Ceza Bölümü         2002/45 E.  ,  2002/71 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

Davacı           : K. H.

            Sanık                         : T.H.

 

            O L A Y          : Kilis İl Merkez Jandarma Komutanlığı emrinde görevli sanık J. Ulş. Er T.H.'nun, 16.4.2000 günü, bir operasyona katılacak olan erbaş ve erleri operasyon bölgesine götürmek üzere, sevk ve idaresindeki 779018 plaka nolu Land-Rover marka araç ile seyir halinde iken, Kilis-İslahiye karayolunun birinci kilometresinde aşırı hızla önündeki sivil araçları solladıktan sonra ani manevra yapıp sağ şeride geçmek isterken aracın mucur bankete çıkıp direksiyon hakimiyetini kaybettiği, tekrar yola çıkardığı aracın aşırı süratle bir sola, bir sağa yalpa yapması sonucu araç kontrolünü kaybettiği, önündeki askeri araca çarpmamak için aniden fren yapması nedeniyle aracın devrilip takla atmasına, araçta toplam 2.746.585.000.-TL.'lik hazine zararının oluşmasına, araçta bulunan aynı Komutanlık emrinde görevli 9 kişinin yaralanmalarına sebebiyet verdiği, böylece, hizmette tekasül dolayısıyla harp malzemesini mühimce hasara uğratmak, dikkatsizlik, tedbirsizlik, meslek ve sanatta acemilik, kanun, talimat ve emirlere riayetsizlik sonucu 9 kişinin yaralanmasına sebebiyet vermek suçlarını işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan Türk Ceza Kanunu'nun 79. maddesi gereğince aynı Yasa'nın 459/3. maddesinde yazılı hapis cezasının askeri haddi gözönünde bulundurularak, Askeri Ceza Kanunu'nun 137. maddesi uyarınca cezalandırılması istemiyle 5. Zırhlı Tugay Komutanlığı Askeri Savcılığı’nın 1.9.2000 gün ve E:2000/1087, K:2000/844 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

 

            5. ZIRHLI TUGAY KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 13.4.2001 gün ve E:2001/778, K:2001/275 sayıyla; asker kişi sanığa yüklenen eylemin, Jandarmanın mülki görevleri ile ilgili olarak işlendiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Kilis Asliye Ceza Mahkemesi’ne gönderilmiştir. 

 

            KİLİS ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 27.2.2002 gün ve E:2001/674, K:2002/83 sayıyla; yüklenen suçun askeri suç olması, asker kişilere karşı işlendiğinin ileri sürülmesi nedeniyle, asker kişi sanığı yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, kendisine gelmekle, 5. Zırhlı Tugay Komutanlığı Askeri Savcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir.

 

 

            İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ali HÜNER'in Başkanlığında, Üyeler; Cengiz ERDOĞAN, Refik DİZDAROĞLU, Keskin KAYLAN, Necmettin ÖZKAN, Recep SÖZEN, M. Sadık LİMAN'ın katılımlarıyla yapılan 30.12.2002 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’ in, davanın çözümünde askeri yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Derya YAMAN'ın, davanın çözümünün askeri yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra  GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

 

USULE İLİŞKİN İNCELEME:

            Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmemiştir. Askeri ve adli yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur. Esasa ilişkin inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir.

           

            ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

353 Sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir. 

"Askeri suç" ise öğretide ve uygulamada:

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir. 

            1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu'nun 137. maddesinde düzenlenen “hizmette tekasül sonucu askeri aracın mühimce hasarına sebebiyet vermek" suçunun, askeri suç olduğu kuşkusuzdur. 

            Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında, görevsizlik kararı veren askeri yargı yerince, sanığın yüklenen eylemi mülki (idari) bir görevin ifası sırasında işlediği gerekçesine yer verilmiş ise de, esasen askeri hizmete tahsisli bulunan aracın sürücüsü olması nedeniyle, bu hizmet aracı ile süreklilik arzeden ilişkisi askeri hizmetle ilgili bulunduğundan, yüklenen eylemin askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işlendiğinin kabulü gerekir.  

Açıklanan nedenlerle, asker kişi sanığın, askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işlediği ileri sürülen suçu nedeniyle açılan kamu davasının askeri yargı yerinde görülmesi ve 5. Zırhlı Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir. 

            SONUÇ         : Davanın çözümünde aSKERİ yargı yerinin görevli olduğuna, bu nedenle 5. Zırhlı Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi'nin 13.4.2001  günlü, E:2001/778, K:2001/275 sayılı görevsizlik KARARININ kaldırılmasına, 30.12.2002 günü KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ ile karar verildi.