Sanık             : E.A.

             O L A Y          : Doğubeyazıt 3. Mknz. P. Tb. 7. Bl. Komutanlığı emrinde görevli P. Er sanık E.A.’un 29.2.1994 günü, Bölük Komutanı’nın odasından çarşı izin kağıdını alıp bölük astsubayının imzasını taklit etmek suretiyle imzalayarak çarşı iznine çıktığı, böylece emre itaatsizlik suçunu işlediği ileri sürülerek 477 sayılı Disiplin Mahkemeleri Kuruluşu, Yargılama Usulü Ve Disiplin Suç Ve Cezaları Hakkında Kanun’un 48. maddesi uyarınca cezalandırılması istemiyle Doğubeyazıt 1. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı’nın 20.5.1994 gün ve 195-184 sayılı iddianamesiyle hakkında dava açılmıştır.

             Doğubeyazıt 1. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Disiplin Mahkemesi: 2.6.1994 gün ve E:1994/195, K:1994/170 sayıyla; olay bölümünde açıklanan eylemler nedeniyle sanığın emre itaatsizlik suçundan cezalandırılmasına karar vermiş, itiraz edilmeyen karar kesinleşmiştir.

             Milli Savunma Bakanlığı’nın, kesinleşen kararın yazılı emir yolu ile bozulması için Askeri Yargıtay Başsavcılığı’na başvurması üzerine;

             Askeri Yargıtay 3. Dairesi: 16.1.1996 gün ve E:1996-35, K:1996/34 sayılı ilamı ile; sanığa yüklenen eylemin sahte evrak tanzimi suçunu oluşturduğu, bu nedenle davaya askeri mahkemede bakılması gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar vermiştir.

             12. MEKANİZE PİYADE TUGAY KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 9.4.1996 gün ve E:1996/726, K:1996/226 sayıyla; sanığa yüklenen suçun askeri suç olmadığı, askeri bir suça da bağlı bulunmadığı ve yargılama sırasında sanığın terhis edilmesiyle askeri mahkemede yargılanmasını gerektiren ilginin de kesilmiş olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşmiştir.

             DOĞUBEYAZIT ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 6.1.1999 gün ve E: 1998/327, K:1999/4 sayıyla; sanığın askeri mahkemede yargılandığı sırada terhis edilmesi nedeniyle 353 sayılı Yasa’nın değişik 17. maddesi uyarınca askeri mahkemenin görevinin sona ermeyeceği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

             Böylece, askeri ve adli yargı yerleri arasında 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuş, dosya, Doğubeyazıt Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 21.6.1999 gün ve 1999/6379 İ. Muh. sayılı yazısı ile Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığı’na gönderilmiştir.

             İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ali HÜNER’in Başkanlığında, Üyeler; Cengiz ERDOĞAN, Refik DİZDAROĞLU, Keskin KAYLAN, Necmettin ÖZKAN , Ahmet ALKIŞ, A. Fahir KAYACAN' ın katılımlarıyla yapılan 6.12.1999 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’ in davanın çözümünde askeri yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Cemil KAYILIOĞLU' nun davanın çözümünün askeri yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

 353 Sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

             "Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.

             Aynı Yasa’nın 13.10.1996 gün ve 22786 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4191 sayılı Yasa’yla değişik 17. maddesinde; “askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak suçun askeri bir suç olmaması askeri bir suça bağlı bulunmaması ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması halinde askeri mahkemenin görevi sona erer” denilmektedir.

           Olayda, asker kişi sanık hakkında askeri mahalde işlendiği ileri sürülen suç nedeniyle askeri mahkemeye 20.5.1994 günü kamu davası açıldığı, sonradan yargılama sırasında sanığın 16.3.1995 günü terhis edildiği anlaşılmaktadır. Askeri Mahkemenin görevsizlik kararı gerekçesinde, sanığın terhis edilmesiyle askeri mahkemede yargılanmasını gerektiren ilginin kesilmiş olduğundan söz edilmekte ise de; askeri mahalde işlendiği ileri sürülen suç nedeniyle asker kişi olduğu sırada askeri mahkemede kamu davası açılmış olduğundan 353 sayılı Yasa’nın değişik 17. maddesi hükmü karşısında, davanın askeri mahkemede görülmesi ve 12. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

 SONUÇ: Anlaşmazlığın niteliğine göre, davanın ASKERİ YARGI yerinde görülmesi gerektiğine, bu nedenle 12. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi'nin 9.4.1996 günlü, E:1996/726, K:1996/226 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 6.12.1999 günü kesin olarak OYBİRLİĞİ ile karar verildi.