uygulanacağı, bu idari para cezalarına karşı 15 gün içinde Kurum'a itiraz edilebileceği, itirazın reddedilmesi halinde ise 1 ay içerisinde yetkili idare mahkemesine başvurulabileceği anlaşılmaktadır.

Bu durumda, ortada henüz 5510 sayılı Kanunun 102' nci maddesi uyarınca uygulanan bir idari para cezası bulunmadığı da dikkate alındığında; Kurum denetmen rapora ile davacı şirkete ait işyerinde çalıştığı anlaşılan sigortalıya ilişkin 5510 sayılı Kanun uyarınca verilmesi gereken belgelerin (aylık prim ve hizmet belgeleri ile sigortalı işe giriş ve işten ayrılış bildirgeleri) işveren tarafından Kurum'a verilmesi, aylık prim ve hizmet belgesi muhteviyatı primlerin gecikme zammı ile birlikte ödenmesi, aksi halde primlerin re'sen tahakkuk ettirilerek alacağın tahsili cihetine gidileceği yönünde 5510 sayılı Kanunun 86/7' nci maddesi uyarınca tesis edilen işleme karşı Kuruma yapılan itirazın zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davanın çözümünde, 5510 sayılı Yasa'nın 86 ve 101' inci madde hükümleri uyarınca İş Mahkemeleri'nin (adli yargının) görevli bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle; davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 15/1 -a maddesi hükmü uyarınca görev yönünden reddine" karar vermiş, aleyhine yasa yoluna başvurulmayan bu kararın da 15/03/2018 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.

Oluşan olumsuz görev uyuşmazlığının çözümü için davacı vekilinin 29/03/2018 havale tarihli dilekçesi, İstanbul 12. İdare Mahkemesinin 06/04/2018 tarih, 2017/863 Esas sayılı üst yazısı ve dava dosyaları ile birlikte Mahkememize gönderilmiş, başvuru 16/04/2018 tarihi itibarıyla kayıt altına alınmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Nuri NECİPOĞLU’nun Başkanlığında, Üyeler: Şükrü BOZER, Mehmet AKSU, Suna TÜRE, Alaittin Ali ÖĞÜŞ, Süleyman Hilmi AYDIN ve Turgay Tuncay VARLI’nın katılımlarıyla yapılan 28.05.2018 günlü toplantısında:

I-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; adli ve idari yargı yerleri arasında 2247 sayılı Yasa'nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, adli ve idari yargı dosyalarının 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak davacı vekilinin istemi üzerine son görevsizlik kararını veren mahkemece Uyuşmazlık Mahkemesine gönderildiği ve usule ilişkin işlemlerde herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hâkim Engin SELİMOĞLU’nun, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacı firmaya davalı SGK tarafından eksik ücret bildirimi gerekçesiyle davacı şirket tarafından ek aylık prim hizmet belgeleri düzenlenerek gönderilmesine dair 02/02/2017 gün ve 596983 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun:

“Prim belgeleri ve işyeri kayıtları” başlıklı 86. maddesi; “Bu Kanunun 4 üncü ve 5 inci maddesine tabi sigortalılar ile sosyal güvenlik destek primine tabi sigortalılar için işverenlerce Kuruma verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgelerinin şekli, içeriği, ekleri, ilgili olduğu dönemi, verilme süresi ve diğer hususlar Kurum tarafından çıkarılan yönetmelikle belirlenir

İşveren, işyeri sahipleri; işyeri defter, kayıt ve belgelerini ilgili olduğu yılı takip eden yıl başından başlamak üzere on yıl süreyle, kamu idareleri otuz yıl süreyle, tasfiye ve iflâs idaresi memurları ise görevleri süresince, saklamak ve Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilen memurlarınca istenilmesi halinde onbeş gün içinde ibraz etmek zorundadır...

...Sigortalının çalıştığı bir veya birden fazla işte, bu Kanunda yazılı şartlan yerine getirmiş olmasına rağmen, kendisi için verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgesinin veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin işveren tarafından verilmediği veya verilen aylık prim ve hizmet belgesinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde kazançların veya prim ödeme gün sayılarının eksik gösterildiği Kurumca tespit edilirse, hastalık ve analık sigortalarından gerekli ödemeler yapılır”

“Uyuşmazlıkların çözüm veri başlıklı 101. maddesinde: “Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, bu Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıklar iş mahkemelerinde görülür”

“Kurumca verilecek idari para cezaları başlıklı 102. maddesinde: “Kurumca dayanağı belirtilmek suretiyle diğer kanunlarda aşağıda belirtilen fiiller için idari para cezası öngörülmüş olsa dahi ayrıca bu Kanunun;

... c) 86 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca verilmesi gereken belgeleri, Kurumca belirlenen şekilde ve usulde vermeyenler ya da Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan ortamda göndermeyenler veya belirlenen süre içinde vermeyenlere her bir fiil için...

...2) Belgenin ek olması halinde, aylık asgari ücretin iki katım geçmemek kaydıyla her bir ek belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin sekizde biri tutarında...

idari para cezası uygulanır...

...e) 86 ncı maddesinin ikinci fıkrasındaki yükümlülüğü Kurumca yapılan yazılı ihtara rağmen onbeş gün içinde mücbir sebep olmaksızın tam olarak yerine getirmeyenlere;

1) Bilanço esasına göre defter tutmakla yükümlü olanlar için, aylık asgari ücretin oniki katı tutarında,

2) Diğer defterleri tutmakla yükümlü olanlar için, aylık asgari ücretin altı katı tutarında,

           

3) Defter tutmakla yükümlü değil iseler, asgari ücretin üç katı tutarında...

idari para cezası uygulanır...

...İdarî para cezası uygulanması 8 inci, 9 uncu, 11 inci ve 86 ncı maddelerde belirtilen belgelerin Kuruma verilmesi yükümlülüğünü kaldırmaz

İdarî para cezaları ilgiliye tebliğ ile tahakkuk eder. Tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma ya da Kurumun ilgili hesaplarına yatırılır veya aynı süre içinde Kuruma itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde yetkili idare mahkemesine başvurabilirler. Bu süre içinde başvurunun yapılmamış olması halinde, idari para cezası kesinleşir”

Hükümlerine yer verilmiştir.

Dava dosyalarının incelenmesinden; davacı şirket hakkında Sosyal Güvenlik Denetmenlerince inceleme yapıldığı, inceleme sonucunda 29/01/2016 tarih ve EK 2016/14 sayılı raporun tanzim edildiği, iş bu rapor gereği 2 7022 02 02 1089828 034 12-95 sicil numarası ile işlem gören davacı şirkete ait işyeri ile ilgili olarak Şişli Sosyal Güvenlik Merkezince Selda Geçkin ve Nuran Ünlü isimli sigortalıların 2015/12 dönemlerine ilişkin aylık prim hizmet belgelerinin düzenlenerek bir ay içerisinde verilmesi, aksi halde Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği gereği işlem yapılacağı yönünde tesis edilen 02/02/2017 tarih ve E.596983 sayılı işlemin iptali istemine ilişkin olarak İş ve İdare Mahkemelerince görev yönünden reddine karar verildiği, her iki kararın da aleyhine yasa yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği belirlenmiştir.

Dava açıldığında idari para cezasına yapılan itirazın idare mahkemesinde halen derdest olduğu, ancak ek aylık prim hizmet belgelerinin davacı şirketçe davalı kuruma sunulmasına dair işlemin iptali talebinin ise idare ve iş mahkemelerinin karşılıklı görevsizlik kararlarına konu olduğu anlaşılmaktadır.

Yukarıda yapılan inceleme ve ortaya konulan yasal mevzuat hükümleri gereğince, davaya konu olayda 5510 Sayılı Kanunun 86.maddesinin 7.fıkrasında belirtilen yükümlülüğü yasal süresi içinde yerine getirmediğinden bahisle, yine aynı fıkra uyarınca re'sen düzenlenen belgelere ilişkin borçtan kaynaklanan uyuşmazlığa bakmakla 5510 sayılı Yasa’nın 86. ve 101. maddeleri uyarınca iş mahkemesi görevli bulunmaktadır. Mahkememizin emsal nitelikteki E:2017/714, K:2017/804 sayılı ilamı da bu yöndedir.

Açıklanan nedenlerle davanın görüm ve çözümü adli yargı yerinin görevine girdiğinden, İstanbul 19. İş Mahkemesinin 13/03/2017 gün, E:2017/85, K:2017/152 sayılı görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

 

S O N U Ç  : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle İstanbul 19. İş Mahkemesinin 13/03/2017 gün, E:2017/85, K:2017/152 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 28.05.2018 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

 

 

Başkan Nuri NECİPOĞLU	Üye Şükrü BOZER	Üye Mehmet AKSU	Üye Suna TÜRE
	Üye Alaittin Ali ÖĞÜŞ	Üye Süleyman Hilmi AYDIN	Üye Turgay Tuncay Varlı