Ceza Bölümü         2005/29 E.  ,  2005/37 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

           Davacı           : K.H.

            Sanık             : Y.Ç. 

            O  L  A  Y       : Sivil kişi sanık Y.Ç.’ın, 5.6.2002 günü, arkadaşlarıyla birlikte sarhoş vaziyette Oltu İlçe merkezinde, arkadaşına ait minibüs ile gezdikleri sırada, Oltu Askerlik Şubesi nizamiyesinde nöbet tutmakta olan P. Er Y.K.’e hitaben “ulan asker senin ananı, bacını sinkaf edeyim” şeklinde küfrettiği, böylece, görevli memura hakaret, mütecaviz sarhoşluk suçlarını işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan Türk Ceza Kanunu’nun 266/1, 572/1. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle Oltu Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 24.6.2002 gün ve E:2002/177, K:2002/89 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır. 

OLTU ASLİYE CEZA MAHKEMESİ : 8.11.2002 gün ve E:2002/110, K:2002/183 sayıyla; 353 sayılı Yasa’nın 11/B. maddesi uyarınca sivil kişi sanıkları, nöbet yerinde askerlere yönelik hakaret suçları nedeniyle  yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın sanık tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay 4. Ceza Dairesi’nce hükmün onanmasına karar verilmiş, verilen  karar bu şekilde kesinleşerek, dava dosyası, 9. Kolordu  Komutanlığı Askeri Mahkemesi’ne gönderilmiştir. 

9. KOLORDU  KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 29.6.2005 gün ve E:2005/284, K:2005/279 sayıyla; sanığa yüklenen “görevli memura hakaret” suçundan sanığın ceza-landırılmasına, “mütecaviz sarhoşluk” suçunun askeri suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması, askerlik hizmet ve görevlerinden kaynaklanmaması, 353 sayılı Yasa’nın 11. maddesi ile Askeri Ceza Kanunu’nun Ek-6. maddelerinde yer alan suçlardan olmaması nedeniyle sivil kişi sanığı bu suçtan yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, 9. Kolordu  Komutanlığı  Askeri Savcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir. 

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, AHMET AKYALÇIN’ın Başkanlığında, Üyeler; Süleyman ÖZCAN, Hamdi Yaver AKTAN, Muvaffak TATAR, Recep SÖZEN, Hasan DENGİZ, M. Sadık LİMAN’ın, katılımlarıyla yapılan 10.10.2005 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME : Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik bulunmadığı, adli ve askeri yargı yerleri arasında, “mütecaviz sarhoşluk” suçu nedeniyle açılan kamu davası yönünden Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu anlaşıldığından, esasın  incelenmesine  oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ :Raportör-Hakim G.Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözü-münde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Askeri Yargıtay  Başsavcı  Yardımcısı Nalan CANBAY’ın, davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: 

Sanığın sivil kişi olması nedeniyle 353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu’nun 11. ve benzer düzenlemenin yer aldığı 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun Ek.6. maddeleri uyarınca konunun değerlendirmesi yapılmalıdır. 

353 sayılı Yasa’nın “Asker olmayan kişilerin askeri mahkemelerde yargılanmaları” başlığı altında düzenlenen 11. maddesinde, “Askeri mahkemeler,asker olmayan kişilerin aşağıda yazılı suçlarına ilişkin davalarına bakarlar.” denildikten sonra  “B”  fıkrasında, “Birinci askeri yasak bölgeler içinde veya nöbet yerlerinde karakollarda kışla ve karargahlarda, askeri kurumlarda, yerleşme ve konaklama amacıyla kullanılan bina ve mahaller içinde askerlere fiilen taarruzda bulunan, söven veya hakaret eden veyahut askerlik görevine ilişkin işleri yapmaya veya yapmamaya zorlamak için şiddet ve tehdide başvuranların Türk Ceza Kanununun bu fiillere ilişkin 188, 190, 191, 254, 255, 256, 257, 258, 260, 266, 267, 268, 269, 271, 272 ve 273 üncü maddelerinde gösterilen suçları;” hükmü yer almaktadır. 

            Aynı Yasa’nın “Bağlı suçlar” başlığı  altında düzenlenen 18. maddesinde, “Bir kimse birkaç suçtan sanık olur veya bir suçta ne sıfatla olursa olsun birkaç sanık bulunursa bağlılık var sayılır“ denilmektedir. 

            Suçun işlenmesi sırasında her ne kadar  sanığa yüklenen “görevli memura hakaret” ve “mütecaviz sarhoşluk” suçları  arasında “bağlılık” bulunmakta ise de, adı geçene “görevli memura hakaret” suçundan öngörülen cezanın kesinleşmiş olması nedeniyle bu suç ile “mütecaviz sarhoşluk” suçu  arasındaki  bağlantının kesildiği kuşkusuzdur. 

            Öte yandan, 353 sayılı Yasa’nın 13. maddesinde, “Bir kişi hakkında askeri mahkemelerin görevli olduğu bir suç ile adliye mahkemelerine ait diğer bir suçtan dolayı aynı zamanda kovuşturmaya başlanmış olursa, sanık önce askeri suçtan dolayı askeri mahkemede sonra da adliye mahkemesine ait suçtan adliye mahkemesinde yargılanır” hükmünün yer alması karşısında, “görevli memura hakaret” suçundan askeri mahkemede yargılanarak öngörülen cezanın kesinleştiği gözetildiğinde, sanığın “mütecaviz sarhoşluk” suçundan adli yargı yerinde yargılanacağı açıkça  anlaşılmaktadır.           

Bu durumda, olumsuz görev uyuşmazlığına konu “mütecaviz sarhoşluk” suçu nedeniyle açılan kamu davasında, 353 sayılı Yasa’nın 11. maddesi ile  benzer düzenlemenin yer aldığı 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun  Ek-6. maddesinde öngörülen koşulların  bulunmaması nedeniyle adliye mahkemesine ait  davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Oltu Asliye Ceza Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir. 

SONUÇ         : Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Oltu Asliye Ceza Mahkemesi’nin 8.11.2002 günlü ve E:2002/110, K:2002/183 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 10.10.2005 günü OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.